PHẢI CHĂNG ĐÀN LỠ GẢY TAI TRÂU?

Đàn đâu đàn gảy tai trâu
Đạn đâu bắn sẻ, gươm đâu chém ruồi
(Ca dao Việt)
 
Vào một buổi sáng mùa đông năm 2007, tại ga metro ở Washington DC, một thanh niên với chiếc đàn vĩ cầm, đứng chơi những bản nhạc nổi tiếng của Bach, Schubert, Massenet… trong vòng 45 phút.

Trong thời gian ấy, có chừng 2 ngàn người đi qua, đa số đang trên đường đến sở làm. Dường như không ai tỏ vẻ chú ý đến anh ta.

Sau khoảng 3 phút, một người đàn ông đứng tuổi đi qua, thấy nhạc sỹ đang chơi vĩ cầm. Ông đi chầm chậm, dừng lại vài giây, rồi vội vã đi tiếp cho kịp giờ...

4 phút sau:

Nhạc sỹ vĩ cầm nhận được đồng đô la đầu tiên do một người đàn bà ném vào thùng đàn của anh, nhưng không dừng lại, mà tiếp tục bước đi.

6 phút:

Một thanh niên trẻ đứng dựa vào tường, lắng nghe tiếng đàn, nhìn đồng hồ đeo tay, rồi tiếp tục bước đi...

10 phút:

Một đứa bé dừng lại nghe, nhưng người mẹ vội vàng lôi em đi tiếp. Bé cứ nhìn anh nhạc sỹ vĩ cầm, nhưng mẹ đẩy mạnh nên em phải bước đi và ngoái đầu quay nhìn lại. Nhiều đứa bé khác cũng ''bị'' đối xử như thế.

45 phút:

Nhạc sỹ vĩ cầm vẫn tiếp tục gảy đàn. Chỉ có 6 người dừng lại, lắng nghe trong vài ba phút, rồi cũng bỏ đi. Khoảng chừng 20 người ''cho'' anh tiền, vẫn tiếp tục bước đi... Chàng nhạc sỹ ''thâu được'' 32 đô la.

1 giờ sau:

Anh ta ngừng chơi và không gian im lặng trở lại. Không ai chú ý đến anh. Không một tiếng vỗ tay, và cũng chẳng có một lời tán thưởng.

Không ai biết thiên tài ấy chính là Joshua Bell, một trong những nhạc sỹ vĩ cầm nổi danh nhất thế giới. Trong hơn 45 phút qua, anh đã chơi những kiệt tác phức tạp nhất bằng cây đàn vĩ cầm trị giá khoảng 3.5 triệu đô la. Hai ngày trước đó, Joshua Bell trình diễn tại một nhà hát ở thành phố Boston, vé bán hết, không còn chỗ trống, mỗi vé là 100 đô la. Ban Tổ Chức sẵn sàng trả 1000 đô la mỗi phút cho tài năng của anh!

Ðây là kết quả của cuộc thử nghiệm do báo The Washington Post tổ chức. Trong cuộc thử nghiệm này, Joshua Bell phải ăn mặc thật bình thường: quần jean, áo thun, mũ kết, và chơi đàn trong giờ cao điểm: 7 giờ 45 sáng. Ban Tổ Chức chọn địa điểm biểu diễn là trạm ga ''L'Enfant Plaza'' vì, nơi đây, đa số khách metro đi qua là hạng trung lưu, chuyên nghiệp, trí thức, mà phần lớn làm việc cho Chính Phủ Liên Bang.

Trước khi tổ chức, các nhà thử nghiệm nghĩ rằng, tại Washington DC, một trong những đô thị phát triển nhất nước Mỹ về nhạc cổ điển (classical music), nhạc giao hưởng, Joshua Bell có thể sẽ thu hút rất đông khán thính giả dừng lại nghe, và có lẽ họ sẽ phải nhờ Cảnh Sát đến đó để giữ trật tự.

Nhưng, than ôi, chỉ có một người nhận ra Joshua Bell vì, trước đó ba tuần, cô ta có đi xem anh ấy trình diễn ở Library of Congress. Cô ta đã bỏ vào hộp đàn của Joshua Bell 20 đô la và tự giới thiệu mình khi anh ngưng chơi đàn.

Tờ Washington Post cho biết mục đích của cuộc thử nghiệm này là để xem thiên hạ có thể nhận ra, ý thức được những gì hay và đẹp giữa cuộc sống bận rộn của mình hằng ngày không!!!

Và, nếu như, trong cuộc sống, chúng ta không thể dừng lại giây lát để lắng nghe một nhạc sỹ lừng danh nhất thế giới chơi những giai điệu hay nhất, bằng nhạc cụ tốt nhất, nếu như cuộc sống quá bận rộn đến nỗi chúng ta không còn có thời gian để dừng lại, khiến mình vô tình lãng quên những điều tốt đẹp thì, trên ''con đường ta đi'', mình còn vô tình bỏ qua và đánh mất bao nhiêu điều đáng quý nào khác nữa...

Trong thời đại hôm nay, dường như đa số chúng ta có khá đầy đủ mọi thứ, nhưng có một điều mà chắc chắn ai trong chúng ta cũng thiếu, đó là cách biết sử dụng thời giờ của mình, dù chỉ một vài giây để đừng thờ ơ với cuộc sống, nhất là ''tình đời, nhạc sống'' quanh ta...

(PvP nhận từ người bạn cùng lớp, tự đặt câu hỏi làm tựa đề suy gẫm và có thêm ý của mình.)

Pham Văn Phước