Lòng anh em đừng xao xuyến …
Trước khi
rời khỏi thế gian nay để về cùng Chúa Cha,
Đức Giêsu nói với các môn đệ: “Lòng anh em
đừng xao xuyến...”.
Trong Tin Mừng
ngày hôm nay viết về ngày thứ Năm Tuần Thánh vào
cuối bữa ăn sau cùng của Đức Giêsu. Quả
thật bầu khí của nhóm các môn đệ thật bi thương:
Đức Giêsu vừa loan báo sự phản bội của
Giuđa và y đã đi ra khỏi căn phòng vào đêm
tối bên ngoài (Gioan 13,21-30).. rồi Đức Giêsu bảo
rằng Người sẽ ra đi và nơi Người
đi, các bạn hữu Người không thể theo
được (Gioan 13,31-36)... sau cùng, đầy nỗi lo
sợ, Đức Giêsu báo trước cho Phêrô rằng ông
sẽ chối Người “ba lần”, trong đêm hôm
ấy trước khi gà gáy (Gioan 13,37-38). Như thế,
người ta biết được sự xao xuyến
kinh hoàng đang xiết chặt mọi tâm hồn vô tư
tưởng các môn đệ trong đời sống của
chúng ta cũng thế có những giờ phút sự sợ
hãi kinh hoàng ập xuống trên chúng ta một tương lai
bấp bênh, một thiệt hại không vượt qua được,
những suy sụp của tuổi già, một căn
bệnh không thể chữa khỏi. Và còn có những
sợ hãi tập thể: sự thất nghiệp, bạo
lực, nạn nhân mãn, nạn đời sự ô nhiễm
của môi trường, những nguy cơ của nguyên
tử. Và trong bối cảnh khủng hoảng ấy,
những câu hỏi nghiêm trọng mà mọi tín hữu chân
chính phải đặt ra. Những giá trị cao cả
của con người chẳng phải đang bị xóa
nhòa Đó sao? Nhân loại ngày mai sẽ tin vào điều gì?
Và một ngọn gió hoảng sợ cũng xâm chiếm
những tín hữu mạnh mẽ nhất và người ta
lẩm bẩm rằng trong Giáo Hội cũng không có gì là
ổn cả.
Chính trong
bối cảnh nhân loại như thế mà tính lạc quan
không gì thắng nỗi của Đức Giêsu bùng lên như
một ngọn lửa nồng nàn, cháy sáng trong đêm
tối! Chỉ còn mấy giờ nữa Người
phải lên thập giá thế mà Người đã cố
sức vực dậy tinh thần của các bạn hữu
của Người: “Lòng anh em đừng xao xuyến!”
chúng ta hãy đắng nghe những lý do Người sẽ
đưa ra để chúng ta không bao giờ còn sợ
nữa... về bất cứ điều gì.
“Hãy tin vào Thiên Chúa và tin vào Thầy”
Đức Giêsu
yêu cầu các bạn hữu đang xao xuyến của
người hướng cái nhìn về một hướng
duy nhất: đức tin, sự bình an sâu xa của
Đức Giêsu, vượt qua mọi nỗi sợ hãi, không
dựa trên sức người, nhưng dựa trên Thiên
Chúa. Tất cả, không chừa một ai đều có
thể suy sụp, chỉ có Đức Giêsu nắm giữ
sự trợ giúp siêu nhiên nằm bên ngoài ảnh
hưởng của mọi sức mạnh phá hoại cái
chết cũng không thể phá hủy sự bình an của
Người: Sự bình an của Người không do
sức con người mà do Thiên Chúa! Vả lại, chúng ta
nhận thấy rằng Đức Giêsu đòi hỏi
đối với bản thân Người một thái
độ đức tin mà người ta có thể có
đối với Thiên Chúa. Tính duy lý của con người
vỡ tung như một nhân nguyên tử dưới sức
ép khó quan niệm nổi của cái vô cùng thánh thiêng: Làm
thế nào mà Đức Giêsu vốn là Thiên Chúa lại có
thể nói về Thiên Chúa như một Đấng khác mình?
Và điều Đó mang lại công thức làm ngạc nhiên:
“Hãy tin vào THIÊN CHÚA... Hãy tin vào THẦY...”. Vậy thì
Người là ai để nói như thế?
“Trong nhà Cha
của Thầy, có nhiều chỗ ở, nếu không,
Thầy đã nói với anh em rồi, vì Thầy đi
dọn chỗ cho anh em”.
“ Phải,
Đó là mầu nhiệm không thể hiểu thấu
của Nhập Thể. Đức Giêsu với tư cách con
người, phân biệt không ngừng với Thiên Chúa!
Người nói về Thiên Chúa như thể Đó là
một Đấng Khác (Tha Thể Tuyệt Đối)
người nói về Chúa Cha. Không bao giờ Đức
Giêsu hướng cái nhìn của con người về chính
mình. Không bao giờ Đức Giêsu lôi kéo sự tôn kính hay
thờ phụng về bản thân Người:
Người hoàn toàn hướng về một Đấng
khác...và Người muốn xoay hướng chúng ta về
Đấng khác ấy, Đấng hoàn toàn khác, Đấng
mà chưa có ai đã từng trông thấy, tức là Chúa Cha.
Như thế
Đức Giêsu đối diện với cái chết
của Ngài, sự ra đi khỏi thế gian này, như
một sự trở về nhà mình: Người sẽ tìm
lại nơi Đó một Đấng mà Người yêu
mến và mến yêu Người. Đức Giêsu biết
mình được yêu.
Sau những
lời làm vỡ tung lý trí, giờ đây là những lời
hoàn toàn thân mật, những lời thường nói mỗi
ngày: nhà, chỗ ở, dọn chỗ...
“Nếu
Thầy đi dọn chỗ cho anh em, thì Thầy lại
đến và đem anh em về với Thầy”
Đây là
những lời dịu dàng không tả nổi: “Đem
về với Thầy... trở lại...” Thiên Chúa tất
nhiên là Đấng hoàn toàn khác không thể đạt
đến được nhưng cũng là Đấng
rất gần, thân thiết chúng ta không có một Thiên Chúa
dửng dưng và lãnh đạm, nhưng là một
người Cha đầy tình âu yếm, một
người Anh để cho những nổi lo sợ
của chúng ta làm thương tổn và Người nói
với chúng ta những lời an ủi và thân ái.
“Hễ Thầy
ở đâu, anh em cũng ở Đó”.
Chúng ta chớ
lướt qua nhanh quá trên những lời xem ra có vẻ
đơn giản và thân mật một cách ngây thơ. Có
cả một thần học được diễn
tả xuyên qua mạc khải ấy. Khi dám nói rằng: “Thầy
ở đâu, anh em cũng ở Đó”. Đức Giêsu
mở ra cho nhân loại một viễn cảnh có âm vang vô
tận, siêu nhân, siêu nhiên: Chính “đời sống thánh thiêng”
được ban cho chúng ta mục đích của con
người không còn ở trong con người, mà ở trong
Thiên Chúa! Nhân loại đi về hướng có Đức
Giêsu ở Đó con người đã được
lập trình để trở thành “như Thiên Chúa”
người ta hiểu được lời Người
nói: “Lòng anh em đừng xao xuyến!”
“Và Thầy
đi đâu, thì anh em biết đường rồi” Ông
Tôma nói với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con không
biết Thầy đi đâu, làm sao chúng con biết
được đường?”
Đây là
một điệp khúc: “Thầy đi...” “chúng con không
biết Thầy đi đâu...”. Đó là câu hỏi nền
tảng của nhân loại mà Tôma dũng cảm đặt
ra nhân danh chúng ta. Chúng ta sẽ đi về đâu? Ý
nghĩa, mục đích sau cùng của đời sống là
gì? Có cái gì sau khi chết?.
Đức Giêsu
đáp: “Chính Thầy là con đường, là sự
thật và là sự sống: Không ai đến với Chúa
Cha mà không qua Thầy”.
Đối
với Đức Giêsu, chân trời không bao giờ bị
ngăn chặn, gây ra sự tuyệt vọng.
Đối
với người tin, ai chấp nhận lời
Đức Giêsu, lịch sử sẽ có một ý nghĩa,
đời sống sẽ không còn phi lý nữa Đức
Giêsu là “người mở đường”, Người
đã mở ra một lối thoát cho cái hữu hạn và
cho đặc tính phải chết của con người.
Không có Đức Kitô con người bị giam hãm trong
những giới hạn của mình. Với Người, và
chỉ với Người, như Người khẳng
định có một con đường không dẫn
tới cái hố đen của nấm mộ, nhưng
về “nhà của Chúa Cha”.
Nếu anh em
biết Thầy, anh em cũng sẽ biết Cha của
Thầy. Ngay từ bây giờ, anh em biết Người và
đã thấy Người”.
Câu này của
Thánh Gioan là một câu làm hiện ra tính không thể diễn
tả của Thiên Chúa, sự “mạc khải” này vẫn
còn một phần “không thể quan niệm được”:
ánh sáng.. nhưng vẫn còn một thứ ánh sáng của
đêm tối... ánh sáng của đức tin.
Thật
vậy, câu này gồm hai khẳng định bề ngoài
trái ngược nhau: Anh em cũng (sẽ) biết Cha
của Thầy (ở thì tương lai).. bây giờ, anh em
biết: Người (thì hiện tại).
Rõ ràng là Thiên
Chúa không hiển nhiên và thật ra, chúng ta không biết
Người. Người ta cũng có thể nói rằng
chúng ta hiểu được Người! Rõ ràng có một
thứ hồ nghi, không chắc chắn đã xuất
hiện trong câu hỏi của Tôma: “chúng con không biết...”.
Tình cảnh của chúng ta hiện nay đúng là như
thế có thể một ngày nào Đó, chúng ta sẽ biết
Thiên Chúa. Sự vô tri về Thiên Chúa hôm nay, sẽ biến
đổi thành trí thức, như lời Đức Gìêsu
nói: Anh em sẽ biết Người! Vả lại trong
Đức Giêsu, sự hiện diện vô tri của Thiên
Chúa chịu một “cú sốc của tương lai”
đến độ những thực tại phải
đến đã trở thành hiện tại: “Ngay từ bây
giờ, anh em biết Thiên Chúa và đã thấy Người!”.
Có thể nói rằng, bằng một cảm thức siêu
nhiên, tương lai được tiên cảm trong hiện
tại đối với những người tin
Đức Giêsu: “Thời sau hết đã ở Đó,
mặc dù chưa hoàn tất. Giáo Hội, nơi cư
ngụ của các tín hữu đã trở thành nơi cư
ngụ của Thiên Chúa ở giữa con người”
(Khải Huyền 21,3). Một ngày nào Đó, chúng ta sẽ có
một sự hiểu biết nào Đó về Chúa Cha, còn bây
giờ chúng ta đã hiểu biết Chúa Cha qua bức màn
của đức tin. Đó là điều mà các nhà thần
học gọi là cánh chung: Tương lai được
cảm nghiệm trước trong lòng của các tín hữu,
trong Đức Giêsu Kitô.
Ông Philípphê nói: “Thưa
Thầy, xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha, như thế
là chúng con mãn nguyện”. Đức Giêsu trả lời: “Thầy
ở với anh em bấy lâu, thế mà anh Philípphê, anh chưa
biết Thầy ư? Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha.
Sao anh lại nói: “Xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha? Anh
không tin rằng Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở
trong Thầy sao?”.
Mới rồi,
chúng ta vừa nghe Đức Giêsu phân biệt Người
với Chúa Cha. Giờ đây dường như
Người đồng hóa với Chúa Cha. Đức Giêsu
đi về với Chúa Cha, Người là con
đường dẫn đến Chúa Cha và đồng
thời Người ở trong Chúa Cha và ai “thấy
Đức Giêsu là thấy Chúa Cha”. Đức Giêsu là một
con người, nhưng một con người “chứa
đầy Thiên Chúa”, một con người Thiên Chúa! Chúng ta
phải để những từ có vẻ đơn
giản ấy thấm nhuần chúng ta: “Thầy ở trong
Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở trong Thầy...Thầy ở trong
Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Thầy...”
Phải, đã
có một con người là Giêsu Nadarét, sống cách nay hai
ngàn năm trong một tổng nhỏ ít người
biết đến của Đế quốc La Mã, một
con người bằng xương bằng thịt đã
đứng trên đôi chần của mình và trên một
miền đất xác định, đất Israen, một
con người có những bạn hữu, một con
người ăn uống như mọi người..
một người sắp chết như mọi
người... và con người này lúc này đây hiệp
thông với Thiên Chúa và đồng nhất với Thiên Chúa
và hoàn toàn không là một kẻ điên một con
người quân bình tột bậc, khiêm tốn, không tham
vọng và kiêu ngạo: một con người vừa
mới quỳ gối trước các bạn hữu
để rửa chân cho họ như một tôi tớ bình
thường vào thời Đó.. đồng thời giao
nộp thân thể tan nát, và đã đổ máu ra vì họ.
“Các lời
Thầy nói với anh em, Thầy không tự mình nói ra
nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy chính
người làm những việc của mình: Anh em hãy tin
Thầy: Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong
Thầy; bằng không thì hãy tin vì chính các việc kia vậy
thật Thầy bảo thật anh em ai tin vào Thầy, thì
người Đó cũng sẽ làm được
những việc Thầy làm. Người Đó còn làm
những việc lớn hơn nữa, bởi vì Thầy
đến cùng Chúa Cha”.
Thiên đàng
không phải là một sự chạy trốn vào một
giấc mơ của tương lai hoang tưởng. Thiên
đàng không phải là một miếng đường
được hứa ban cho sau này để bỏ qua
sự chua cay hiện tại Thiên Chúa không phải là một
thứ thuốc phiện dùng để ru ngủ những
đau khổ cho một cuộc sống đời
đời.
Một thiên
đàng để bắt đầu và được
cảm nghiệm bởi những người “làm những
việc Đức Giêsu làm”: Có một cách nào Đó
để suy nghĩ, để chọn lựa, để
gặp gỡ Thiên Chúa và con người, một cách
sống nào Đó cũng chính là cách sống của
Đức Giêsu.
|