Yêu NHAU đẾn thuỞ bẠc đẦu (Phần I)

Trích sách Sáng thế, 12.10-20

Nơi A-bra-ham ở là đất Ca-na-an xảy ra đói kém, A-bra-ham phải xuống Ai cập để ngụ nhờ. Sắp bước chân vào xứ lạ, ông bảo vợ là Sa-ra :

-    Này mình ơi ! Tôi biết mình là gái có nhan sắc. Vua quan Ai cập vừa nhìn thấy mình, tất sẽ giết tôi để chiếm lấy mình. Tôi xin mình cứ nói mình là em gái của tôi, mong tôi được phúc lộc vì mình và nhờ mình tôi được sống toàn mạng.

Quả thực đã xảy ra đúng như A-bra-ham dự đoán : Dân Ai cập thấy bà Sa-ra là một phụ nữ xinh đẹp tuyệt trần, cả tướng lãnh của vua Pha-ra-ô cũng ca ngợi sắc đẹp của bà trước mặt vua, và thế là bà bị đem tiến vào đền vua.

Vì bà, vua đã ban phúc lộc cho A-bra-ham của cải, chiên bò lừa, và lạc đà, tớ trai tớ gái. Nhưng vì Pha-ra-ô làm trái luật, dám lấy vợ người, nên Thiên Chúa đã phạt vua và cả hoàng tộc nhiều tai họa dữ dằn. Cuối cùng, vua phải triệu A-bra-ham vào cung (xem hình) và bảo:

-    Tại sao ngươi không tỏ thật Ta biết nàng là vợ ngươi, mà lại nói nàng là em gái, khiến ta đã trót lấy nàng làm vợ? Thôi ! Này vợ ngươi, ngươi lấy lại mà đi đi !

*   Đó là Lời Chúa ! - Tạ ơn Chúa !

Suy niệm Lời Chúa

Qua câu chuyện trên, mới thấy tình yêu giữa vợ chồng A-bra-ham thật là gắn bó, keo sơn - một tình yêu biết nâng đỡ nhau, giúp nhau lúc hoạn nạn, dù phải hi sinh. Bà Sa-ra đã chấp nhận cứu mạng ông A-bra-ham, chồng bà, với cái giá hi sinh là phải lìa người chồng bà yêu thương mà vào đền Vua làm cung phi. Không yêu thương thì sao bà theo chồng đi từ quê hương xứ sở đến đất quê người.

     “Có chồng thì phải theo chồng,

       Chồng đi hang rắn, hang rồng cũng theo” (Ca dao).

Vào đền Vua, bà không ham vinh hoa phú quí, trái lại, phải khổ sở, nhục nhằn. Có cô nào, bà nào lại thích bỏ người chồng yêu quí của mình, đến một nơi xa lạ, đem thân làm đồ chơi cho người khác không ? Nếu chúng ta soạn thành một vở kịch cải lương, chắc sẽ được nghe những bài ca ai oán não lòng của người cung phi Sa-ra lúc ấy. Nhưng Thiên Chúa đã thấy và đã phạt kẻ làm trái - cho dù Vua đó vô tình không biết Sa-ra là vợ A-bra-ham - để thưởng cho tấm lòng trung trinh của Sa-ra. Ta thử tưởng tượng, giây phút Vua trả nàng lại cho chồng, hai vợ chồng sung sướng thế nào..., mừng mừng tủi tủi, hai người đem nhau về nhà chắp lại mối duyên xưa.

Chiếu theo bài học Lời Chúa dạy đó, kỳ này ta bàn về tình yêu chân thực trong đời vợ chồng. Nam nữ được Thiên Chúa dựng nên khác nhau về thể xác, tính tình, năng khiếu, cốt để bổ túc lẫn nhau. Và sự bổ túc này chỉ thực hiện tới mức đầy đủ trong hôn nhân ; ở đó, mỗi người chu toàn phần việc riêng mình, và hai phần việc đó đem hợp lại thành một việc chung, tạo nên bầu khí yêu thương, hòa hợp, trung tín. Và bầu khí ấy rất cần để cho họ sống hạnh phúc đã đành, còn để đón nhận đoàn con mà tình yêu họ sẽ chung nhau sinh ra. Cứ như thế, họ tiến bước trong cuộc hành trình về quê hương vĩnh cửu, nước của tình yêu, Nước của Thiên Chúa, nước thiên đàng vậy.

Nói thì dễ, thực hành mới khó. Lập gia đình thì dễ, tạo hạnh phúc gia đình mới khó.

Hôn nhân là con đường dài, con đường này lại lắm chông gai. Hôn nhân là một tổ ấm, tổ ấm ấy phải kiên nhẫn xây dựng mới thành, nếu không sẽ gặp thất bại, nguy cơ đổ vỡ. Cho nên Đức Giáo Chủ Piô XI đã lưu ý khi đôi bạn chọn lựa nhau để bước vào hôn nhân: “Người bạn trăm năm có thể là một trợ lực mạnh mẽ, hay ngược lại, là một nguy hiểm hoặc trở ngại lớn lao cho đời sống tín hữu”. Nói nôm na, vợ chồng có thể hoặc giúp nhau lên Thiên Đàng, hoặc đẩy nhau xuống Hỏa Ngục.

Vậy các bạn trẻ, các bạn đã học hỏi kỹ về hôn nhân chưa, tức là về cuộc đời quan trọng các bạn sắp bước vào? Còn các người đã lập gia đình, có hiểu biết mình phải xây dựng tổ ấm sao cho nó ấm, chứ đừng để thành tổ lạnh, ở đó, hai người lạnh lùng với nhau, mặc kệ nhau, có khi còn làm khổ nhau, làm hại nhau nữa kia !

Nói tổng quát, hôn nhân gồm hai điểm chính. Kinh Thánh đã dạy rõ về hai điều ấy ngay từ trang đầu:

1/  Về tình yêu khắng khít, bền vững : Ta đã học ở bài kỳ trước : Thiên Chúa dựng cho con người một trợ giúp đương đối... Khi thấy nàng, ông kêu lên : “Đây là xương thịt tôi...”. Và Kinh Thánh kết luận : “Bởi thế, đàn ông sẽ lìa bỏ cha mẹ mà khắng khít với vợ mình và chúng sẽ nên một thân xác...” (Kn 2.18-24). Tình yêu phu phụ keo sơn ấy được Tân Ước lấy gương tình yêu của Chúa Giêsu yêu Hội Thánh mà dạy : “Chồng hãy yêu mến vợ như Chúa Kitô đã yêu mến Hội Thánh, đến nỗi hi sinh chính mạng sống mình, để Hội Thánh nên xinh tốt, thánh thiện... Còn vợ cũng phải yêu mến, phục tùng chồng như Hội Thánh phục tùng Chúa vậy” (Ep 5.22t).

2/  Về sinh sản, giáo dục con cái : Kinh Thánh viết : “Thiên Chúa đã dựng nên loài người có nam có nữ, rồi Thiên Chúa chúc lành cho cuộc hôn phối của họ và phán bảo : ‘Hãy sinh sản ra đầy mặt đất !”, và giáo dục sao cho con cháu các ngươi thành các con người tốt và có đủ khả năng, tài trí mà “làm bá chủ mọi loài mọi vật mà Ta trao vào tay các ngươi” (Kn 1.27-28).

Đức Giáo Chủ Phaolô VI quả quyết : “Tình yêu vợ chồng … không chỉ chung một mái nhà, mà còn khiến họ cùng chung sống, cùng chia sẻ tất cả cho nhau, trở thành một thân thể. Hôn nhân giúp họ tăng tiến chính bản thân mình, tạo hạnh phúc cho nhau và tiếp tay với Thiên Chúa kiến tạo những mầm mống hữu ích cho xã hội. Tất cả những quyền lợi và bổn phận đối với nhau ấy… lẽ dĩ nhiên, đòi hỏi họ phải kết với nhau một giao ước, một hợp đồng bền vững, bất khả phân ly...”.

Tóm lại thành hai điều :

- Trong tình yêu, họ kết hợp thành một thân thể, nhờ đó làm tăng tiến bản thân họ và tạo cho họ hạnh phúc.

- Tiếp tay với Thiên Chúa sinh sản và giáo dục con cái tốt.

Xem ra, ai cũng biết hai điểm chính yếu ấy của hôn nhân, song trong thực tế, ta thấy người ta đi lệch cái này, lạc cái kia. Có thời không xa lắm, người ta không đếm xỉa đến tình yêu của cá nhân con cái, cách riêng bên phía con gái, người ta không thèm biết nó thương ai. Chuyện hôn nhân là : “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, do cha mẹ gả bán, tính toán hơn thiệt, nhiều khi con gái đến đêm động phòng mà chẳng biết mặt chồng: “Lấy chồng chẳng biết mặt chồng,    Đêm nằm cứ tưởng là ông láng giềng”. Cho nên, phận gái rất mong manh như tấm lụa đào, không biết sẽ vào tay ai, vào tay người nào trả giá cao nhất : “Con gái có hai bến sông, Bến đục thì chịu, bến trong thì nhờ”. Mà nếu chẳng may “trái duyên, trái kiếp thì cuộc sống vợ chồng coi như hèo đục vênh”.

Cho nên, kết quả của hủ tục thời đó đã gây ra bao đau khổ, đang khi hôn nhân là để tạo hạnh phúc cho đôi vợ chồng : “Tiếc con gái khôn lấy thằng chồng dại, như bông hoa lài, cắm bãi cứt trâu”.

Tại sao có việc đáng buồn ấy ? Đó là bởi người ta nhắm quá nhiều đến sự nối dõi tông đường. Người vợ là để đẻ. Đẻ cho có người làm việc và để cho có con cháu nối dòng : “Chiều người lấy của, chiều chồng lấy con” ; do đó, “Gái ơn chồng mà được bồng con thơ”. Nếu người đàn bà không thể có con, thì một là phải cưới vợ lẽ cho chồng để đẻ đứa con nối dòng, còn không thì coi như bỏ đi, theo luật “thất xuất”, sẽ bị chồng rẫy bỏ, bị đuổi đi, vì đó là một cái tội (x. Phan Kế Bính : Việt Nam phong tục, tr.66). Chúa Giêsu đã nêu ra nguyên tắc căn bản cho công cuộc giải phóng phụ nữ, khi Ngài xác quyết : “Từ khởi nguyên, là nam là nữ, Tạo hóa đã dựng nên chúng (bình quyền)… Bởi thế mà đàn ông sẽ bỏ cả cha mẹ mình và khắn khít với vợ và cả hai chúng sẽ nên một thân xác.” (Mt 19.4-5)

Tích truyện

      Khi qua cửa sổ đầu chái, Loan bước rón rén đi thật khẽ, vì thấy có tiếng bà Phán (mẹ chồng) ở trong…, nàng nghe rõ bà Phán nói :

-        Tôi cho anh lấy nó làm nàng hầu.

            Tiếng Thân (chồng Loan) nói rất khẽ :

-        Con chỉ sợ nhà con nó không bằng lòng.

            Bà Phán cao giọng :

-        Tôi cho phép anh lấy. Quyền đâu ở vợ anh mà anh sợ. Vả lại anh vừa bảo mợ ấy không sinh đẻ gì được nữa. Nếu việc này (Thân tằng tịu với một cô gái tên Tuất) không xảy ra, thì tôi cũng phải nghĩ đến việc lấy vợ bé cho anh kia mà. Thế nó (cô gái tên Tuất) có thai được mấy tháng rồi ?

-        Thưa mẹ độ bốn, năm tháng nay.

       … Loan không hề mảy may sửng sốt hay đau đớn vì cái tin đó. Nàng nhận rằng sở dĩ có chuyện này là vì nàng không sinh đẻ nữa, mà Thân thì không bao giờ chịu suốt đời không có con, còn bà Phán sở dĩ bằng lòng ngay chỉ vì Tuất nay mai sẽ cho bà một đứa cháu, biết đâu không là cháu trai – để nối dõi – Còn nàng thì là một đứa vô dụng và nên biết thân phận như thế.

       […] Thấy Loan (đi vào), bà Phán bảo :

-        Cậu ấy đi lại với con Tuất, nay con Tuất đã có mang … Tôi thì tôi cho con nào cũng là con. Cậu ấy đã trót lỡ mà bỏ nó thì tội nghiệp, nên tôi định cưới nó về cho cậu ấy. Nếu mợ còn sinh đẻ mà cậu ấy đa mang như thế thì cũng đáng trách….

       Bà Phán nói đến đây ngừng lại đợi Loan trả lời. Loan cúi mặt lẳng lặng một lúc rồi đáp :

-        Thưa mẹ, việc đó tùy mẹ cả.

       Là vì nàng biêt rằng bà Phán hỏi ý kiến để lấy lệ, chứ thật ra không kể nàng vào đâu. Nàng không có một quyền nhỏ mọn nào về việc lấy vợ lẽ cho chồng.

(Lược trích Tiểu thuyết ĐOẠN TUYỆT  của Nhất Linh, trang 168-171, Nxb. Văn Nghệ, Tp HCM, tái bản 1999)