Một sáng nào đó khi thức dậy, bạn chợt phát hiện
cổ mình bị căng cứng, cử động rất khó khăn, kèm theo cảm giác đau nhức
khó chịu. Sự đau nhức càng tăng lên khi cố làm động tác quay cổ, có khi
đau lan xuống bả vai, chi trên hoặc vùng liên sống bả, khiến cho cổ phải
nghiêng về một bên trong tư thế rất gò bó để chống đau. Nếu có những
biểu hiện đó, rất có thể bạn đã mắc chứng bệnh vẹo cổ mà y học cổ truyền
thường gọi là lạc chẩm hay thất chẩm.
Vị trí huyệt lạc chẩm
trên bàn tay. Ảnh: Hồng Thái
Nguyên nhân chủ yếu của căn bệnh vẹo cổ
khi ngủ dậy thường là do tư thế lúc ngủ không hợp lý, đầu gối quá cao
hoặc quá cứng khiến cho đầu cổ lệch về một bên, các cơ vùng cổ như cơ
thang, cơ ức đòn chũm bị căng giãn kéo dài mà sinh đau. Ngoài ra, tình
trạng thoái hoá cột sống cổ hoặc cổ bị lạnh cũng là những yếu tố góp
phần làm bệnh phát sinh hoặc nặng thêm. Khi lâm vào tình trạng khó chịu
này, trước tiên bạn phải hết sức bình tĩnh và sau đó lần lượt tiến hành
các thao tác sau đây:
Dùng lòng bàn tay xoa xát vùng cổ: trong vài
phút sao cho tại chỗ nóng lên là được, có thể thoa thêm một chút dầu cao
hoặc cồn rượu xoa bóp để làm tăng tác dụng trị liệu. Cũng có thể chườm
vùng cổ vai bằng muối sao nóng hoặc muối sao với lá ngải cứu.
Dùng
các ngón tay nhẹ nhàng day ấn cổ vai: để xác định được các điểm đau
nhiều (áp thống điểm). Sau đó dùng ngón tay cái hoặc ngón giữa day ấn
các điểm này trong vài phút. Chú ý mỗi điểm day đều với một lực vừa phải
chừng 30 giây rồi ấn áp thống điểm từ nhẹ đến mạnh trong năm giây, nghỉ
hai giây rồi lại tiếp tục ấn, tiến hành chừng 3 – 4 lần như vậy là
được. Khi ấn cảm giác đau nhức thường tăng lên nhưng không vì thế mà
giảm cường độ tác động.
Dùng ngón tay trỏ hoặc đầu bút bi (không phải
đầu nhọn): day ấn huyệt lạc chẩm trong vài phút, mỗi ngày kiên trì day
ấn vài lần. Vị trí huyệt lạc chẩm là ở mu bàn tay, nằm giữa hai xương
bàn tay 2 và 3, trên khớp xương bàn – ngón khoảng 0,5 thốn (một thốn ở
người trưởng thành là từ 2 – 2,2cm). Khi ấn có cảm giác đau tức nhất.
Huyệt vị này còn có tên gọi là hạn cường, hay kỳ huyệt, có tác dụng chữa
trị các chứng bệnh như cứng gáy, đau nửa đầu, đau dạ dày, đau họng, đau
vai và cánh tay... Vì là huyệt hết sức hữu hiệu trong trị liệu chứng
vẹo cổ nên được gọi là huyệt lạc chẩm. Ngoài thủ thuật day bấm, người ta
còn dùng kim châm cứu châm thẳng hoặc xiên, sâu từ 0,5 – 1 thốn, tại
chỗ thường có cảm giác căng tức, có khi cảm thấy như bị điện giật lan
tới mút ngón tay.
Nói chung, bạn chỉ cần áp dụng thủ pháp trị liệu
như trên chừng 3 – 4 lần là có thể chữa khỏi chứng vẹo cổ hoặc ít nhất
cũng giúp cho bệnh trạng thuyên giảm nhiều. Nếu hiệu quả không rõ rệt
thì cần đi khám để tìm thêm nguyên nhân và loại trừ biến chứng của các
bệnh khác.
