ÔNG NICODEMO VÀ THẦN
HỌC
Suy niêm Phúc Âm Chúa
Nhật 4 Mùa Chay
(2Ks 36:14-17a, 19-23. Ep 2:
4-10. Ga 3: 14-21)
Hoặc theo RCIA
(1S 16:1b, 6-7, 10-13. Ep 5:
8-14. Ga 9: 1-4 hoặc 9: 1, 6-9, 13-17, 34-38)
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh,
MD
Bài Phúc Âm Chúa
Nhật hôm nay cho chúng ta thấy hình ảnh một cuộc đàm thoại trong đêm tối giữa
hai nhân vật quan trọng của hai tôn giáo được mệnh danh là Thầy Dạy. Một bên là “thầy dạy của dân Israel”, tên là
Nicodemo và một bên là Đức Giêsu mà Nicodemo gọi là “Thầy Dạy đến từ Thiên
Chúa”.
CUỘC
GẶP GỠ GIỮA CHÚA GIÊSU VÀ ÔNG NICODEMO
Nicodemo đến gặp
chúa Giêsu vào ban đêm. Ông là thành viên tối cao pháp viện thuộc hội đồng quốc
gia Do Thái, có nhiệm vụ gìn giữ và bảo tồn những truyền thống quan trọng. Mọi
người coi ông như là chuyên viên về Thiên Chúa cho cả nước.
Tưởng cũng cần
phải nói chút ít về bối cảnh của bài Tin Mừng hôm nay. Cuộc nói chuyện giữa chúa
Giêsu và ông Nicodemo là một tronh những cuộc đối thoại có ý nghĩa nhất trong Tân Ước.
Ông Nicodemo lén đến gặp Chúa Giêsu vào ban đêm cho thấy cái bóng tối của người
không có niềm tin. Toàn thể chuyến thăm viếng và cuộc đàm thoại thì không rõ
rệt, chỉ biết ông Nicodemo đến gặp Chúa Giêsu để tìm hiểu Chúa thêm, nhất là vì
ông thắc mắc vấn đề gọi là “tái sinh” mà chúa Giêsu đã nói. Thánh Gioan là người
thuật lại câu chuyện thì có khuynh hướng thích dùng hình ảnh tương phản nhau
như ánh sáng với bóng tối được biểu hiện rõ ràng trong câu
chuyện.
Chúa Giêsu nói với ông Nicodemo là cần
phải trải nghiệm sự hiện diện của Thiên Chúa và tự hiến thân mình cho Ngài. Như
vậy, nhận biết Thiên Chúa thì khác hẳn với việc thu thập tin tức thần học để
nghiên cứu về ngài. Khi nói về sự tái sinh do từ trên ban cho, chúa Giêsu không
có ý nói là phải trở vào bụng mẹ mình lần thứ hai, nhưng ý của Ngài tái sinh là
do quyền năng của Chúa Thánh Thần.
ĐƯỢC ĐƯA
LÊN
Chúa Giêsu nói với ông Nicodemo và tất cả
những ai về sau nghe câu chuyện này, rằng Con Thiên Chúa phải được đưa lên cao
để ai ngắm nhìn Người thì sẽ được chữa lành và an bình. Trong khi lưu lại trong
sa mạc, dân Israel bị bệnh dịch do rắn độc, ông
Maisen đã giơ cao con rắn bằng đồng lên và tất cả những ai nhìn nó thì được khỏi
bệnh và khỏe mạnh trở lại. Cả hai sự việc: con rắn bằng đồng và chúa Giêsu bị
đóng đanh trên thập giá đều tượng trưng cho tội lỗi loài người. Khi Chúa Giêsu
“được đưa lên”, thì không phải chỉ có
việc chúa Giêsu phải đau khổ trên thập giá được loan truyền. Trong ngôn ngữ Hy
Lạp, tiếng “được đưa lên” có hai
nghĩa: nghĩa đen là nhấc lên khỏi mặt đất như việc Chúa bị đóng đanh vào thập
giá, nghĩa bóng là ám chỉ một sự vui mừng hân hoan.
BÀI HỌC CỦA NICODEMO
Vậy ông Nicodemo đến gặp
Chúa Giêsu dạy cho chúng ta bài học gì ở thời đại này? Ông báo động cho chúng ta biết những gì
sẽ xẩy ra khi mà chúng ta chấp nhận
một hệ thống sống, một môi trường sống thì ta phải biết “cắt nghĩa” thần học,
kinh thánh, tập tục hay luật lệ tùy theo hoàn cảnh đó. Ông cho chúng ta thấy là
những lớp học về tôn giáo hay thần học không thể thay thế niềm tin và sự xác
quyết có Thiên Chúa được. Đối với ông, Thiên Chúa thì vượt lên trên, hơn cả
những tin tức và nghiên cứu về ngài. Thiên Chúa, trước nhất và trên hết là một
nguời bạn, một người yêu, một vị chúa, đấng cứu thế, là người kiên nhẫn chờ đợi
chúng ta cả ngày lẫn đêm. Đến với kinh thánh không phải để chế ngự người ta, mà
để cho Lời Chúa làm chủ chúng ta.
Thực ra chúng ta chẳng biết gì hơn
về ông Nicodemo cho đến lúc ông hoãn lại cuộc đổ vỡ không thể tránh được giữa
chúa Giêsu và Tòa Án Tối Cao Do Thái, và sau này, chính Nicodemo là người đã
giúp ông Giuse thành Arimathea nắn sửa lại những xương bị gẫy của chúa Giêsu
trước khi mai táng.
NICODEMO VÀ THƯỢNG HỘI ĐỒNG CÁC GIÁM MỤC THẾ GIỚI
2008
Chúng ta có
thể đọc lại câu chuyện về ông Nicodemo qua cuộc họp của thương hội đồng các giám
mục thế giới được tổ chức tại Roma vào tháng 10 năm 2008, bàn về LỜI CHÚA TRONG
ĐỜI SỐNG VÀ SỨ MẠNG CỦA GIÁO HỘI. Đây là một kinh nghiệm quí báu đúc kết từ một
cuộc tĩnh tâm khá phong phú được đào sâu về Kinh Thánh và những tài liệu về Công
Đồng Vatican II.
Tại hội nghị,
Đức Thánh Cha và các giám mục đã nói về cái bế tắc hiện nay trong việc nghiên
cứu kinh thánh. Điều này thường là
do tình trạng nguyên tử hóa, nghĩa là mổ sẻ Kinh Thánh như kiểu sợi tóc chẻ làm
5 làm 10, làm mất đi cái trinh nguyên của Kinh Thánh trong khi việc nghiên cứu
cần phải có niềm tin, tính phụng vụ và ơn Chúa Thánh Thần. Nếu đọc và giảng dạy
Kinh Thánh chỉ chú trọng vào sự chính xác hay không chính xác ở tính triết lý và
lịch sử của nó thì chúng ta đã làm mất ý nghĩa của việc đọc kinh thánh, là sách
của niềm tin mà một cộng đồng cầu
nguyện, đầy ơn chúa Thánh thần và năng động là chủ của nó. Chúng ta đã phạm một
lỗi lầm nguy hiểm là cắt nghĩa Lời Chúa theo ý riêng của mình với chủ trương
tương đối.
Có nhiều người,
nhất là những sinh viên đã từng tâm sự rằng những khóa học kinh thánh thường “không có hồn”, xa rời thực tế và chẳng
có liên hệ gì đến đời sống phụng vụ của Giáo Hội. Chính những nhận xét này lại
là một trong những chủ đề được đặc biệt bàn tới trong Hội Nghị các Giám mục về
Lời Chúa.
Vào ngày 14
tháng 10 năm 2008, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã chia sẻ một số suy nghĩ rất sâu xa của ngài về vấn đề
này. Trong một phát biểu ngắn gọn và rất rõ ràng trước toàn thể hội nghị, Đức
Thánh Cha đã đề cập đến một trong những chủ đề quan trọng đã được nêu lên trong
hội nghị. Khi cách chú giải Kinh Thánh của
Giáo Hội Công Giáo tách rời khỏi cộng đồng đức
tin đầy ơn Chúa Thánh Thần và năng động trong Giáo Hội, thì sự chú giải đó chỉ
là phương cách biên soạn lịch sử mà thôi, không hơn không kém. Cuối cùng, chúng
ta đã chối bỏ Một Người mà Kinh Thánh nói tới, Một Người mà sự hiện diện sống
động của Ngài nằm ngay dưới những Lời đó.
Nói đến DEI
VERBUM / LỜI CỦA CHÚA, trong Hiến Chế Tín Lý về Thiên Chúa Mặc Khải, Đức Thánh
Cha tái xác quyết rõ ràng sự quan trọng của phương pháp tìm hiểu lịch sử là phải
bắt nguồn ở Tin Mừng Thánh Gioan (Ga 1:14). Ngôi
Lời đã trở nên người phàm và ở giữa chúng ta. Tất
cả những gì có thể giúp chúng ta hiểu được những văn bản Kinh Thánh đều nằm ở
trong đó chừng nào mục đích của những tiếp cận khác nhau và những giới hạn của
nó được tuân giữ rõ ràng. Khi đọc lại những lời giảng giải của Đức Thánh Cha nói
về những điều đó thì hình ảnh ông Nicodemo lại hiện ra trong tâm trí tôi cũng
như nhiều nhân vật khác đã được Chúa hướng dẫn để làm ra những lý thuyết, những hệ thống, những cơ
cấu để tìm đến Chúa Hằng Sống là Lời ở giữa chúng ta. Ông Nicodemo chắc chắn là
có nhiều kiến thức thâm uyên và dồi dào giáo huấn. Ông đã phát triển một hệ
thống tôn giáo vĩ đại trong đó Thiên Chúa đã được chia loại và phân tích cẩn
thận. Chắc Chúa Giêsu sẽ không nói đó là tội lỗi hoặc chẳng hay ho gì. Chúa chỉ
nói vắn tắt là không đủ.
ĐÔI LỜI KẾT: KINH THÁNH
BONAVENTURA
Để kết thúc,
chúng tôi mượn lời kinh của thánh Bonaventura. Những lời mở đầu trong bản lộ
trình tìm kiếm Chúa của ngài cho chúng ta biết phải đọc kinh thánh như thế
nào.
Đọc Kinh Thánh
sẽ thiếu sót,
……nếu chúng ta
không có lòng ăn năn thống hối.
Hiểu biết Kinh
Thánh
…... nhưng lòng
lại thờ ơ (Biết mà không làm)
Tìm tòi
……mà không biết
thắc mắc
Cẩn
thận
……mà không biết
vui mừng hân hoan khi cần .
Hành động xa rời
tôn giáo,
Giảng dạy
……mà thiếu tình
yêu thương
Thông minh
……nhưng thiếu
khiêm nhường
Nghiên cứu
……nhưng không có
ân sủng Chúa
Có tư
tưởng
……nhưng không có
khôn ngoan Chúa soi
sáng
Những lời trên
phải được coi như khuôn vàng thước ngọc hướng dẫn mỗi người chúng ta khi nghiên
cứu thần học và Lời Chúa, để cho Lời Chúa làm chủ chúng ta.
Chớ gì sự hiểu biết, lời giáo huấn, tính
khoa học và sự thông minh với lòng khiêm tốn dẫn đưa chúng ta đến gặp Chúa Giêsu
Kito suốt ngày đêm. Đó là mục đích
cuối cùng của cuộc hành trình trên dương thế của chúng ta.
Fleming
Island , Florida
17-3-2012
NTC
|