CHÂN DUNG THÁNH PIO X:

CHỈ CÓ KHI NÀO CHÚNG TA YÊU MẾN CHÚA, CHÚNG TA MỚI CÓ KHẢ NĂNG ĐEM NGƯỜI KHÁC ĐẾN VỚI NGƯỜI.

ĐỨC THÁNH CHA BENEDICTUS XVI

Anh Chị Em thân mến,

hôm nay tôi muốn được dừng lại đề cập đến chân dung Đấng Tiền Nhiệm của tôi, Thánh Pio X, mà thứ bảy tuần tới phụng vụ sẽ được cử hành để tưởng nhớ đến ngài, để nói về một vài điều về ngài, cũng có thể có ích lợi cho các Vị Chủ Chăn và các tín hữu trong thời đại chúng ta.

1 - Giuseppe Sarto, tên của ngài được gọi như vậy, sinh ra ở Riese ( Treviso) năm 1835 trong một gia đình nông dân. Sau khi được học hỏi trong Chủng Viện ở Padova, thầy Giuseppe Sartor được truyền chức Linh Mục lúc thầy 23 tuổi.

Trước tiên Cha Giuseppe Sarto làm Cha Phó ở Tombolo, kế đến là ở Salzano, sau đó là Cha Sở nhà thờ chính toà ở Treviso với trách vụ là thư ký của Đức Giám Mục và là Cha linh hướng của Chủng Viện địa phận.

Trong những năm đầy kinh nghiệm mục vụ và đầy lợi ích nầy, vị Giáo Hoàng tương lai đã tỏ ra lòng yêu thương sâu đậm đối với Chúa Ki Tô và với Giáo Hội. Lòng khiêm nhường và đơn sơ đó, cùng với đức bác ái rộng lớn đối với những ai cần thiết nhứt là những đặc tính của cả cuộc đời ngài.

Năm 1884 ngài được bổ nhiệm làm Giám Mục ở Mantova và năm 1893, làm Thượng Phủ Giáo Chủ ở Venezia.

Ngày 04 tháng 8 được bầu làm Giáo Hoàng, phận vụ mà ngài chấp nhận với sự ngần ngại, bởi lẽ ngài không cho mình xứng đáng với phận vụ cao trọng như vậy.

Triều đại Giáo Hoàng của Thánh Pio X đã để lại những dấu chứng không thể lu mờ được trong lịch sử Giáo Hội và được đánh dấu bằng đặc tính của một việc cố gắng canh tân đáng kể, được nói lên bằng khẩu hiệu: " Instaurare omnia in Christo " ( Canh tân lại moi điều trong Chúa Ki Tô ).

Thật vậy những sự can thiệp của ngài có liên quan đến nhiều lãnh vực trong Giáo Hội.

Trước tiên ngài chăm lo tổ chức lại Toà Thánh Roma.

Kế đến ngài cho khởi đầu việc thiết định lại Bộ Giáo Luật, được công bố sau đó bởi Đấng Kế Vi ngài, Đức Giáo Hoàng Benedetto XV. 

Kế đến nữa, ngài phát huy việc chuẩn định lại nền học vấn và " hành trình " đào tạo các Linh Mục trong tương lai, bằng cách thiết lập nhiều Chủng Viện Vùng, được trang bị bằng các thư viện thích ứng đầy đủ và các giáo sư được đào tạo có trình độ.

Một lãnh vực quan trọng khác đó là việc giáo huấn tín lý Cộng Đồng Dân Chúa. Ngay trong những năm ngài còn là Cha Sở, chính ngài đã soạn thảo một quyển giáo lý và trong thời gian làm Giám Mục ở Mantova, ngài đã làm việc để làm sao cho quyển sách đó trở thành quyển giáo lý độc nhất bằng Ý Ngữ, nếu không muốn nói là quyền giáo lý hoàn vũ. 

Là một vị chủ chăn đích thực, ngài hiểu biết tình trạng của thế hệ lúc đó, và bởi vì cũng có hiện tượng di dân, làm cho cần phải có một quyển giáo lý, mà dựa vào đó mỗi tín hữu có thể quy hướng chính mình bất cứ ở đâu và trong bất cứ hoàn cảnh nào của cuộc sống.

Với tư cách là Giáo Hoàng, ngài dọn một bản văn tín lý Ki Tô giáo cho giáo phận Roma, bản văn mà sau đó được loan truyền ra khắp nước Ý và trên cả thế giới.  Quyển Giáo Lý đó được gọi là " của Đức Pio X ", quyển giáo lý đối với nhiều người là quyển sách hướng dẫn chắc chắn trong việc học hiểu các chân lý đức tin nhờ ngôn từ đơn sơ, rõ ràng và chính xác và cũng nhờ được trình bày một cách hữu hiệu cho mục đích.

2 - Đức Pio X cũng chăm lo khá nhiều về việc canh tân Phụng Vụ, nhứt là đối với thánh nhạc, để hướng dẫn các tín hữu đến đời sống cầu nguyện sâu đậm hơn và đến việc tham dự hoàn hảo vào các Phép Bí Tích. Trong Văn Thư " Tra le sollecitudini " ( Giữa những điều cần thiết phải nói lên ), năm 1903, đầu đầu tiên của triều đại giáo hoàng ngài, ngài quả quyết rằng tinh thần Ki Tô giáo đích thực có nguồn mạch khởi  thủy và không thể thiếu ở việc tham dự tích cực vào các Mầu Nhệm thiên thánh và vào lời cầu nguyện công cộng và long trọng của Giáo Hội ( cfr ASS 36 [ 1903], 531. Bởi đó ngài khuyến khích cần phải thường xuyên đến gần các Phép Bí Tích, bằng cách tham dự hàng ngày vào Rước Thánh Thể, sau khi đã chuẩn bị mình chu đáo, và bằng việc cho trẻ em Rước Lễ Giở Lòng sớm hơn một cách thích hợp vào khoản bảy tuổi, " khi đứa trẻ bắt đầu biết suy xét  lý luận " ( cfr S. Congr. de Sacramentis, Decretum Quam singolari: ASS 2 [ 1910], 582. 

Trung thành với bổn phận củng cố đức tin của anh em mình, trước một vài khuynh hướng đang xuất hiện trong lãnh vực thần học vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, Thánh Pio X can thiệp một cách mãnh liệt, bằng cách lên án chủ thuyết " Modernismo " ( Duy Tân ), để bênh vực các tín hữu khỏi những quan niệm  sai lạc và phát huy một cách suy tư thâm sâu khoa học về sự Mạc Khải hợp với Truyền Thống Giáo Hội.

Ngày 07 tháng 5 năm 1909, với Thông Điệp Vinea electa , ngài thiết lập Giáo Hoàng Học Viện Thánh Kinh.

Những tháng cuối cùng của đời ngài trở nên thảm đạm bởi những ánh lửa của chiến tranh. Lời kêu gọi đến các người công giáo trên khắp thế giới, được phát lên ngày 02 tháng 8 năm 1914, để nói lên " lòng đau đớn chua xót " của thời điểm hiện tại, đã là một tiếng kêu đau đớn của người cha khi thấy đứa con nầy nhập phe đảng để đánh chống đứa kia.

Đức Pio X chết đi cách đó không lâu, ngày 20 tháng 8 và danh tiếng về sự thánh thiện của ngài liền được loan truyền đến dân chúng Ki Tô giáo.

Anh Chị Em thân mến,

Thánh Pio X dạy chúng ta tất cả rằng nền tảng của động tác tông đồ của chúng ta, trong những lãnh vực khác nhau mà chúng ta hoạt động, phải luôn luôn là một sự hiệp nhất thân tình cá nhân với Chúa Ki Tô, mà chúng ta phải vung trồng và làm cho triển nở thêm lên ngày qua ngày.

Đó là nhân cội của tất cả những gì ngài giảng dạy, của tất cả việc chuyên cần mục vụ của ngài.

Chỉ có khi nào chúng ta say mê yêu mến Chúa, chúng ta mới có khả năng đem người khác đến với Chúa và mở rộng họ ra trước Tình Thương Nhân Hậu của Người, và như vậy mở rộng thế giới ra cho lòng nhân lành của của Thiên Chúa.

Phỏng dịch từ nguyên bản Ý Ngữ: Nguyễn Học Tập.

( Thông tấn www.vatican.va, 18,08.2010).