Bài học từ nước – Lm Giuse
Nguyễn Hữu An
Nước cần thiết cho sự
sống muôn loài. Nước quan trọng cho sự phát triển
của cơ thể con người, cho sự tăng
trưởng của súc vật và cây cối. Không có
nước, không có sự sống. Mọi sinh vật
đều gồm phần lớn là nước dù sống
ở đâu. Chín phần mười thể tích cơ
thể con người là nước.
Khi sử dụng nước trong sinh
hoạt hàng ngày, chúng ta cho là điều tự nhiên.
Nhưng thật sự, nước là của châu báu
Trời ban cho quả địa cầu.
Nước từ trên nguồn cao đổ
xuống, nước uốn mình theo ghềnh thác,
nước lượn khúc trong những khe suối,
nước chảy xuôi dòng sông, nước dồn về
biển cả. Không có gì mềm mại hơn nước
và cũng không có gì mạnh mẽ bằng sức
nước. Nước không có độ cứng dày nên
không đo lường được chiều cao, sâu,
rộng, dài của nước.
Nước chảy tới đâu đem
lại sự sống đến đó. Gặp ghềnh
thác hay các tảng đá chắn lối, nươc vẫn
len lõi chảy không gây xích mích hay hận thù với
ai.Nước có thể bị vẩn đục khi
chảy qua rừng rậm, ruộng đồng,
nương rẫy nhưng nước có khả năng
thanh tẩy trở lại thanh sạch ban đầu.
Nước là biểu tượng cho
đức khiêm nhường. Nước luôn tìm chỗ
thấp mà chảy xuống. Dù hạ mình thấp hèn nhưng
nước thật cao cả vì đem lại sự
sống cho mọi loài.
Đức Hồng Y Fx Nguyễn Văn
Thuận dùng hình ảnh nước để huấn
dụ cho các chủng sinh về đức khiêm
nhường: "Khi ta ngồi lên ngai cao, nhiều
người muốn đạp ta xuống; khi ta nằm
xuống sát đất, nhiều người muốn nâng ta
lên...Nước mưa rơi xuống trên những
đỉnh núi cao sẽ chảy tuôn đi hết chẳng
đọng lại giọt nào. Rốt cuộc, mọi dòng
nước đều tuôn về chỗ trũng. Chính
thế người ta thường nói: biển cả là
mẹ của tất cả sông ngòi vì biển hạ mình
thấp hơn mọi con sông".
Khiêm hạ như dòng nước chảy
xuống thấm nhuần vào đất đai. Nước
bao giờ cũng chảy xuống thấp nên có thể
đến mọi nơi. Nước thấm tới
đâu làm đất đai ở đó thêm màu mỡ và phì
nhiêu.
Bài đọc 1, Sách Huấn Ca dạy
rằng: "Càng làm lớn, con càng phải hạ mình trong
mọi sự, con sẽ được đẹp lòng
Chúa". Hạ mình là cách thế tốt nhất để
gặp gỡ và đến với tha nhân. Con
đường khiêm hạ là con đường Thiên Chúa
đến với nhân loại. Qua sự khiêm hạ, con
người đến với nhau và đến mọi
nơi.
Bài Tin Mừng kể chuyện Chúa Giêsu đi
dự bữa tiệc tại nhà một thủ lãnh các
người biệt phái. Chỉ một bữa ăn
cũng đủ là đề tài để Chúa dạy
nhiều bài học. Bài học cho những kẻ
được mời là hãy khiêm nhường nhìn nhận
việc mình được mời là một ân huệ. Và
cũng thêm một bài học cho chủ nhà là người
mời. Ông biệt phái mở tiệc đãi khách, thực
ra không phải vì khách mà vì mình. Ông mời người có
chức quyền, mời người giàu sang để khoe
rằng mình quen biết lớn, giao thiệp rộng,
rằng bè bạn của mình toàn là những người tai
to mặt lớn. Ông biệt phái thích khoe khoang nên có lẽ
mời Chúa Giêsu chẳng phải vì mến phục, nhưng
chỉ để khoe với bè bạn về tài giao
thiệp của mình. Chúa nói đến bữa tiệc mà
khách quý phải thuộc giới nghèo không có khả năng
đáp lễ. Hãy biết nghĩ đến những
người nghèo khó bất hạnh.
Bài học Chúa dạy là đức khiêm
nhường và đức bác ái. Hai nhân đức này là
nền tảng của đạo đức.
1. Bài học khiêm nhường
Hãy chọn chỗ rốt hết để
được mời lên chỗ cao hơn.
Chỗ ngồi tượng trưng cho
địa vị trong xã hội. Người ta chọn
vị trí quan trọng trong bàn tiệc không phải
để được ăn ngon nhưng để
được vinh dự hơn. Vì thế, người ta
luôn thích ngồi ở những vị trí quan trọng ở
những nơi đông người để thỏa mãn
lòng tự tôn của mình. Còn Chúa dạy nói: "Ai nâng mình
lên sẽ bị hạ xuống và hạ mình xuống
sẽ được nâng lên".
Khiêm tốn là ít nghĩ về mình, và
nhiều lúc không nghĩ gì về bản thân. Đối
với Kitô hữu, khiêm tốn là trở nên giống Chúa
Giêsu: "Các con hãy học cùng Ta vì Ta hiền lành và khiêm
nhường trong lòng"; "Con Người đến
không phải để được phục vụ,
nhưng đến để phục vu và hiến mạng
sống mình làm giá cứu chuộc cho nhiều
người".
Khiêm tốn sống như Chúa Giêsu là không
sống cho riêng mình mà sống cho người khác, dùng tài
năng của mình để phục vụ tha nhân.
Khiêm tốn như Chúa Giêsu không phải là nhu
nhược hèn nhát, nhưng chỉ những ai dũng
mạnh, can đảm mới dám hạ mình phục vụ
anh em. Khiêm tốn như Chúa Giêsu không phải là nô lệ, mà
là một hành vi yêu thương, một thái độ hoàn
toàn tự do, cao quý.
Khiêm nhường còn là khuôn mặt của
tình yêu. Vì yêu thương con người, Thiên Chúa đã
xuống ngang tầm những kẻ hèn mọn, những
trẻ thơ, những kẻ yếu đuối. Chúa không
kết thân với người giàu có quyền thế
nhưng luôn quan tâm những người nghèo, người
bị ruồng bỏ, người ốm yếu tật
nguyền, Ngài an ủi và chữa lành cho họ.
Bằng những lời khuyên nhủ khôn ngoan,
Sách Huấn Ca cũng chỉ cho thấy con đường
khiêm tốn là con đường tuyệt đẹp
được mọi người quý chuộng và
được Thiên Chúa mến yêu.
2. Bài học bác ái
Con đường khiêm hạ còn là con
đường phục vụ vô vị lợi. Chúa dạy
rằng, khi mời khách dự tiệc hãy mời những
người nghèo khó vì họ không có gì để trả
lễ. Đó là tinh thần phục vụ vô vị lợi,
không mong đền đáp, làm việc âm thầm.
Chúa Giêsu nói với ông chủ nhà, hãy mời
vào bàn tiệc những kẻ bị loại ra ngoài xã
hội: người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui
mù. Họ không có gì đáp trả, và như thế, ông
mới thật có phúc vì ông sẽ được Thiên Chúa
trả công trong ngày các kẻ lành sống lại.
Người ta thường nghĩ những
kẻ đui mù, tàn tật, què quặt và nghèo khó là những
người bất hạnh làm gánh nặng cho xã hội.
Nhiều khi người ta ngoảnh mặt, giả
điếc làm ngơ và từ chối giúp đỡ.Chúa
Giêsu dạy các môn đệ, hãy sống gần gũi hòa
đồng với người nghèo, người bất
hạnh. Sống và cư xử tốt với họ dù
rằng họ chẳng có gì đáp lại. Lý do là vì họ
là hình ảnh của Thiên Chúa, là anh em con một Cha nên
cần phải thương yêu họ như chính mình.
Con đường bác ái yêu thương là
lối vào Nước Trời. Chúa Giêsu chính là hiện thân
nơi những người bất hạnh, nghèo khó. Ai
đón tiếp họ là đón tiếp chính Chúa.
3. Tình yêu như dòng nước.
Bác ái và khiêm nhường là hai nhân đức
căn bản. Bác ái là bản chất, khiêm nhu là vóc dáng. Vóc
dáng giúp chủ thể thon gọn thuận tiện ở
mọi sinh hoạt trong mọi lãnh vực. Bác ái là nền tảng
làm nên phẩm giá và tư cách hấp dẫn con người
ở mọi nơi mọi thời. Người sống
bác ái chính là biết khiêm nhường phục vụ, làm nên
vóc dáng xứng hợp với cửa hẹp Nước
Trời.
Đặc tính của tình yêu là dịu dàng
như dòng nước, êm mát nhún nhường. Tình yêu có
vẻ mềm yếu hơn tất cả nhưng lại
mạnh hơn tất cả. Bởi vì không phải đá
hay lửa thắng được nước mà là
nước chảy đá mòn. Không gì có thể thắng
nổi tình yêu vì Thiên Chúa là tình yêu. Vì thế mọi dòng sông
vẫn tiếp tục chảy ra biển cả. Tình yêu
Thiên Chúa vẫn chan hoà muôn người.
Tình yêu dạy cho con người niềm
hạnh phúc lớn nhất cao cả nhất và đẹp
nhất là biết trao ban, hiến dâng, cho đi, quãng
đại, bao dung. Đó là đỉnh cao tình yêu Kitô giáo.
Yêu là hy sinh cho người mình yêu. Yêu là tìm hạnh phúc cho
người mình yêu. Yêu như Chúa đã yêu và yêu đến
cùng.
Nước biểu tượng đức
khiêm nhường và đặc tính của nước
cũng giống như tình yêu. Nước còn là biểu
tượng cho mọi phúc lộc của Thiên Chúa. Trong
thuật ngữ Kitô giáo, nước được sử
dụng như như biểu hiệu của một
diễn trình biến đổi và trở về nội tâm.
Qua phép Rửa bằng nước, người Kitô hữu
lãnh nhận sự sống của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Nước của phép Rửa có sức tẩy sạch
tội lỗi gây sự chết và đưa vào đời
sống mới. Nước của phép Rửa có sức
chữa lành, thánh hóa và đem lại sự tươi mát
cho tâm hồn. Được làm con cái Thiên Chúa qua phép
Rửa là hồng ân với đời sống mới, luôn
khiêm tốn và bác ái hướng tới trọn lạnh.
Lạy Chúa Giêsu,
xin dạy chúng con biết yêu như Ngài, biết sống cho
tha nhân, biết quảng đại cho đi và khiêm
nhường nhận lãnh. Amen.
|