BẰNG TINH THẦN CỦA THÁNH GIUSE

Trần Mỹ Duyệt

Trong khi đang bận rộn chuẩn bị mừng Chúa giáng trần, chúng ta cũng nên dùng ít phút trầm lặng trước Chúa Giêsu Thánh Thể, hay trước bàn thờ của gia đình, hoặc một nơi thanh vắng nào đó, mở Phúc Âm ra đọc và suy niệm 2 chương đầu của Tin Mừng Mátthêu và Luca để xem Thánh Giuse đã dọn lòng và đón nhận Chúa Hài Ðồng như thế nào. Và qua mẫu gương sống động của Ngài, chúng ta cũng hãy xin Ngài giúp chúng ta chuẩn bị tâm hồn để đón mừng Chúa Cứu Thế giáng trần như vậy.

CHU TOÀN BỔN PHẬN

Thánh Kinh mô tả Giuse là người chồng của Ðức Maria và là cha của Chúa Giêsu, Ngôi Lời Nhập Thể: “Giuse con vua Ðavít, đừng ngại nhận Maria về nhà làm vợ: vì Maria mang thai là bởi phép Chúa Thánh Thần; bà sẽ hạ sinh một con trai mà ông đặt tên là Giêsu: vì chính Người sẽ cứu dân mình khỏi tội. Khi tỉnh dậy, Giuse đã thực hiện như lời thiên thần Chúa truyền.” (Matthêu 1:20-21, 24)

Một người cha đồng trinh và công chính. Ngài cũng chính là người chồng đồng trinh của Ðức Maria, cùng với Ðức Maria, Ngài đã hoàn thành sứ mạng đem Chúa Cứu Thế đến với nhân loại, nuôi dưỡng Chúa Cứu Thế cho nhân loại, và rồi cùng dâng Chúa Cứu Thế như của lễ toàn thiêu lên Chúa Cha vì phần rỗi nhân loại. Thánh Giuse tuy không được diễm phúc cùng đứng dưới chân thập giá Chúa Giêsu như Ðức Maria, nhưng Ngài cũng đã một lần dâng Chúa cho Ðức Chúa Cha trong Ðền Thánh khi Chúa Cứu Thế mới giáng trần. Cũng chính Ngài đã đặt tên cho của lễ ấy - tên Giêsu, một tên gọi mà Ngài đã được mộng báo trước khi Ngôi Hai Thiên Chúa giáng trần.

1. Vai trò làm chồng:

Luca trong Tin Mừng của Ông đã diễn tả cách rất tỷ mỷ về vai trò này khi trình bày Giuse như một người chồng mẫu mực. Ngài đã bao bọc, che chở và giúp đỡ vợ mình - Ðức Maria, trong mọi cảnh ngộ và khó khăn của cuộc đời để cùng nhau hoàn tất mọi lề luật.

Thánh Kinh thuật lại, Thánh Giuse đã phải chuẩn bị cho một cuộc hành trình đường xa và vất vả từ Nazareth xứ Galilêa để về Belem đất Giuđêa với người vợ đang mang thai. Vừa đến nơi thì Ðức Maria đã đến ngày sinh. Những chi tiết rất nhỏ đọc thấy trong Tin Mừng của Luca đã cho chúng ta thấy rằng Thánh Giuse đã chuẩn bị cùng với Ðức Mẹ cho biến cố chào đời của Chúa Giêsu như thế nào. Cả Mátthêu và Luca đều cho biết, Hài Nhi Giêsu được sinh ra trong cảnh nghèo, Ðức Maria đã quấn Ngài trong khăn vải và đặt Ngài nằm nghỉ trong một cái máng bò lừa ăn cỏ: “Sự việc xẩy ra, trong lúc ông bà đang ở đó, bà Maria đã tới ngày mãn nguyệt khai hoa, và bà hạ sinh con trai đầu lòng. Bà bọc con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong hàng quán” (Luca 2:6-7).

Khi chúng ta đọc lại những lời tả của Luca về hoàn cảnh lúc ở ngoài đồng trong cái hang bò lừa hôi tanh đó, mới hiểu được tâm trạng của Thánh Giuse như thế nào. Và hơn thế, sau khi ba Nhà Ðạo Sỹ rời khỏi Giêrusalem, Ngài đã quyết định dứt khoát dù phải ra đi giữa đêm thâu, băng giá để cứu lấy tính mạng của hai mẹ con khỏi cuộc tàn sát của Hêrôđe. Không thấy các Thánh Ký nói gì về thái độ và phản ứng của Thánh Giuse trong những biến cố dồn dập sẩy đến cho Ðức Ðức Maria, và Hài Nhi Giêsu. Nhưng thấy Ðức Maria và Hài Nhi được lo lắng cho chu tất, và thoát khỏi mọi sự dữ chúng ta cũng có thể nghĩ rằng Thánh Giuse đã hoàn tất vai trò làm chồng của mình với một tình yêu lớn lao và ý thức trách nhiệm.

2. Vai trò làm cha:

Nếu ai đã có kinh nghiệm được làm cha lần đầu, hẳn là sẽ vui mừng và sung sướng khi chia sẻ niềm vui to lớn với Thánh Giuse khi được nhìn ngắm Hài Nhi Giêsu. Một niềm vui sâu lắng và chan hòa không lời tả xiết. Hẳn là trong thâm tâm của mình Thánh Giuse đã phải thốt lên: “Ôi! Con tôi xinh quá! Con đẹp tuyệt vời!”

Phải suy ngắm về những gì Luca kể lại trong đêm Ngôi Lời giáng trần, nhất là khi Ðức Maria đã bọc con mình trong tấm vải và đặt nằm trong máng cỏ, chúng ta mới thấy được tâm trạng của Thánh Giuse. Mặc dù Ông đã tiên liệu và biết rằng ngày sinh của Ðức Maria đã gần kề, nhưng rồi lại không biết rõ ngày và giờ. Chính vì thế, Ngôi Hai Thiên Chúa đã được bọc trong khăn và đặt nằm trong máng cỏ.

Vai trò làm cha của Thánh Giuse nổi bật khi Luca kể lại biến cố dâng Hài Nhi vào Ðền Thánh và lễ cắt bì đặt tên cho Con Trẻ. Chắc chắn Thánh Giuse đã sung sướng khi đặt tên cho Con là Giêsu. Tên mà thiên thần đã mộng báo cho Ông trong giấc ngủ. Nhưng cũng phải thêm rằng Thánh Giuse đã đau đớn biết bao khi nhìn thấy Hài Nhi bị cắt bì, những giọt máu kia, những tiếng khóc kia của Hài Nhi như những vang vọng sâu thẳm trong tâm hồn khiến Ngài phải xao xuyến! Rồi vai trò làm cha còn nổi bật hơn khi Ngài đem Hài Nhi và Ðức Maria trốn qua Ai Cập, một cuộc di tản với nhiều khó khăn và vất vả còn hơn hành trình từ Nazareth đến Belem. Một cuộc trốn chạy giữa ban đêm, trong mùa Ðông giá lạnh, và ngay sau khi Hài Nhi mới sinh chưa được bao lâu. Chúng ta hãy nghe thiên thần Chúa nói với ông: “Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông: Vì Hêrôđê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người”. Và thái độ mau mắn của Thánh Giuse: “Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai Cập đang lúc ban đêm” (Matthêu 2:13-14)

TÂM HỒN VÀI TRÁI TIM CÔNG CHÍNH

Qua 2 chương đầu Tin Mừng của Mátthêu và đặc biệt là Luca, chúng ta khám phá được điều này, đó là Thánh Giuse đã hoàn tất bổn phận mình trong vai trò làm chồng và làm cha bằng một tâm hồn và trái tim công chính: “Giuse là người công chính” (Mátthêu 1:19). Mátthêu và Luca đã diễn tả sự công chính ấy cách đơn sơ như sau:

“Giuse con vua Ðavít, đừng ngại nhận Maria về nhà làm bạn mình: vì Maria mang thai là bởi phép Chúa Thánh Thần; bà sẽ hạ sinh một con trai mà ông đặt tên là Giêsu: vì chính Người sẽ cứu dân mình khỏi tội. Khi tỉnh dậy, Giuse đã thực hiện như lời thiên thần Chúa truyền.” (Matthêu 1:20-21, 24)

“Các ngươi sẽ thấy một Hài Nhi mới sinh, bọc trong khăn và đặt nằm trong máng cỏ. Rồi họ hối hả tới nơi và gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ.” (Luca 2:12)

“Họ rất đỗi vui mừng nhận thấy ánh sao, và khi vào nhà, họ thấy Hài Nhi và Maria mẹ của Ngài” (Matthêu 2:10).

Vì công chính Thánh Giuse đã đón nhận Ðức Maria làm vợ mặc dù biết rằng Ðức Maria đang mang thai do Chúa Thánh Thần, một hành vi công chính tuyệt vời dựa trên đức tin vững mạnh. Vì công chính, Thánh Giuse cũng đã đón nhận Hài Nhi, thay mặt gia đình nhỏ bé của mình tiếp đón 3 vị Ðạo Sỹ. Vì công chính Thánh Giuse đã hoàn tất lề luật khi cùng với Ðức Maria trở về Belem khai sổ gia đình, hoàn tất lễ nghi cắt bì và đặt tên cho Hài Nhi.

Nhưng nếu để ý một chút, chúng ta lại nhận ra thêm điều này, đó là cả hai Thánh Ký không biết vô tình hay hữu ý đã luôn luôn xếp tên của Thánh Giuse sau tên của Hài Nhi và của Ðức Maria. Ðây là một việc làm phản lại với truyền thống của Do Thái trong vai trò gia trưởng của người đàn ông, một vai trò phải được nhìn nhận như là đầu gia đình. Tại sao? Luca là người rất cẩn thận, lại còn tham khảo với Ðức Maria khi viết Tin Mừng của mình, còn Mátthêu là một người rất hiểu biết về luật lệ thu thếu lúc bấy giờ, không lẽ cả hai đều nhầm lẫn?

Thật ra, tất cả chỉ nói lên một điều, một điều duy nhất là Chúa Giêsu phải được nhận biết trước, Ðức Maria cần thiết phải được đề cao để tiếp tục sứ vụ Ðồng Công của Mẹ sau khi Thánh Giuse tạ thế. Và Giuse, một người chồng, một người cha công chính sẽ từ từ lui vào bóng tối sau khi đã hoàn tất sứ mạng và ơn gọi của mình. Ðây mới là công chính thật. Thánh thiện thật, và hoàn toàn vì Chúa thật.

***

Giáng Sinh đang dần về, mọi chuẩn bị tưng bừng bên ngoàn phải dẫn đến sự chuẩn bị trong tâm hồn, vì chính trong tâm hồn mỗi người, Chúa Giêsu sẽ hạ sinh. Với tâm tình chuẩn bị như thế, chúng ta hãy mở Thánh Kinh đọc và suy ngắm 2 chương đầu của Tin Mừng Luca và Mátthêu, và hãy xin Thánh Giuse giúp chúng ta nhìn ngắm, đón nhận và yêu mến Hài Nhi Giêsu bằng cặp mắt và tâm hồn công chính như Ngài đã làm.

Một cách cụ thể và thiết thực, chúng ta hãy bắt chước Thánh Giuse hoàn tất vai trò và ơn gọi của mình, là một người chồng, người vợ, người cha, người mẹ, con cái, linh mục, chủng sinh, tu sỹ nam nữ ... với tâm hồn và trái tim công chính. Ðể nhờ đó mọi người sẽ hân hoan đón nhận tin mừng mà các thiên sứ đã nói với các mục đồng tại đồng quê Belem trong đêm Chúa giáng trần: “Các ngươi đừng sợ, đây ta mang đến cho các ngươi một tin mừng đặc biệt, đó cũng là tin mừng cho cả toàn dân: Hôm nay Chúa Kitô, Ðấng Cứu Thế, đã giáng sinh cho các ngươi trong thành Ðavít.” (Luca 2:10)