tho? bung dê? chua binh :: Thở Bụng Để Chữa Bịnh :: Tài Liệu Và Mẹo Vặt Y Học

Thay đổi kích cỡ chữ đọc:

Thở Bụng Để Chữa Bịnh

Thứ Hai, Ngày 16 tháng 2-2015

THỞ BỤNG ĐỂ CHỮA BỊNH

Nguyễn Khăc Viện là một bác sĩ, sinh năm 1913 tại Hà Tĩnh, học đại học y khoa Hà nội, rồi sang Phap tiêp tục học, tôt nghiệp bác sĩ nhi khoa năm 1941. Năm 1942 ông bị lao phổi nặng, điều trị tại bịnh viện Saint Hilaire du Touvet, Grenoble. Thời đó bịnh lao chưa có thuốc chữa như bây giờ. Từ năm 1943 đến năm 1948 ông phải chịu mổ 7 lần, căt bỏ 8 cái xương sườn, căt bỏ toàn bộ lá phổi bên phải và một phần ba lá phổi bên trái. Cac bac sĩ Phap bảo ông chỉ có thể sống độ hai năm nữa.

Trong thời gian nằm chờ chêt, ông đã tìm ra phương phap thở để tự chữa bịnh, và kêt quả ông đã sống đến tuổi 85 mới chêt. (1997), nghĩa là sống thêm được 50 năm, hoạt động tich cực, năng nổ trong nhiều lãnh vực. Chuyện khó tin nhưng có thật.

Tôi may mắn được quen biêt ông trong nhiều năm. Với tôi, ông vừa là đồng nghiệp, là đàn anh và cũng là người thầy. Ông là một bac sĩ đồng thời là một nhà văn, nhà báo, nhà hoạt động xã hội rât nhiệt tâm. Ông là cố vấn bộ môn Tâm Lý Xã Hội học do tôi phụ trach tại trung tâm đào tạo và Bồi dưỡng cán bộ Y tế thành phố – nay là Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch – ngay từ ngày mới thành lập –1989-

Ông thường trao đổi với tôi điều này điều khac, về công việc viêt lach, giảng dạy nhiều lần về phương phap thở dưỡng sinh của ông, trao đổi không chỉ về cơ thể học, sinh lý học mà cả về tâm lý học, đạo học. Có lần ông mở áo cho tôi xem mấy vêt mổ vẫn chưa hoàn toàn liền lạc trên ngực ông. Lần khac ông lại cao hứng vén bụng bảo tôi thử đánh mạnh vào bụng ông xem sao.

Tôi phục ông ốm nhom, ốm nhach mà làm việc thật dẻo dai bền bỉ, gần như không biêt mệt mỏi.

Trong lúc nhiều người giảng bài, nói chuyện, hội họp, làm việc...thấy uể oải, hụt hơi, thì một người chỉ còn hai phần ba lá phổi, chỉ còn gần một nửa “dung tich sống” như ông lại vẫn ung dung thư thái.

Ông cười tiêt lộ với tôi, những buổi họp dong dài, vô bổ, ông chỉ ngồi thở nhờ thế mà ông không bị stress, không bị mệt. Ông nói sau này khi ông mất đi, điều quan trọng ông để lại không phải là những tac phẩm văn học, triêt học này nọ, mà chính là bài vè dạy thở chỉ có 12 câu của ông.

Trươc kia, tôi cũng chỉ nghe để mà nghe chứ chẳng thực hành. Cho tới ngày tôi bị vố tai biến nặng, phải nằm viện dài ngày, luc đó tôi mới thử đem ra ap dụng. Qủa có điều kỳ diệu. Nó làm cho tôi thảnh thơi hơn, it nhọc mệt hơn và sức khoẻ tôt hơn. Trong thời gian dưỡng bịnh, cac bạn đồng nghiệp thương tình, cho rât nhiều thuôc, nhưng tôi chỉ chọn thuôc thật sự cần thiêt vì đang ap dụng phương phap thở để tự chữa bịnh cho mình.

Phương phap thở của bac sĩ Nguyễn Khăc Viện thực ra không phải cái gì hoàn toàn mới. Nó chỉ là sự tổng hợp của khí công, thiền, yoga, tai chi, dưỡng sinh...của Đông phương từ ngàn xưa, được nhìn bằng sinh lý học hô hâp hiện đại của một người thầy thuôc.

Dưới đây là bài vè 12 câu của bac sĩ Nguyễn Khăc Viện:

Thot bụng thở ra

Phình bụng thở vào

Hai vai bât động

Chân tay thả lỏng

Êm chậm sâu đều

Tập trung theo dõi

Luồng ra luồng vào

Bình thường qua mũi

Khi gâp qua mồm

Đứng ngồi hay nằm

Ở đâu cũng được

Luc nào cũng được.

“Thot bụng thở ra” được nói đến đầu tiên vì thở ra quan trọng hơn ta tưởng. Thở ra giup làm sạch cac hôc phổi, nơi khí dơ dễ đọng lại. Đặc biệt với những người bị xuyễn, bị bịnh phổi tăt nghẽn mãn tính –COPD- càng cần tập luyện thì thở ra.

Khi thai nhi còn trong bụng mẹ, hai lá phổi là một khối đặc, im lìm không hoạt động, như chiếc dù xêp chặt trên lưng, khi người nhảy dù tung ra khỏi phi cơ, thì dù mới tự động bung ra, bọc gió. Đứa bé “tung mình” ra khỏi lòng mẹ, hai lá phổi cũng bung ra như vậy do không khí tự động lùa vào, đó chính là hơi thở vào đầu tiên. Tiếng khoc chào đời lúc đó chính là hơi thở ra đầu tiên của bé, chứng tỏ hệ hô hâp đã được “lăp đặt” xong , đã khởi động tôt sẽ “bảo hành” cho đến khi tăt thở, miễn là trong quá trình xử dụng biêt “bảo trì”. Cach bảo trì tôt nhât vẫn là đừng đưa bụi, khói – thuốc lá – vào lâp cac đường hô hâp lớn nhỏ khiến ta phải thở khò khè, thở cà giựt, thở cà hược về sau ..là được.

Sự hô hâp xảy ra ở từng tế bào của cơ thể chứ không phải ở hai lá phổi. Phổi thực chât là một cái bơm, bơm khí vào ra “phình xẹp” vậy thôi. Để cho cái máy bơm đó làm việc tôt thì cần biêt một chut về “cơ chế” của nó. Lồng ngực là cái xy lanh – cylindre -, còn pit tông – piston- chính là cơ hoành , một băp thịt lớn nằm vắt ngang giữa bụng và ngực. Khi cơ hoàng thụt lên, thụt xuống – như cái bể lò rèn- thì khí được hut vào, đẩy ra ở phổi. Cơ hoành nhính lên, nhich xuống 1cm đã hut hoặc đẩy được 250 ml không khí. Vậy mà cơ hoành có thể nhich lên xuống đến 7cm. Tóm lại chính cơ hoành ở bụng mới là cơ hô hâp chính, đảm trach hơn 80% sự thông khí. Dođó thở bụng là cach thở sinh lý nhât, tự nhiên nhât. Cho nên trong bài vè tập thở ta thấy nói “thot bụng”, “phình bụng” mà không hề nói đến ngực chut nào là vậy. Cứ quan sat một bé đang ngủ ngon lành thì biêt. Nó thở bằng bụng chứ không thở bằng ngực. Chỉ có cái bụng nó là phình lên xẹp xuống, đều đều, nhẹ nhàng mà thôi.

Bac sĩ Dean Ornish, tac giả cuốn sach nổi tiếng Program for Reversing Heart Disease – Chương trình phục hồi bịnh tim- hướng dẫn cach thở bụng đơn giản, dễ làm: đặt một tay lên bụng, khi thở vào thở ra, ta thẩy bàn tay mình nhich lên, nhich xuống nhịp nhàng là được.

Ngày nay ở Tây phương, rât nhiều trung tâm dạy thiền , khí công, yoga...để chữa bịnh cũng chủ yếu là dạy cach thở bụng. Cac phương phap trị liệu nổi tiếng của cac bac sĩ như Dean Ornish, Deepak Chopra v.v. căn bản cũng không ngoài cach thở bụng. Phương phap thở bụng không chỉ chữa một số bịnh tim mạch, hô hâp, tiêu hóa... mà còn làm cho tâm được an, giảm stress trong cuộc sống hiện tại. Phải tập luyện từ 6 tháng trở lên mới thành thói quen và thấy hiệu qủa.

BS Đỗ Hồng Ngọc

In trang

Trở về