THANKSGIVING - Ngày Lễ Tạ Ơn
Linh Vũ, Nov 22, 2006
Photo courtesy: AP |
LTS: Cả Hoa Kỳ hiện nay đang hưởng một ngày Lễ Tạ Ơn, nhân dịp này, thi sĩ Linh Vũ từ Seattle gửi về tòa soạn một bài viết nhỏ về lịch sử Thanksgiving và các anh chị em tòa soạn Cali Today cũng thực hiện một cuộc hội luận nhỏ về tinh thần ngày lễ Thanksgiving trong truyenhinhvietnam.tv. Kính mời qúy độc giả xa gần theo dõi.
Cali Today News - Nhân ngày lễ Tạ Ơn chúng tôi xin được viết vắn tắt vài nét về nguồn gốc của ngày lễ Tạ Ơn để làm quà quí vị trong ngày lễ. Chúc quí vị ngày lễ Tạ Ơn hưởng nhiều ân phúc của trời đất và gia đình hạnh phúc.
NHỮNG BẤT MÃN CỦA NHÀ THỜ Ở ANH QUỐC
Sớm nhất ở thập niên 1660 chính phủ Anh Quốc chỉ cho phép người dân được đi lễ một nhà thờ gọi là The Church of England ( sở dĩ có chuyện này là bắt đầu từ đời vua Henry thứ VIII muốn ly dị vợ nhưng Đức Giáo Hoàng không cho phép, và sau đó ông đã giết chết người vợ và ra lệnh ngăn cấm không cho các tín đồ đi lễ nhà thờ Công Giáo). Điều ngăn cấm này đã làm cho nhiều người Anh bất mãn họ đòi hỏi chính phủ phải cho họ được quyền tự do tôn giáo. Vì những bất mãn đó có nhiều người đã di cư sang Holland năm 1609. Nhóm người này được gọi là nhóm “The Puritans” họ sinh sống và phát triển mạnh mẽ ở Holland nhưng họ luôn lo ngại con cái khi lớn lên sẽ học nói tiếng Holland và quên đi phong tục tập quán của người Anh.
CUỘC DU HÀNH.
Cuộc hành hương đến Hoa Kỳ của tàu Mayflower ngày 6 tháng 09 năm 1620 người ta không rỏ số thủy thủ đoàn là bao nhiêu. Nhưng số khách hành hương trên tàu được biết gồm có các tín đồ Pilgrims mà họ gọi là Saints và những nhóm người khác không cùng nhóm gọi là Strangers. Chuyến hải hành chỉ kéo dài vài tuần lễ, nhưng có một số người bị bệnh và một số chết vì cảm lạnh, lý do là chiếc tàu Mayflower đóng bằng gỗ cho nên không thể thiết lập hệ thống lò sưởi, phần thì gỗ dễ bắt lạnh và không giữ được độ ấm. Chuyến hải hành quá lâu cho nên đã xảy ra nhiều bất mãn giữa các tín đồ nhóm Saints và nhóm Stranger.
TÀU MAYFLOWER
Sau khi tàu Mayflower vừa nhìn thấy đất liền, thì họ mở ra một cuộc hội thảo và cuối cùng cả hai nhóm đồng thỏa thuận với nhau là kết lại thành một nhóm và viết thành văn bản. Thảo hiệp này bảo đảm sự bình đẳng cho hai nhóm và gọi chung là tín đồ hành hương Pilgrims
MÙA ĐÔNG ĐẦU TIÊN.
Sau chuyến hải hành quá dài, tàu Mayflower đã cập bến Plymounth phía Bắc Cap Cod bang Massachusetts vào tháng 09, đúng vào mùa đông cho nên đã gây nhiều trở ngại, khó khăn cho nhóm người hành hương trồng trọt những loại hoa quả. Mùa đông đầu tiên thật cay nghiệt cho những người mới định cư này. Thời tiết thì lạnh, tuyết rơi nhiều đã làm cản trở công việc xây cất nhà cửa để trú ngụ. Vì thế sau mùa đông đầu tiên số tín đồ hành hương (Pilgrims) chỉ còn sống sót được phân nửa.
NGƯỜI DA ĐỎ.
Vào 16 tháng 03 năm 1621 dân da đỏ Samoset đã đến vùng định cư của người Pilgrims đã làm cho nhiều người sợ sệt nhưng sau đó anh trấn an mọi người bằng câu tiếng Anh là “ Hân hạnh đoán tiếp các anh” Tuy thế, nhưng giữa anh Samoset và nhóm Pilgrims vẫn bị trở ngại về ngôn ngữ cho nên rất khó khăn để thông cảm và hiểu nhau hơn trong thời gian này mặc dù Samoset ở lại với họ (Pilgrims) một thời gian ngắn. Sau đó Samoset ra đi và vài ngày sau anh trở lại cùng với Squanto nói rành rẽ tiếng Anh. Squanto và Samoset bắt đầu dạy cho những người định cư biết cách săn thú rừng, câu cá và trồng bắp.
LỄ TẠ ƠN ĐẦU TIÊN.
Với sự giúp đỡ của Squanto những người định cư Pilgrims đã thành công trong việc trồng trọt và họ thu hoạch được vụ mùa tốt đẹp vào tháng 09. Trong vụ mùa này người di cư Pilgrims cũng để dành được một số lương thực dự trữ cho mùa đông tới. Thống Đốc William Bradford (người định cư Pilgrims) đã tuyên bố làm lễ Tạ Ơn vào giữa tháng 09, ngày đó Squanto và những người da đỏ khác cũng được mời đến tham dư. Đó là ngày lễ Tạ Ơn đầu tiên được tổ chức ăn mừng, cuộc vui chơi được kéo dài đến ba ngày.
DUY TRÌ NGÀY LỄ TẠ ƠN.
Ngày lễ Tạ Ơn thường là sau vụ mùa hằng năm. Tuy nhiên đến năm 1863 Tổng Thống Abraham Lincoln chính thức công bố, chọn ngày thứ năm của cuối tháng 11 là ngày lễ Tạ Ơn và sẽ trở thành ngày lễ chính của quốc gia. Đến tháng 09 năm 1941 Tổng Thống Franklin D. Roosevelt đã đổi lại ngày lễ Tạ Ơn sẽ là ngày thứ năm trong tuần lễ thứ tư của tháng 11 và chính thức là ngày lễ của Quốc Gia (có nghĩa là sai biệt nhau một tuần).
Mặc dù ngày lễ Tạ Ơn không phải là ngày lễ truyền thống của dân tộc Việt, nhưng thời gian chúng ta sinh sống nơi đây đã hơn ba mươi năm cho nên đã trở thành quen thuộc. Ngày Tạ Ơn đã thật sự gắn liền mật thiết trong đới sống chúng ta như một ngày không thể thiếu. Chiếc tàu Mayflower hay những chiếc thuyền nan đánh cá của người Việt Nam vượt biển tìm tự do năm 1975 chắc chắn đã mang nhiều kỷ niệm của sự khổ đau, khắc nghiệt, nhưng giữa hai nhóm người di cư rất khác biệt nhau ở mục đích ra đi. Dù ra đi bằng cách nào, lý tưởng nào thì những những chuyến ra đi đều chứa đầy nước mắt và đánh nỗi mạng sống của mình với bão táp. Đối với cuộc hải hành của người Việt năm 75 là cuộc vượt trùng dương ghi vào lịch sử của thế giới loài người trong thế kỷ 20. Đầy máu, nước mắt, thảm cảnh, nghiệt oan, chết chóc, kêu gào, nhục nhã có lẽ không còn ngôn ngữ nào trên thế gian này có thể diễn tả hết được nỗi nghiệt oan của một con người và một Quốc Gia VN đầy bất hạnh. Hôm nay được sống trong sự bình an, hạnh phúc tự dưng lòng tôi như quặn đau khi nhớ lại một hóp nước lã của người bạn năm xưa cho tôi đỡ chết khát trên chiếc thuyền đang lênh đênh không bờ bến. Và một bữa cơm đầu tiên khi đặt chân lên đất liền của một gia đình người bạn Mỹ. Tôi nghĩ trong chúng ta ai cũng có ít nhiều kỷ niệm khổ đau trong cuộc đổi đời để biến thành người lưu vong. Thật tình tôi không dám nói ra nhiều những điều khổ đau của hơn ba mươi năm, tôi e sẽ gợi lại trăm ngàn vết thương trong lòng mọi người. Hôm nay tôi chỉ muốn nói lời cám ơn Thương Đế cho chúng ta được một cuộc đời may mắn và tôi cũng xin cám ơn người bạn năm xưa trong một đêm Thanksgiving dưới ánh đèn mờ nhạt, cô đơn và nước mắt. Tôi xin được viết lại bài thơ mà lâu rồi chưa được gởi:
BUỔI TỐI THANKSGIVING
Tôi trở về ghé thăm người bạn cũ
Mái tóc năm xưa, nay chớm bạc màu
Căn gác nhỏ đìu hiu như hoang phế
Đường chung cư vàng cỏ, Lối tôi về
Mười năm trước hai đứa cùng lận đận
Mười năm sau khoảng cách vẫn chưa gần
Đời lặng lẽ em gầy hơn lớp tuổi
Dáng kiêu sa đôi nét đã phong trần
Màu son nhạt. Vẫn nụ cười rất ấm
Tôi niềm đau từ một chỗ xa xăm
Ngày Tạ Ơn vui buồn ly rượu mới
Đất nợ Trời. Tôi cũng nợ ơn em
*
Tôi trở về. Mùa hoa treo trên phố
Buồn xoay ngang còn lại một đêm dài
Mười năm biệt. Buồn vui ly rượu nhỏ
Cạn môi nhau. Ấm - Lạnh quá bẽ bàng
Bữa ăn cũ nến tàn chưa đủ ấm
Chiếc bàn quen lạ khách quá ngu ngơ
Miếng thịt nhỏ vàng trơ trên mặt đĩa
Lạnh ân tình. hai đứa cố nhìn nhau
Đã mười năm. Góc đời tôi bỗng hẹp
Kỷ niệm mòn từng dấu vết trong em
Vẫn nụ cười bao dung mùa hoa trái
Tôi tiếc hoài một thuở đã nhạt phai
Đời cơm áo có ngậm ngùi để nhớ
Có ơn em trải rộng bước đêm dài
|