Đức
tin và lý trí
Sự kiện Chúa Giêsu Phục sinh không những
là chuyện khó tin, khó hiểu đối với người
thời đại nhưng nó vẫn luôn là một thách thức
cho niềm tin của mọi Kitô hữu và ngay cả các tông
đồ là những người sống cùng thời với
Chúa. Mà đại biểu cho niềm tin yếu kém ấy
chính là tông đồ Tôma.
Chúng ta phải công nhận rằng, dù sống
cách chúng ta hằng 20 thế kỷ nhưng Tôma có tâm trạng
và lối suy nghĩ giống với suy nghĩ của con
người sống trong thời đại khoa học hôm
nay. Ông thuộc mẫu người có đầu óc thực
tế. Ông chỉ xác nhận những gì là chân lý khi
được kiểm chứng bằng giác quan. Tuy nhiên,
ông quên một điều quan trong là không phải tất cả
mọi vấn đề trong cuộc sống là tuyệt
đối và chắc chắn, điều có thể kiểm
chứng bằng giác quan, nhất là trong lãnh vực tinh thần.
Khổng Tử có nói: "những gì mắt thấy, tai
nghe chưa hẳn là sự thật".
Qua thật, kinh nghiệm cuộc sống cho
chúng ta thấy, có quá nhiều vấn đề mà chúng ta
không thể giải quyết với kiến thức khoa học.
Khoa học không phải là tất cả và sự hiểu biết
của con người vẫn luôn là giới hạn. Khoa học
không thể cho chúng ta thấy được ý nghĩa của
cuộc sống này, cũng như không thể cất đi
những đau khổ mà con người đang phải
đương đầu gánh chịu. Nhưng câu hỏi:
Con người từ đâu tới? Rồi sẽ đi về
đâu? Đằng sau cuộc sống đầy những
nuớc mắt và hạnh phúc là gì...? Vẫn luôn là một
dâu chấm hỏi thách thức các nhà khoa học.
Chúng ta tưởng rằng khi khoa học phát
triển đến một cạnh giới rực rỡ
thì chúng có có thể xóa hết mọi đau khổ của
kiếp người. Nhưng thực tế cuộc sống
hôm nay cho chúng ta câu trả lời chính xác: có qua nhiều chiến
tranh, quá nhiều bệnh tật, quá nhiều vũ khí giết
người tối tân do con người tạo ra...một
sự thật là con người có nguy cơ là nạn nhân của
khoa học: vũ khí hạt nhân, bom nguyên tử...
Đương nhiên chúng ta không phủ nhận những giá
trị và những cống hiến của khoa học cho
công ích con người nhưng nếu khoa học không
được đặt trên nền tảng ý nghĩa của
cuộc sống con người thì nó trở thành thảm họa
cho nhân loại.
Với cách suy nghĩ cá nhân và với đầu
óc khoa học của mình, Tôma có quyền đặt nghi vấn
cho sự kiện phục sinh của Chúa Giêsu do các Tông đồ
thuật lại. Ông đòi được thấy và chạm
vào Chúa. Và rồi Chúa đã hiện ra, có mặt Tôma. Chúa chê
ông cứng lòng tin trước những lời chứng của
anh em. Nhưng Ngài cũng đáp ứng khát vọng của
ông. Để rồi ông cũng đượcthấy và
tin như anh em.
Xung quanh chúng ta hôm nay, cũng có nhiều
người như Tôma, thậm chí còn cứng lòng hơn
Tôma. Họ đòi được thấy và chạm đến
những thực tại vô hình như: Thiên Chúa, linh hồn,
đời sau... rồi mới tin. Nhưng liệu khi thấy
và chạm đến thì đức tin có còn cần thiết
và có ý nghĩa gì nữa không?
Thật ra đức tin và lý trí không mâu thuẫn
nhau. Nhưng bổ túc cho nhau: chính đức tin làm cho chúng
ta hiểu biết sâu rộng hơn và cũng chính nhờ
lý trí mà niềm tin của chúng ta thêm vững chắc.
Trước những tực tại vô hình thì
sự tuân phục của đức tin vẫn luôn cần
thiết. Chính nhờ sự tuân phục của đức
tin mà những người phụ nữ viếng mồ
Chúa nhận ra Chúa Giêsu phục sinh và trở thành nhân chứng
cho Người. Các Tông đồ cũng thế. Cách nào
đó họ có diễm phúc hơn chúng ta. Nhưng đức
tin của họ cũng không được trang bị
hơn chúng ta bao nhiêu khi đứng trước sự kiện
Chúa Giêsu sống lại và hiện ra. Sự khác biệt giữa
Tôma và các Tông đồ khác chính là sự tuân phục của
đức tin. Phép lạ chính yếu không phải là một
việc phi thường mà trước tiêm là một gặp
gở trong đức tin. Chỉ có trong đức tin con
người mới nhận ra phép lạ, và cũng chỉ
trong đức tin chúng ta mới có thể gặp được
Đức Kitô phục sinh.
Đức tin của chúng ta hôm nay dựa trên
đức tin của những người đã thấy và
đã tin, đã dám hy sinh mạng sống để nói lên rằng
Chúa đã sống lại. Vì thế, chúng ta cũng phải
giúp người khác thấy và chạm đến Chúa. Muốn
thế, chúng ta cần phải sống như người
đang thấy Chúa. Thấy Chúa phục sinh khi sống thanh
thoát, không bám díu vào những danh lợi thấp hèn. Tin Chúa phục
sinh khi nhận ra ý nghĩa của thập giá đau khổ
chỉ là chặng đường tiến đến sự
sống vĩnh cữu. Tin vào Chúa Phục sinh là dám hiến
thân vì hạnh phúc nhân loại. Vì nếu tin vào Chúa phục
sinh mà con tha thiết với cuộc sống trần thế
đến nỗi sợ thiệt thân, ngại hy sinh... thì
đó là niềm tin giã tạo.
Lạy Chúa Kitô phục
sinh, xin cho ánh sáng của Chúa hướng dẫn tâm trí, suy
nghĩ và hành động của chúng con, để trong tất
cả mọi sự chúng con luôn sống theo thánh ý Chúa. Xin
cho chúng con nhận ra được giới hạn của
lý trí và sự yếu kém của đức tin để cần
được Chúa gia tăng đức tin và mở mang trí
hiểu. Ước gì sự hiểu biết của con
không làm cho con rời xa Chúa mà kéo chúng con đến gần
Ngài hơn để chúng con nhận ra tình thương của
Chúa hiện diện quanh con trong từng phút giây của cuộc
sống.
|