|
Đau khổ
là một thực tế hiển nhiên trong đời sống của con người, dù có
niềm tin hay không .
Đây là một thực
trạng mà không ai có thể phủ nhận hay tránh được trong cuộc sống
trên trần gian này. Nào đau khổ vì bệnh tật, vì nghèo đói, vì
bất công xã hội, vì thiên tai, động đất, bão lụt. Nào đau khổ vì
bị tù đầy, tra tấn, bị kỳ thị, khinh chê và cô lập (dân
Untouchable bên Ấn Độ). Sau hết, đau khổ lớn lao nhất là chết
chóc đau thương.
Vì đâu có đau khổ ?
Thực khó tìm được
câu trả lời thỏa đáng theo suy nghĩ của con người cho câu hỏi
này..
Tuy nhiên, có
điều nghịch lý đáng nói ở đây là ở khắp nơi, và ở mọi thời đại,
luôn có những kẻ gian ác, làm những sự dữ, sự tội, như giết
người, trộm cắp, hiếp dâm, đặc biệt là cai trị độc ác và gây ra
chiến tranh khiến hàng triệu người vô tội bị giết … nhưng những
kẻ đó vẫn sống phây phây với địa vị và tiền bạc dư thừa của
chúng, trong khi biết bao người lành, lương thiện, đạo đức lại
nghèo khó, bệnh tật nan y hay gặp tai nạn xe cộ, tầu bè. Cụ thể,
năm 2008, một xe buýt chở giáo dân ở Houston, Texas đị dự Đại
Hội Thánh Mẫu ở Carthage , Missouri đã gặp tai nạn khiến hàng
chục người chết hoặc bị thương nặng ! trong khi những xe và phi
cơ chở người đi đánh bạc ở Las Vegas, lake charles (Louisiana)..
hoặc du hí ở các nơi tội lỗi như Cancun (Mexico) Thai lan,
Kampuchia... thì chưa hề gặp tai nạn tương tự !! Lại nữa, những
người nghiện rượu và thuốc lá thường dễ bị ung thư phổi, nhưng
biết bao người không uống rượu và hút thuốc lá mà vẫn bị ung thư
phổi , thi sao ? Lại nữa, phụ nữ sinh con thì dễ bị ung thư
ngực, nhưng có nữ tu không hề sinh đẻ mà vẫn bị ung thư ngực !
Vậy không lẽ Chúa
phạt những người bị tai nạn hay bệnh tật kia???
Chắc chắn là
không. Nhưng phải giải thích thế nào cho hợp lý và tìm ra ý
nghĩa của sự đau khổ với con mắt đức tin của người tín hữu Chúa
Kitô trong năm Đức Tin này.
Thật vậy, đau khổ
là một thực trạng không thể tránh được trong trần gian này như
Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ xưa :’
“ Trong thế gian
Anh em sẽ phải gian nan khốn khó
Nhưng hãy can đảm lên
Thầy đã thắng thế gian.
(Ga 16: 33)
Nhưng trước khi
Chúa đến trần gian để chia sẻ thân phận con người với nhân loại,
sự đau khổ , sự dữ đã đầy rẫy trong trần gian như Kinh Thánh Cựu
Ước đã ghi lại. Cụ thể ông Gióp (Job) là người
“ vẹn toàn, ngay thẳng, kính sợ
Thiên Chúa và tránh xa điều ác.”( G 1: 1). Vậy mà ông
đã gặp hoạn nạn, đau khổ lớn lao bất ngờ, không thể tưởng tượng
được : nào con cái (bảy con trai ba con gái) bỗng chốc lăn ra
chết hết trong một trận cuồng phong từ sa mạc thổi đến. Nào đàn
gia xúc của ông gồm bảy ngàn chiên dê, ba ngàn lạc đà, năm trăm
đôi bò, năm trăm lừa cái và một số đông tôi tớ cũng bỗng chốc bị
giết và cướp mất khỏi tay ông ! Nhưng trước tai ương khủng khiếp
này , ông Gióp chỉ biết quỳ xuống than thở với Chúa như sau :
“ Thân trần truồng
Sinh ra từ lòng mẹ
Tôi sẽ trở về đó cũng trần truồng
ĐỨC CHÚA đã ban cho
ĐỨC CHÚA lại lấy đi
Xin chức tụng danh ĐỨC CHÚA ! (G1 : 21)
Chính vì lòng
trung kiên yêu mến, kính sợ Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh, như
khi được mọi điều sung sướng và nhất là khi phải đau khổ vì tai
ương bất ngờ, ông Gióp đã được Thiên Chúa khen lao và ban lại
cho ông gấp đôi những gì ông đã mất: ông lại sinh được bảy con
trai và ba con gái xinh đẹp nhất trong xứ sở và sống thọ thêm
một trăm bốn mươi năm nữa . (cf.G 42: 12-17)
Như thế , sự đau
khổ, tai ương là phương tiện hữu hiệu Thiên Chúa đã dùng để thử
thách các tôi tớ trung kiên của Người như các ông Mô- sê,
Ap-bra-ham Gióp và Tô-bia.
Ngươc lai, đôi
khi Thiên Chúa cũng dùng tai ương, đau khổ để trừng phạt con
người vì tội lỗi và ngoan cố không muốn ăn năn sám hối để được
tha thứ. Đó là hinh phạt Đại hồng thủy trong thời Cựu Ước, đã
cuốn đi vào lòng đai dương tất cả mọi người, mọi sinh vật trên
mặt đất, trừ gia đình ông Nô-e và các sinh vật được ông đem vào
tàu trước khi mưa tuôn đổ xuống địa cầu. ( St 6: & 7)
Lại nữa, Thiên
Chúa đã dùng lửa và mưa sinh diêm từ trời xuống để hủy diệt
thành Xô-đôm , vì ông Ap-bra-ham không tìm được người ngay lành
nào trong thành tội lỗi đó, để xin Chúa tha chết cho thành ấy. (
Sđd : 19)
Nhưng khi dân
thành Ni-ni-vê nghe theo lời kêu gọi của ngôn sứ Giô-na ăn chay
, cầu nguyện và xám hối thì Thiên Chúa đã tha không đánh phạt họ
như Người đã ngăm đe. (. Gn 3: 1-10)
Như vậy , trong
thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã dùng đau khổ , gian nan khốn khó để
thử thách các tôi tớ trung thành và cũng để đánh phạt những kẻ
làm những sự dữ , tội lỗi mà không chiu xám hối và từ bỏ con
đường gian ác.
Dân Do Thái, cho
đến thời Chúa Giêsu xuống trần và đi rao giảng Tin Mừng Cứu Độ,
vẫn quen nghĩ rằng sự khó, sự đau khổ và tai ương xảy ra cho ai
thì tại tội lỗi của người đó hay của cha mẹ nạn nhân. Cho nên
khi thấy một người mù từ bé, các môn đệ của Chúa Giêsu đã hỏi
Người như sau :
“
Thưa Thầy, ai đã phạm tội khiến
người này sinh ra đã bị mù, anh ta hay cha mẹ anh ta?(
Ga 9 : 2). Chúa Giêsu đã trả lời họ như sau : “không
phải anh ta, cũng chẳng phải cha mẹ anh ta đã phạm tội. Nhưng
chuyện đó xảy ra là để các việc của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi
anh.”( Sđd 9; 3)
Việc của Thiên
Chúa được tỏ hiện là Chúa Giêsu đã chữa cho anh mù được xem thấy
để minh chứng Người là quả thực là Đấng Thiên Sai ( Mê-si-a ) đã
đến trong trần gian để “ cho
người mù được thấy. kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc
được nghe, người chết trỗi dậy, kẻ nghèo được nghe Tin Mừng..”(
Lc 7 : 22 ) .
Nhưng cũng trong
Tin Mừng Thánh Gioan, Chúa Giêsu cũng nói với một người đã đau
ốm lâu năm và Chúa đã chữa lành cho anh ta. Nhưng khi gặp lại
anh này trong Đền Thờ sau đó, Chúa đã nói với anh điều đáng chú
ý như sau :
“
Này, anh đã được khỏi bệnh. Đừng
phạm tội nữa, kẻo lại phải khốn hơn trước.”( Ga 5:
14)
Như thế có nghĩa
là tội lỗi cũng có thể là nguyên nhân gây ra đau khổ cho con
người như Chúa đã nói trên đây. Kinh nghiệm thực tế ngày nay
cũng chứng minh điều này. Kẻ trộm cắp cứ quen sống bất lương như
vậy, sẽ có ngày gặp tai họa khi vào nhà ai để ăn trộm và có thể
bị chủ nhà bắn chết. (ở Mỹ rất nhiều người dân có súng trong nhà
để tự vệ). Người ngoai tình cũng có thể bị tình địch giết chết
vì đã gian díu với vợ hay chồng của người khác. Lái xe ẩu, vượt
đèn đỏ có thể gây ra án mạng cho người khác và cho chính người
lái xe ẩu. Đúng là tội đâu vạ đấy như người Việt Nam chúng ta
thường nói.
Tuy nhiên, là
người tín hữu, chúng ta được dạy dỗ để tin rằng sự đau khổ về
thể lý hay tâm hồn cũng là phương tiện mà Thiên Chúa dùng để cho
chúng ta được thông phần sự thương khó đau khổ với Chúa Kitô,
Đấng đã vui lòng chịu mọi sự khốn khó cho đến chết đau thương
trên thập giá để cho chúng ta được cứu độ và có hy vọng được
hưởng hạnh phúc Nước Trời với Chúa sau hành trình đức tin trên
trần thế này.
Thật vậy, Chúa
Giê-su Kitô là Đấng Thiên Sai (Messaih) đã đến trần gian làm Con
Người, đã chiu khốn khó ngay từ khi sinh ra trong cảnh cực kỳ
khó nghèo nơi hang lừa máng cỏ, bị đe dọa giết chết bởi Hêrôđê
khiến Đức Mẹ và Thánh Giuse phải mang chậy trốn sang Ai Cập lúc
đêm khuya.. Lớn lên, Người đi rao giảng Tin Mừng trong điều kiện
rất khó nghèo, lang thang đó đây như kẻ vô gia cư đúng như Chúa
đã nói với các môn đệ :“ con chồn
có hang, chim trời có tổ , nhưng Con Người không có chỗ tựa
đầu.”
( Mt 8 : 20)
Là Đấng Thiên
Sai, Chúa Kitô sẽ “phải chịu
nhiều đau khổ do các kỳ mục , các thượng tế và kinh sư gây ra,
rồi bị giết chết và ngày thứ ba sẽ sống lại.” ( Sđd
16: 21)
Phêrô, môn đệ
được Chúa khen ngợi vì đã tuyên xưng đúng Người là “
Đấng Kitô, con Thiên Chúahằng
sống.”. Nhưng khi nghe Chúa nói đến những đau khổ mà
Người sắp phải chịu trước khi chết, sống lại và lên trời vinh
hiển, Phêrô đã tìm cách can ngăn Chúa như sau : “
Xin Thiên Chúathương
đừng để cho Thầy gặp chuyên đó.”.( Sđd 16: 22)
Để trả lời cho
Phêrô và cũng để dạy cho chúng ta biết giá trị của đau khổ, Chúa
đã quở trách ông như sau: “Xa tan
, hãy lui lại đàng sau Thầy ! anh cản lối Thầy, vì tư tưởng của
anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài
người.” .( Sđd 16: 23)
Phêrô can ngăn
Chúa vì đã hành động đúng với suy tư của mọi người trần thế là
không ai muốn chiu sự gì khốn khó, đau khổ. Ai cũng muốn được
luôn khỏe mạnh, sung sướng , an nhàn, có nhiều tiền của và danh
vọng ở đời. Không ai muốn bệnh tật, nghèo đói và bị khinh chê,
tù đầy hay bắt bớ . Ước vọng được khỏe mạnh cũng rất chính đáng
và đẹp lòng Chúa, như tác giả Sách Huấn Ca đã viết:
“ Người đã chết thì hết xưng tụng vì nó không còn
nữa
Chỉ người đang sống và khỏe mạnh mới ca ngợi Đức
Chúa.”(
Hc 17 : 28)
Vì thế, người đau
ốm cầu xin Chúa cho được lành bệnh tật của thân xác:
“Lậy
Chúa, xin đoái thương, này con đang kiệt sức
Chữa lành cho vì gân cốt rã rời
Toàn thân con rã rời quá đỗi
Mà lậy Chúa, Chúa còn trì hoãn đến bao giờ
? “. ( Tv 6 : 3-4)
Cầu xin cho được
khỏe mạnh và bình an trong cuộc sống là điều tốt phải xin Chúa
và không có gì đáng chê trách. Nhưng bệnh tật và rủi ro thì
không ai tránh được trong cuộc sống ở đời này. Người đạo đức,
lương thiện và kẻ bất lương gian ác đều không ít thì nhiều phải
đau khổ như bệnh tật, tai nạn bất ngờ, tang chế trong gia đình
vì người thân mất đi.... Tuy nhiên, cứ xem gương Chúa Giêsu ,
Đức Mẹ và các Thánh thì người có đức tin phải hiểu rằng đau khổ
có giá trị cứu rỗi và là phương thế hiệu nghiệm mà Thiên Chúa
dùng để thánh hóa và cải hóa con người, cũng như để thử thách
lòng tin yêu của các tôi tớ trung kiên như trường hợp các ngôn
sứ Mô-Sê, Abraham, Gióp và Tôbia đã nói ở trên.
Vì đau khổ có giá
trị xin tha tội, nên ông Mô-sê đã xin hiến mạng sống mình làm
của lễ để xin Thiên Chúa tha tội cho dân Do Thái xưa:
“ Ông Mô-sê trở
lại với ĐỨC CHÚA và thưa : “than
ôi dân này đã phạm một tội lớn. Họ đã làm cho mình một tượng
thần bằng vàng.Nhưng giờ đây ước gì Ngài miễn chấp tội họ.Bằng
không, thì xin Ngài xóa tên con khỏi cuốn Sách Ngài đã viết.”(
Xh 32 : 31-32)
Chính vì giá trị
cứu chuộc của đau khổ mà Chúa Kitô, Đấng Thiên Sai, Người Tôi tớ
đau khổ của Thiên Chúa, đã vui lòng “uống chén đắng” là vác thập
giá, chịu mọi cực hình cho đến khi chết đau thương trên thập giá
để đền tội cho nhân loại và cho chúng ta hy vọng được sống hạnh
phúc đời đời với Chúa trên Nước Trời mai sau. Phải nói là có hy
vọng thôi chứ không phải là bảo đảm chắc chắn ngay từ bây giờ,
không phải vì sự đau khổ của Chúa Kitô chưa đủ cho con người
được cứu rỗi, mà vì con người còn có tự do để cộng tác
với ơn Chúa để được cứu chuộc hay bị loại vì đã tự ý khước từ ơn
cứu rỗi đó để sống buông thả theo tính hư nết xấu của xác thịt
và chậy theo những quyến rũ của thế gian đang tràn ngập với “văn
hóa của sự chết” mà những kẻ không có niềm tin đang ngụp lặn
trong đó.
Nếu con người
không có thiện chí muốn cộng tác với ơn Chúa để sông theo đường
lối của Chúa, thì Chúa không thể cứu ai được , mặc dù công
nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô là vô giá và đủ cho con người
được cứu rỗi.
Tóm lại, không ai
có thể tránh được đau khổ trong cuộc sống trên trần gian này.
Tuy nhiên, như đã nói ở trên, với người có niềm tin nơi Chúa thì
đau khổ là phương thế tốt nhất cho ta được trở nên giống Chúa
Kitô , Người đã đi vào vinh quang phục sinh qua khổ hình thập
giá để dẫn đưa chúng ta vào hưởng hạnh phúc Nước Trời, nếu chúng
ta cũng vui lòng vác thập giá theo Người. Nghĩa là chúng ta phải
vui lòng chấp nhận những sự khó, sự đau khổ mà chúng ta không
kiêu căng đi tìm kiếm nhưng không hậm hực kêu trách Chúa khi gặp
phải trong cuộc sống trên trần gian này. Đó là cách chấp nhận
đau khổ đẹp lòng Chúa, đúng theo lời dạy của chính Chúa Kitô, là
“ ai muốn
theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo.”
(Mt 16: 24).
Vác thập giá theo Chúa có nghĩa là vui lòng chịu
mọi sự khó Chúa gửi đến trong cuộc đời của mỗi người chúng ta.
Vậy chúng ta hãy
can đảm và bằng lòng chịu những sự khó, sự đau khổ mà chúng ta
không ai muốn kiếm tìm nhưng không tránh được, vì Chúa đã tha
phép cho xảy ra để cho ta được thông phần sự thương khó của Chúa
Kitô để đền tội mình và tội của người khác, cũng như để cầu xin
cho nhiều người chưa biết Chúa được nhân biết và tin yêu Chúa để
cùng hưởng nhờ công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô.
Đó là điều quan
trọng chúng ta cần suy tư và sống trong Năm Đức Tin này.
LM Phanxicô Xaviê
Ngô Tôn Huấn
|