Thánh Nữ Elisabeth thành Thüringen - Đức - Ngày lễ kính hàng năm trong Giáo Hội: 17 tháng 11
- Ngày lễ kính tại Giáo Hội Đức: 19 tháng 11
- Sinh năm 1207 tại Sárospatak miền Bắc Hung Gia Lợi
- Qua đời ngày 17-11-1231 tại Marburg - Đức
- Tên Elisabeth có nghĩa theo tiếng Do Thái: Thiên Chúa là sự giàu có
- Phong thánh vào năm 1235 bởi ĐGH Gregor IX.Elisabeth là con gái đức vua Andreas II của Hung Gia Lợi. Trong năm sinh của Elisabeth có một cuộc giao lưu thi hòa nhạc nổi tiếng trong thành Wartburg gần thành phố Eisenach thuộc miền Thüringen. Tương truyền trong thơ phú và huyền thoại cho rằng lúc đó có mặt của các tài danh Hung Gia Lợi và nơi đây nói về tương lai của công chúa Elisabeth.
Vào năm 4 tuổi Elisabeth đã được hứa hôn với quận chúa Herman lúc đó 11 tuổi. Từ đó Elisabeth được giáo dục theo lối người Đức và sau đó Elisabeth được gửi đến Thüringen dưới sự dẫn dắt của mẹ chồng tương lai là bà Sophie. Cách thế này đã có người dì ruột (em của mẹ) của Elisabeth đã làm gương, đó là quận chúa Hedwig của Schlesien (sinh năm 1174 và qua đời ngày 15.10.1243, sau này được phong thánh và là vị nữ thánh nổi tiếng của người Đức, Thánh Hedwig được kính vào ngày 16 tháng 10). Nhưng vào năm 1216 Herman chết sớm khi Elisabeth mới được 9 tuổi. Năm sau cha của Herman cũng qua đời. Việc nối ngôi cai trị vùng Thüringen được trao cho người em là Ludwig lúc đó còn là vị thiếu niên. Đến lúc trưởng thành Ludwig lên ngôi và lấy danh hiệu Ludwig IV. Elisabeth khi ấy còn nhỏ và vẫn sống trong dinh quận chúa. Elisabeth sống đời đạo hạnh, hiền từ và có vẻ đẹp nhu mì. Điều này làm cho quận vương Ludwig để ý đến chị. Từ khi Herman qua đời cho đến lúc này thì có sự quyết định đưa Elisabeth trở về Hung Gia lợi. Nhưng Ludwig nhung nhớ yêu thương Elisabeth và tỏ ý cầu hôn giữ chị lại trong thành Wartburg. Năm 1221 Ludwig cưới Elisabeth lúc đó đúng 14 tuổi.
Một gia đình trẻ hạnh phúc và Elisabeth sinh được 3 người con. Vào năm 1225 các cha dòng Phanxicô đến Eisanach giảng dạy. Elisabeth thích đường lối nhà dòng là sống không cần của cải. Từ đó chị Elisabeth chăm sóc đến người bệnh hoạn, nghèo khó, thăm viếng các khu nhà ổ chuột. Việc này được chồng chị ủng hộ, nhưng họ hàng bên chồng chê bai cho là hoang phí tiền của. Họ nhà chồng vu oan chị lan ra những vùng xung quanh, nhưng chị luôn can đảm xác tín việc mình làm.
Truyền thuyết tường truyền rằng khi chị chăm sóc một người bệnh cùi và bị người nhà bắt gặp. Chị dấu người cùi trong chiếc mền đắp, người nhà lật tung lên và lúc đó chỉ thấy một cây thánh giá Chúa Giêsu bị đóng đinh trong chiếc mền ấy. Khi nạn đói vào năm 1226 xảy ra trong vùng, chị Elisabeth đã lấy hết thóc gạo và tiền của trong quỹ trợ giúp người nghèo. Lúc này nhà chồng khắc nghiệt lên án chị, thì chính lúc đó tự nhiên trong sân rơi đầy và phủ kín những hạt lúa mì. Người ta chất chứa vừa đủ vào các kho nẫm như cũ. Khi vua Friedrich II đến thăm Wartburg và quận chúa Ludwig tổ chức tiệc đón chào nhà vua thì lúc đó Elisabeth không còn chiếc áo đẹp nào cả để mặc chào đón đức vua, khi ấy có một thiên thần hiện đến trang điểm cho chị Eliasabeth lộng lẫy nhất trong bữa tiệc.
Phép lạ giỏ hoa hồng nổi tiếng nhất được truyền tụng cho đến ngày nay khi nói về Thánh Nữ Elisabeth. Người chồng Ludwig bị họ hàng lung lạc và reo vãi sự nghi kỵ về sự hoang phí nơi chị Elisabeth. Một hôm Elisabeth từ trên thành đi xuống với chiếc giỏ được cất dấu bánh mì vào trong đó. Bỗng chị nghe được tiếng của chồng: “Em đang mang gì vậy?”. Ludwig vội vàng đến bên chi hất tung tấm khăn che chiếc giỏ và chỉ thấy những cánh hồng đẹp nằm gọn trong đó. Tương truyền này được vẽ thành những bức họa chiếc giỏ bông hồng tượng trưng cho Thánh Nữ Elisabeth.
Vào năm 1227 Quận chúa Ludwig tham dự vào đoàn quân thứ 5 của Thập Tự Quân tại vùng Brindisi của Ý. Nơi đây ông ngã bệnh và qua đời sau 6 năm thành hôn với Elisabeth. Chị thật đau khổ thổn thức: „Với người chồng thương yêu một thế giới đã chết trong tôi”. Đau khổ hơn nữa, khi chưa đón được xác chồng từ mặt trận thì chị Elisabeth bị em chồng là Heinrich Raspe xua đuổi khỏi thành Wartburg với lý do phung phí tài sản chung vì người nghèo. Xuống phố Eisenach không tìm được chỗ nương náu, chị và 3 đứa con phải tá túc trong một chuồng nuôi heo. Sau một thời gian đoàn quân viễn chinh trở về với hài cốt của chồng cũng như chiếc nhẫn cưới được bảo quản trao lại cho Elisabeth. Sau khi chôn cất và qua sự can thiệp của ĐGH Gregror IX chị Elisabeth và 3 con được hưởng một phần gia tài.
Năm 1229 theo lời khuyên của cha linh hướng dòng Phanxicô là linh mục Konrad, chị Elisabeth rời Eisanach đến Marburg sinh sống theo tinh thần khó nghèo dòng Ba Phanxicô và hãm mình theo luật dòng. Chị đi gõ cửa từng nhà để xin ăn. Chị từ chối tất cả của cải mình được hưởng. Tuy nhiên theo sự hướng dẫn của cha linh hướng chị Elisabeth dùng gia sản này xây dựng một nhà thương lớn phục vụ người nghèo tại Marburg vào năm 1229 và đặt tên là nhà thương Thánh Phanxicô. Nơi đây chị phục vụ người nghèo như là một y tá cho đến khi qua đời.
Vào tháng 11 năm 1231 sức khỏe của Elisabeth yếu đuối và sa sút. Vài ngày trước khi qua đời chị được nhìn thấy một viễn tượng: một con chim bay đến gần chị hót vang như muốn mời gọi chị cùng hát lên. Khuôn mặt chị trở nên tươi sáng và trút hơi thở cuối cùng lúc 24 tuổi. Một cuộc sống kết thúc vì hy sinh tận tụy vì người nghèo, vì lo lắng cho người khác. Chị Elisabeth được chôn cất ngay trong nhà thương Thánh Phanxicô tại Marburg.
Chỉ 4 năm sau, vào năm 1235 công cuộc phong thánh đã được thực hiện nhanh chóng cho chị Elisabeth bởi ĐGH Gregor IX vì những nhân đức tuyệt vời phục vụ tha nhân. Người cùng thời là thánh nữ Mechthild von Magdeburg (von Helfta) - sinh năm 1208 và mất năm 1282 đã nhận định về chị Elisabeth như sau: “Đây là một sứ giả cho giới phụ nữ với cuộc sống tiết hạnh, tránh xa được lối cuốn xa hoa, diệt trừ các ích kỷ nhỏ nhen. Elisabeth được sinh ra như thế. Chị là gương mẫu cho những người nữ, là mẫu đo về sức mạnh và ý muốn”.
Tôn Kính Chị Thánh Elisabeth tại Đức:
- Năm 1245 trên hộp đựng xương thánh của Elisabeth được khắc ghi các dòng chữ “Gloria Teutonia” (Vinh danh nước Đức)
- Năm 1283 một đại thánh đường kiểu Gotik đầu tiên tại Đức thuộc thành phố Marburg được xây dựng kính Thánh Nữ Elisabeth.
- Vào thế kỷ 13 những dòng thác hành hương đến Marburg kính Thánh Elisabeth rất đông, người ta ví tầm quan trọng như nơi hành hương nổi tiếng Santiago de Compostela, vì ảnh hưởng của Thánh Elisabeth thời đó rất rộng lớn.
- 1907 sự tôn kính Thánh Nữ Elisabeth được lan rộng trong vùng Đức và Áo vào dịp mừng sinh nhật thứ 700 của chị Thánh.
- 2007 toàn nước Đức tổ chức năm hành hương Thánh Elisabeth tại giáo phận Erfurt dịp mừng sinh nhật thứ 800 của chị Thánh.
- Thành phố Kosice, phiá bắc nơi Elisabeth sinh ra đã trở thành một trung tâm tôn kính chị Thánh.
- Tại Đức hoa hồng là biểu tượng của Thánh Nữ Elisabeth
- Tại Đức nhiều địa danh và các hội đoàn nhận Thánh Nữ Elisabeth làm bổn mạng bảo trợ: Tiểu bang Thüringen và Hessen, Caritas Đức, các lò bánh mì, trẻ em mồ côi, người xin ăn, người bệnh nhân, người đau khổ, những người vô tội bị bắt bớ.
- Caritas Đức mỗi năm đều tổ chức cho hàng trăm ngàn thành viên thiện nguyện mừng lễ quan thày kính Thánh Nữ Elisabeth vào ngày 19 tháng 11.
Lm. Paul Phạm Văn Tuấn