HIỆP SỐNG
TIN MỪNG
CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA A
Hc 3,3-7.14-17a ; Cl
3,12-21 ; Mt 2,13-15.19-23
XÂY DỰNG
MỘT GIA ĐÌNH HẠNH PHÚC
I. HỌC LỜI
CHÚA
1. TIN MỪNG:
Mt 2,13-15.19-23
(13) Khi các nhà
chiêm tinh đã ra về, thì kìa sứ thần
Chúa hiện ra báo mộng cho ông Giu-se rằng:
“Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người
trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó
cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hê-rô-đê
sắp tìm giết Hài Nhi đấy !”. (14) Ông
Giu-se liền trỗi dậy, và đang đêm, đưa
Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập.
(15) Ông ở đó cho đến khi Hê-rô-đê
băng hà, để ứng nghiệm lời
Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: “Ta đã
gọi con Ta ra khỏi Ai-cập”.(19) Sau khi vua Hê-rô-đê
băng hà, sứ thần Chúa lại hiện ra
với ông Giu-se bên Ai-cập, (20) báo mộng cho ông
rằng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ
Người về đất Ít-ra-en, vì chưng
kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.
(21) Ông liền trỗi dậy, đưa Hài Nhi và
mẹ Người về đất Ít-ra-en. Nhưng
vì nghe biết Ác-khê-lao đã kế vị vua
cha là Hê-rô-đê, nên ông sợ không dám về
đó. Rồi sau khi được báo mộng,
ông lui về miền Ga-li-lê, (23) và đến ở
tại một thành kia gọi là Na-da-rét, để
ứng nghiệm lời đã phán qua miệng
các ngôn sứ rằng: “Người sẽ
được gọi là người Na-da-rét”.
2. Ý
CHÍNH: XUẤT HÀNH TỪ AI CẬP.
Tin Mừng hôm
nay muốn nói lên tư tưởng Đức
Giê-su là Đấng Cứu Thế đã được
Thiên Chúa bảo vệ khỏi bàn tay độc ác
của bạo vương Hê-rô-đê. Người là
Mô-sê Mới, dẫn đầu dân Ít-ra-en Mới,
xuất hành ra khỏi Ai Cập trần gian để
về miền Đất Hứa
là thiên đàng đời sau.
3. CHÚ
THÍCH:
- C
13-14: + Sứ thần Chúa hiện ra: Tin Mừng Mát-thêu
ghi lại 4 lần sứ thần Chúa hiện ra với
ông Giu-se (Mt 1,20; 2,13; 2,19; 2,22). + Báo mộng cho ông
Giu-se: Sứ thần Chúa hiện đến
cùng Giu-se trong giấc mộng và thay mặt
Thiên Chúa ra lệnh cho Giu-se phải làm theo. + Này
ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người
trốn sang Ai Cập: Lệnh truyền này nói
lên sự can thiệp của Thiên Chúa để bảo
vệ Hài Nhi Cứu Thế. Ai Cập là một
nước lớn nằm sát bên nước
Do thái về phía Nam, và là nơi những
người Do thái bị ruồng bắt thường
tìm đến lánh nạn (x. 1V 11,40). Đi từ
Bê-lem tới Ai Cập mất khoảng 5-6 ngày đường.
+ Vì Hê-rô-đê sắp tìm giết Hài
Nhi đấy: Hài Nhi Giê-su được
đem sang Ai Cập để trốn khỏi sự
khủng bố của vua Hê-rô-đê độc ác, giống
như Mô-sê ngày xưa cũng phải trốn khỏi
sự ruồng bắt của Pha-ra-ô nước
Ai-cập (x. Xh 2,15). + Ta đã gọi con Ta ra khỏi
Ai Cập”: Câu này rút ra từ sách ngôn
sứ Hô-sê (x. Hs 11,1), nói về cuộc Xuất hành
của dân Ít-ra-en xưa. Khi đó dân Ít-ra-en
đã được Đức Chúa gọi
là “con Ta” (x. Xh 4,22).
- C
19-20: + Thánh gia trốn sang Ai-cập trong thời
gian bao lâu: Khoảng từ vài tháng tới 3
năm. Giả sử thánh gia được
triệu về ngay sau khi Ác-khê-la-ô lên kế vị
(năm 750 tức khoảng năm thứ 4 đến
thứ 6 sau Công Nguyên), thì thời gian ở
bên Ai-cập của Thánh Gia không thể quá 3 hay 4
năm được. + Công Nguyên là gì:
Công Nguyên hay Kỷ Nguyên Chung được tính
bắt đầu từ năm Chúa Giáng
Sinh. + Sứ thần Chúa lại hiện ra với
ông Giu-se bên Ai-cập: Khi vua Hê-rô-đê Cả chết,
ông Giu-se lại được sứ thần Chúa
hiện đến trong giấc mơ ra lệnh cho ông mau
đem Hài Nhi và mẹ Người trở
về quê hương, vì mối nguy đã chấm
dứt với cái chết của vua Hê-rô-đê.
+ Vì những kẻ tìm giết Hài Nhi
đã chết rồi: Câu này chính là
lời Đức Chúa báo cho Mô-sê về cái
chết của Pha-ra-ô Ai-cập (x. Xh 4,19). Đây là một
bằng chứng cho thấy Mát-thêu muốn ám
chỉ Hài Nhi chính là Mô-sê của thời
Tân Ước.
- C 23:
+ Và đến ở tại một thành kia gọi
là Na-da-rét: Thánh Gia về cư ngụ ở
Na-da-rét là ứng nghiệm lời sấm
đã phán qua miệng các ngôn sứ rằng:
“Người sẽ được gọi là người
Na-da-rét”. Ta có thể hiểu rằng Mát-thêu
dùng danh xưng này để ám chỉ việc
tự hạ của Đấng Cứu Thế. Nói
Đấng Cứu Thế là người
Na-da-rét cũng giống như nói Người
đã bị người đời miệt thị khinh dể vậy.
4. CÂU
HỎI:
1) Tại sao Giu-se
phải đem Hài Nhi và mẹ Người trốn
sang Ai-Cập ? 2) Thánh Gia trốn sang Ai Cập đến
khi nào về ? 3) Tại sao Giu-se lại đem Hài
Nhi đến ở thành Na-da-rét ?
II. SỐNG LỜI
CHÚA
1. LỜI
CHÚA: Ông Giu-se liền trỗi dậy, và đang
đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người
trốn sang Ai-cập (14):
2. CÂU
CHUYỆN:
1) MẸ CHUYỂN NHÀ ĐỂ DẠY CON NÊN NGƯỜI:
Khi Mạnh Tử còn bé, tóc để hình trái đào, mặt mũi khôi ngô, tính ham học hỏi thắc mắc
và bắt chước người
khác. Mẹ của Mạnh Tử
rất thương yêu con,
mong cho con học hành giỏi giang, trở
thành hiền tài, nên bà luôn tìm phương cách dạy dỗ con tốt
nhất.
Bấy giờ, nhà Mạnh Tử ở gần một nghĩa
địa. Ngày nào trong nghĩa
địa
cũng có các đám tang chôn cất người
chết. Trong đám tang, Có người thì khóc thương thảm thiết, người
khác đào huyệt rồi cùng nhau chôn quan tài xuống huyệt và lấp đất làm thành ngôi mộ. Bọn trẻ con gần đó rủ nhau đi xem đám ma, rồi bắt chước người
lớn chơi trò đưa
đám. Chúng chia nhau ra: Em đóng vai người chôn cất, em khác
thì đội khăn tang theo sau quan tài khóc lóc thảm thiết. Một hôm, mẹ Mạnh Tử đang ngồi dệt
vải, nghe thấy tiếng trẻ con gào khóc gần nhà
và xen lẫn
tiếng người hô hoán
khác lạ.
Bà liền rời khung cửi
ra ngõ xem điều gì xảy ra và bà
giật
mình khi thấy bọn trẻ
đang chới trò đám tang
giả.
Bà thấy Mạnh Tử nhà bà cũng đang bắt chước người
lớn đào huyệt, chôn xác, rồi cũng có lúc giả bộ lăn lộn trên
đất
giống như người nhà
trong các đám tang mà chúng vẫn xem. Bà
mẹ
lo lắng tự nhủ: "Con ta thơ dại mà lại chơi trò đào, chôn, lăn, khóc như thế này tâm trí ắt sẽ bị ảnh hưởng,
còn tâm trí đâu mà học hành nữa". Rồi bà liền quyết định dọn nhà sang ở nơi khác,
để
thay đổi môi trường sống
cho con. Lần này Mạnh Tử ở
gần khu chợ sầm uất. Hằng ngày Mạnh Tử bắt chước người
lớn ăn nói chua ngoa tục tĩu và chơi trò mua bán gian xảo. Bà mẹ Mạnh Tử một lần nữa
lại dời nhà đến ở gần
trường học. Tại đây bà thấy con trai học theo các
học
trò chăm chỉ đến lớp
nghe lời thầy giáo dạy dỗ. Bà liền quyết định ở hẳn lại
nơi này để Mạnh Tử
con bà có điều kiện học hành chăm chỉ. Về sau Mạnh
Tử đã thi đỗ và trở thành người tài đức giúp
ích cho đời.
2) TẦM
QUAN TRỌNG CỦA GIỜ KINH TỐI GIA ĐÌNH:
Một cha xứ
kia đi thăm các gia đình trong xứ để
kiểm tra nhân danh. Gặp một đôi vợ chồng
không đọc kinh tối gia đình, cha hỏi: “Gia
đình ông bà có đọc kinh chung gia đình
không ?”. Họ trả lời vì không có thời
giờ do con cái phải đi học thêm hay phải đi làm
theo ca. Gia đình ông ta phải
kiếm sống trước đã như câu “Có
thực mới vực được đạo
!” Bấy giờ cha xứ lại
hỏi: “Nếu ông bà biết
rõ là nhờ đọc kinh tối hàng ngày mà
một đứa con sẽ
tránh được một
cơn bệnh hiểm nghèo, tránh được
một tai nạn; Nhờ đọc kinh tối mà chúng mới có công ăn việc
làm đều, chúng mới có đủ sáng
suốt để làm được bài thi ở trường;
Nhờ đọc kinh mà các linh hồn tiên
nhân ông bà cha mẹ và những người
thân đã chết sẽ sớm được về thiên đàng… thì ông bà có tổ chức đọc kinh gia
đình hàng ngày không ?” Họ trả lời
rằng: “Có thể chúng con sẽ đọc”.
Cha xứ lại hỏi: “Giả như gia đình
làm ăn thất bại phải mang nợ tới
100 triệu đồng, khó lòng có thể trả
được cả vốn lẫn lãi, mà nếu
ngày nào có đọc kinh tối gia đình 15
phút, thì sẽ được chủ nợ trừ
bớt số lời 100.000 đồng, thì ông bà có đọc
kinh tối chung không ?”. Bấy giờ ông kia hỏi lại:
“Thưa cha, cha hỏi như vậy để làm gì
?” Bấy giờ cha xứ mới ôn tồn trả
lời: “Tôi nói như vậy để cho thấy
nguyên nhân gia đình ông bà không đọc kinh tối,
không phải vì không có thời giờ hay vì
bận làm việc, mà lý do chính là vì
nghĩ rằng đọc kinh tối gia đình là
điều không cần thiết, chỉ cần đi lễ
nhà thờ là đủ. Tôi hỏi vậy
để cho thấy việc đọc kinh cũng quan trọng
không kém gì việc giữ gìn sức khỏe
và sự an toàn của các người
thân trong gia đình, cũng có giá trị như
một số tiền thiêng liêng, giúp bớt phần
phạt cho người thân là tiên nhân ông bà
đã qua đời, và giá trị của
việc đọc kinh cũng có thể tương đương
với số tiền cần chi dùng
hàng ngày”.
3. SUY
NIỆM:
1) THÁNH
GIU-SE - GƯƠNG MẪU CỦA GIA TRƯỞNG:
- Mau mắn tuân giữ lời Chúa:
Giu-se đã thi hành ba lệnh truyền của Chúa: Một là rước Ma-ri-a
đang có thai về nhà làm vợ mình; Hai
là tôn trọng
lời khấn của Ma-ri-a dâng
hiến
toàn thân phụng sự Chúa bằng việc không ăn ở với bà. Ba là đặt tên cho con trẻ là
Giê-su để nhận mình làm cha của Hài Nhi về luật pháp (x. Mt 1,24-25).
- Quyết tâm bảo vệ Hài Nhi:
Khi vừa
được mộng báo,
Giu-se đã lập tức trỗi dậy mang Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập
ngay lúc đêm khuya và đến khi vua Hê-rô-đê băng hà, ông lại vâng lời sứ thần trỗi dậy mang Hài Nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en. Ông cũng khôn ngoan phòng tránh cho
Hài Nhi khỏi bị nguy hiểm: Khi về tới Be-lem, nghe tin Ác-khê-lao đã lên kế vị vua Hê-rô-đê cai trị miền Giu-đê cũng độc ác nên ông đã lui về miền Ga-li-lê đến sống tại thành Na-da-rét.
- Tín thác vào Chúa
quan phòng: Tín thác là dấu chỉ của một đức tin chân chính. Thánh Giu-se luôn lắng nghe Lời Chúa và mau mắn vâng
theo với
sự tín thác hoàn toàn vào quyền năng và tình thương của Thiên Chúa quan phòng.
2)
ĐIỀU KIỆN ĐỂ
XÂY DỰNG HẠNH PHÚC
GIA ĐÌNH:
- Sống đúng
vai trò của mình: Một tờ báo ở
Luân-đôn nước Anh đã mở một
cuộc điều tra các ông chồng, yêu cầu họ
thành thật trả lời câu hỏi: “Trong gia
đình bạn, ai là người thực sự
có quyền làm chủ ?” Kết quả cho có
80% câu trả lời: “Vợ tôi làm chủ”, 20%
trả lời “Mẹ vợ tôi làm chủ”. Chỉ
có một số ít trả lời: “Chính tôi
làm chủ, vì vợ tôi đã qua đời
!” Như vậy, không lạ gì Anh quốc là nước
số gia đình ly hôn chiếm tỷ lệ cao nhất:
Mỗi năm cứ hai đám cưới thì
có một đám ly hôn.
- Tránh thái độ gia trưởng
độc đoán: Vợ chồng cần trao đổi để
nên một lòng một ý
trong cách ứng xử với tha nhân, nuôi dạy con cái, mua
sắm đồ dùng, và trong công việc làm
ăn sinh sống. Vì “Thuận
vợ thuận chồng, tát bể Đông cũng
cạn”, và “Phu phụ hòa, gia đạo thịnh”.
- Gia đình
phải có Chúa hiện diện: Thực vậy, nếu
gia đình thực sự có đức
tin, có lòng đạo đức, thì sẽ
thương yêu và nhường nhịn lẫn nhau.
Chồng thương yêu vợ, vợ yêu thương
chồng, con cái thảo kính cha mẹ và anh chị em trong nhà thương yêu nhường nhịn nhau.
Trong đời sống vợ chồng, chắc chắn sẽ có lúc vui lúc buồn, khi
thành công lúc thất bại, và nhiều
khi còn phải vác thánh giá là bệnh tật và các thói hư của nhau và phải
vác đến chết để đền tội.
- Vợ chồng hãy chịu đựng lẫn nhau và tha thứ cho nhau: Trong một buổi tĩnh tâm dành cho
gia trưởng, nhưng cũng có nhiều bà
vợ tham dự. Tới phần làm phép
Thánh giá, cha giảng phòng nói: “Ai có cây
Thánh giá xin đem lên gần gian cung thánh để
được làm phép. Bấy giờ một
ông lão thay vì mang cây Thánh giá thì lại
cõng bà vợ bị tê liệt lên. Tới lúc
cha đến trước từng người
đang cầm cây thánh giá để rấy nước
thánh. Thay vì giơ cây Thánh giá lên cho cha làm
phép thì ông lại cố bồng bà cụ lên trước
sự ngạc nhiên của mọi người. Ông
nói: “Thưa cha, đây là cây thánh giá của
con. Xin cha làm phép để con được
vác thánh giá này cho đến cùng !” Qua
lời nói của ông cụ, chúng ta hiểu người
bạn đời chính là thánh giá sống
động mà chúng ta phải mang từ khi lấy
nhau cho đến hết. Vợ là thánh giá
của chống và chồng là thánh giá của
vợ. Ai cùng Chúa Giê-su trung thành vác thánh
giá ấy cho đến cùng, thì sau này sẽ
được sống lại với Chúa Giê-su
và cùng được hưởng vinh quang
Nước
Trời với Người.
- Vợ chồng cùng nhau nhìn về một hướng
là nuôi dạy con cái nên người: Cần ý thức con cái
chính là tài sản quý giá nhất của cha
mẹ, là tương lai của cha mẹ
sau này, nên vợ chồng phải
hy sinh mọi sự như thời giờ, tiền bạc,
công việc… để lo cho
con cái được sống
trong bầu khí hạnh phúc và môi trường sống an toàn. Câu chuyện mẹ thày Mạnh Tử sẵn sàng dời nhà từ nghĩa trang đến gần trường
học để tránh cho con
khỏi
bị lây nhiễm các thói hư và chăm chỉ học tập trở
thành người tài đức giúp
ích cho đời, là gương mẫu cho các cha mẹ hôm
nay.
3) CHA MẸ CẦN LÀM GÌ ĐỂ GIÁO DỤC CON CÁI?
Từ thời mở cửa,
gia đình Việt Nam đã có sự chuyển biến theo chiều hướng
tiêu cực. Số cặp vợ
chồng ly hôn ngày một gia tăng.
Con cái không còn vâng lời cha mẹ
như xưa. Nhiều gia đình
tuy công việc làm ăn kinh tế có khá hơn, nhưng con cái lại bỏ bê việc học hành
và sa đà vào các thói hư như : ăn chơi sa đọa, bị lôi cuốn vào các
tệ nạn
xã hội như sì-ke ma túy, cướp bóc, quậy phá… làm
cho cha mẹ
xấu hổ và gia đình tan
nát ly tán. Để bảo vệ hạnh phúc gia đình, các bậc cha mẹ hãy học tập noi gương Thánh Gia là thánh cả Giu-se và
Thánh Mẫu
Ma-ri-a.
- Quan tâm
chăm sóc dạy dỗ con cái: Cha
mẹ
không phải chỉ quan tâm đến con bằng việc cho chúng tiền bạc tiêu xài, mà quan trọng hơn là
cho con tình thương, sự chăm sóc
dạy
dỗ ngay từ khi chúng còn nhỏ dại, và cảm thông
động
viên khi chúng trưởng thành. Nên nhớ rằng : Dù cha mẹ có thành
công trong việc làm ăn kinh tế hay thăng
quan tiến chức xã hội, mà để con cái
mình sa đà vào thói hư như hút sách bài bạc… thì sự thành
công kia trở thành thất bại gây cho cha mẹ nhiều nỗi ân hận đau khổ nhất. Vì thế, cha mẹ cần bảo vệ con cái mình khỏi tác
hại
của sách báo phim ảnh xấu trên các trang mạng internet, khỏi các bạn bè xấu… Nếu cần
cha mẹ hãy đem con cách ly
khỏi
nanh vuốt của Hê-rô-đê
gian ác của
thời nay để đưa con yên tâm học tập và trở thành những người trưởng thành hữu dụng sau này.
- Phải dạy cho
con cái hiếu thảo với
cha mẹ và biết lễ
độ với người trên: Muốn việc giáo dục thành
công, chính cha mẹ phải được huấn luyện các đức tính
nhân bản
trước rồi mới biết đường dạy
dỗ con cái. Cần dạy con
bằng gương sáng của cha mẹ hơn
là lời nói suông: Cần nói
năng trung thực, khiêm tốn phục vụ
và biết giữ chữ tín khi giao tiếp với tha nhân.
- Gia Đình cần học sống
Lời Chúa : Cha mẹ cần tạo thói quen lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong giờ kinh tối gia đình, bằng việc phân công cho con cái mở Kinh Thánh
để
đọc Lời Chúa, rồi cầu nguyện
để quyết tâm sống theo Lời
Chúa dạy hằng ngày.
4. THẢO
LUẬN:
1) Các gia trưởng
và hiền mẫu Công giáo cần học tập những
gì nơi thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a để
gia đình được hạnh phúc ? 2) Nguyên
nhân làm cho các gia đình đổ vỡ ly
hôn là gì ? Khi xảy ra ly hôn thì trong hai vợ
chồng ai là người có lỗi hơn ? 3)
Bạn có đồng ý với câu: “Con hư tại
mẹ, cháu hư tại bà” không ? Tại sao ?
5. NGUYỆN
CẦU:
LẠY CHÚA
GIÊ-SU. Xin ban cho các gia đình tín hữu chúng
con biết
luôn “trên thuận dưới
hòa”, “một lòng một ý”. Xin giúp các
đôi vợ chồng trẻ biết cách duy trì
được tình yêu ban đầu.
Xin cho họ biết “cho nhiều hơn nhận”, biết
“ân cần phục vụ” cho nhau, biết “quảng đại
tha thứ và nín nhịn các sự yếu đuối lỗi lầm” của
nhau. Biết “nói ít làm nhiều”, và “sẵn
sàng vác thánh giá” là chịu đựng
người
bạn đời của mình”... Nhờ
đó các gia đình chúng con hy vọng sẽ
trở thành một thiên đàng trần gian, là
dấu chỉ chúng con sẽ được hưởng
hạnh phúc thiên đàng vĩnh cửu sau này.
X) HIỆP
CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI
CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH - HHTM
|