Tương truyền
vào thời Hy Lạp Cổ đại, một bữa nọ có người tới gặp nhà hiền triết vĩ đại
Socrates và bảo “Ngài có biết tôi mới nghe được một câu chuyện xấu về người
bạn của ngài không?”.
Sau một thoáng
trầm ngâm, Socrates từ tốn đáp: “Trước khi nghe ngài kể, tôi muốn ngài dành
một chút thời gian để lọc lựa những gì ngài định nói. Tôi gọi đó là
phép thử lọc 3 lớp.
Lớp thứ 1 lọc tìm Sự thật – Ngài có tin
tuởng tuyệt đối rằng những điều mà ngài định kể cho tôi nghe là sự
thật?
“Không, thực ra tôi chỉ nghe người ta kể
lại thôi và…”.
“Rõ rồi, chính vì thế ngài không biết những
điều ngài định nói có phải là sự thật hay
không”.
Socrates
nói.
“Nào, bây giờ
chúng ta qua lớp lọc thứ 2 được dùng để tìm ra
Thiện Ý. Ngài có khẳng định rằng ngài
hoàn toàn xuất phát từ thiện ý không, khi định kể cho tôi nghe những
chuyện xấu của bạn tôi?”, Socrates hỏi.
“Không, ngược
lại…” Vị khách của Socrates trả
lời.
“Thế nên những chuyện xấu
của bạn tôi có thật hay không vẫn là một câu hỏi”
“Xin ngài chớ vội buồn” - Socrates
nói, “có thể ngài sẽ qua lớp lọc còn lại”
“Xin ngài cho tôi biết:
Chuyện mà ngài sắp kể đấy, Có ích cho tôi hay không?”. Người kia đáp: “Không”.
Socrates
nhìn vào mắt của vị khách và nói “Nếu câu
chuyện ngài định kể cho tôi nghe chưa chắc đã là sự thật và cũng không xuất
phát từ thiện ý và chẳng có ích gì cho tôi, thì ngài định kể để làm
gì?
Và liệu tôi sẽ nghe
và tin chăng?
Khi đứng
trước một sự vật sự việc do người khác kể, đừng vội tin nó, mà
hãy dùng
phép thử lọc 3 lớp để tìm ra chân
lý. Đó chính là một kinh nghiệm
sống.