Dự tiệc và đãi tiệc – Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
Chúa Giêsu được thủ lãnh nhóm
Pharisiêu mời dùng tiệc. Nhân bối cảnh bữa
tiệc Chúa Giêsu dạy hai bài học: khi được
mời dự tiệc và khi đứng ra đãi tiệc.
1. Khi được mời dự tiệc.
Được mời dùng bữa,
Đức Giêsu quan sát thấy ai cũng muốn ngồi
chỗ nhất. Không phải vì chỗ nhất ăn ngon
hơn mà vì chỗ đó danh dự hơn. Chỗ ngồi
là danh dự. Những người Pharisêu là những
người rất mộ đạo, và tự coi mình là
những người gương mẫu. Tuy nhiên, ở
đây họ tranh giành những chỗ ngồi danh dự.
Điều đó cho thấy, thực ra họ rất
tự mãn, phù phiếm và ích kỷ. Họ không ở đó
để làm vinh dự cho chủ nhà nhưng để làm
vinh dự cho chính họ.
Chỗ ngồi và người ngồi cái nào
quan trọng hơn ? Có câu chuyện kể về một
người chủ nhà mở một bữa tiệc và
mời nhiều người đến dự. Trong số
khách đến dự có một học giả nổi
tiếng tên là Daniel. Khi Daniel đến, chủ nhà mời
ông ngồi bàn trên. Nhưng Daniel từ chối và nói
rằng ông muốn ngồi chung với những
người bình dân nghèo hèn. Sau Daniel còn có nhiều khách
lần lượt đến. Ai cũng giành ngồi bàn
trên và những bàn gần phía trên. Chỉ có cái bàn tận
cuối cùng, bàn của Daniel đang ngồi là còn trống
chỗ. Sau cùng, ông thị trưởng đến. Vì không
còn ghế trống ở bất kỳ bàn nào khác nên chủ
nhà buộc lòng mời ông thị trưởng ấy
đến ngồi bàn cuối chung với bàn của Daniel.
Vị thị trưởng thắc mắc: nhưng đây
là bàn cuối cùng mà ! Chủ nhà nhanh trí đáp: thưa không,
đây là bàn danh dự vì là bàn có ông Daniel đang ngồi.
Vị thị trưởng hết thắc mắc và
ngồi vào chỗ chủ nhà chỉ. Ý nghĩa câu chuyện
là: không phải chỗ ngồi làm cho người ngồi
được vinh dự, ngược lại, chính
người ngồi làm cho chỗ ngồi được
vinh dự.
Phần lớn, những cuộc tranh
chấp ở đời thường xoay quanh những
chiếc ghế. Lúc đầu, ghế tượng
trưng cho chức vụ, chức năng. Dần dần,
nó tượng trưng cho chức quyền, chức
tước. Ai cũng thích ghế cao và bảo vệ
ghế của mình. Người Pharisiêu thích ngồi ghế
danh dự trong hội đường. Giacôbê và Gioan thích
ngồi ghế bên tả, bên hữu Đức Giêsu. Philatô
cho đóng đinh Đức Giêsu vô tội vì ông sợ
mất ghế.
Bài Phúc Âm cho thấy, ai cũng muốn
ngồi chỗ nhất nên chỗ nhất thiếu chỗ,
có những bậc vị vọng đành phải ngồi
xuống chỗ dưới. Có lẽ Đức Giêsu không
muốn tranh giành, lại coi thường những chức
danh phù phiếm nên đã tự động ngồi vào ghế
chót.Trong tình huống ấy, chủ nhà buộc lòng phải
mời những vị khách không mấy quan trọng
xuống khỏi chỗ nhất. Chủ nhà mời
Đức Giêsu lên chỗ nhất, một phần vì uy tín
của Người, nhưng cũng để nghe
Người nói. Nhân hoàn cảnh đó, Đức Giêsu
dạy bài học cách sống khiêm tốn: Ai nâng mình lên
sẽ bị hạ xuống, ai hạ mình xuống sẽ
được nâng lên. Không có đời sống tâm linh chân
thật nếu không có sự khiêm nhường.
Đi ăn tiệc cứ chọn chỗ
cuối cùng mà ngồi. Nếu được chủ nhà
mời lên thì thật vinh dự. Tự cho phép mình ngồi chỗ
trên hết, lỡ bị chủ nhà mời xuống thì
thật là xấu hổ.
Khiêm tốn không phải là giả vờ
tự hạ để được nâng lên, coi
thường mình hay sợ người khác, rụt rè không
dám nhận trách nhiệm. Khiêm tốn là biết mình đã
nhận được tất cả từ Chúa và lớn
lên mỗi ngày nhờ tha nhân. Bài đọc 1 ca ngợi
đức khiêm tốn. Sự hiền hoà và khiêm tốn là
nhân đức căn bản và quý giá của con
người. Nhờ khiêm tốn, con người khám phá
được sự cao trọng của Thiên Chúa và mở
ngõ cho con người đi vào sự khôn ngoan. Lời
dạy này là kết tinh của kinh nghiệm biết bao
bậc hiền triết khôn ngoan từ thuở xưa. Chính
Chúa Giêsu cũng lấy đức khiêm tốn làm một
trong các mối phúc của bài giảng trên núi và mời
gọi mọi người hãy học cùng Người là
Đấng hiền lành và khiêm tốn trong lòng. Ai sống
hiền lành và khiêm tốn thì được nghĩa
trước mặt Chúa và được mọi
người yêu mến.
Ngày nay, khiêm nhường thường bị
người đời coi là thua kém, là yếu hèn, là nhu
nhược. Trái lại Thiên Chúa nâng cao những ai khiên
nhường. Khiêm nhường được ví như
nền móng của ngôi nhà. Nền móng càng sâu, ngôi nhà càng cao,
càng vững chắc.
2. Khi đứng ra đãi tiệc
Người ta dễ đánh giá người
khác dựa trên chiếc ghế của họ. Thật ra,
một người quét đường có lương tâm
lại có giá trị gấp nhiều lần một giám
đốc tham ô lãng phí. Người ta thường thích
giao lưu với những người có thế giá, có
học thức, có của cải để dễ nhờ
vả khi cần. Nhưng Đức Giêsu khuyên rằng: khi
mời tiệc nên mời những người nghèo khó,
tật nguyền. Đây cũng là một trong các nghịch
lý của Tin Mừng đi ngược nhiều với
thế gian. Ngài dạy làm ơn và phục vụ không
cần người ta đền đáp vì chính Thiên Chúa
sẽ đền đáp. Như thế Đức Giêsu mong
muốn người tín hữu vượt qua óc tính toán
vụ lợi để yêu thương phục vụ
những người bất hạnh.
Đức Giêsu muốn minh định cái
nguyên tắc thuộc linh cao cả, cái động lực
vô vị lợi cho các hành vi thiện đức:
đừng bao giờ ban ơn để rồi
được nhận lại. Ngài không bảo đừng
bao giờ mời người giàu hay chỉ mời
người nghèo, nhưng đừng phục vụ
với hậu ý kiếm lợi. Nếu chỉ phục
vụ với chủ ý mưu lợi cho tha nhân mà không
nghĩ tới mình được trả trong đời
này hay đời sau, thì hành vi đó lại chắc chắn
được thưởng trong ngày Chúa quang lâm vinh
hiển.
Đức Giêsu muốn nói đến bữa
tiệc Nước Trời, nơi đó mọi
người đều được mời đến
dự, không phân biệt đối xử, đặc
biệt mời những người nghèo, vì người
nghèo dễ dàng nhận lời mời hơn những
người giàu có, quyền thế. Bữa tiệc
Nước Trời, Thiên Chúa đã dọn sẵn, và
chỉ những ai khiêm tốn, bé nhỏ, nghèo khó mới
được vào dự tiệc. "Chúa sẽ hạ
bệ những ai quyền thế và lòng trí kiêu căng. Ngài
nâng cao mọi kẻ khiêm nhường, phận nhỏ.
Người nghèo đói Chúa ban của đầy dư,
người giàu có lại đuổi về tay
trắng" (Lc 1,51-54). Quyền thế trần gian
đối với Thiên Chúa chỉ là yếu hèn. Thiên Chúa dùng
quyền năng của Ngài mà ban sức mạnh cho
người yếu đuối.
Chúa Giêsu dạy bài học khiêm nhường
và bác ái, bài học về cách dự tiệc và cách đãi
tiệc. Đó là bài học về những cách sống trong
cuộc đời. Lời Chúa dạy xem ra đảo
lộn mọi trật tự xã hội trần thế.
Nhưng sống Tin mừng luôn là lội ngược dòng và
Thiên Chúa luôn đứng về phía những người
khiêm nhường, những người thấp hèn trong
địa vị xã hội, những người bị áp
bức bất công. Sống khiêm nhường và yêu
thương người nghèo là con đường đi
đến Nước Trời. Người tín hữu
đến với Chúa Giêsu Thánh Thể để kín múc
tận nguồn sự khiêm hạ trong tình yêu.
|