TÌnh anh chỊ em ruỘt thỊt

Trích sách Sáng thế, ch.37 và tiếp

Ông Ya-cóp có 12 người con. Ông thương cậu Giuse hơn cả,vì cậu là con lúc tuổi già. Ông may cho cậu một chiếc áo đẹp súng sính. Thấy em được cha thương, các anh đâm ghen ghét, không thể nói một lời hòa nhã với cậu. Một hôm, ông Ya-cóp sai Giuse đi đưa cơm cho các anh chăn chiên ngoài đồng. Thấy cậu từ xa tiến đến, mấy người anh lập mưu giết cậu. Nhưng anh cả là Ru-ben can ngăn:

-    Đừng đổ máu nó, nó cũng là máu mủ ruột thịt với mình. Hãy vứt nó vào giếng cạn kia !

Khi Giuse đến, họ túm lấy, lột chiếc áo đẹp và vứt cậu xuống giếng cạn, (xem hình), rồi họ ngồi xuống ăn cơm. Một lúc, có đoàn lái buôn tải hàng sang bán bên Ai cập. Yu-đa bàn với anh em :

-    Giết nó là em cùng máu thịt với mình là không tốt, đàng khác nào có lợi gì ? Chi bằng ta bán quách nó cho bọn lái buôn kia.

Tán thành, họ kéo Giuse lên khỏi giếng, bán cho đoàn lái buôn với giá 20 lạng bạc. Bấy giờ, họ lấy áo của Giuse, nhúng vào máu một con dê, đem về cho cha và nói :

-    Chúng tôi gặp thấy cái này. Cha xem có phải là áo của con cha không ?

Ya-cóp cầm lấy áo nhuốm máu và xem :

-    Thực là áo con ta, thú dữ đã ăn thịt nó rồi !

Và ông xé áo mình ra, chịu tang con, khóc lóc thương nhớ lâu ngày. Ông nói :

-    Chắc ta sẽ chết theo con ta mất thôi !

Phần cậu Giuse, sang đến Ai cập, bị đoàn lái buôn đem bán cho quan thái giám Po-ti-pha. Ông rất tin dùng cậu... Từ đó, cuộc đời cậu lúc thăng, lúc trầm. Dù trải qua nhiều gian lao, song cậu phó thác và tin cậy vào Chúa, nên Chúa đã hộ phù cậu được nhiều may mắn. Nhờ giải được điềm mộng cho vua, cậu làm đến chức Tể tướng tại triều đình, lo việc tài chính và lương thực cho cả nước. Xảy ra có nạn hạn hán lớn ròng rã 7 năm trời. Nước Ai cập không hề bị chết đói, vì nhờ tài khéo của Giuse, đã tích trữ những kho lương thực cho cả nước. Nước Pha-lê-tin cũng bị nạn hạn hán và đói khổ vô cùng. Ông Ya-cóp sai các con xuống Ai cập mua lúa. Vào gặp quan Tể tướng, xin mua lúa, mấy anh em đâu có ngờ đó chính là Giuse. Riêng Giuse, trái lại, nhận ra anh em mình, song ông làm lơ, tỏ bộ không biết. Mãi sau, dò hỏi đích xác là cha già còn sống, ông mới tỏ mình ra cho anh em ông :

-    Tôi là Giuse đây, các anh đã bán sang Ai cập, nhưng Thiên Chúa đã an bài để tôi sang đây trước để ngày nay cứu sống được cả gia đình.

Nghe thế, anh em ông hết hồn và cầm chắc sẽ bị Giuse báo thù. Nhưng nghĩ tình anh em, Giuse đã tha thứ cho họ, còn sai quân về tận quê hương đón cha già sang Ai cập, để hưởng phú quí. Đối với anh em, ông cũng cấp cho họ đất ở Ai cập để làm ăn.

*   Đó là Lời Chúa ! - Tạ ơn Chúa !

Suy niệm Lời Chúa

Có biết bao anh em, chị em ruột thịt không biết thương nhau, lại cãi cọ, bất hòa và ganh tị vì quyền lợi như các anh của ông Giuse. Vì sao có tình trạng đáng buồn ấy ?

Thưa : có nhiều duyên cớ, nhưng tóm lại cũng do từ nhỏ, các trẻ đã không được dạy cho hiểu tình anh em ruột thịt là quí báu chừng nào, và phải làm gì để bảo vệ nó. Điều ấy như sau :

1/  Không kể cha mẹ ở trên được coi như đại diện Thiên Chúa, sinh thành, dưỡng dục ; thì dưới có anh chị em ruột, là những người thân cận nhau nhất : Đó là xã hội nhỏ bé đầu tiên của đứa trẻ. Trong xã hội cỡ bỏ túi đó, anh em, chị em được liên kết với nhau bằng giây máu mủ, và được bao bọc bởi tình thương của cha mẹ. Chúng chơi với nhau, học hành, làm việc với nhau, chung một mâm cơm, chung niềm vui cũng như nỗi buồn, cùng dự những ngày lễ gia đình, cùng đọc kinh tối sáng, cũng đi dâng Thánh Lễ... Chúng cảm thấy chung được cuộc sống, chung số phận. Đáng tiếc cho nhà nào chỉ có con một, đứa trẻ sẽ cảm thấy trống vắng, buồn tẻ, nó không có bạn vui đùa, không có anh em để lo lắng, săn sóc, để kể chuyện cho nhau nghe, để học hỏi nhau, khuyên bảo nhau, sửa chữa tính xấu cho nhau, đứa lớn bênh vực, dẫn dắt đứa bé, giúp nhau trở nên người tốt hơn. Rồi đến lúc lớn khôn, cùng nhau bàn bạc, dự tính chuyện này chuyện nọ, khuyến khích nhau học hành, thi cử, hay làm nghề nghiệp...

Quả thật, chung sống giữa tình anh em như thế là một ơn huệ quí giá vô ngần cho một con người.

2/  Hưởng được tình thương và mọi lợi ích, thì cuộc chung sống với anh em cũng đặt ra những bổn phận phải thi hành. Nói đến bổn phận, tức là muốn nói đời sống chung giữa anh em với nhau không phải là chuyện dễ dàng. Nó đòi nhiều hi sinh, cố gắng. Nhưng những bổn phận ấy sẽ như rào cản, bảo vệ không cho tính xấu và sự ích kỷ của mỗi người làm sứt mẻ và nứt rạn khối đoàn kết và tình thương giữa anh em, để rồi đi đến xâu xé, thù hận.

Sau đây, phác sơ vài bổn phận :

a/  Bổn phận trước hết là tôn trọng cá tính, tính tình riêng và quyền lợi của mỗi người : Điều này tập cho mỗi đứa trẻ biết nhẫn nhịn, biết nhượng bộ, cho dù thấy mình đúng, mình có lý, có quyền. Mỗi người có quyền lợi riêng của họ, nên tự nhiên, người nào cũng có xu hướng chỉ nghĩ đến mình, bỏ mặc người khác, hoặc tệ hơn, chà đạp quyền lợi kẻ khác, hay lợi dụng kẻ khác để làm lợi cho mình. Nếu trong anh em ruột, ai cũng chiều theo xu hướng đó, trong gia đình sẽ xảy ra tranh chấp khốc liệt, đó là hỏa ngục, chứ không còn là tổ ấm.

b/ Cần tập chịu đựng các tính nết xấu, khuyết điểm, lỡ lầm của nhau, như Chúa dạy : “Mỗi người hãy vác lấy gánh nặng của nhau” (Gl 6.1tt). Biết mau làm hòa, biết bỏ qua lỗi lầm, đừng chấp nhất, như ca dao tục ngữ có câu : “Thương nhau thì một trăm chỗ lệch cũng kê cho bằng”. Hơn thế, biết làm thỏa lòng anh em trong các ao ước, hoặc đòi hỏi chính đáng của họ.

c/  Tập coi việc phục vụ là một niềm vui : Hãy sẵn sàng giúp đỡ, phục vụ mà không đòi bên kia phải đền đáp, theo kiểu hòn bấc ném đi, hòn chì ném lại. Chúa dạy hãy làm đầy tớ cho nhau (Mt 20.26; 23.11), hãy rửa chân cho nhau, hầu hạ nhau như Chúa đã làm gương trước (Mt 20.28; Ga 13.14-15). Anh lớn giúp em bé, người mạnh giúp kẻ yếu, đứa có tài, học giỏi kềm bài cho đứa học kém. Công tác phân chia theo năng lực : con trai việc khó, việc nặng như chở củi, sửa xe, sửa điện, chạy việc ; con gái làm việc nhỏ hơn, song nhiều khi tỉ mỉ, công phu như may vá, làm bếp, giặt giũ... Ngay giữa con trai với nhau cũng khác tài : đứa giỏi tháo vát, đứa giỏi thể thao, đứa giỏi toán, đứa kia lại thích văn chương, v.v... ; tất cả anh em, chị em bổ túc cho nhau, nâng đỡ nhau. Quả thật, câu Thánh vịnh đã rất đúng : “Kìa xem vui thú biết bao, anh em một nhà chung sống thật là đềm êm !”

Còn thấy có những trường hợp anh hay chị lớn hi sinh tình yêu và hạnh phúc riêng, không lập gia đình, ở vậy giúp đỡ, nuôi nấng các em ăn học đến thành tài. Tấm lòng hi sinh ấy thật là cao quí ! Vậy họ hãy tận tụy giúp các em học hành, làm gương sáng cho em, hướng dẫn công việc cho chúng và nhất là làm cho chúng trở nên tốt, nên một công dân ưu tú và xứng đáng một người con Chúa hơn. Nhưng họ cũng hãy nhớ rằng : việc chính trong giáo dục không phải là chỉ trích, la mắng, cho bằng biết khai quang đường lối cho chúng dễ dàng đi đến sự tốt, sự lành, sự thiện.

Tích truyện

Rất hiếm có gia đình nào mà tình chị em lại đậm đà, tha thiết như gia đình của Thánh Nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu. Ngay từ lúc Têrêsa vừa biết nói, hễ lần nào mẹ hỏi :

-   Con nghĩ gì đấy ?

Têrêsa đều thưa :

-   Con nghĩ đến chị Pô-lin (Pauline).

Khi Têrêsa nghe nói chị Pô-lin sẽ đi tu, dù chưa hiểu tu là gì, Têrêsa cũng nhủ mình : “Tôi cũng đi tu !”. Nhưng nhất là từ ngày mẹ em mất đi, thì Pô-lin thành một người mẹ thứ hai. Hôm ấy, sau lễ an táng, Têrêsa, nhìn Pô-lin cách yêu mến, rồi ngả đầu vào ngực chị mà nói :

-   Em nhận chị Pô-lin làm mẹ !

Ngoài những săn sóc, âu yếm của một chị lớn dành cho đứa em út, Pô-lin còn khéo uốn nắn tâm hồn em nên đạo đức. Khi Têrêsa dọn mình xưng tội lần đầu, Pô-lin bảo :

-   Hỡi em Têrêsa, nay em đi xưng tội, là em xưng với Chúa, chứ không phải xưng với người nào của thế gian. Chúa Giêsu sẽ lấy nước mắt của Ngài mà rửa sạch linh hồn em.

Têrêsa rất thích các lễ trọng trong Hội Thánh. Pô-lin giải nghĩa sự mầu nhiệm của mỗi lễ trọng cho em nghe, làm Têrêsa say mê thích thú. Tối tối, sau khi đọc kinh, Pô-lin dẫn em vào giường ngủ. Lần nào, Têrêsa cũng hỏi chị :

-   Hôm nay em có ngoan không ?  Chúa có bằng lòng em không ? Các thiên thần nhỏ có bay lượn quanh em không?

Bao giờ, Pô-lin cũng trả lời : “Có”, rồi hôn em và dỗ em ngủ. Chính Têrêsa viết trong hồi ký : “Em vẫn thường vấn tâm : làm sao chị đã khéo dạy dỗ em như thế ? Yêu thì rất yêu, mà không làm em hư”. Têrêsa có lỗi, Pô-lin luôn ra công dạy dỗ, khuyên bảo, và điều gì đã bảo là Têrêsa phải tuân theo, nói rồi không nói lại.

Có gì, Têrêsa cũng tâm sự với chị, gặp điều nghi nan cũng hỏi chị để được giải thích. Một lần kia, Têrêsa hỏi chị :

-   Sao Chúa không ban cho các thánh sự vinh hiển bằng nhau, e rằng các thánh không vui lòng ?

Người chị liền sai em đi lấy mấy cái ly (cái cốc), cái lớn, cái nhỏ, rồi chị rót nước vào đầy các ly và hỏi Têrêsa :

-   Cái nào đầy hơn ?

Têrêsa đáp :

-   Em nghĩ cái nào cũng đầy cả, không thể đổ nước thêm nữa !

            Bấy giờ, Pô-lin mới giải nghĩa cho em hiểu : trên thiên đàng cũng vậy, thánh nhỏ nhất cũng không phân bì vinh hiển của thánh lớn, vì Đấng nào cũng được đầy trọn vinh hiển và phúc lộc cả rồi, không còn ao ước gì thêm nữa. Được tình thương của các chị bao bọc, săn sóc, và dạy dỗ như vậy, hèn chi Têrêsa chẳng mau làm thánh ! *****