HIỆP
SỐNG TIN MỪNG
CN VIII TN C
Hc 27,4-7; 1 Cr 15,54-58; Lc
6,39-45
ĐỪNG
XÉT ĐOÁN ĐỂ KHỎI BỊ THIÊN CHÚA
ĐOÁN XÉT
I.
HỌC LỜI CHÚA
1.
TIN MỪNG: Lc 6,39-45
39 Đức Giê-su
còn kể cho môn đệ dụ ngôn này: "Mù mà lại
dắt mù được sao? Lẽ nào cả hai lại
không sa xuống hố? 40 Học
trò không hơn thầy, có học hết chữ cũng
chỉ bằng thầy mà thôi.41 Sao anh thấy cái rác trong con mắt của
người anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì
lại không để ý tới?42 Sao anh lại có thể nói với người anh
em: "Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt
anh ra", trong khi chính mình lại không thấy cái xà trong con
mắt của mình? Hỡi kẻ đạo đức
giả! Lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi
trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để
lấy cái rác trong con mắt người anh em! 43 "Không có cây nào tốt mà
lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại
sinh quả tốt.44 Thật
vậy, xem quả thì biết cây. Ở bụi gai, làm sao
bẻ được vả, trong bụi rậm, làm gì hái
được nho!45 Người
tốt thì lấy ra cái tốt từ kho tàng tốt của
lòng mình; kẻ xấu thì lấy ra cái xấu từ kho tàng
xấu. Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra.
2.
Ý CHÍNH:
Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su dạy
môn đệ 3 điều :
- Phải biết tự sửa lỗi của
mình trước khi sửa lỗi cho tha nhân.
- Xem quả biết cây: hành động của
một người sẽ chứng tỏ họ
là người tốt hay kẻ xấu.
- Lòng người giống như một cái kho.
Các môn đệ Đức Giê-su cần đón
nhận Lời Chúa trong lòng để từ
đó phát sinh những lời nói
và việc làm tốt.
3.
CHÚ THÍCH:
-
C 39-40: + Mù mà lại dắt mù được
sao? Lẽ nào cả hai lại không sa xuống hố ? : Trong Tin Mừng Mát-thêu
(Mt 15,14), câu “Mù sắt mù: này nhắm
đến các đầu mục dân Do thái là
các Kinh sư và người Pha-ri-sêu, là những
người lãnh đạo tinh thần của dân nhưng
đã bị thói kiêu căng, tự mãn làm cho ra mù lòa,
không còn phân biệt được trong Luật Mô-sê
điều nào là chính yếu điều
nào là tùy phụ khi dạy dỗ dân chúng.
Còn trong Tin Mừng Lu-ca, câu này nhằm
dạy các môn
đệ Đức Giê-su phải biết phân biệt
trong tư tưởng lời nói và việc làm, đâu
là điều chính yếu đâu chỉ là
tùy phụ để khỏi bị lầm lạc khi dẫn
dắt tha nhân. Những kẻ ăn nói khoác lác,
giả đạo đức chỉ nhất thời
lừa được một số người nhẹ
dạ dễ tin, nhưng sớm muộn rồi sẽ
phải chuốc lấy hậu quả tai hại khôn
lường khi con người thật của họ bị lộ ra.
-
C 41-42: + Sao anh thấy cái rác trong con
mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt
của chính mình thì lại không để ý tới ? : Người ta thường keo
kiệt trong lời khen, nhưng lại rộng rãi
trong lời chê. Một trong những tội con
người thường vấp phạm là thích xét
đoán ý trái và kết án tha nhân. Môn
đệ cần tránh "bới lông tìm vết"
để phê phán các khuyết điểm nhỏ
bé như cái rác nơi mắt anh em.
Nhưng cần ý thức về "cái đà"
kiêu căng tự mãn, thói đạo đức
giả nơi bản thân để tu sửa, hầu
mắt mình nên trong sáng trước khi
sửa lỗi anh em.
-
C 43-45: + "Không có cây nào
tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu
mà lại sinh quả tốt: Các môn đệ chỉ sinh ra hoa
trái tốt đẹp, nếu năng suy niệm và thực
hành Lời Chúa. Những ai có tính ích kỷ kiêu
ngạo thường hay xét đoán ý trái, kết
án tha nhân. Sớm muộn họ cũng sẽ
bị chết trong bóng tối gian ác của lòng mình. +
Thật vậy, xem quả thì biết cây: Người
tốt sẽ chứng tỏ sự tốt lành
của mình qua hành động bên ngoài. + Người
tốt thì lấy ra cái tốt từ kho tàng tốt của
lòng mình; kẻ xấu thì lấy ra cái xấu từ kho tàng
xấu. Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra: Tư tưởng
chứa đầy trong lòng sẽ phát lộ ra qua lời nói
và hành động, nên người ta chỉ
cần dựa vào lời nói việc
làm của một người mà nhận
biết họ có phải là môn đệ
đích thực của Đức Giê-su hay không.
4.
CÂU HỎI: 1) Hai câu “Mù dắt mù” của
Đức Giê-su trong Tin Mừng Mát-thêu và
Lu-ca nhắm tới những đối
tượng nào ? 2) Khi nói “Cái rác trong
mắt anh em” và “Cái xà trong mắt
của mình”, Đức Giê-su muốn dạy môn
đệ điều gì trong giao tiếp xã hội
? 3) Để lời nói việc làm có
thể phát sinh hoa trái tốt đẹp thì
người ta cần phải làm gì ?
II.
SỐNG LỜI CHÚA
1.
LỜI CHÚA: Chúa phán: “Sao anh thấy cái rác
trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con
mắt của chính mình thì lại không để ý tới ? Sao
anh lại có thể nói với người anh em: "Này
anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh ra",
trong khi chính mình lại không thấy cái xà trong con mắt
của mình ? Hỡi kẻ đạo đức giả !
Lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi trước
đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác
trong con mắt người anh em !” (Lc 6,41-42).
2.
CÂU CHUYỆN:
1) HẬU
QUẢ TAI HẠI CỦA KẺ NÓI HAY NHƯNG LÀM KHÔNG HAY:
Triệu Quát là con trai của Triệu Xa - một danh
tướng thời Chiến Quốc. Thời trai trẻ anh
để tâm nghiên cứu học hỏi rất
nhiều binh thư. Là một người thông minh, lại
có năng khiếu về các đề tài quân
sự, nên Quát thường chiến thắng
trong các cuộc tranh luận, kể cả với cha
anh là Triệu Xa. Từ đó Triệu Quát sinh
ra kiêu ngạo, cho mình là người giỏi nhất
thiên hạ. Tuy nhiên ông bố Triệu Xa của anh lại
rất lo cho tương lai của con trai mình. Ông
đánh giá Triệu Quát chỉ là hạng
người ăn nói giảo hoạt thích nói
thánh nói tướng, Ông còn nói: "Sau
này nước Triệu không nên cho nó cầm quân, kẻo nó
sẽ làm cho quân đội bị đại
bại".
Quả thật, về sau khi quân Tần kéo sang
xâm lược nước Triệu, vua nước Triệu
cử Triệu Quát thay Liêm Pha làm đại
tướng chỉ huy chống lại quân địch.
Lạn Tương Như dù đang ốm cũng lên
tiếng phản đối như sau : "Triệu
Quát chẳng qua chỉ là thứ mọt sách và
không có kinh nghiệm vận dụng binh pháp vào
thực tế, nên không thể chỉ huy ngoài
mặt trận được". Mẹ
của Triệu Quát cũng đến xin vua Triệu
đừng cho Quát làm đại tướng.
Nhưng vua Triệu không nghe, vẫn cử Triệu Quát ra
tiền tuyến nghênh địch. Hậu quả là 40
vạn quân Triệu chỉ trong thời gian ngắn
đã bị quân Tần đánh bại và bị tiêu
diệt hoàn toàn, bản thân Triệu Quát cũng bị
chết thảm.
Cha mẹ của Triệu Quát
đã hiểu rõ con trai mình không thể đảm
nhận được việc lớn điều binh
khiển tướng. Nhưng vua Triệu lại
cố chấp khi chỉ dựa vào lời
nói của Triệu Quát để đánh giá
anh là bậc kỳ tài trong thiên hạ và trao cho anh
trách nhiệm lớn thống lĩnh quân đội.
Kết quả không chỉ Triệu Quát bị hại mà còn
liên quan đến tính mạng của 40 vạn quân. “Mù
dắt mù” thì việc bị “lăn cù xuống
hố” chỉ là chuyện sớm hay muộn mà thôi.
2)
HÃY SỬA LỖI MÌNH TRƯỚC KHI
SỬA LỖI ANH EM:
Trong một tu viện kia có một tu sĩ
trẻ đã phạm một tội nặng, lập tức
các tu sĩ trong cộng đoàn liền họp
nhau lại để kết tội anh ta. Họ cử
người đi trình báo sự việc
với Bề Trên và mời ngài
đứng ra làm quan tòa xét xử.
Bề Trên liền đeo một túi cát sau lưng,
trên túi có nhiều lỗ thủng đi đến
nhà hội. Trên đường đi đến
đâu đều có nhiều cát từ túi cát
đeo sau lưng bị rơi vãi. Khi có
người thắc mắc tại sao lại
để cát rơi như vậy thì
được bề trên trả lời : "Tôi
cũng là người có nhiều tội
lỗi mà không tự nhận biết, đang khi
mọi người chung quanh đều thấy.
Thế mà anh em lại bảo tôi làm quan tòa kết
tội một người anh em sao !" Nghe vậy,
các tu sĩ trong cộng đoàn đều thấy xấu
hổ và bỏ ý định muốn kết án anh tu
sĩ trẻ mà chỉ yêu cầu anh ta sửa
lỗi.
Ai trong chúng ta cũng có thói hay
xét đoán và kết án tha nhân. Nhưng
Đức Giêsu lại dạy chúng ta “đừng
xét đoán để khỏi bị Thiên Chúa
đoán xét. Đừng kết án
để khỏi bị Thiên Chúa kết án”. Để
có thể sửa lỗi anh em thì trước
hết phải khiêm tốn nhận biết tình
trạng tội lỗi của mình để tu
sửa, giống như lấy đi cái xà ra
khỏi mắt mình, rồi mới thấy
rõ để lấy cái rác ra khỏi mắt
người anh em.
3)
CẦN NĂNG XÉT MÌNH VÀ QUYẾT TÂM SÁM
HỐI ĐỂ NGÀY MỘT HOÀN THIỆN HƠN:
Một người kia có thói quen hút thuốc và trong
nhà có nuôi một con vẹt làm thú cưng.
Một ngày kia anh thấy con vẹt của anh cứ ho
khù khụ. Anh liền mang con vẹt đến bác
sĩ thú y xin chữa bệnh ho cho con vẹt. Sau khi khám
kỹ, bác sĩ tuyên bố con vẹt không bị bệnh gì
cả. Sở dĩ nó ho khù khụ là do bắt
chước những cơn ho khù khụ của ông
chủ. Bấy giờ người ấy mới
biết mình đang bị bệnh ho chứ không
phải con vẹt. Từ khi anh quyết tâm cai thuốc
và uống thuốc chữa trị hết bệnh
ho, thì con vẹt của anh cũng không còn ho
khù khụ như trước nữa !
Những kẻ đạo
đức giả thường hay lên mặt phê
bình sửa lỗi người khác, còn
người đạo đức thực sự
sẽ khiêm tốn tự kiểm để tìm ra
các thói hư của mình mà tu sửa nên
hoàn thiện hơn.
4)
NGUYÊN NHÂN ĐỔI ĐỜI CỦA CON TÊ GIÁC:
Ngày xưa có một chú tê giác luôn nghĩ mình
có khuôn mặt đẹp nên thường chê
khuyết điểm của các con vật khác, nhất
là các con có sừng trên đầu. Thế
nhưng tê giác lại không biết rằng chính nó
cũng đang có một cái sừng mọc trên mũi
khiến mặt nó trông thật xấu xí. Các
con vật khác tuy biết điều này, nhưng
không con nào dám nói sự thật cho tê
giác biết.
Một hôm, tê giác đang uống nước
ở một dòng suối thì nghe thấy lũ chim
chích choè đang thi nhau hót líu lo trên cành cây gần
đó. Tê giác rất bực bội nên ra oai thét
to : "Lũ chim xấu xa kia có câm miệng đi
không ? Chúng bay không thấy ông đang uống
nước đây sao ?". Lũ chim chích choè không
chịu thua, con chim đầu đàn liền cãi
lại : "Bộ ông nghĩ ông đẹp lắm
sao ? Ông thử soi mặt mình trên mặt
nước thì sẽ biết". Tê giác nghĩ
bụng : "Soi thì soi. Ai mà không biết ta có khuôn
mặt đẹp nhất". Nhưng khi nhìn xuống
mặt nước, tê giác nhà ta giật mình khi thấy
một chiếc sừng quái dị đang nằm chình
ình ngay trên mũi mình. Khi biết mình còn xấu
hơn nhiều con vật có sừng khác, tê giác mang
mặc cảm xấu hổ. Từ đó, mỗi khi di
chuyển, nó luôn cúi gằm mặt xuống đất
và ẩn nấp trong các lùm cây, không muốn
chường mặt ra cho các con vật khác
xem thấy. Nhưng do không thể trốn mãi
được vì ngày nào cũng phải ra
dòng suối uống nước và phải
đi kiếm thức ăn. Cuối cùng nó
đành chấp nhận sự thật về khuôn
mặt xấu xí có sừng của mình
để sẵn sàng đối diện với các
con vật khác. Cũng từ ngày đó, tê giác
kiêu hãnh ưa chỉ trích trước đây
đã biến thành anh tê giác rất hiền
hòa dễ thương.
Tê giác trong câu chuyện trên đã thay
đổi nên tốt nhờ biết chấp nhận
sự thật của mình để không lên
mặt phê phán các loài vật khác theo
suy nghĩ chủ quan của mình. Nhờ
đó nó cũng bỏ đi mặc cảm
tự ti, để sẵn sàng gặp
gỡ tiếp xũc với các loài
vật khác.
3.
SUY NIỆM:
1)
PHẢI TRÁNH BỆNH MÙ TÂM LINH:
“Mù dắt mù, cả hai sẽ lăn cù xuống
hố” là một thực tế thường xảy ra
trong cuộc sông. Vì thế người mù luôn cần
được người sáng mắt trợ
giúp để đi đúng hướng và
không bị vấp ngã hay đi lạc. Về mặt
tâm linh người mù tâm hồn sẽ dễ quyết
định sai lạc không những gây hại cho
bản thân mà còn tác hại khôn lường cho
xã hội. Tuy nhiên, thực tế vẫn có
nhiều người mù tâm linh lại không nhận ra mình
đang bị mù. Chính do thói xấu tự mãn kiêu
ngạo khiến người ta luôn coi mình là trung tâm, suy
nghĩ của mình là chân lý, và đánh giá người
khác theo tầm nhìn hạn hẹp của mình.
Đây chính là nguyên nhân gây ra bao nỗi đau
khổ cho nhân loại. Về mặt xã hội, những
kẻ mù tâm linh “hữu tài vô hạnh” thường
trở thành những quan tham, những kẻ độc
tài gây bao đau thương cho tha nhân.
2)
PHẢI TRÁNH XÉT ĐOÁN Ý TRÁI CHO
NGƯỜI KHÁC:
"Sao anh thấy cái rác trong mắt anh em, mà cái xà
trong con mắt của chính mình thì lại không để ý
tới" (Lc 6,41). Người ta thường hà
tiện trong lời khen, nhưng lại quảng
đại trong lời chê. Có thể nói một trong
những tội con người thường sai
phạm là thói hay xét đoán, nghĩ xấu, nghĩ
quấy cho người khác, nhất là cho những
kẻ mình không ưa.
Người xưa có câu : "Việc
người thì sáng, việc mình thì quáng", nên việc
nhìn lại bản thân để tự kiểm cần
phải làm hằng ngày đối với các
người tín hữu, nhất là những ai đang
giữ vị trí lãnh đạo, có sứ
mệnh hướng dẫn các tâm hồn. Chúng ta hãy
bắt chước thánh Au-gút-ti-nô dâng lời
cầu nguyện như sau:
"Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết Chúa, xin cho con
biết con".
Xin Chúa
cho con:
Biết mình cũng yếu hèn và hay sai
lỗi, để con không lên mặt xét đoán
và kết án anh em.
Biết mình hay che đậy và giả hình,
để sẵn sàng cảm thông và bỏ qua lỗi
lầm của kẻ khác.
Biết mình thích được khen khi
làm được việc tốt, để con
năng khen ngợi động viên người
khác.
3)
HÃY TỰ SỬA LỖI MÌNH TRƯỚC
KHI SỬA LỖI ANH EM:
Người ta thường dễ phát hiện các khuyết
điểm lỗi lầm dù nhỏ bé của
người khác mà khó nhận ra sai lỗi
lớn lao của mình. Nguyên nhân là do chúng ta
có thói ích kỷ tự mãn nên bị
mù quáng và hay xét đoán kết án
anh em.
Lời Chúa hôm nay dạy chúng ta:
Đừng vội kết án tha nhân vì chính
mình cũng có đầy khuyết điểm,
như người xưa dạy: “Chân mình
những lấm bê bê, lại cầm bó đuốc
mà rê chân người”. Tuy nhiên nếu là
người giữ địa vị lãnh
đạo trong gia đình, học đường
hoặc xã hội, có trách nhiệm
giữ gìn kỷ cương, thì chúng ta cũng
cần sửa dạy những người sai
lỗi. Khi đó để lời sửa dạy có
sức thuyết phục và đạt kết quả,
đòi chúng ta phải sửa mình
trước khi răn dạy kẻ khác.
Một nhà thần bí Ấn độ đã
phát biểu kinh nghiệm của mình như sau:
"Tôi là một nhà cách mạng khi còn trẻ, và tất
cả những gì tôi cầu với Chúa là : "Lạy
Chúa, xin cho con quyền lực để con cải tạo
thế giới ngày một nên tốt hơn". Rôì
khi tới tuổi trung niên, tôi nhận ra rằng
nửa cuộc đời đã qua đi rồi mà tôi
vẫn chưa cải tạo được thế
giới, nên tôi đã đổi lại lời
cầu : "Lạy Chúa, xin cho con hoán cải những
người con có dịp tiếp xúc”. Bây giờ tôi
đã về già và sắp kết thúc cuộc
đời, tôi thấy mình cũng vẫn chưa
biến đổi được một ai, nên cảm
thấy mình thật khờ dại. Vì thế tôi
lại thay đổi lời cầu như sau: "Lạy
Chúa, xin cho con được ơn hoán cải chính mình
con". Giả như ngay từ khi còn trẻ tôi
đã ý thức về sự bất
lực của mình như thế, thì tôi đã
không uổng phí cả cuộc đời cách vô
ích mà sẽ tập trung để cải tạo bắt
đầu từ chính bản thân trước".
4)
CHÚNG TÔI PHẢI LÀM GÌ ?:
Trong cuộc sống, chúng ta thường hay phán
xét người khác bằng lời nói, cử chỉ
thái độ và luôn đánh giá không
tốt về họ. Nhất là những khi chuyện
trò với bè bạn, chúng ta thường khoe thành
tích của bản thân hay người thân
để tự đề cao mình hay đề cao gia
đình mình và thường chê trách
những người tự nhiên ta có ác
cảm. Về vấn đề này, Đức
Thánh Cha Phan-xi-cô đã dạy: “Những ai phán xét
anh chị em mình, nói xấu anh chị em mình thì họ chính
là kẻ giả hình. Vì họ không đủ can đảm
nhìn lại những thiếu sót, lỗi lầm của
bản thân mình”. Đức Giê-su trong cũng dạy
các tín hữu: “Sao ngươi nhìn thấy cái
rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt
ngươi thì lại không thấy?… Hãy lấy cái đà ra
khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy
giờ ngươi sẽ trông rõ để lấy cái rác
khỏi mắt anh em ngươi”.
Khi phê phán chỉ trích, kết án một
người nào đó là chúng ta
đã biểu lộ sự ác cảm thù
ghét họ. Những người có tình
yêu thương sẽ không xét đoán ý
trái hoặc kết tội người mình
yêu thương, nhưng sẽ biểu lộ sự
khoan dung tha thứ, sẽ luôn xét đoán ý
tốt, trở thành luật sư bào
chữa lỗi lầm thay vì làm công tố viên
buộc tội cho họ, Để luôn xét đoán
ý tốt cho tha nhân, chúng ta hãy xin Chúa gia
tăng tình thương trong lòng chúng ta.
Nhờ đó, chúng ta sẽ đối
xử khoan dung nhân hậu với những
kẻ thù ghét mình để xóa bỏ
thù hận, biến thù thành bạn của mình.
4.
THẢO LUẬN:
Để chu toàn sứ mạng loan báo
Tin Mừng, Đức Phao-lô Đệ Lục
đã nói: “Con người ngày nay thích
nghe nhân chứng hơn thầy dạy. Nếu họ
có nghe thầy dạy là vì thầy dạy
cũng là chứng nhân”. Trong những ngày
này chúng ta sẽ làm gì để đem
Chúa đến với anh em lương dân ?
5.
LỜI CẦU:
Lạy Chúa Giê-su. Xin giúp con thực hành Lời
Chúa trong thư thánh Phao-lô: “Lời có ích lợi cho
việc dạy dỗ, biện bác, sửa trị và rèn
luyện trong công chính: để người của Thiên
Chúa trở nên trọn hảo và sẵn sàng thực hiện
mọi việc lành.” (2 Tm 1,16–17); Xin cho con có đôi
mắt của Chúa, để con nhìn anh em như là hồng
ân và là quà tặng Chúa ban; Xin cho con có trái
tim của Chúa, để sống yêu thương
với lòng bao dung tha thứ và biết xót
thương tha nhân. Và cuối cùng xin cho con học
nơi Chúa sự hiền lành và khiêm
nhường trong lòng để con nên chứng nhân cho tình
thương của Chúa trước mặt
người đời. Amen.
LM ĐAN VINH – HHTM
|