Khoa hỌc và đỨc tin
Trong một cuộc hội thảo về tôn giáo,
viên kỹ sư thao thao
bất tuyệt chứng minh tôn giáo chỉ
là thuốc phiện mê hoặc dân chúng. Thế nhưng khi bàn bạc và
trao đổi, thì một cụ
già đã phát biểu như sau:
-
Theo tôi thì khoa học
chỉ là chuyện bịa đặt và láo khoét.
Viên kỹ sư ngạc nhiên hỏi cụ già tại
sao nói thế,
thì cụ già đã trả
lời:
-
Ngài chẳng biết gì về tôn
giáo, nhưng lại lên tiếng
chỉ trích tôn giáo, thì
tôi đây, tôi chả biết
gì về khoa học, thì liệu tôi có quyền
phê bình khoa học như tôi vừa
phát biểu hay không?
Khoa học và đức
tin, phải chăng là hai thái
cực đối nghịch. Làm thế nào để
dung hòa đức tin
và khoa học.
Từ những ý nghĩ trên, chúng ta đi
vào đoạn Tin mừng sáng hôm nay và chúng
ta có thể
nói: Thánh Tôma, nếu không phải là thánh tổ
của các nhà khoa học
thì cũng là một vị
thánh có tinh thần khoa học, bởi vì các
nhà khoa học chỉ tin, chỉ công nhận là thật
những gì mình có thể
kiểm chứng được. Nhà khoa học
trước khi tin, thường nghi ngờ. Cái đó gọi
là óc phê
bình.
Jean Guitton đã
nói: Tôi luôn hoài nghi.
Chính vì hoài nghi
mà tôi có
được óc phê bình, nhờ
đó mà tôi có thể
tin vững chắc.
Tuy nhiên, liệu chúng ta có quyền
xử dụng óc phê bình
trong lòng tin hay không? Dẫu muốn hay không, thì trong quá
trình của lòng tin, chúng ta thường gặp rất nhiều nghi ngờ như Bernanos đã nói: Tin là hai
mươi bốn giờ nghi ngờ trong một ngày, trừ những giây phút trông
cậy. Làm sao chúng ta
có thể dung hòa được giữa khoa học và tôn
giáo, giữa lý trí và
đức tin. Nếu
phân tích, chúng ta sẽ
thấy điểm cuối cùng của khoa học và đức
tin nhằm tới chính là Thiên
Chúa, tuy nhiên phương pháp xử dụng
thì khác biệt nhau.
Phương pháp của khoa học là phương pháp thực nghiệm, đi từ những sự việc cụ thể, để rồi dần dần tiến đến cùng Thiên Chúa,
là tác giả
của những sự việc cụ thể ấy. Trong khi đó, đức tin thì xuất phát từ Thiên Chúa dựa vào những điều Ngài mạc khải, Ngài tỏ lộ
để tìm biết về Ngài. Cũng theo Jean Guitton,
thì phải làm sao cho
lý trí biết
tin và nhất là làm cho
lòng tin trở nên có lý.
Đó là chuyện của các nhà
chuyên môn.
Còn đối với chúng ta, những
người tín hữu bình thường thì không đặt vấn đề như thế. Chúng ta thường
nói tin yêu. Càng yêu mến nhiều,
thì càng tin tưởng vững chắc. Và những người
có lòng kính
mến Chúa thì thường không cần phải tin, vì họ đã thấy.
Đây là trường hợp của Gioan, khi nhìn thấy
bóng người đi trên mặt
biển, trong khi các tông
đồ bảo là ma, thì chỉ
mình Gioan đã kêu lên:
Thày đấy.
Rồi
trong ngôi mộ rỗng, với những dây băng và
khăn liệm được xếp gọn ghẽ, thì Gioan đã
tin rằng Chúa đã sống lại. Sở dĩ Gioan đã thấy, đã tin chỉ vì ông có
lòng yêu mến. Bởi đó, chúng ta hãy xin
Chúa thắp lên trong chúng
ta ngọn lửa yêu mến,
nhờ đó mà lòng tin nhỏ
bé của chúng ta sẽ
được củng
cố và trở nên vững
vàng.
|