Giới răn tối thượng – Lm
Trần Ngà.
Người Do Thái
ngày xưa bị trói buộc bởi 613 khoản luật,
gồm 365 luật buộc và 248 luật cấm. Tuân giữ bấy nhiêu khoản luật là một
ách nặng không ai mang nổi, và giữa một rừng
luật lệ như thế, việc tìm cho ra đâu là
giới luật quan trọng hàng đầu mà mỗi
người phải ưu tiên thực hiện là vấn
đề không dễ. Đây cũng chính là vấn
nạn mà một người thông luật đặt ra
với Chúa Giêsu: "Thưa Thầy, trong sách Luật Môsê,
điều răn nào là điều răn trọng
nhất?"
Chúa Giêsu đáp:
"Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa
của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và
hết trí khôn ngươi. Đó là điều răn quan trọng
nhất và điều răn thứ nhất. Còn
điều răn thứ hai, cũng
giống điều răn ấy, là: ngươi phải
yêu người thân cận như chính mình."
1. Giới răn yêu
thương, tuy hai mà một
Nhiều
người vẫn tưởng rằng giới răn
mến Chúa và giới răn yêu người là hai giới
răn khác biệt, nhắm về hai đối
tượng khác nhau: điều răn mến Chúa quy
về Thiên Chúa và điều răn yêu người quy
về con người.
Thực ra, hai
giới răn nầy cùng đều quy về một
mối: đó là yêu mến Thiên Chúa đang hiện diện
nơi những con người đang sống chung quanh, hay nói khác đi, yêu thương
phục vụ những người chung quanh là phụng
sự Thiên Chúa.
Qua Tin Mừng hôm nay,
Chúa Giêsu xác nhận hai giới răn nầy không khác
biệt nhau khi Người nói: "điều răn
thứ nhất là ngươi phải yêu mến Đức
Chúa là Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh
hồn và hết trí khôn ngươi. Còn điều răn
thứ hai, cũng giống điều răn
ấy là ngươi phải yêu người thân cận
như chính mình" (Mt 22, 39).
Qua dụ ngôn về
"cuộc phán xét cuối cùng", Chúa Giêsu đồng hoá
giới răn yêu người với giới răn
mến Chúa: những ai cho những kẻ đói khát vất
vưởng đầu đường xó chợ một
bữa ăn thì Chúa Giêsu nói là họ cho Người ăn;
những ai cho những kẻ rách rưới hay mình
trần một vài tấm áo thì Chúa Giêsu tuyên bố là họ
đã cho Người mặc; những kẻ giúp đỡ
những người phiêu cư, lang bạt không nhà có
chỗ trọ qua đêm thì Chúa Giêsu gọi họ là đã
cho Người trú ngụ... (Mt 25, 35-36) và những
người đó được Chúa Giêsu khen ngợi là
"những kẻ được Cha Ta chúc phúc" và
được Người mời "đến thừa
hưởng Vương Quốc đã dọn sẵn cho
họ từ thuở tạo thiên lập địa" (Mt
25, 34).
Chúa Giêsu cũng long
trọng khẳng định rằng khi người ta làm
bất cứ điều gì cho những anh em chung
quanh là làm cho chính Người. (Mt 25,40)
Thế nên, hai
giới răn nầy không khác biệt nhau, vì thực thi
giới răn yêu người (giới răn thứ hai)
cũng là hoàn thành giới răn mến Chúa (giới răn
thứ nhất). Vậy thì tuy được kể là hai,
nhưng hai giới răn nầy cũng quy về một
mối: tuy hai mà một.
Trong thư
gửi tín hữu Rôma, thánh Phaolô tái khẳng định
điều đó: "Ai yêu thương người
(điều răn thứ hai) thì đã chu toàn Lề
Luật" (tức là đã giữ trọn tất cả
các điều răn, kể cả điều răn
thứ nhất là mến Chúa) (Rm 13, 8).
2. Giới răn yêu
thương là trung tâm của các giới răn khác
Hai giới răn
nầy là trung tâm của mọi giới răn,
vì tất cả các giới răn khác đều quy
hướng về hai giới răn quan trọng nầy;
đồng thời đây cũng là giới răn tối thượng
bao trùm hết mọi giới răn khác. Vì thế, ai
giữ trọn giới răn nầy thì được xem
là đã giữ tròn tất cả các điều răn khác.
Thánh Phaolô khẳng
định như thế trong thư
gửi tín hữu Rôma: "Thật thế, các điều
răn như: Ngươi không được ngoại tình,
không được giết người, không
được trộm cắp, không được ham
muốn, cũng như các điều răn khác,
đều tóm lại trong lời nầy: Ngươi phải
yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu
thương thì không làm hại người đồng
loại; yêu thương là chu toàn Lề
Luật vậy" (Rm 13, 9-10)
Và Chúa Giêsu, qua trang
Tin Mừng hôm nay, cũng xác nhận như thế:
"Tất cả Luật Môsê và các sách ngôn sứ
đều tuỳ thuộc vào hai điều răn
ấy". (Mt 22, 40)
]]]
Xưa kia, đang khi
quân binh Israel và quân binh Phi-li-tinh giàn binh bố trận
để giao chiến với nhau, thì Gô-li-át, một
chiến sĩ khổng lồ vô địch trong hàng ngũ
Phi-li-tinh đứng ra thách thức với toàn chiến binh
Israel: "Các ngươi hãy chọn lấy người
khoẻ nhất ra đây giao chiến tay đôi với ta,
(không cần hai phe phải dốc toàn quân giao chiến làm gì
cho hao binh tổn tướng). Nếu nó
hạ được ta thì chúng tao sẽ làm nô lệ chúng
bây. Còn nếu ta hạ được nó, thì chúng bây
sẽ làm nô lệ hầu hạ chúng tao" (I Samuen 17, 9-10)
Sau đó, Đavít
đã thay mặt toàn quân Israel chiến đấu tay đôi
với Gô-li-át và đã hạ sát được y ngay từ
phút đầu bằng một phát ná bắn đá rồi
giật lấy gươm của y mà chặt đầu y.
Thắng
được tên Gô-li-át là chiến thắng toàn thể
quân binh Phi-li-tinh.
Sự kiện
nầy minh họa cho vấn đề nầy là: nếu
chúng ta chu toàn giới răn chủ
chốt là giới răn yêu thương thì chúng ta đã
giữ tròn các giới răn khác.
Muốn chế
ngự rắn độc, phải cố tóm cho
được cái đầu.
Muốn chinh phục
toàn quân thì phải chiếm được bộ chỉ
huy.
Muốn giữ tròn
lề luật, hãy bắt đầu tuân giữ giới
răn yêu người, vì "yêu thương là chu toàn
Lề Luật vậy" (Rm 13, 10).