1.
Nên thánh trong bậc vợ chồng trước tiên có nghĩa là sống một
cách sung mãn ơn gọi làm vợ, làm chồng. Nói đến ơn gọi làm vợ,
làm chồng tức là nói đến mối quan hệ giữa hai người nam nữ để
nên thánh và giúp nhau nên thánh trong bậc vợ chồng.
Hai người phối ngẫu cần phải hiểu
rõ và xây dựng mối quan hệ nam nữ ấy dựa trên ánh sáng của Lời
Chúa. Đó là điều chúng tôi xin trình bày sau đây.
Mặc khải của Chúa về mối quan hệ
nam nữ vượt lên trên quan niệm truyền thống cũng như những đòi
hỏi của xã hội hiện đại.
Theo quan niệm truyền thống trong
bất cứ xã hội và văn hóa nào, người đàn ông vẫn luôn được xem là
chủ của gia đình; xã hội ngày nay vẫn còn bám chặt vào truyền
thống ấy. Nhiều người vẫn còn ứng xử theo phương châm chồng chúa
vợ tôi, phu xướng phụ tuỳ, hoặc là “dạy vợ từ lúc ban sơ mới
về”. Hiện nay, với sự lớn mạnh của phong trào nữ quyền, người
đàn bà được coi là bình đẳng với người đàn ông trong tất cả mọi
lãnh vực, ngay cả trong nội bộ của Giáo Hội. Sự bình đẳng giữa
nam nữ cũng được hiểu như là một phủ nhận những khác biệt về
chức năng giữa hai phái. Chính vì phủ nhận sự khác biệt về chức
năng đó mà nhiều người tranh đấu cho phụ nữ được làm linh mục.
Quan niệm của Kitô giáo dựa trên
mạc khải về mối quan hệ giữa nam nữ hoàn toàn vượt lên trên nhãn
giới trên đây. Chúng ta có thể nói quan niệm ấy được tóm gọn
trong lời của thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Êphêsô đoạn
5, 21 như sau: “Anh em hãy phục tùng nhau trong niềm kính sợ
Chúa”.
2.
Qua câu nói trên, chúng ta thấy trong quan hệ vợ chồng,
vấn đề đặt ra không phải ai là người chủ, ai là người cầm đầu,
mà chỉ còn là phải phục vụ nhau, giúp đỡ nhau, hy sinh cho nhau,
trao ban cho nhau mà thôi.
“Trong niềm kính sợ Chúa” có nghĩa
là tìm kiếm những gì là phải đạo và đúng đắn theo thánh ý Chúa.
Bởi vì chỉ trong ý muốn của Chúa con người mới có thể phục vụ
tha nhân một cách đúng đắn. Nói đến niềm kính sợ Chúa, thánh
Phaolô chỉ có ý nói rằng, tinh thần đích thực của sự phục tùng
nhau giữa vợ chồng không phải là sợ hãi hay nô lệ hay bất cứ một
tính toán nào khác nhưng là tự nguyện và yêu thương. Ai phục vụ
vì sợ hãi người đó là nô lệ. Ai phục vụ vì yêu thương người đó
sẽ lớn lên trong nhân cách.
Không có tình yêu thương vô vị lợi
thì phục vụ chỉ là một thứ ích kỷ trá hình. Yêu thực sự là yêu
như Chúa Giêsu yêu. Cũng chính thánh Phaolô đã giải thích: “Chúa
Giêsu là Đấng đã trao ban chính mình cho Giáo Hội để làm cho
Giáo Hội nên thánh thiện, để thanh tẩy Giáo Hội, nhờ đó Giáo Hội
trở nên không tỳ vết. Những người chồng cũng phải yêu thương vợ
mình như thế”.
3.
Một cách cụ thể khi một người chồng phục tùng vợ trong niềm kính
sợ Chúa, thì điều đó không có nghĩa là người đó trở thành một
người đàn ông nhu nhược hay một người đàn ông bị chế giễu như
một người sợ vợ. Thái độ đó chỉ đồng nghĩa với phục vụ yêu
thương quên mình mà thôi. Đó là cái nhìn mới mẻ của Tân Ước về
mối quan hệ nam nữ.
Thực ra, khi nói đến sự phục tùng
nhau giữa hai vợ chồng, Tân Ước không hề chối bỏ vai trò làm chủ
của người chồng mà bất cứ xã hội nào cũng công nhận. Đối với các
tín hữu Kitô, vấn đề không là chối bỏ vai trò làm chủ gia đình
của người chồng mà chính là giải thích vai trò ấy theo tinh thần
của Tin Mừng.
Như vậy, theo tinh thần của Tin
Mừng thì thế nào là làm chủ trong gia đình? Thưa, chính là cư xử
với vợ như Chúa Giêsu đối với Giáo Hội của Ngài, nghĩa là yêu
thương và trao ban chính mình. Chúa Giêsu đã yêu thương Giáo Hội
đến độ hy sinh chính mạng sống của Ngài. Ngài thể hiện quyền làm
chủ trên Giáo Hội không bằng quyền bính mà chỉ bằng sự phục vụ.
Ngài đã từng nói với các môn đệ: “Ai muốn làm lớn trong các con,
người đó hãy trở nên người rốt hết”.
Trong quan hệ vợ chồng cũng thế,
vai trò làm chủ của người chồng trong gia đình không có nghĩa là
sai khiến, ra lệnh, mà chính là phục vụ trong yêu thương và quên
mình.
Ngày nay, thay cho quan niệm
truyền thống về vai trò làm chủ gia đình của người chồng, nhiều
người đề cao sự bình đẳng trong quan hệ vợ chồng. Theo tinh thần
Tin Mừng, phải hiểu sự bình đẳng ấy như thế nào? Nguyên tắc mà
thánh Phaolô đưa ra vẫn còn giá trị: “Anh em hãy phục tùng nhau
trong niềm kính sợ Chúa”. Ngày nay, có thể thánh nhân sẽ viết
lại như sau: “Bình đẳng. Đồng ý, nhưng bình đẳng trong việc phục
vụ hỗ tương, chứ không trong quyền bính”.