BIỆT DANH THÂN THƯƠNG CỦA ĐTC PHANXICÔ

Papa Villero, Giáo Hoàng khu ổ chuột,
tên mới của Giáo hoàng ở Argentina

Đối với hơn 1.2 tỷ người Công giáo trên khắp thế giới, thì Ngài là Đức Giáo Hoàng Phanxicô.

Nhưng ở trong những "làng đau khổ" (misery villages) ở khắp thủ đô Argentina, những người nghèo nhất đang tự hào gọi người "đồng hương" cuả họ bằng một tên khác, "giáo hoàng khu ổ chuột" ("Papa Villero", "Slum Pope").
 
Villa 21-24 là một khu ổ chuột nguy hiểm mà hầu hết không ai dám lai vãng, nhưng các cư dân nói rằng HY Jorge Mario Bergoglio thường xuyên xuất hiện, không báo trước, để cùng vui cười và chia sẻ một ly mate, môt loại nước trà thơm mà mọi người uống chung với nhau dùng một cái ống hút duy nhất.Người dân ở đây vẫn nhớ một cách rất sinh động những nghiã cử cuả vị 'cựu' tổng giám mục Buenos Aires, đã từ bỏ phương tiện di chuyển hào nhoáng cuả một chiếc xe limousine mà dùng xe buýt để đến thăm nhà nguyện nhỏ của họ, đã tài trợ những cuộc thi thể thao chạy viêt dã (marathons,) các lớp nghề mộc, an ủi các bà mẹ đơn chiếc và rửa chân cho những người đang phục hồi ma túy, và vì thế mà ngài đã trở thành một người trong số họ.

"Bốn năm trước, tôi đang sống trong cảnh khốn cùng nhất của cuộc đời và rất cần sự giúp đỡ. Trong khi tham dự Thánh Lễ, ngài đã quỳ xuống và rửa chân cho tôi. Việc ấy làm cho tôi 'chết sững'. Thật là một kinh nghiệm tuyệt đẹp," là lời cuả anh Cristian Marcelo Reynoso, 27 tuổi, đang làm nghề hót rác và đang cố gắng cai nghiện cocaine qua một chương trình phục hồi của giáo hội.Reynoso nói: "Khi tôi nhìn thấy những tin tức trên truyền hình, tôi đã la hét vì vui, và xem đây này, tôi vẫn còn run rẩy đấy". "El Chabon (ông Hoàng) ấy khiêm tốn lắm. Lại là một 'fan' hâm mộ đội banh San Lorenzo nữa, giống như tôi vậy. Bạn nói chuyện với ông như một người bạn."Reynoso cho biết đội banh San Lorenzo "đang gặp vận xui, thua hoài. Nhưng tôi vẫn còn nhớ ngài nói với tôi rằng ngay cả khi nó xuống dốc, bạn không thể bỏ rơi nó... Nó cũng giống như một người vậy. Tất cả chúng ta có thể bị rơi xuống đáy giếng, nhưng luôn luôn có thể được vớt lên"

Trước khi ngài trở thành hồng y vào năm 2001, thì "vị hoàng tử của Giáo Hội" chỉ mặc một chiếc áo thun đen đơn giản với một cổ áo trắng. Đối với nhiều người ở khu ổ chuột Virgin Caacupe gần nhà thờ Miracles (Phép Lạ), thì đúng là một phép lạ khi mà một người bạn của họ trở thành Đức Thánh Cha."Ngài luôn luôn là một phần của khu ổ chuột của chúng tôi," bà nội trợ Lidia Valdivieso, 41 tuổi, kể lại. Bà đang đặt tay cầu nguyện trên một bức tượng cuả Thánh Expeditus, là vị thánh bổn mạng cho các cơn ngặt nghèo khốn khó. Đứa con trai 23 tuổi của bà có bệnh bại não và đang học nghề mộc tại trường kỹ thuật của giáo hội."Khi tôi nghe tin, tôi không thể tin được tai mình. Một Papa Villero(giáo hoàng khu ổ chuột ) là điều đẹp nhất có thể xảy ra cho chúng tôi. Tôi vẫn còn nhớ ngài đi bộ qua những con đường lầy lội của chúng tôi hoặc nói chuyện với các trẻ em cuả chúng tôi ".Bên trong căn nhà nguyện xây bằng bê tông, vẫn còn giữ một 'áp phích' vẽ nhân dịp kỷ niệm ngày nhậm chức cuả (Tổng giám mục) Bergoglio, và một bức tranh lớn của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Gần bàn thờ, có một tấm áp phích lớn màu đen trắng vẽ hình linh mục Carlos Mugica, đã bị 'toán ám sát cực hữu' giết năm 1974 trong một chiến dịch loại bỏ những người rao giảng "thần học giải phóng".

Năm 2000, 'Tổng Giám mục' Bergoglio đã đến dâng lễ cải táng và giảng lễ vinh danh LM Mugica, khi hài cốt của vị LM được đưa về đây. 'HY' Bergoglio không bao giờ ủng hộ phong trào thần học giải phóng bởi vì họ liên minh với các phong trào du kích vũ trang cánh tả trong những năm 1970. Nhưng ngài đã làm nhiều việc theo bước chân cuả LM Mugica, tài trợ tất cả các loại chương trình xã hội trong những khu ổ chuột của Argentina.Những việc như thế đòi hỏi các linh mục phải tranh giành ảnh hưởng với những bọn buôn bán ma túy trong khu ổ chuột. Sự sống cuả các giáo sĩ thường xuyên bị đe doạ. Đôi khi thỏa hiệp phải được thực hiện.Chỉ cần bước ra bên cạnh nhà nguyện, người ta thấy có nhiều ngọn nến đang cháy đỏ trong một cái miếu tưởng niệm một vị 'anh hùng dân gian' Antonio "Gauchito" Gil, là một tướng cướp sống ngoài vòng pháp luật hồi thế kỷ 19, đã chia sẻ số tiền cướp của mình với những người nghèo cuả Argentina.Một số người Argentina cầu nguyện với "Gauchito" giống như người Công Giáo cầu nguyện với một vị thánh vậy. Nhưng 'HY' Bergoglio không phản đối việc người ta dựng cái miếu bên cạnh nhà nguyện."Trong hơn 20 năm ngài đã ở đây. Ngài luôn sống gần gũi với chúng tôi và ảnh hưởng của ngài trên khu ổ chuột này là rất lớn", theo lời linh mục chánh xứ Lorenzo "Toto" de Vedia. Có lần ngài rửa chân cho 12 thanh niên trẻ tại một trung tâm cai nghiện và được ghi lại nhiều hình ảnh. "Sau đó, ngài tiếp tục trở lại, giúp họ xưng tội và khuyên bảo họ," Cha Vedia noí. "Bạn có thể nói rằng giáo hội sẽ thay đổi", Cha Vedia nói tiếp. "Thực tế thì việc Ngài chọn tên hiệu Phanxicô đưa ra một thông điệp là, 'hãy ngưng mọi chuyện bung xung lại và cống hiến mình cho người nghèo'. Đó là gương sáng cuả Thánh Phanxicô và (GH) Phanxicô có thể sống cuộc sống đó. "

Trong lần xuất hiện đầu tiên tại Quảng trường Thánh Phêrô, Đức giáo hoàng 'Châu Mỹ Latin đầu tiên' đã cúi đầu và yêu cầu đám đông ban phép lành cho ngài. Ở Argentina, những người từng biết ngài trong khu ổ chuột nhận ra đó cũng là cùng một loại cử chỉ khiêm tốn đã giành được trái tim của họ.Người em gái của Đức giáo hoàng, bà Maria Elena Bergoglio, cho biết bà rất tự tin rằng 'những hoành tráng và nghi lễ' của Vatican sẽ không làm sứt mẻ sự khiêm nhường mà ngài đã theo đuổi suốt đời. Lời yêu cầu cuả ngài xin những người Argentina đừng chi tiêu cho các chuyến đi đến Rome để dự lễ tấn phong, mà dành tiền đó cho các tổ chức từ thiện, là một dấu hiệu mạnh mẽ chứng tỏ ngài sẽ không thay đổi, bà nói."Tin nhắn đó... làm cho tôi cảm thấy như ngài vẫn còn đi trên cùng một con đường, và ít ra là ngài đã không bị ảnh hưởng vào lúc này," bà nói trong một cuộc phỏng vấn tại nhà, ở phía tây thành phố Buenos Aires. "Không có chất độc nào tồi tệ hơn là quyền lực."

Bà nói thêm rằng tình cảm của anh trai mình "là dành cho người nghèo, người yếu đuối nhất, trẻ nhỏ"."Ngài có sự nghiêng chiều về người nghèo", bà nói.Ngài cũng không bao giờ mong muốn trở thành giáo hoàng, bà nói. "Chúng tôi đã chêu chọc anh ấy về chuyện đó và anh ấy nói,' Ồ, xin vui lòng!' ('Oh, please!')"Bạn bè cua 'HY' Bergoglio cho biết ngài thường nhút nhát, hầu như không bao giờ cho phép các phương tiện truyền thông phỏng vấn, chỉ thích nói chuyện từ bục giảng. Tuy nhiên, mới đây ngài đã cho cô Jaidr Flores phỏng vấn trên đài FM Radio La 96.Cô Flores, 22 tuổi, kể lại: "Ngài ban đầu do dự. Nhưng tôi cố thuyết phục ngài, và vào lúc cuối của cuộc phỏng vấn, ngài bắt đầu cười và nói: " Cô thành công công rồi ! Cô đã đưa tôi lên đài rồi đó ! ""Một ngày nọ, tôi đến thăm ngài tại văn phòng và tôi đã ngạc nhiên khi thấy ngài giữ trên bàn làm việc nhiều vô số hình ảnh của các tình nguyện viên và người nghiện ma túy từ cộng đồng này. Ngài thực sự quan tâm đến chúng tôi. "

 
Trần Mạnh Trác