Luôn cởi mở đối với việc tìm kiếm Thiên Chúa và các giá trị siêu việt

Một số nhận định của bác sĩ Rocco Bellantone, trưởng phân khoa Y khoa và giải phẫu thuộc đại học Công giáo Thánh Tâm Roma, nhân kỷ niệm 50 năm thành lập.

 Ngày 3-5-2012, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã viếng thăm Đại học công giáo Thánh Tâm Gemelli, nhân kỷ niệm 50 thành lập trường Y khoa và giải phẫu thuộc đại học này. Đại học và bệnh viện Genelli mang tên vị sáng lập là cha Agostino Gemelli, dòng Phanxicô. Đại học và bệnh viện nổi tiếng vì đã chữa trị cho Đức Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolo II nhiều lần. Cơ sở giáo dục cao đẳng này có hơn 700 nhà nghiên cứu dấn thân hoạt động tại 35 học viện, mỗi năm có hơn 1.500 công trình nghiên cứu khoa học được công bố trên các tạp chí quốc tế nổi tiếng nhất. Có 46 nhà nghiên cứu của Đại học công giáo này được xếp vào số 300 nhà nghiên cứu nổi tiếng nhất Italia. Đại học công giáo Thánh Tâm Gemelli hiện có 5.000 sinh viên.

 Trong bài huấn dụ Đức Thánh Cha đã cảnh giác chống lại nền văn hóa duy thực nghiệm, loại bỏ vấn nạn về Thiên Chúa ra khỏi các thảo luận khoa học, và ngài chống lại quan niệm hễ những gì có thể thực hiện được trên bình diện khoa học thì đều hơp lý. Đức Thánh Cha nhắc đến các khám phá ngày càng nhiều và tối tân trong lãnh vực khoa học, nhưng con người ngày nay tuy giầu về phương tiện, nhưng lại không giầu về mục tiêu. Họ thường chịu ảnh hưởng của chủ trương thu hẹp và tương đối hóa, dẫn đưa tới việc đánh mất đi ý nghĩa của sự vật, hầu như bị chóa mắt vì hiệu năng của kỹ thuật, mà quên đi chân trời cơ bản là câu hỏi về ý nghĩa, để rồi gạt bỏ chiều kích siêu việt. Trong bối cảnh đó, tư tưởng trở nên yếu đuối và lãnh vực luân lý đạo đức trở nên nghèo nàn hơn, che phủ việc tham chiếu các quy luật về giá trị. Căn cội phong phú của nền văn hóa và sự tiến bộ của Âu châu dường như bị quên lãng, trong đó có sự tìm kiếm sự tuyệt đối, tìm kiếm Thiên Chúa.

 Đứng trước tình trạng trên đây Đức Thánh Cha khẳng định rằng: ”Điều quan trọng là nền văn hóa phải tái khám phá sức mạnh của ý nghĩa và năng động của siêu việt, nói tắt một lời, là quyết liệt cởi mở đối với chân trời của sự tìm kiếm Thiên Chúa.

 Trong chiều hướng này, Đức Thánh Cha ca ngợi Đại học Công Giáo Thánh Tâm dấn thân mạnh mẽ trong lãnh việc nghiên cứu. Ngài nói: ”Sự tìm kiếm Thiên Chúa trở nên phong phú đối với trí tuệ, là men của văn hóa, là động cơ thăng tiến một nền nhân bản đích thực, việc nghiên cứu không dừng lại ở bề mặt. Các bạn thân mến, các bạn hãy luôn để cho mình được hướng dẫn nhờ sự khôn ngoan đến từ trên cao, từ một kiến thức được đức tin soi sáng, và nhớ rằng sự khôn ngoan đòi phải có sự hăng say và những vất vả trong việc nghiên cứu...”

 Đức Thánh Cha cũng nhận xét thêm rằng: ”Không có tiến bộ nào, nhất là về mặt văn hóa, được nuôi dưỡng bằng sự lập lại suông, nhưng đòi phải có một sự bắt đầu luôn luôn mới mẻ. Ngoài ra, nó cũng đòi phải có thái độ sẵn sàng đối với sự đối chiếu và đối thoại, mở rộng trí tuệ và làm chứng về sự phong phú của gia sản đức tin. Đại học Công Giáo ở Roma ngày nay được kêu gọi trở thành một tổ chức gương mẫu, không thu hẹp việc học hỏi vào sự tìm kiếm thành công về kinh tế, nhưng mở rộng nhãn giới về một dự phóng, trong đó ơn trí tuệ tìm hiểu và phát triển các hồng ân của thế giới được tạo dựng, vượt lên trên một quan niệm duy sản xuất, duy lợi ích về cuộc sống”.

 Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các bạn một số nhận định của bác sĩ Rocco Bellantone, trưởng phân khoa Y khoa và giải phẫu thuộc đại học Công giáo Thánh Tâm Roma, nhân kỷ niệm 50 thành lập, và ”Ngày nghiên cứu” do phân khoa tổ chức lấn đầu tiên về đề tài ”Một đời cho việc nghiên cứu, nghiên cứu cho sự sống”.

 Hỏi: Thưa giáo sư Bellantone, chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, một thần học gia một giáo sư đại học, có ý nghĩa gì trong dịp cử hành 50 năm thành lập phân khoa Y khoa và giải phẫu tại Đại học công giáo Thánh Tâm Gemelli?

 Đáp: Ngoài các xúc động mà mỗi kitô hữu đều có khi được Đức Thánh Cha đến thăm, sự hiện diện của Đức Thánh Cha nhắc nhớ chúng tôi ý thức được trách nhiệm của phân khoa Y khoa và giải phẫu của đại học Thánh Tâm, được thành lập cách đây 50 năm nhằm đáp ứng các nhu cầu của người đau khổ hơn là để xóa bỏ các tật bệnh. Và phân khoa phải tiếp tục chứng minh cho thấy rằng không có xung khắc giữa đức tin và lý trí.

 Hỏi: Khoa học kiếm tìm sự thật nhưng trong lãnh vực y khoa, có những khó khăn và các nghi ngờ dễ biến thành các vấn đề luân lý sinh học. Việc nghiên cứu y khoa trong một đại học công giáo có tầm quan trọng nào, thưa giáo sư?

 Đáp: Khoa học là một dụng cụ hiểu biết các mầu nhiệm của thiên nhiên. Nhưng trách nhiệm mà chúng ta có đối với khoa học là nghiên cứu, nhưng dưới sự hướng dẫn của luân lý đạo đức, coi con người như là một cứu cánh chứ không phải là một phương tiện. Vì thế chúng tôi không nhắm chủ trương duy kỹ thuật bằng mọi giá, mà chú ý tới con người khổ đau, chú ý tới việc bảo vệ sự sống con người trong tất cả mọi hình thái của nó, để cùng nhau tìm chiến thắng các lý do gây ra chết chóc. Là các bác sĩ công giáo có nghĩa là hoạt động với lòng thương xót, mà thánh Toma Aquino cho là đồng cảm với nỗi khổ đau của người khác như là nỗi khổ đau của chính mình. Thực hành y khoa khoa học tiên tiến không đủ: mà phải biết chú ý tới con người đang đau khổ nữa.

 Hỏi: Phân khoa Y khoa có lẽ đã bị lu mờ một chút bởi danh tiếng của nhà thương đa khoa Gemelli, một trung tâm tuyệt diệu trong việc săn sóc các bệnh nhân. Một đại học mà có một nhà thương riêng có tầm quan trọng nào thưa giáo sư?

 Đáp: Chúng tôi hãnh diện về điều này: mục địch thứ nhất của việc giảng dậy của đại học là lý thuyết, nhưng cũng bao gồm việc thực hành nữa. Các sinh viên của chúng tôi có 1.700 bệnh nhân hằng ngày để họ có thể quan sát và thực hành phần lý thuyết họ đã học. Điều này dẫn đưa tới các kết qủa hiển nhiên trong nhà thương, cả khi có lúc việc nghiên cứu trong phân khoa của chúng tôi có bị ở trong bóng mờ đi nữa. Đây đã là một trong các lý do khiến chúng tôi tổ chức lần đầu tiên ”Ngày nghiên cứu”: để chứng minh và quảng bá cho thấy các kết quả to lớn mà chúng tôi đã đạt được trong việc nghiên cứu. Chỉ cần nghĩ tới sự kiện trong danh sách các nhà nghiên cứu nổi tiếng nhất Italia đã có 46 người thuộc đại học Thánh Tâm Gemelli. Đại học của chúng tôi đứng hàng thứ hai tại Italia, sau nhà thương San Raffaele của Milano. Tôi cũng xin lưu ý là nhân viên của chúng tôi nắm giữ ba vai trò: chúng tôi có 700 người vừa là bác sĩ, vừa là các nhà nghiên cứu vừa là giáo sư.

 Hỏi: Giáo sư có thể đơn cử một thí dụ đặc biệt về việc nghiên cứu y khoa như kể trên đây hay không?

 Đáp: Tôi không đi vào các chi tiết, vì sợ có thể quên ai đó, nhưng chỉ lưu ý rằng chúng tôi nghiên cứu rất nhiều các tế bào gốc. Từ các tế bào máu của cuống rốn và của nhau chúng tôi đã đạt được các kết qủa quan trọng trên bình diện nhà thương cũng như trên bình diện nền tảng. Chúng tôi chống lại việc sát hại phôi thai người để lấy các tế bào gốc - thực ra thì các thí nghiệm loại này đã không bao giờ đạt được kết qủa - nhưng chúng tôi cũng đánh đổ quan niệm cổ xưa cho rằng các bác sĩ công giáo chống lại việc nghiên cứu các tế bào gốc, vì bị ngăn chận bởi tín lý của Giáo Hội. Cũng nên nhớ rằng nhà thương đa khoa Gemelli là nhà thương có nhiều bệnh nhân ung thư nhất, và việc nghiên cứu của chúng tôi rất lưu tâm tới căn bệnh này. Chúng tôi cũng chú ý tới lãnh vực phân tử di truyền: việc cộng tác với tổ chức Telethon, mà chúng tôi đã dành giải thưởng Gioan Phaolô II đầu tiên cho tổ chức này, là một điểm mạnh của nỗ lực nói trên.

 Hỏi: Thưa giáo sư, giáo sư là một bác sĩ phẫu thuật, giáo sư nghiêm cứu lãnh vực này như thế nào?

 Đáp: Việc nghiên cứu của tôi có các thời gian ngắn hơn, và đa số gắn liền với các kỹ thuật. Đã có một cuộc cách mạng trong ngành giải phẫu trong các thập niên 1920: từ kỹ thuật giải phẫu bằng việc mổ ngực hay mổ bụng người ta đã chuyển sang kỹ thuật nội chẩn, đem lại các kết qủa tốt hơn và giảm các nguy hiểm. Nhưng đây là một nghiên cứu không được báo chí và các phương tiện truyền thông nói tới, mặc dù đã có các kết qủa quan trọng giúp giảm số tử vong đối với một số các cuộc giải phẫu, hay ngày càng cho phép giải phẫu các bệnh nhân lớn tuổi. Có một vài cuộc giải phẫu xưa kia cần phải mổ dài 15 cm, thì ngày nay với phương pháp mới chỉ cần mở hai hay bốn chỗ khoảng 2 cm. Tôi nghĩ tới các bệnh như đau dạ tràng, hay đau tuyến giáp trạng, mà chúng tôi đã có các cuộc giải phẫu đầu tiên và đã có các trường hợp nổi tiếng trên thế giới.

 (Avvenire 3-5-2012)

 Linh Tiến Khải