ÐỨC MARIA VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI  

Lễ kính ngày 8 tháng 12

Trần Mỹ Duyệt

Ngày 8 tháng 12 năm 1854, Ðức Giáo Hoàng Piô IX đã tuyên bố tín điều Ðức Maria Ðầu Thai Vô Nhiễm Tội. Qua định nghĩa về ơn vô nhiễm nguyên tội, Ðức Thánh Cha đã nhấn mạnh rằng ngay từ giây phút đầu tiên hoài thai trong lòng thân mẫu, Ðức Maria đã được Thiên Chúa gìn giữ cho khỏi vương nhiễm tội truyền. Và vì thế, không một giây phút nào trong cuộc đời Mẹ từ tư tưởng, lời nói đến hành động bị khống chế, hoặc ảnh hưởng do bóng dáng của tội lỗi. Mẹ được hưởng hoa quả này nhờ vào công nghiệp cứu chuộc mà Chúa Giêsu con Mẹ sẽ thực hiện cho nhân loại. Giáo Hội Ðông Phương và Tây Phương đã cử hành lễ này để tôn vinh Mẹ ngay từ thế kỷ thứ tám. Sự thánh thiện của Mẹ chính là gương mẫu cho mọi Kitô hữu. Và chúng ta cầu xin Mẹ giúp chúng ta tránh xa tội lỗi và sống đạo tốt lành.

Có thể nói, ngày nay nhiều Kitô hữu vẫn còn lẫn lộn giữa hai đặc ân Ðầu Thai Vô Nhiễm Tội và Sinh Con mà vẫn còn đồng trinh, một đặc ân trực tiếp liên quan đến việc Mẹ sinh hạ Chúa Cứu Thế. Giáo huấn của Giáo Hội trình bày về đặc ân này như sau:

“Rất thánh Ðồng Trinh Maria, ngay từ giây phút đầu thai, bởi một ân huệ đặc biệt của Thiên Chúa toàn năng, cùng với công nghiệp của Chúa Giêsu, Ðấng Cứu Chuộc nhân loại, đã được miễn nhiễm khỏi mọi tỳ vết tội nguyên tổ.”

Nhiều anh chị em Tin Lành đã không công nhận đặc ân này của Ðức Maria. Nhưng trong thực tế, nền tảng của Giáo Huấn này đã được tìm thấy ngay trong Tin Mừng của Luca khi Thánh Sử ghi lại lời chào mừng của Tổng Thần Gabriel trong ngày Truyền Tin cho Ðức Maria: “Kaire, Kecharitomene!” (Kính chào, Ðấng đầy ân phúc). Và đây cũng là lời chào mà trải qua muôn thế hệ, con cái Giáo Hội vẫn hằng lập lại mỗi khi kêu cầu đến Mẹ.

Một Maria không vương mắc tội?

Ðây có thể là một trong những điều khiến ta phải suy nghĩ, đặc biệt khi đề cập đến tội nguyên tổ, và lời mà Thánh Phaolô đã viết: “tất cả đều đã phạm tội và bị tước mất vinh quang Thiên Chúa” (Rom 3:23). Ðiều này nói lên sự sa ngã của con người đã trực tiếp ảnh hưởng bởi nguyên tội. Như vậy thì làm sao nói được rằng Ðức Maria không có tội? Hoặc giả, Mẹ không cần đến Ơn Cứu Chuộc của Chúa Giêsu? Hay Mẹ không hoàn toàn là một con người thật sự như chúng ta? Những câu hỏi tương tự như trên không phải chỉ được nêu lên do các anh chị em Tin Lành, mà còn được thắc mắc bởi nhiều Kitô hữu chúng ta nữa. Tuy nhiên, truyền thống của Giáo Hội vẫn có những giáo huấn xem như phản lại với suy tư con người qua các thời đại. Thí du, Thiên Chúa Ba Ngôi, Thần Tính và Nhân Tính trong Chúa Giêsu Kitô đều được coi là những nghịch lý đối với suy nghĩ của con người.

Ðiều mà Giáo Hội trải qua 14 thế kỷ mới đi tới tuyên tín, bởi vì Giáo Hội hiểu rằng Chúa Giêsu đã cứu ta khỏi tội bằng hai cách cũng giống như người thầy thuốc chữa bệnh bằng cách trị bệnh hay bằng cách phòng ngừa bệnh. Ðối với Việt Nam thì, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.

Ðức Maria được đề phòng, ngăn ngừa khỏi Nguyên Tội ngay từ giây phút đầu tiên hoài thai trong lòng thân mẫu Anna, bằng một ơn sủng đặc biệt xuyên qua công nghiệp Cứu Chuộc của Ðấng Cứu Thế. Trong Mẹ, không những không giây phút nào vắng bóng ơn cứu chuộc của Chúa Cứu Thế, mà còn tràn đầy nữa. Vì thế mà Mẹ đã trở thành người “đầy ơn phúc” và ca lên rằng “Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ tôi” (Luca 1:47).

Mọi người đều phạm tội, dưới cái nhìn của thần học được hiểu rằng điều này xảy ra cho tất cả mọi con cháu Adong và Evà do ảnh hưởng của tội Nguyên Tổ. Nhưng việc Giáo Hội tuyên tín Ðức Maria không hề vương mắc tội truyền, chính là dựa vào quyền năng cứu độ của Chúa Cứu Thế, và qua đó cũng hé mở cho chúng ta biết về nguồn gốc cao cả của con người tự nhiên trong Chúa Kitô. Vậy nếu căn cứ trên tư tưởng cho rằng tội là một tình trạng nguyên thủy của con người, và tội là vấn đề tự nhiên hoặc tội làm nên con người là một sai lầm nghiêm trọng. Nó làm nhục cho quyền năng sáng tạo của Thiên Chúa, vì Ngài là tác giả của muôn loài, và Ngài không hề tạo nên hay làm ra tội lỗi (xem Jas 1:13-14). Vì thế tội Nguyên Tổ không thuộc về bản tính con người, nhưng ngược lại phá hủy nó.

Chương trình cứu độ của Chúa Kitô là sửa sang và phục hồi vinh quang cho bản tính nhân loại vốn đã được kết hợp đời đời với Thiên Chúa và với nhau trong tình yêu qua Chúa Kitô, nhưng nó đã bị làm cho hoen ố bởi tội Nguyên Tổ.

Tội là trạng thái tự nhiên

Vậy phải quan niệm thế nào về lời Thánh Phaolô như đã được trích dẫn ở trên: “Thật vậy, mọi người đã phạm tội vì bị tước mất vinh quang Thiên Chúa” (Rom 3:23). Và phải áp dụng câu nói ấy vào trường hợp của Ðức Maria như thế nào? Theo những gì mà Phaolô vừa viết thì: một là Ðức Maria là tội nhân. Hoặc nếu không thì không phải là một con người. Và đây là những gì mà anh em Tin Lành đang cố tình chất vấn chúng ta. Họ đã căn cứ vào Thánh Kinh để phủ nhận ơn đầu thai vô nhiễm và ơn đồng trinh trước, đang, và sau khi sinh Chúa Cứu Thế của Ðức Maria.

Vì cố gắng giải quyết vấn đề bằng sự kiện, bằng đầu óc tự nhiên nên những tư tưởng gia, đặc biệt ở vào thế kỷ thứ 18 hay 19 như Schopenhauer, Feuerbach, Comte, Darwin, Marx, Nietzche, Spencer, Galton, và Freud và những người theo những tư tưởng triết học của họ, đều cho rằng không có Thượng Ðế, rằng con người được cấu tạo do vật chất, và rằng chúng ta sống trong oán thù, và phẩm giá của chúng ta bị quên lãng. Một cách đơn giản là họ không nhận thức được Thiên Chúa là Cha, là Ðấng tạo thành trời đất muôn loài trong đó có con người, mà chỉ coi Ngài như một cái gì vật chất của vật chất.

Duy trì sự thật

Nhưng chờ cho đến khi mà những nhà thông thái của thế giới ra sức tấn công bản tính nguyên thủy của con người, lúc ấy Chúa Thánh Thần mới tác động Giáo Hội tuyên tín về điều mà vẫn tiềm ẩn trong hơn 4 thế kỷ trước khi lễ Mẹ Ðầu Thai Vô Nhiễm Tội được thiết lập năm 1476. Qua đó, Ðức Giáo Hoàng Piô IX đã long trọng công bố tín điều Mẹ Marua Ðầu Thai Vô Nhiễm Tội vào năm 1854.

Qua tín điều này, một lần nữa chúng ta nhận ra rằng Ðức Maria được che chở bởi Chúa Giêsu, và một cách tương tự là tất cả chúng ta nữa. Những gì mà tín điều tuyên bố đã phản lại với những triết lý vừa nêu trên, vì nó cho biết rằng con người được tạo dựng bởi Thiên Chúa, và chúng ta được nuôi dưỡng bằng tình yêu.

Gìn giữ Ðức Maria khỏi tội - tội Tổ Tông và tội riêng, Thiên Chúa cũng đã ban cho chúng ta phần nào cảm nhận thế nào là con người hoàn toàn khi được cứu độ, và bản tính con người như các thánh trên Thiên Ðàng là những con người được giải thoát khỏi mọi tội.

Ðiều tuyệt vời là vào thế kỷ thứ 19 này, chúng ta lại hiểu thêm về mầu nhiệm Ðức Maria Ðầu Thai Vô Nhiễm Tội qua Tín Ðiều Ðức Maria Về Trời Cả Hồn Lẫn Xác.

Các Giáo Phụ nói về Ðức Maria Vô Nhiệm Nguyên Tội

Thánh Ambrosiô nói Ðức Maria không bị nhiễm lây, sự trinh khôi của ân sủng chặn đứng mọi tỳ vết của tội nơi Mẹ.

Thánh Maximus thành Tustin gọi Mẹ là nơi cư ngụ thích hợp của Chúa Kitô không phải chỉ do thân xác của Mẹ, nhưng còn do ân sủng nguyên thủy.

Thánh Theodotus thành Ancyra gọi Mẹ là trinh nguyên vô tội, mà không vương tỳ vết, thoát khỏi tội lỗi, thánh thiện nơi thân xác và linh hồn, bông huệ giữa bụi gai, không một yếu đuối của Evà cũng như sự hiệp thông nào giữa ánh sáng của người với bóng tối, và ngay từ khi chưa chào đời, Mẹ đã được Thiên Chúa thánh hóa.

Thánh Theorus thành Giêrusalem: Mẹ được tạo dựng trong một điều kiện tuyệt vời và rạng rỡ hơn bất cứ một tạo vật nào.

Thánh Gioan Damascene: Khi Mẹ Thiên Chúa chào đời do Anna, bản tính không chỉ hưởng dùng trước căn nguyên ân phúc, nhưng còn tiềm tàng hoa trái của nó nữa.

Thánh Ephraem thành Syria viết:

“Rất thánh Maria, Mẹ Thiên Chúa, một mình trinh nguyên tuyệt vời trong tâm hồn và thân xác, một mình vượt xa hơn mọi sự tuyệt vời của trinh trong... một mình trở thành ngôi nhà của muôn ơn phúc do Chúa Thánh Thần, và từ đó vượt xa mọi sự so sánh dẫu đem so sánh với vẻ trinh trong và thánh thiện của thân xác và linh hồn... Mẹ tôi thánh thiện tuyệt vời, tất cả sự trinh trong, tất cả những gì là vô nhiễm, tất cả những gì là không vương tỳ vết, tất cả những gì là trong sạch, tất cả những gì là không sa ngã. Thiên Chúa đã mặc cho Mẹ chiếc áo bằng ánh sáng... hoa không tàn, len màu tím bởi Thiên Chúa, một mình rất đỗi vô nhiễm.”

Trong phần phản bác với Pelagius, Thánh Augustine tuyên bố rằng tất cả đều được biết là có tội “ngoại trừ Thánh Nữ Ðồng Trinh Maria, nơi người để tôn vinh Thiên Chúa, tôi sẽ không có bất cứ câu hỏi nào liên quan đến tội lỗi.”