Xin mượn lời khen của thầy Mạnh Tử, để đề cao đặc ân của các môn đệ là hằng được ở bên Đức Giêsu:

“Thánh nhân là vị Thầy của trăm đời (thánh nhân bách thế chi sư giã), người ở trăm đời sau, ai nghe cũng phải cảm kích..., huống hồ những người thân cận bên thánh nhân (nhi huống ư thân trích chi giả hồ). Thật như được ở gần bên lửa mà hơ nóng, gần bên sự sáng mà được rạng vậy".

- Lời khen này quả thật rất đúng cho các Tông đồ trước tiên, các ngài đã được hằng ở với Đức Giêsu từ ban đầu :

“Rồi Đức Giêsu lên núi và gọi đến với Người những kẻ Người muốn. Và các ông đến với Người. Người lập Nhóm Mười Hai, để các ông ở với Người và để Người sai các ông đi rao giảng.” (Mc 3.13-14)

Ở với Chúa Giêsu, được nghe Người dạy dỗ, sau đó các ông được lệnh truyền của Thầy Thánh là phải ra đi loan báo Tin Mừng không chỉ ở Phalêtin mà khắp cùng thế giới :

“Người nói với các ông : “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo. Ai tin và chịu phép rửa, sẽ được cứu độ ; còn ai không tin, thì sẽ bị kết án.” (Mc 16.15-16)

Họ phải làm chứng và rao giảng Tin Mừng trước mặt vua chúa, quan quyền ngoại đạo. Sách Công vụ tông đồ thuật lại những lần Thánh Phaolô làm chứng trước mặt ông Tổng trấn Rôma (Cv 24.10-21) ; trước mặt vua Agrippa và những người thân cận  (Cv 25.23 - 26.32), lời lẽ của ông hay đến nỗi nhà vua thốt lên : “Chút nữa là ông thuyết phục được Trẫm trở thành Kitô hữu.” (26.28).

Họ phải loan báo, phải tuyên chứng ngay cả trước mặt các thế lực thù nghịch cấm cản :

“Họ (Đại Hội Đồng Do Thái) cho gọi hai ông (Phêrô và Gioan) vào và tuyệt đối cấm hai ông không được lên tiếng hay giảng dạy về danh Đức Giê-su nữa. Hai ông đáp lại : “Nghe lời các ông hơn là nghe lời Thiên Chúa, xin hỏi : trước mặt Thiên Chúa, điều ấy có phải lẽ không ? Các ông thử xét xem ! Phần chúng tôi, những gì tai đã nghe, mắt đã thấy, chúng tôi không thể không nói ra.” (Cv 4.18-20).

Tai họ đã nghe gì ? Mắt họ đã thấy gì ?

"Chúng tôi là chứng nhân về mọi điều Đức Giêsu đã làm … Người mà họ đã treo trên súc gỗ mà giết đi, nhưng chính Thiên Chúa đã làm cho sống lại… và đã cho hiện tỏ, không phải cho toàn dân nhưng là cho những nhân chứng Thiên Chúa đã chọn trước, tức là chúng tôi, những kẻ đã (được ở với Người), được cùng ăn cùng uống với Người sau khi Người sống lại từ cõi chết. Người đã truyền dạy chúng tôi rao giảng cho dân và đoan chứng…" (Cv 10.39-42)

Thánh Phaolô tuy không được ở bên Đức Giêsu lúc Người sống tại thế, nhưng cũng được thấy Người hiện ra sau phục sinh dạy bảo và chọn làm Tông đồ (Cv 9.1tt), nên ông cũng loan báo Chúa cho người ta :

^“Thiên Chúa đã đoái thương mặc khải Con của Người cho tôi, để tôi loan báo Tin Mừng về Con của Người cho các dân ngoại.” (Gl 1.16)

Ý thức về sứ vụ mình, ông viết một câu rất đanh thép :

“Loan báo Tin Mừng… là điều khẩn thiết giáng xuống trên tôi. Khốn cho tôi nếu tôi không loan báo Tin Mừng” (1 Cr 9.16 ; xem 2 Cr 11.10).

- Lời của thầy Mạnh Tử cũng nói cả cho chúng ta : từ nhỏ, ta cũng đã được học biết về Thầy chí Thánh Giêsu, nghe lời Người giảng dạy qua sách Tin Mừng, nhất là tiếp đón Người vào lòng khi Rước Lễ, được hâm nóng, được chiếu sáng …, thì đương nhiên sẽ phải là sứ đồ làm chứng về Thầy, truyền bá đạo lý của Thầy cho cả trăm đời thiên hạ.

Đó cũng chính là lời Thầy chí thánh dạy chúng ta :

"Anh em là ánh sáng cho thế gian… Người ta không thắp đèn rồi đặt nó dưới thúng, nhưng trên giá đèn để nó soi sáng mọi người trong nhà. cũng vậy, ánh sáng của anh em phải chói lọi trước mặt người ta, ngõ hầu họ thấy việc làm anh em làm mà tôn vinh Cha anh em, Đấng ngự trên trời" (Mt 5.14-16).

Xin để ý câu : “Người ta không thắp đèn rồi đặt nó dưới thúng, nhưng trên giá đèn để nó soi sáng mọi người trong nhà.” Chúa có ý nhắc nhở: Chính Chúa đã thắp ngọn đèn là chúng ta, nghĩa là, Chúa đã ban ơn cho ta được sống trong đạo Chúa, mà sống trong đạo Chúa là được ánh sáng chân lý Chúa thắp sáng, vậy không được che lấp, song phải soi sáng cho những người còn sống trong tối tăm lầm lạc, tin thờ tà thần, ngẫu tượng… có nguy cơ đi vào cõi chết.

Đáng phải nói mà im là thiếu lòng thành. Sách Nho ngày xưa có một lời dạy rất đúng: “Học theo đạo tiên vương, thuận theo điều lễ nghĩa, gần gũi với người có học, thế mà không ưa nói, không vui nói, thì hẳn không phải kẻ sĩ chí thành” (Tuân Tử, Phi tướng).

Chểnh mảng việc làm chứng và Truyền giáo.

Phải thú nhận, người Công giáo VN quen giữ đạo hơn là truyền đạo. Nguyên nhân của sự chểng mảng ấy là do đâu ?

a) Là do nghĩ rằng không làm việc truyền giáo thì nào có hệ gì, đi đạo cốt được rỗi linh hồn là đủ ! Chẳng lẽ ta đã quên lời Chúa Giêsu ngăm đe: “Anh em là muối cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi,… nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi”? (Mt 5.13). Anh em là muối cho người đời đang hư thối bởi tội lỗi, thế mà anh em không muối cho họ ! Đó là dấu anh em đã ra nhạt, đã thành vô dụng, vậy chỉ còn việc quăng ra ngoài đường cho người ta giẫm đạp lên mà thôi. Bị giẫm đạp không chỉ nhục nhã, mà còn ngầm báo việc bị Chúa vứt bỏ !

b) Một nguyên nhân nữa khiến cho người Công giáo VN lơ là việc làm chứng và truyền giáo, đó là do việc dạy đạo đã không truyền cho họ “cái lửa”, nhưng đã cống hiến cho một cái đạo nặng nề : Họ không thấy vui sướng khi sống đạo, thì làm sao có hứng khởi mà truyền cho người khác? Phải làm sao cho người ta sống đạo mà vui mừng chẳng khác gì bắt được kho báu. Chúa Giêsu đã nói rồi : “Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng. Có người kia gặp được thì … vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy.” (Mt 13.44). Kìa xem một người vừa được trúng số, vui mừng sung sướng nhẩy cẫng lên, và không thể kềm giữ được niềm vui ấy một mình, liền đi khoe với tất cả thân nhân bạn bè !

c) Cuối cùng là do chúng ta thiếu lòng thương các linh hồn ! Hãy xem Tin Mừng Matthêu kể về Chúa chúng ta : “Đức Giê-su thấy đám đông thì chạnh lòng thương, vì họ lầm than vất vưởng, như bầy chiên không người chăn dắt. Bấy giờ, Người nói với môn đệ rằng : “Lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt lại ít. Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về.” (Mt 9.36-38). Còn ta, môn đệ Chúa, hằng ngày thấy bao nhiêu người phạm tội và sa hỏa ngục, chẳng lẽ ta không có chút động lòng xót thương hay sao ? Và nếu xót thương thì phải làm gì chứ để cho họ được biết Chúa, bỏ đàng tội lỗi mà được cứu rỗi. Thánh Gioan bảo:

“Chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi,
nhưng phải yêu thương cách chân thật và bằng việc làm. (1 Ga 3.18).

- Phải làm gì ? Muốn làm chứng cho Chúa Giêsu, muốn truyền giáo cách hăng say đắc lực, trước tiên chúng ta phải theo gương các tông đồ, là “hằng ở” với Chúa, “hằng ở” là kề cận lâu dài trong tình thân mật và yêu thương với Người, nhờ đó ta hiểu Người, hiểu cách thâm sâu cặn kẽ. Kìa xem, ông An-rê nhờ đã “đến và ở lại với Đức Giêsu ngày hôm ấy” (Ga 1.39) mà đã khám phá ra Đức Giêsu là Đấng Mê-sia toàn dân trông đợi mà giới thiệu Người cho em mình là Phêrô và dẫn em đến với Người. Một người ta chỉ gặp thoáng qua trên đường trong chốc lát, ta không thể làm chứng về họ, vì có biết họ thật sự thế nào đâu. Người xưa có câu :

“Họa hổ họa bì nan họa cốt,

Tri nhân tri diện bất tri tâm.”

(Vẽ hổ, chỉ vẽ da bên ngoài, không vẽ được xương cốt bên trong. Biết người, là chỉ biết diện mạo, chứ đâu biết được lòng họ).

Lại nữa, nhờ việc “hằng ở” với Chúa, kề cận lâu dài trong tình thân mật với Người, ta sẽ mến thương Chúa, si mê Chúa, vui sướng và hạnh phúc có Chúa ; mà vì thấy Người đáng mến vô cùng, cho nên khao khát truyền lửa mến ấy cho người khác, với ước vọng cháy bỏng muốn người khác cũng hiểu biết và yêu mến Chúa mình nữa. Cho dẫu vì làm chứng như thế mà bị chế riễu, tẩy chay, ngược đãi, bị tù ngục và cả chết nữa, thì họ cũng cam. Đó là lửa đã được thắp lên trong hồn ta, sẵn sàng đem Tin Mừng đến cho mọi người, như bài thánh ca “Thắp sáng trong con” của Trầm Hương đã hát lên:            Thắp sáng lên trong con Tình Yêu Chúa.

Thắp sáng lên trong con tình tuyệt vời.

1. Để con hân hoan đem tin yêu đi về muôn lối.

Tựa như mưa tuôn, mưa hồng ân Chúa trên trần đời.

2. Để con say mê tim reo vang rộn ràng đi tới.

Niềm tin dâng cao, ôi niềm tin thánh ân tuyệt vời.

Bởi thế, để làm chứng, để truyền giáo, ta phải có kinh nghiệm sống bản thân, trực tiếp, thân gần với Chúa. Kinh nghiệm sống thân mật ấy sẽ cho ta một xác tín sâu xa, mạnh mẽ, và khi làm chứng, cung giọng xác tín ấy, không ai có thể nhầm lẫn được. Nếu không, các lời chứng của ta chỉ là lời nói của con vẹt, nói mà chẳng hiểu mình nói gì.

Nhiều giáo dân ngày nay phê bình một số các vị giảng thuyết, giảng viên giáo lý mắc chứng bệnh nghề nghiệp này : Là linh mục, là giảng viên thì phải giảng thôi ! Đang khi thính giả cảm thấy : những lời nói của các vị ấy, chỉ là những lời nói thuộc lòng, theo sách vở đã học trong nhà trường.