Thiện ác song hành –
Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Mọi sự trong thế gian
đều tương đối. Thế giới thay
đổi. Cuộc sống thay
đổi. Sự vật đổi
thay. Chế độ chính trị thay
đổi. Con người cũng luôn thay đổi.
Không có gì tồn tại mãi.
Không có gì tốt hay xấu tuyệt
đối ở trần gian này. Con người sinh ra tính
bản thiện, nhưng xác phàm yếu đuối
hướng về đàng xấu. Trong con người có
cả thiện lẫn ác. Thiện và ác gắn chặt
với bản tính con người.
Trong xã hội, có người tốt
người xấu, nhưng chẳng có ai tốt hay
xấu toàn diện. Thánh
Phaolô có kinh nghiệm về sự tốt và xấu: “Tôi
biết rằng sự thiện không ở trong tôi, nghĩa
là trong xác thịt tôi. Thật vậy, muốn sự
thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì không” (Rm 7,18).
Sự thiện và sự ác như
đồng tiền hai mặt. Sự thiện, sự ác có thể tráo
đổi và hỗ tương vì trong thiện, có ác, và
trong ác, có thiện. Người ta nói trong rủi, có
cái may, và trong cái may, có cái rủi. Thiện ác
song hành trong cuộc sống đời tạm này, nhưng
ngày sau hết, sự thiện và sự ác sẽ
được tách biệt muôn đời.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “Cỏ Lùng”
để diễn tả về Nước Trời. Những ai có kinh
nghiệm về cấy cầy, gieo vãi và trồng trọt
nơi đồng ruộng sẽ hiểu dụ ngôn cách
dễ dàng. Và đây là dụ ngôn dạy
bảo về Nước Trời, nên so sánh với thực
tế thì có vài điểm khác biệt. Trong
thửa ruộng trồng lúa, thường thì các nhà nông
sẽ phải ra công diệt trừ cỏ dại
trước. Cây lúa và cây cỏ lùng
rất giống nhau. Cỏ lùng phát triển rất
nhanh và ăn hại đất mầu. Nhà nông phải nhổ cỏ và xịt thuốc
diệt trừ cỏ dại. Dụ ngôn dạy ý
nghĩa ám chỉ về lòng khoan dung nhẫn nại của
người chủ và sự thiện ác trong lòng
người và cuộc đời.
Hình ảnh cuộc đời con
người thật rõ ràng. Môi trường sống ảnh
hưởng đến toàn diện con người từ
cách suy tư, cách xử trí, cách sống và cách ăn nết
ở. Luân lý đạo đức có một, nhưng có
nhiều cấp bậc và nhiều cách áp dụng.
Nói về Nước Trời, mỗi
người khi được lãnh nhận bí tích Rửa
Tội là họ được tháp nhập vào Nhiệm
Thể của Chúa Kitô.
Chúa Kitô gieo mầm sống tốt: Người đáp
rằng: "Kẻ gieo giống tốt, là Con Người”
(Mt 13,37). Con người sống và phát
triển trong môi trường cụ thể của xã
hội. Con người dễ nhiễm mùi tục lụy
thế gian qua tất cả các ngõ ngách của cuộc
sống. Môi trường cuộc sống
nơi trần gian có rất nhiều cám dỗ hướng
về đàng xấu. Chúa Giêsu giải thích: Ruộng
là thế gian. Còn hạt giống tốt là con
cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác (x. Mt
13,38)
Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ (x.
Mt 13,39). Kẻ thù đây,
chính là những gương mù gương xấu của con
người. Chúa gọi kẻ thù là ma
quỷ. Chúng ta phải chóng mặt khi
nhìn vào cuộc sống đổi thay về luân
thường đạo lý. Con người thời nay
đang muốn thay đổi tận gốc rễ
những giá trị về tinh thần. Các làn sóng chủ
trương Duy Nhân Bản ở Âu Châu đang muốn
tước đoạt mọi quyền tự do tôn giáo và
cá nhân. Họ chủ trương một
cuộc sống duy vật vô thần. Các phong trào
nổi dậy đòi tự do luyến ái, hôn nhân
đồng tính, ngừa thai phá thai,
trợ tử, thụ thai trong ống nghiệm và dùng
tế bào gốc nơi phôi thai. Văn hóa sự chết
đang lan tràn khắp nơi. Nền luân
lý bị xói mòn băng hoại qua những chủ
trương quá cấp tiến. Nhiều người không
còn muốn sống theo nền
đạo đức truyền thống và những giá
trị nhân bản nữa.
Nhiều nhóm chủ trương
đặt cá nhân chủ nghĩa trên niềm tin tôn giáo, luân
lý đạo đức và kỷ cương xã hội. Ảnh hưởng mặt trái của
xã hội cứ thấm dần và réo gọi con
người trở về thời hoang sơ. Những
đức tính cao quý ảnh hưởng của Khổng
Giáo như Tam cương ngũ
thường, Tam tòng tứ đức, Tu thân tích
đức, thấy sao mà xa lạ. Giới trẻ thời
nay không còn chú ý nhiều đến sự rèn luyện
về nhân cách và đạo đức như: Công, dung, ngôn,
hạnh. Bóng tối sự dữ cứ đẩy lui con
người vào cuộc sống hưởng thụ. Con
người bị vòng quay xã hội cuốn hút theo chiều. Văn minh kỹ
thuật góp phần đẩy con người đi xa
hơn vào sự chạy đua không ngừng. Cái xấu, cái tốt khó có thể phân biệt.
Hình như cái tốt nó đi theo với
cái tôi thích. Cái tôi thích và tôi muốn, là tôi
thực hiện đúng. Tôi không muốn người
khác phải dạy đời hay chỉ dẫn, ngay cả
cha mẹ và thầy cô. Đây là cuộc đời của
tôi mà!
Nếu quan sát, chúng ta sẽ nhận ra
ngay những ảnh hưởng của truyền thông
rất lớn. Những phương tiện truyền tin
hằng ngay qua sách báo, phim ảnh, truyền hình, báo đài,
talk show…hay qua kỹ thuật cao như cellphone, itunes, iphone,
ipod và ipad. Chúng ta đã đầu tư quá
nhiều thời giờ vào những phương tiện và
dụng cụ kỹ thuật tân tiến này. Tình người bị đánh cắp.
Ngồi bên nhau đấy, nhưng mỗi người
một theo một trò chơi và một ý
thích khác nhau. Nguồn kiến thức nơi
các trang mạng thật dồi dào và đa dạng. Có những kiến thức rất bổ ích mà
chúng ta cần học hỏi và trau dồi, nhưng cũng
không tránh khỏi những loại văn hóa đồi
trụy và tư tưởng đầu độc.
Thánh Phaolô nhận ra sự song hành của sự thiện và
sự ác: Bởi đó tôi khám phá ra luật này: khi tôi
muốn làm sự thiện thì lại thấy sự ác
xuất hiện ngay (x. Rm 7,21).
Cái gì sẽ giúp chúng ta nhận
định và chọn lựa cho đúng. Chúng ta có thể dựa vào tiếng nói
lương tâm, nhưng nếu lương tâm chúng ta bị
ô nhiễm và trì độn, làm sao chúng ta có thể sáng
suốt để quyết định?
Có muôn vàn loại cỏ lùng từ
từ được gieo vào lòng người mọi nơi
và mọi thời. Qua các
cửa ngõ giác quan như cảm giác, thính giác và thị giác,
chúng ta nhìn thấy biết bao hình ảnh, sự cố và
nghe được biết bao tin tức, chuyện trong nhà
ngoài ngõ và chuyện ba xu. Tất cả những sản
phẩm xô bồ vàng thau lẫn lộn như mẻ cá
vừa bắt được, chúng ta để chúng tự
do xâm nhập vào trong đáy tâm hồn của chúng ta. Nhiều khi chúng ta không có giờ để
loại bỏ và chọn lựa cái tốt khỏi cái
xấu. Chúng ta đón nhận biết bao nhiêu những
hình ảnh bạo lực, chém giết, chết chóc, trả
thù, trộm cướp, hãm hiếp, gian xảo, khêu gợi
lõa lồ, dục tình, hút sách, những lời thô tục,
báng bổ, xỉ vả, gian dối…Điều tốt bon
chen với điều xấu. Tội lỗi chen lẫn với nhân đức. Sự sai
trái chung vai sát cánh với sự thật.
Chúng cứ tự nhiên đồng hành bên nhau.
Thánh Matthêô ghi chú giải thích: Chủ nhà đáp: 'Không
được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại
nhổ luôn cả lúa chăng (Mt.13,29).
Làm sao chúng ta có thể nhổ bỏ và
dứt khoát với các thói hư tật xấu? Chúng ta sẽ rất
dễ dàng bị ô nhiễm bởi môi trường
sống. Vì gần mực thì đen,
gần đèn thị rạng. Chúng ta
phải biết chọn bạn mà chơi, chọn bài mà
đọc và chọn điều tốt mà làm.
Sự giằng co giữa thiện và ác
sẽ không ngừng nghỉ. Sự phấn đấu để
vươn lên luôn là một thúc bách khẩn thiết. Thân xác và ước muốn của con
người cứ bị kéo lôi vào con đường thênh
thang rộng rãi. Xác thân muốn thỏa
mãn mọi ước mơ và khao khát cứ nổi dậy
đòi được đáp ứng. Thánh Phaolô đã
chia sẻ kinh nghiệm: “Sự thiện tôi muốn thì tôi
không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ
làm” (Rm 7,19).
Như thế, thiện và ác cứ song
hành như cánh đồng lúa chen lẫn
cỏ lùng. Chính Chúa Giêsu không muốn cho
thợ nhổ cỏ lùng ngay. Như vậy, thói
xấu ở đời cũng cần có, để như
lửa thử vàng, gian nan thử
đức. Chúa không cất chúng ta ra khỏi
thế gian. Cạm bẫy tội lỗi vẫn có
đó, nhưng Chúa dạy chúng ta hãy cầu nguyện: “Xin
đừng để chúng con sa chước cám dỗ
nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ.” Có nghĩa là chúng ta phải phấn đấu
không ngừng để thắng các chước cám dỗ
của ma quỷ. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để
chỉ dậy: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho
đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn
thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng
trước, rồi bó lại từng bó mà đốt
đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta"
(Mt 13,30).
Chúng ta cần học hỏi đạo
lý và trau dồi nhân đức để không bị
những đám cỏ lùng phát triển um tùm lấn át. Sự thật mà nói, căn bản giáo
lý của chúng ta quả thật là qúa khiêm nhường so
với kho tàng hiểu biết về khoa học, xã hội
và cuộc sống. Chúng ta tự vấn xem
sự học hỏi về Kinh Thánh, hiểu biết
về Giáo Lý và sự nhuần nhuyễn về giáo huấn
của Giáo Hội được bao nhiêu. Là
người công giáo, cơ may mỗi tuần một
lần khi tham dự thánh lễ, chúng ta được nghe
lời Chúa, bài giảng và kinh nguyện, đó là số
vốn liếng hạt giống lãnh hội
được. Có một số trong chúng ta còn bị
thiệt thòi vì khả năng ngôn ngữ và văn hóa
giới hạn, mà phải tham dự các buổi phụng
vụ bằng tiếng ngoại quốc. Suốt tuần,
chúng ta chẳng có giờ để học hỏi, nghiên
cứu hay tìm hiểu lẽ đạo, chúng ta sẽ
dễ dàng bị cỏ lùng trần thế lấn át và bao
trùm.
Mang danh Kitô hữu, mà trong lòng chúng ta
đầy áp cỏ lùng. Đối diện với cuộc sống, chúng ta
dựa trên những kiến thức đã bị tục hóa
để phân tích, phán đoán và chọn lựa. Chúng ta nghĩ rằng những chọn lựa
đó là đúng và thích hợp, nhưng sự thật này
chỉ là chủ quan. Thánh Phaolô nhắc nhở:
“Vậy thật ra không còn phải là chính tôi làm điều
đó, nhưng là tội vẫn ở trong tôi” (Rm 7,17).
Chúng ta hãy rà soát lại thửa ruộng
tâm hồn của mình. Hạt giống tốt được gieo vào cung
lòng, nhưng có hạt đã rơi vào bụi gai, có hạt
rơi bên vệ đường, có hạt rơi trên đá
sỏi và có số ít hạt rơi vào vùng đất
tốt đang chờ ngày để sinh hoa kết trái.
Trong khi hạt giống cỏ lùng được gieo vãi
tràn lan, được ấp ủ canh
chừng, phát triển xanh tươi chen lấn và làm
hạt giống tốt bị ngột ngạt. Chúng ta không thể nhổ hết cỏ lùng chung
quanh, nhưng chúng ta cần vun xới cho hạt giống
tốt lời Chúa để có thể sinh hoa trái.
Điều quan trọng là hạt
giống đức tin của chúng ta không thể bị vùi
tắt, mà phải luôn cháy sáng trong đêm tối. Chúng ta
phải phấn đấu và giữ đức tin cho
đến cùng như thánh Phaôlô dạy: “Tôi đã
đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã
chạy hết chặng đường, đã giữ
vững niềm tin” (2 Tm 4,7). Dù có phải bước đi trong đêm tối,
chúng ta không lo mắc nạn vì Chúa ở cùng chúng ta.
Mỗi người hãy chu
toàn ơn gọi và chức vụ của mình để
nhắm đến cùng đích. Chúng ta không nên trì hoãn hay
bỏ cuộc dọc đường. Dù hành trình có gian nan, cuộc sống có đau thương và
niềm tin có chao đảo, chúng ta cứ nhắm đích
mà hướng tới. Chúa Giêsu hứa ban phần
thưởng cho những ai trung tín tới cùng. Sau cuộc
lữ hành chạy đua trong niềm tin, thánh Phaolô đã
tâm sự: “Giờ đây tôi chỉ còn đợi vòng hoa
dành cho người công chính; Chúa là vị Thẩm Phán chí công
sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngày ấy,
và không phải chỉ cho tôi, nhưng còn cho tất cả
những ai hết tình mong đợi Người xuất
hiện” (2 Tm 4,8).
|