ĐÊM THÁNH

(Giáng Sinh – Lễ Đêm)

THÁNH TỬ GIÁNG THẾ YÊU THƯƠNG CỨU ĐỘ

NHÂN GIAN HÂN HOAN HẠNH PHÚC BÌNH AN

Đêm nay là đêm cực thánh, đêm ứng nghiệm lời tiên tri từ hàng ngàn năm trước. Lời hứa của Thiên Chúa đã thực sự nên trọn. Cả trời đất hân hoan đồng ca: “Đêm thánh vô cùng, giây phút tưng bừng, đất với trời, xe chữ đồng. Đêm nay Chúa Con thần thánh tôn thờ, canh khuya giáng sinh trong chốn hang lừa…” (Đêm Thánh Vô Cùng – Still Nacht! Heilige Nacht! – Nhạc: Franz Xaver Grüber, lời Việt: Hùng Lân). [1]

Đêm nay Con Thiên Chúa giáng trần, nhập thể và nhập thế – mặc xác phàm và ở với nhân loại. Không còn niềm vui nào hơn nữa. Niềm vui khôn tả khi người dưới được người trên đến thăm; thần dân vô cùng hạnh phúc khi được nhà Vua ghé vào “tệ xá” của mình; dân tình khốn khổ vì thấp cổ bé miệng sẽ trở nên sung sướng khi được tổng thống lưu ý. Thế thì niềm vui sướng tột cùng, hơn mọi niềm vui sướng khác, bởi vì chính Vua của các vua và Chúa của các chúa đích thân vi hành, đích thân đến với chúng ta.

Giáo hội quen dùng tán tụng ca của các thiên thần hát vang trong đêm Con Chúa sinh tại Bêlem: Gloria in excelsis Deo (Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời). Ngôn ngữ loài người không thể đủ để diễn tả niềm hạnh phúc tuyệt đỉnh này! Nhà soạn nhạc Johann Sebastian Bach đã sáng tác bản nhạc tôn giáo “Gloria” vào năm 1733, và khoảng năm 1745, ông viết bản “Gloria in excelsis Deo” [2] cũng theo “phong cách” như bản “Gloria”. Cả hai bản đều được viết ở âm thể Si Trưởng. Bản “Gloria in excelsis Deo” đã được cất tiếng hát vang vào ngày lễ Giáng Sinh năm 1745 để mừng đón hòa bình sau những đợt chiến tranh Salesia giữa Áo quốc và Prussia.

Ngày xưa, ngôn sứ Isaia đã xác định: “Dân đang lần bước giữa tối tăm đã thấy một ánh sáng huy hoàng; đám người sống trong vùng bóng tối, nay được ánh sáng bừng lên chiếu rọi” (Is 9:1). Tại sao? Ngôn sứ Isaia liệt kê nhiều lý do: “Chúa đã ban chứa chan niềm hoan hỷ, đã tăng thêm nỗi vui mừng. Họ mừng vui trước nhan Ngài như thiên hạ mừng vui trong mùa gặt, như người ta hỷ hoan khi chia nhau chiến lợi phẩm. Vì cái ách đè lên cổ dân, cây gậy đập xuống vai họ, và ngọn roi của kẻ hà hiếp, Ngài đều bẻ gãy như trong ngày chiến thắng quân Mađian. Vì mọi giầy lính nện xuống rần rần và mọi áo choàng đẫm máu sẽ bị đem thiêu, làm mồi cho lửa. Vì một trẻ thơ đã chào đời để cứu ta, một người con đã được ban tặng cho ta” (Is 9:2-5a).

Có hàng ngàn lần một trẻ thơ trở thành một đức vua, nhưng chỉ có một lần một Đức Vua trở thành một Trẻ Thơ. Độc nhất vô nhị. Trẻ Thơ đó chính là Con Thiên Chúa, là Đấng đến giải thoát nhân loại khỏi tội lỗi và quyền lực của bóng tối. Đêm nay là Đêm Nhiệm Mầu, Đêm Thánh Ân, Đêm Bình An, Đêm Giao Hòa Đất Trời, là Giờ Hạnh Phúc, là Ngày Độc Lập, là Ngày Quốc Khánh Tâm Linh của cả nhân loại chúng ta.

Đấng Cứu Thế đầy uy lực và với nhiều danh hiệu: “Người gánh vác quyền bính trên vai, danh hiệu của Người là Cố Vấn kỳ diệu, Thần Linh dũng mãnh, người Cha muôn thuở, Thủ Lãnh hoà bình” (Is 9:5b). Không dừng ở mức đó, mọi sự vẫn không ngừng tiếp diễn: “Người sẽ mở rộng quyền bính, và lập nền hoà bình vô tận cho ngai vàng và vương quốc của vua Đavít. Người sẽ làm cho vương quốc được kiên cố vững bền trên nền tảng chính trực công minh, từ nay cho đến mãi muôn đời. Vì yêu thương nồng nhiệt, Đức Chúa các đạo binh sẽ thực hiện điều đó” (Is 9:6).

Ngày Đấng Cứu Thế đã giáng sinh cho chúng ta chan hòa niềm vui mừng. Niềm vui nối tiếp nỗi mừng kể từ hôm nay, và Ngài chính là Đức Kitô, là Ngôi Hai Thiên Chúa, là Đấng cứu độ các tội nhân chúng ta. Vì thế, chúng ta phải thể hiện niềm vui sướng đó theo cách mà Thánh Vịnh gia đã làm, đó là “reo hò mừng Chúa, tung hô Người là Núi Đá độ trì ta, vào trước Thánh Nhan dâng lời cảm tạ, cùng tung hô theo điệu hát cung đàn” (Tv 95:2). Chắc hẳn có những người rất muốn biết lý do cho hai năm rõ mười. Và đây là lý do: “Bởi Đức Chúa là Chúa Trời cao cả, là Đại Vương trổi vượt chư thần, nắm trong tay bao vực sâu lòng đất, giữ chủ quyền muôn ngọn núi vút cao. Đại dương Chúa đã tạo thành là của Chúa, lục địa do tay Người nhào nắn cũng thuộc về Người” (Tv 95:3-5).

Thánh vịnh gia không thể giấu được niềm vui nên đã phải mời gọi mọi người đồng tâm nhất trí: “Hãy vào đây, ta cúi mình phủ phục, quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta. Bởi chính Người là Thiên Chúa ta thờ, còn ta là dân Người lãnh đạo, là đoàn chiên tay Người dẫn dắt” (Tv 95:6-7). Được tôn thờ Ngài là đại phúc đối với chúng ta. Thật vậy, việc chúng ta ca tụng Ngài chẳng thêm gì cho Ngài, nhưng lại sinh ích lợi và kéo hồng ân xuống cho chính mỗi chúng ta. Một dạng tác động kỳ diệu vô cùng!

Chính Thánh Phaolô đã xác nhận: “Quả thế, ân sủng của Thiên Chúa đã được biểu lộ, đem ơn cứu độ đến cho mọi người” (Tt 2:11). Tuy nhiên, “ân sủng đó dạy chúng ta phải từ bỏ lối sống vô luân và những đam mê trần tục, mà sống chừng mực, công chính và đạo đức ở thế gian này” (Tt 2:12). Thánh Phaolô giải thích cặn kẽ: “Sở dĩ như vậy, là vì chúng ta trông chờ ngày hồng phúc vẫn hằng mong đợi, ngày Đức Kitô Giêsu là Thiên Chúa vĩ đại và là Đấng cứu độ chúng ta, xuất hiện vinh quang. Vì chúng ta, Người đã tự hiến để cứu chuộc chúng ta cho thoát khỏi mọi điều bất chính, và để thanh luyện chúng ta, khiến chúng ta thành Dân riêng của Người, một dân hăng say làm việc thiện” (Tt 2:14). Vấn đề quan yếu là “hăng say làm việc thiện”, vậy mới là sống tích cực, chứ không chỉ sống tiêu cực là “xa điều xấu, tránh điều ác”.

Trình thuật của Thánh sử Luca cho biết: “Thời ấy, hoàng đế Augúttô ra chiếu chỉ, truyền kiểm tra dân số trong khắp cả thiên hạ. Đây là cuộc kiểm tra đầu tiên được thực hiện thời ông Quiriniô làm tổng trấn xứ Xyri. Ai nấy đều phải về nguyên quán mà khai tên tuổi. Bởi thế, ông Giuse từ thành Nadarét, miền Galilê, lên thành vua Đavít tức là Bêlem, miền Giuđê, vì ông thuộc gia đình dòng tộc vua Đavít. Ông lên đó khai tên cùng với người đã thành hôn với ông là bà Maria, lúc ấy đang có thai. Khi hai người đang ở đó, thì bà Maria đã tới ngày mãn nguyệt khai hoa. Bà sinh con trai đầu lòng, lấy tã bọc con, rồi đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong nhà trọ”.

Lời kể ngắn gọn nhưng súc tích, chất chứa cả một khoảng thời gian dài, khoảng không gian mênh mông và ẩn chứa biết bao nỗi cơ cực trong hành trình đó. Đường sá xa xôi, trời lại tối tăm và giá lạnh, tìm chỗ nghỉ đêm thì bị từ chối thẳng thừng, không được ai bố thí cho chút lòng trắc ẩn – dù chỉ là thương hại. Cứ tưởng tượng cũng thấy gian nan vô cùng. Khổ thật!

Thế nhưng trong cái xui luôn có cái hên. Tại vùng xa xôi hẻo lánh đó có những người chăn chiên sống ngoài đồng và thức đêm canh giữ đàn vật. Bỗng dưng sứ thần Chúa đứng ngay bên họ, và vinh quang của Chúa chiếu toả chung quanh, khiến họ kinh khiếp hãi hùng. Bất ngờ và lạ quá, thế thì sợ đến chết đứng như Từ Hải luôn chứ nói chi tới hãi hùng. Đang khi trời tối đen như đêm 30, đen thui như mõm chó, trăng không có, điện đóm cũng không, thế mà bỗng dưng sáng chói lói hơn cả đèn cao áp, đẹp hơn cả “những ánh mắt hỏa châu”, mà họ chỉ là những trẻ mục đồng nghèo hèn và thất học – như Việt Nam gọi là lũ trẻ chăn trâu hoặc chăn bò, thế thì hỏi sao không hốt hoảng cho được? Nhưng đâu còn có đó.

Sứ thần biết họ đang lo sợ nên đã động viên họ: “Anh em đừng sợ. Này tôi báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn dân: Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đavít, Người là Đấng Kitô Đức Chúa” (Lc 2:10-11). Các mục đồng chẳng là gì trước mặt người đời, thế mà họ lại là những người đầu tiên được đón nhận Tin Mừng. Họ quả là đại phúc!

Và rồi Thiên Thần “mách nước” cho họ: “Anh em cứ dấu này mà nhận ra Người: anh em sẽ gặp thấy một TRẺ SƠ SINH bọc tã, nằm trong máng cỏ” (Lc 2:12). Dấu chỉ rất ư bình thường mà lại rất lạ lùng. Và như để củng cố niềm tin cho họ, bỗng dưng muôn vàn thiên binh hợp với sứ thần cất tiếng ngợi khen Thiên Chúa: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương” (Lc 2:14). Điệu lý giáng sinh thật tuyệt vời!

Và kìa, hình như văng vẳng tiếng bổng trầm, du dương, êm đềm và nhịp nhàng của Đức Mẹ đang nhẹ ru Hài Nhi Giêsu:

À ơi, Con hãy ngủ ngoan

Mai kia khôn lớn hiến thân cứu đời

Đêm nay Thánh Tử làm người

Danh Chúa rạng ngời, nhân loại bình an

Lạy Thánh Phụ giàu lòng thương xót, chúng con cảm tạ Cha đã ban chính Ngôi Con đến thế gian để cứu độ chúng con. Lạy Chúa Thánh Thần, chúng con cảm tạ Ngài đã dẫn đường chỉ lối và soi sáng để chúng con nhận biết Hài Nhi sinh ra nơi hang lừa là Đấng Cứu Thế.

Lạy Đức Mẹ Maria và Đức Thánh Giuse, chúng con cảm ơn nhị vị đã vâng lời Thiên Chúa mà chấp nhận mọi gian nan để trao Đấng Cứu Thế cho chúng con. Lạy Thánh Nhi Giêsu, chúng con cảm tạ Ngài đã đến ở với chúng con. Xin thương ban cho dân Việt chúng con được hưởng bình an và tự do đích thực, xin giúp chúng con hưởng trọn Niềm Vui Giáng Sinh và được hưởng Hồng Ân Cứu Độ. Nhờ Thánh Danh Hài Đồng Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU

(1) SILENT NIGHT, HOLY NIGHT (Thơ: Joseph Mohr – Nhạc: Franz Xavier Gruber)

https://www.youtube.com/watch?v=8ri2thaAIyA

(2) Thưởng thức GLORIA IN EXCELSIS DEO (BWV 191) của nhà soạn nhạc Johann Sebastian Bach:

http://www.youtube.com/watch?v=cGRbOjqOSYs – http://www.youtube.com/watch?v=eChEWK_4B3Q