ĐỨC MARIA

LÀ MẸ THẬT CỦA CẢ NHÂN LOẠI

Trích Tin Mừng Thánh Gioan ch.19.25-27

²⁵ Đứng gần thập giá Đức Giê-su, có thân mẫu Ngài, chị của thân mẫu, bà Ma-ri-a vợ ông Cơ-lô-pát, cùng với cô Ma-ri-a Mác-đa-la.

₂₆ Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Đức Giê-su nói với thân mẫu rằng: "Thưa Bà, đây là con của Bà."

₂₇ Rồi Ngài nói với môn đệ: "Đây là mẹ của anh."

Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình.

*   Đó là lời Chúa   -   Lạy Chúa Kitô, ngợi khen Chúa !

Suy niệm lời Chúa

Ngày mùng 1 tháng Giêng hàng năm, Giáo Hội mừng kính Lễ Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa. Là Mẹ của Thiên Chúa nên Đức Maria cũng là Mẹ của chúng ta.

Vì sao Đức Mẹ Maria được là Mẹ của Thiên Chúa ?

- Thưa : Vì Mẹ là Mẹ sinh ra Chúa Giêsu, mà Chúa Giêsu là Thiên Chúa.

Vì sao Mẹ cũng là Mẹ của chúng ta ?

Thưa : Vì Chúa Giêsu đã phán truyền như thế : "Thưa Bà, đây là con của Bà."

Được Mẹ Thiên Chúa làm Mẹ mình, chúng ta không cảm thấy Người chỉ là Mẹ hờ, song nhận định : Mẹ Maria là Mẹ thật của chúng ta ! Chúng ta sử dụng tính từ “thật” của Tin Mừng Gioan, vì nó có nghĩa là đích thật, như Chúa Giêsu thường nói :

“Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho…” (Ga 15.1)

hay:

“…vì thịt Tôi là của ăn thật, và máu Tôi là của uống thật.” (Ga 6.55) 

Khi Chúa Giêsu tuyên bố : “…Thịt Tôi, máu Tôi là của ăn và là của uống thật”, Ngài muốn nói rằng Thịt và Máu của Ngài giữ đúng chức năng nuôi sống thật sự, ai ăn thì có sự sống đời đời cho nên không bao giờ còn chết nữa, khác với Manna chỉ là thức ăn tạm thời, ăn rồi sau đó người ta vẫn phải chết.

Cũng vậy, khi nói “mẹ thật” là ta muốn nói về một người mẹ thi hành đúng chức năng của người mẹ. Có những người mẹ đẻ chưa chắc là mẹ thật, vì có khi bà giận ghét, đánh đập con cái, ngoại tình, hay ruồng bỏ chồng con đi lấy người khác…Vì thế cần phân biệt  “mẹ đẻ” và “mẹ thật ”.

Qua vài ví dụ nhỏ sau đây, chúng ta có thể thấy Đức Maria là “Mẹ thật”, vì không những Mẹ là người Mẹ thiêng liêng săn sóc phần hồn của chúng ta, mà còn lo lắng ngay cả phần xác cho chúng ta nữa. Có một thị nhân kia (người được thấy Đức Mẹ hiện ra) kể chuyện về Mẹ như sau : “Một hôm Mẹ bảo ngày mai trời trở lạnh, các con nhớ mặc áo ấm kẻo bị cảm.” Lần khác, một cô thị nhân mồ côi cha mẹ, đã được Đức Mẹ hướng dẫn, chỉ bảo những điều cần thiết cho cuộc hôn nhân của cô. Từ đó, Đức Mẹ được mệnh danh là “Mẹ của cô dâu”.

 Còn phần anh chị em cứ thử nhớ lại trong đời mình, chẳng phải đã bao lần được Đức Mẹ thương cứu giúp không chỉ phần hồn mà cả những việc phần xác nữa đấy ư …

·  Trên đây chúng ta nói : nhận Đức Maria làm Mẹ thật của chúng ta là căn cứ vào bằng chứng của Thánh Kinh, cách riêng đoạn Tin Mừng Gioan trên đầu bài này. Nhưng xin dừng ít phút để hiểu cho đúng về đoạn Kinh Thánh này.

Khi đề cập đến đoạn Kinh Thánh này, ta thường nghe nói vào những giây phút cuối cùng hấp hối trên thập giá, “Chúa trối Đức Mẹ lại cho thánh Gioan”. Nhưng sự thực không phải thế, vì nếu Chúa muốn trối Mẹ già cho Gioan thì theo phong tục thời cổ đó, Chúa phải nói với thánh Gioan trước : “Này là mẹ anh” (nhờ anh thay tôi trông coi bà như mẹ của anh), nhưng trong trường hợp đây Chúa lại nói với Mẹ trước, như thế có nghĩa là việc trối trăng Mẹ già cho môn đệ Gioan nuôi dưỡng không phải là việc chính, mà việc chính là bảo Mẹ mình làm Mẹ các con cái trần gian :"Thưa Bà, đây là con (cái) của Bà".

Ý nghĩa trọng đại của việc trối trăng này là từ nay : Đức Maria được Chúa Giêsu đặt làm Mẹ của toàn thể nhân loại mà thánh Gioan đang đứng dưới chân thập giá là người đại diện. Và để làm nổi bật tính cách đại diện ấy, Chúa chọn Gioan, một môn đệ, một người không có liên hệ huyết thống với mình - (đang khi Chúa có những anh em chị em họ hàng, xem Mt 13.55-56; Mc 6.3) - vì nếu chọn một người trong họ hàng, thì người ta sẽ hiểu là một việc trối trăng tư riêng trong gia đình.

·  Hơn nữa, phải biết rằng lời nói của Chúa Giêsu đây có tính cách một lời phán truyền long trọng : “Hỡi Bà, này là con của Bà.” Trước hết, qua cách xưng với Mẹ là “Bà”, nhưng không được hiểu là lời dửng dưng, lạnh nhạt với Mẹ mình. Lúc ấy “Đức Giêsu nói với Mẹ không theo tư cách của một người làm con bình thường, song theo tư cách Đấng Thiên Sai, thi hành đại sự mà Cha trên trời đã giao phó cho Ngài chu toàn.” (Đọc Tin Mừng theo Yoan, tập VIII, tr.197). Trong Tin Mừng Nhất Lãm cũng gặp thấy Chúa đối xử với tư cách như thế với Mẹ mình : “Mẹ và anh em Ngài đến tìm gặp Ngài… Đáp lại Ngài nói : “Ai là Mẹ Ta và ai là anh em Ta?” Rồi nhìn các người ngồi vòng quanh đang nghe Ngài giảng, và nói :”Này là Mẹ Ta và anh em Ta : ai làm theo ý Thiên Chúa thì người ấy là anh chị em và là Mẹ Ta.”(Mc 3.31-35)

Chúa Giêsu mang sứ mệnh cứu độ trọng đại từ Thiên Chúa Cha, nên Ngài nhìn Mẹ không còn theo tình mẹ-con bình thường, song theo kế hoạch của Chúa Cha, theo đó Mẹ là “Bà” tức là Người Phụ Nữ được tuyển chọn làm Đấng Trung Gian:

a)  Nhưng tại tiệc cưới Cana, khi Đức Mẹ muốn can thiệp để xin Chúa cứu giúp bữa tiệc cưới hết rượu, nhưng Chúa đã nói với Mẹ : “Thưa Bà, chuyện đó can gì đến Bà và tôi ? Giờ của tôi chưa đến.” (Ga 2.4).

Ý nghĩa cao sâu của câu Thánh Kinh Gioan 2.4 này phải nối với câu Gioan 19.26 đây mới rõ nghĩa :

Khi Chúa nói với Mẹ tại Cana câu đó, Chúa muốn bảo rằng chưa đến thời đến buổi Chúa được tôn vinh, sao Mẹ đã vội sớm muốn thực hiện vai trò là Đấng Trung gian Môi Giới cầu bầu cho nhân loại. Phải đợi đến Giờ ấy đã. Khi nào ?

b) Lúc ở dưới chân thập giá, khi ấy Ngài nói với Mẹ : “Hỡi Bà, này là con của Bà.” Chúa muốn bảo rằng : Bây giờ Giờ Con được tôn vinh, đánh bại Satan, đền thay tội lỗi nhân loại, và thành lập Hội Thánh đã đến, vì vậy, từ nay Mẹ sẽ là Mẹ của Hội Thánh, của nhân loại, Mẹ có thể thi hành chức Trung gian Môi Giới cầu bầu, che chở, cứu giúp cho các con của Mẹ.

Qua lời phán truyền đó, Chúa Giêsu đã tạo thành một gia đình thiêng liêng dưới chân thập giá. Đó là Hội Thánh mà Thiên Chúa là Cha, Chúa Kitô là Anh cả, và Maria là Mẹ.

·  Chưa hết, phải thấy trong giờ phút trọng đại đó, Chúa Giêsu không chỉ đặt Mẹ mình làm Mẹ nhân loại, mà còn công bố một mầu nhiệm và mặc khải một thực tại đã tiềm ẩn sẵn rồi : Đó là Đức Maria đã là Mẹ Hội Thánh ngay từ khi Mẹ nhận lời Thiên Thần truyền tin mà thụ thai và sinh Chúa Giêsu : bởi vì Chúa Giêsu là Đầu của Hội Thánh (Hội Thánh là chúng ta, những người tin) và Hội Thánh là thân thể của Ngài :

₂₉ “Vì những ai Thiên Chúa đã biết từ trước, thì Người đã tiền định cho họ nên đồng hình đồng dạng với Con của Người, để Con của Người làm trưởng tử giữa một đàn em đông đúc.”  (Rm 8,29)                              

₂₂ “Thiên Chúa đã đặt tất cả dưới chân Đức Ki-tô và đặt Ngài làm đầu toàn thể Hội Thánh ₂₃ là thân thể Đức Ki-tô…” (Ep 1,22-23)

Làm Mẹ của Đầu (là Chúa Giêsu) thì cũng là Mẹ của thân thể (là chúng ta) nữa. Sự thật tiềm ẩn ấy, nay từ trên Thập giá, Chúa Giêsu chỉ công bố và mặc khải ra rõ ràng minh bạch cho toàn thể nhân loại được biết.

Thánh Grignion de Montfort viết : “Chúa Giêsu là đầu của nhân loại mà đã sinh ra bởi Đức Trinh nữ Maria, thì lý đương nhiên các chi thể - là các kẻ được tiền định - cũng phải được sinh ra bởi Đức Mẹ. Một người mẹ sinh đầu thì cũng sinh cả các phần chi thể, nếu không thì đó là một chuyện quái dị trong trật tự thiên nhiên...”.

Trong cầu nguyện và suy gẫm, ta sẽ được Chúa soi sáng để hiểu Mẹ là Mẹ thật của chúng ta và của toàn thể nhân loại, và để cảm nhận được tình Mẹ đối với chúng ta tha thiết, gần gũi biết là chừng nào, như đã có lần Mẹ thổ lộ :

“Nếu các con biết Mẹ yêu thương các con nhiều đến chừng nào, các con sẽ khóc lên vì vui sướng.”

Tích truyện

Ở Hànội, (Bắc việt), vào thập niên 1930-40, có một gia đình Công giáo kia, hai vợ chồng sinh được tất cả 5 người con, bốn trai một gái, song 3 người trong số đó đã chết hồi nhỏ. Người chồng là con trai trưởng của một ông cụ làm nghề thầy thuốc gia truyền khá tiếng tăm, (hồi ấy gọi là cụ lang), nên đã được cụ truyền nghề thuốc lại cho. Ông cũng rất giỏi và mát tay, nhưng nhất là ông có hoa tay, ngoài nghề làm thuốc, ông thường dùng một kỹ thuật riêng để tái tạo (mô phỏng hay làm giả) những bức tranh thủy mạc danh tiếng của Trung hoa, mà những người Hoa kiều thời đó ở Bắc Việt rất ưa thích, nhờ đó, ông kiếm được rất nhiều tiền, mỗi ngày mấy chục đồng bạc Đông Dương hồi đó, thành ra gia đình trở nên giàu có.

Có tiền thì sinh ra lắm bạn bè, ông thường kéo bạn bè về nhà ăn uống, vui chơi, đánh tổ tôm, đánh chắn… Bà vợ ông, xuất thân từ thôn quê, nhưng thuộc một gia tộc vào hàng khá giả và danh giá trong làng, là một người đàn bà hiền thục, nhưng vì được hấp thụ một nền giáo dục cổ truyền nề nếp, ngăn nắp, chi li … nên rất cần kiệm, bên cạnh một ông chồng hào hoa, phóng khoáng. Vì thế những lần bạn bè đến ăn uống vui chơi, bà thấy tốn kém nên thường tỏ ra khó chịu… Biết thế nên các bạn ông rủ ông đi ra ngoài…

Thế là ăn chơi bên ngoài, đâm sa ngã. Hồi ấy, cái thú ăn chơi của những người khá giả là ngoài chuyện ăn cao lâu, la cà nơi tửu quán, còn thường vào những “nhà cô đầu” nghe hát ả đào. Ở đó, ông mê say một cô đào, lấy cô làm vợ lẽ, ăn ở bao bọc cô ấy, bỏ nhà, bỏ vợ con…Bao nhiêu tiền ông đem cho vợ lẽ hết, ngay cả tiền của cha mẹ là ông bà cụ lang, đến nỗi cụ ông không chịu nổi, đành đăng báo nhật trình “từ con”, để khỏi liên lụy vào những chuyện nợ nần. Thế là người con “phá gia chi tử” ấy đã làm gia đình khánh kiệt, nên ông bà cụ lang và vợ con ông đành phải dọn về một căn nhà nhỏ ở vùng ngoại ô, sống cảnh nghèo khó túng thiếu….

Đang khi ông vui thú nơi ăn chơi, thì vợ ông vẫn luôn một mực thương chồng, không những không bao giờ hận ghét chồng, mà còn vì lòng đạo, bà luôn ra sức cầu nguyện cho chồng được ăn năn trở lại, khỏi mất linh hồn. Hằng ngày bà đi lễ nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế gần đó, sau lễ lại chạy đến quì trước bàn thờ Đức Mẹ Hằng Cúu Giúp khóc lóc cầu xin…

Còn ở tại nhà, mỗi buổi kinh tối, bà và cả gia đình làm “Tuần cửu nhật Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp” liên tiếp hết tuần này lại bắt đầu tuần khác…để cầu xin cho chồng ăn năn hối cải suốt trong 15 năm trường…. Và cuối cùng Đức Mẹ đã chấp nhận lời cầu xin và bao nhiêu nước mắt bà đã đổ ra, nên đã chuyển cầu cùng Chúa, và ông chồng đã được ơn ăn năn trở lại, trở về xin lỗi vợ vì đã làm khổ bà bấy lâu ! Và từ đó, ông chí thú làm việc nuôi gia đình tử tế đàng hoàng… Rồi ít năm sau đã được ơn chết lành.…

Nhưng có điều là khi ông trở về, ông lại chất thêm một thánh giá mới cho vợ, là đem về cho bà 3 đứa con riêng… Vì để chồng được yên chuyện phần rỗi, bà nén lòng nuốt đau chấp nhận nuôi chúng.

š Hết ›