KHIÊM HẠ
(Hc 3, 17-18. 20. 28-29; Dt 12, 18-19. 22-24a;
Lc 14, 1. 7-14)
(Suy niệmTin
Mừng CN 22 TN-C)
Vào một buổi sáng mùa hè, tôi thả bộ chung
quanh công viên Devoe, bên cạnh nhà thờ. Quan sát cảnh sinh hoạt xuất hiện có
người già, thanh niên, thiếu nữ, người Mỹ, Tây, Ta và Tầu. Đây đó mấy người còn
đang ngủ trên những chiếc ghế gỗ. Vài người đi lượm long. Có người dẫn chó đi dạo
buổi sáng. Người tập thể dục, người ngồi đọc báo và đám trẻ chơi banh bóng rổ.
Có những kẻ ăn mặc đẹp hơn vội vã tắt ngang qua công viên đi làm việc. Một nhóm
chàng trai trẻ vô gia cư, di dân bất hợp pháp và đang ngồi tãn gẫu. Một vài người
thu dọn làm sạch công viên. Xem ra cảnh vẻ thật êm đềm, họ không dứt lác và
không quấy rầy. Họ là những người thấp cổ bé miệng. Những người nghèo khó ăn mặc
đơn sơ chỉ chăm lo kiếm sống mỗi ngày. Họ không la hét, vênh váo, đua đòi hay
ăn xài hoang phí. Đa số thuộc thành phần lao động khiêm tốn.
Tôi chỉ biết dâng lời tạ ơn Chúa
trong mọi sự. Tôi có khác gì những người đang có mặt trong công viên. Đã có lúc
cả gia tài của tôi vỏn vẹn chỉ một bộ đồ trên người. Tôi cũng thuộc thành phần
di dân, ngoại kiều và được chấp nhận như một công dân. Tôi được may mắn có nơi
ăn chốn ở, có công ăn việc làm và có mọi thứ cần thiết. Thầm cám tạ ơn Chúa. Chẳng
phải vì công lao hay sức lực riêng mà chỉ do lòng thương xót của Chúa ban. Tác
giả sách Huấn Ca giúp chúng ta nhận được thân phận yêu hèn và thấp bé của mình.
Lời khuyên răn rất chân tình: Hỡi con,
con hãy thi hành công việc con cách hiền hoà, thì con sẽ được người đẹp lòng
Chúa quý chuộng (Hc 3, 17). Nhìn những
người chung quanh, tôi cảm thấy thật thương họ. Một người mẹ trẻ đi lượm
long để kiếm thêm chút tiền cho bữa ăn gia đình. Mọi công việc họ làm đều đáng
tôn trọng. Họ không ngại ngùng, không sợ dơ dáy, bẩn thỉu hay hôi hám. Họ kiếm
sống bằng đôi bàn tay tinh sạch qua công khó và mồ hôi nước mắt. Họ rất đáng được
tôn trọng.
Buông bỏ lớp vỏ ngoài, ai cao trọng
hơn ai chứ! Danh dự hay chức vị là để phục vụ. Sách Huấn Ca dậy rằng: Càng làm lớn, con càng phải hạ mình trong mọi
sự, thì con sẽ được đẹp lòng Chúa (Hc 3, 18). Hạ mình là cách thế tốt nhất
để gặp gỡ và đến với tha nhân. Con đường khiêm hạ là con đường của Chúa đến với
nhân loại. Không bao giờ chúng ta học hết được bài học về nhân đức khiêm nhường.
Càng khiêm nhường càng trở nên vĩ đại. Qua sự khiêm hạ, chúng ta có thể đến với
mọi người và mọi nơi. Khiêm hạ như dòng nước chảy xuống thấm nhuần vào đất. Nước
bao giờ cũng chảy xuống thấp nên có thể đến mọi nơi. Nước thấm tới đâu thì làm
đất đai thêm mầu mỡ và phì nhiêu.
Sự kiêu căng là bức tường ngăn cách với
tha nhân. Kiêu căng là tự đặt mình lên trên người khác. Người kiêu là người
luôn tỏ vẻ trí thức, hiểu biết, quyền lực và tốt lành thánh thiện hơn người.
Thùng càng rỗng, càng kêu to. Tai hoạ
dành cho kẻ kiêu căng thì vô phương cứu chữa, vì mầm mống tội lỗi đã ăn sâu vào
lòng chúng mà chúng không biết (Hc 3, 28). Sự kiêu ngạo đã len lỏi vào đời
sống của con người ngay từ thuở ban đầu. Ông Adong và bà Evà đã bị ma quỉ gạt gẫm
và muốn được hiểu biết mọi sự giống như Thiên Chúa. Ông bà nguyên tổ đã vụt mất
tất cả hồng ân. Sự kiêu ngạo đã thấm nhập vào nhiều tâm hồn, họ đã chối từ tôn
thờ chính Đấng ban nguồn sự sống. Cậy dựa vào sự hiểu biết nông cạn của mình để
cả dám giơ tay thách thức quyền năng Vua vũ trụ. Nhạo cười Đấng đã được sai đến.
La Fontaine kể ngụ ngôn này: Cây sồi tự đắc
thân to, rễ nhiều, cao ráo và miệt thị cây lau nhỏ tí yếu ớt. Cây lau trả lời rằng:
Tuy thân mình nhỏ nhưng nếu gặp phong ba thì chưa chắc ai thua ai. Một hôm, trời
chuyển gió và phong ba nổi dậy… cây sồi vì cao, tàn lớn nên bị gió thổi trốc gốc
đổ xuống. Còn cây lau mềm uốn mình theo chiều gió, nhờ thế mà vẫn đứng yên.
Chúa Giêsu đã nhắc nhở: Vì hễ ai nhắc mình lên, sẽ phải hạ xuống và
ai hạ mình xuống, sẽ được nhắc lên (Lc 12,11). Đứng trước quyền năng vô
biên của Thiên Chúa, con người là chỉ loài thụ tạo xuất hiện đó rồi tan biến đó.
Sự kiêu ngạo làm con người tự cất nhắc mình lên và chiếm hữu đạt quyền của kẻ
khác. Chúa phán rằng ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên. Chân lý này có thể áp dụng
cho hết mọi người sống trong xã hội. Càng làm lớn, càng biết hạ mình thì càng
được tôn trọng và quí mến. Người sống khiêm nhu không phải là người yếu đuối
hay tiêu cực. Chúng ta thường nói lấy nhu thắng cương là thế. Không ai chê bai,
phản đối hay khinh thường những người biết sống khiêm nhường. Chỉ những ai có
tính kiêu ngạo đã không nhận ra được giá trị trân quí của nhân đức này.
Suy niệm bài phúc âm. Một thí dụ cụ
thể chọn chỗ ngồi nơi bữa tiệc. Trong hoàn cảnh văn hóa hiện tại, có nhiều thay
đổi theo phong tục văn hóa cho hợp lẽ. Chủ hôn sẽ xếp đặt chỗ ngồi cho khách hoặc
để tự do cùng bạn bè chọn lựa nơi chỗ thích hợp. Ngày xưa, Chúa Giêsu chỉ dẫn: Nhưng khi ngươi được mời, hãy đi ngồi vào chỗ
rốt hết, để khi người mời ngươi đến, nói với ngươi rằng: 'Hỡi bạn, xin mời bạn
lên trên'. Bấy giờ ngươi sẽ được danh dự trước mặt những người dự tiệc (Lc 12,
10). Chúa muốn nói về sự khiêm hạ trong lòng. Thực thế, trong bất cứ đám tiệc
đều có nhiều người tham dự gồm kẻ có chức quyền, có địa vị hoặc là thành viên của
gia đình, chúng ta nên trông trước ngó sau để cư xử hợp tình hợp lẽ. Không nên gây
khó xử cho gia chủ. Người ta thường nói rằng: Lời chào cao hơn mâm cỗ. Vì để giữ mặt mũi, nên đôi khi chúng ta lại
bị mất mặt.
Thơ Do-thái nói về cứu cánh cuộc lữ
hành trần thế. Chúng ta không tìm đến những nơi gây khiếp sợ như lửa cháy, gió
lốc, mây mù và bão táp nhưng là tiến về Nhà Chúa: Anh em tiến đến núi Sion và thành trì của Thiên Chúa hằng sống, là Giêrusalem
trên trời (Dt
12, 22). Tất cả mọi sự đều được qui tụ về một
mối là Chúa Giêsu Kitô. Đấng làm trung gian vạn vật. Chúa Giêsu đã mở cửa ngõ dẫn
dắt chúng ta bước vào con đường khiêm hạ theo thánh ý Chúa Cha. Chúa đã học
vâng phục và vâng phục cho đến chết. Vâng lời là học sự khiêm tốn. Chúa phán: Anh em hãy mang lấy ách của tôi và hãy học
cùng tôi, vì tôi có lòng hiền hòa và khiêm nhượng, tâm hồn anh em sẽ được nghỉ
yên bồi dưỡng (Mt 11, 29).
Tất cả mọi sự đều chung qui về một cùng
đích là sự sống vĩnh cửu. Chúa Giêsu mời gọi mọi người vào Nước Trời qua nhiều
cửa ngõ khác nhau. Con đường bác ái yêu thương là lối vào gọn nhẹ nhất. Vì
chính Chúa Giêsu hiện thân nơi những kẻ đơn sơ bần cùng nghèo khó. Ai đón tiếp
họ là đón tiếp chính Chúa. Chúa Giêsu căn dặn: Nhưng khi làm tiệc, hãy mời những người nghèo khó tàn tật, què quặt, và
đui mù; ông sẽ có phúc, bởi họ không có gì trả lễ. Vì ông sẽ được trả lễ khi những
người công chính sống lại (Lc 12, 13-14). Chúng ta thường nghĩ những kẻ đui mù,
tàn tật, què quặt và nghèo khó là những người bất hạnh làm gánh nặng cho xã hội.
Nhiều khi chúng ta ngoảnh mặt, giả điếc làm ngơ và tránh những ánh mắt van nài
xin bố thí của họ. Cửa xe gài kỹ và đóng kín để tránh sự phiền hà. Chúng ta
không muốn tiếp cận với những kẻ cùng khốn tật nguyền. Vì sợ bị quấy rầy, chúng
ta đã chối từ giúp đỡ họ. Chúng ta đang mất nhiều cơ hội chia sẻ bác ái và làm
phúc.
Lạy Chúa, con đã có rất nhiều cơ hội
để chia sẻ giúp đỡ tha nhân, nhưng lòng con qúa hẹp hòi và ích kỷ. Con đã từ chối
giúp đỡ họ. Con không muốn nhìn thấy Chúa nơi những người đau khổ và cô thế cô
thân. Xin cho con học biết sự hiền lành và khiêm nhượng trong lòng để con biết
chia sẻ tình bác ái với anh chị em.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Bronx, New York.
|