Hạnh phúc nào cũng có ít nhiều đau khổ, hy sinh. Mức độ hạnh phúc được “đo” bằng mức độ gian khổ. Chúa Giêsu biết rõ giá trị của đau khổ nên Ngài luôn động viên chúng ta “vác thập giá của mình” mà theo Ngài. Các thập giá của chúng ta đồng quy về Thập Giá của Đức Kitô. Qua được “ải khổ” này thì niềm hạnh phúc vô cùng lớn lao, phàm ngôn không thể diễn tả, chỉ có thể nói đó là Vĩnh Phúc. Các thánh là những người đang tận hưởng Nguồn Phúc này.

Tất cả đều phải nên một, bởi vì “chỉ có MỘT Chúa, MỘT niềm tin, và MỘT phép rửa. Chỉ có MỘT Thiên Chúa, Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi người và trong mọi người” (Ep 4:5-6). Nên một là trở nên duy nhất – một trong bốn đặc tính của Giáo hội. Là một Giáo hội duy nhất nhưng có ba thành phần: Giáo hội Khải hoàn (các thánh vinh hiển, các thánh thực thụ), Giáo hội Đau khổ (các linh hồn nơi luyện hình, chắc chắn sẽ thành thánh), và Giáo hội Chiến đấu (những người trên đường lữ hành trần gian, có thể nên thánh). Ba thành phần này của Giáo hội duy nhất được gọi là “các thánh cùng thông công”.

Theo truyền thống Giáo hội, Tháng Mười Một là Tháng Cầu Hồn. Có gì đó khá đặc biệt khiến lòng người thấy “lạ” giữa khoảng giao mùa Thu – Đông. Ngày đầu tiên của Tháng Cầu Hồn là ngày mừng kính chư thánh hiển vinh, ngày tiếp theo là ngày cầu nguyện cho các linh hồn nơi Luyện Hình. Sự liên đới này nói lên tính hiệp thông của Giáo hội.

Cuộc sống luôn có những điều bất ngờ, rất lạ, có thể là dấu chỉ về điều gì đó mà con người cần tỉnh thức để khả dĩ nhận biết chính xác. Có những “điều lạ” thì cũng có những “người lạ”. Một trong số “người lạ” đó là Thánh Gioan Tông đồ. Ông kể lại thị kiến: “Tôi thấy một thiên thần mang ấn của Thiên Chúa hằng sống, từ phía mặt trời mọc đi lên. Thiên thần ấy lớn tiếng bảo bốn thiên thần khác, là những vị được quyền phá hại đất liền và biển cả, rằng: ‘Xin đừng phá hại đất liền, biển cả và cây cối, trước khi chúng tôi đóng ấn trên trán các tôi tớ của Thiên Chúa chúng ta’. Rồi tôi nghe nói đến con số những người được đóng ấn: một trăm bốn mươi bốn ngàn người được đóng ấn, thuộc mọi chi tộc con cái Ít-ra-en” (Kh 7:2-4). Có lẽ cần biết rằng con số 144.000 nghĩa là rất nhiều, là vô số, chứ không mang nghĩa “số đếm” như cách tính của loài người.

Những điều được thị kiến luôn là những “sự lạ”. Cái gì cũng lạ, cả một chuỗi các sự lạ. Thánh Gioan kể tiếp: “Sau đó, tôi thấy một đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ. Họ đứng trước ngai và trước Con Chiên, mình mặc áo trắng, tay cầm nhành lá thiên tuế. Họ lớn tiếng tung hô: ‘Chính Thiên Chúa chúng ta, Đấng ngự trên ngai, và chính Con Chiên đã cứu độ chúng ta’. Tất cả các thiên thần đều đứng chung quanh ngai, chung quanh các Kỳ Mục và bốn Con Vật. Họ đều sấp mặt xuống, phủ phục trước ngai và thờ lạy Thiên Chúa mà tung hô rằng: “Amen! Xin kính dâng Thiên Chúa chúng ta lời chúc tụng và vinh quang, sự khôn ngoan và lời tạ ơn, danh dự, uy quyền và sức mạnh, đến muôn thuở muôn đời. Amen” (Kh 7:9-12).

Khi đó, một trong các Kỳ Mục lên tiếng hỏi: “Những người mặc áo trắng kia là ai vậy? Họ từ đâu đến?” (Kh 7:9-13). Và thị nhân Gioan trả lời: “Thưa Ngài, Ngài biết đó”. Vị ấy bảo: “Họ là những người đã đến, sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên” (Kh 7:13-14). Ôi, quả là vô cùng kỳ lạ, vượt ngoài tầm hiểu biết của phàm nhân!

Có gian lao mới có vinh quang. Chắc chắn các thánh là những người đã chịu trăm cay ngàn đắng lúc sinh thời nên ngày nay mới được hưởng hồng ân vĩnh phúc. Tuy nhiên, vấn đề không chỉ là chịu đau khổ mà còn lòng kiên tâm bền chí, đặc biệt là các ngài đã “giặt sạch” và “tẩy trắng” chiếc áo của mình trong chính Máu Cứu Độ của Đức Kitô. Thật tuyệt vời biết bao! Và bất cứ tín nhân nào sống đức tin một cách anh dũng cũng được “tẩy trắng” như vậy.

Thiên Chúa là Đấng quyền linh duy nhất (xem Xh 20:3; Xh 34:14; Đnl 4:35; Đnl 4:39; Đnl 5:7; Đnl 32:39; Gđt 8:20; Kn 12:13; Is 43:10; Is 44:8; Is 45:5-6; Is 46:9; Đn 14:41; Hs 13:4). Và Thánh Vịnh gia cũng đã minh định: “Chúa làm chủ trái đất cùng muôn vật muôn loài, làm chủ hoàn cầu với toàn thể dân cư. Nền trái đất, Người dựng trên biển cả, đặt vững vàng trên làn nước mênh mông” (Tv 24:1-2). Thiên Chúa là Đấng tác sinh muôn loài, toàn năng và cực thánh. Thiên Chúa tốt lành như vậy, thế thì “ai được lên núi Chúa và ai được ở trong đền thánh của Người?”. Đơn giản thôi, Thánh Vịnh gia trả lời ngay: “Đó là kẻ tay sạch lòng thanh, chẳng mê theo ngẫu tượng, không thề gian thề dối” (Tv 24:4). Những ai như vậy sẽ “được Chúa ban phúc lành, được Thiên Chúa cứu độ thưởng công xứng đáng” (Tv 24:5). Quả thật, đây mới chính là “dòng dõi những kẻ kiếm tìm Người, tìm Thánh Nhan Thiên Chúa nhà Gia-cóp” (Tv 24:6).

Mỗi lần kính mừng các thánh là dịp nhắc nhở chúng ta noi gương họ – những người đã quyết tâm thực hành Thánh Luật của Thiên Chúa, thực hiện tới hơi thở cuối cùng, bất chấp cái chết. Chắc chắn các ngài đã cảm nghiệm được sự ngọt ngào của tình yêu huyền nhiệm và lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa.

Thật may mắn và diễm phúc vì chúng ta đã nhận biết Chúa là ai, được tái sinh qua Bí tích Thánh Tẩy, tức là chúng ta đều là những “người trở về từ cõi chết”, được tắm gội trong suối Máu và Nước tuôn trào ra từ Thánh Tâm Chúa Giêsu, và như vậy thì chúng ta phải cố gắng noi gương các thánh. Ai cũng có thể nên thánh nếu thực sự “đè bẹp” được “cái tôi”. Chính “cái tôi” là chướng ngại vật khó vượt qua hơn cả, nếu vượt qua được chính mình thì mọi thứ sẽ hóa thành dễ dàng. Thánh Gioan nói: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa – mà thực sự chúng ta là con Thiên Chúa. Sở dĩ thế gian không nhận biết chúng ta, là vì thế gian đã không biết Người” (1 Ga 3:1). Chuyện thật trăm phần trăm mà cứ ngỡ chỉ có trong mơ mà thôi!

Có lẽ thật là khó mà tin được, và đôi khi người ta không dám tin hoặc không muốn tin, nhưng Thánh Gioan đã xác định rằng “thực sự chúng ta là con Thiên Chúa”. Ôi, vô cùng lạ lùng, quá đỗi mầu nhiệm, đúng là phép lạ nhãn tiền! Chúng ta đang là tôi tớ, là nô lệ, là tội nhân, thậm chí là đang chết, thế mà lại được sống lại và được làm con cái Chúa. Những người không có niềm tin Kitô giáo thực sự đúng mức thì không thể nào tin được. Thảo nào người ta bảo các Kitô hữu là ảo tưởng!

Để minh địch rạch ròi hơn, Thánh Gioan nhắc lại và giải thích: “Hiện giờ chúng ta là con Thiên Chúa, nhưng chúng ta sẽ như thế nào, điều ấy chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Đức Kitô xuất hiện, chúng ta sẽ nên giống như Người, vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy. Phàm ai đặt hy vọng như thế vào Đức Kitô thì làm cho mình nên thanh sạch như Người là Đấng thanh sạch” (1 Ga 3:2-3). Sự thật minh nhiên, nhưng đầu óc “bã đậu” của phàm nhân chúng ta lúc này không thể hiểu hết, trí tưởng tượng “dỏm” của chúng ta cũng không thể hình dung ra được, bởi vì thân tục lụy không xứng đáng được “chạm” vào những gì thánh thiêng của Thiên Chúa.

Nước Trời là cõi thiêng, Thiên Đàng là cõi phúc, nhưng không phải là cõi thiên thai mà chàng Lưu Nguyễn đã lạc vào ngày xưa, hoặc như cõi bồng lai tiên cảnh trong truyện cổ tích, mà là Vương Quốc của Thiên Chúa. Trình thuật Mt 5:1-12 nói về Bát Phúc (Tám Mối Phúc Thật, Bài Giảng Trên Núi), cũng là Bản Tuyên Ngôn Độc Lập của Thiên Quốc do chính Chúa Giêsu biên soạn, là Đệ Nhất Tuyên Ngôn so với bất kỳ Bản Tuyên Ngôn nào của các quốc gia trên thế giới. Bản Tuyên Ngôn đặc biệt này ngắn gọn nhất, ít điều khoản nhất, nhưng lại chính xác nhất và “độc đáo” nhất.

Bản Tuyên Ngôn Thiên Quốc này đã được chính Chúa Giêsu đọc công khai trước bàn dân thiên hạ. Bên cạnh Chúa Giêsu khi đó có các môn đệ. Ngài không ra vẻ trịnh trọng mà rất tự nhiên, thân thiện, không cần nghi thức chi cho mệt. Chúa Giêsu “quá đã” luôn! Ngài điềm đạm và dõng dạc tuyên bố:

1. Phúc thay ai có tâm hồn NGHÈO KHÓ, vì Nước Trời là của họ.

2. Phúc thay ai HIỀN LÀNH, vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.

3. Phúc thay ai SẦU KHỔ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.

4. Phúc thay ai KHÁT KHAO nên người công chính, vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng.

5. Phúc thay ai XÓT THƯƠNG người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.

6. Phúc thay ai có TÂM HỒN TRONG SẠCH, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.

7. Phúc thay ai XÂY DỰNG HOÀ BÌNH, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.

8. Phúc thay ai BỊ BÁCH HẠI vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ.

Thật lạ là Chúa Giêsu cũng chẳng văn hoa bóng bẩy, không cầu kỳ, mà dùng lời lẽ bình dị để ai cũng có thể hiểu. Nghe rất sướng lỗ tai! Cuối cùng, Ngài còn “láy” thêm: “Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa. Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Quả vậy, các ngôn sứ là những người đi trước anh em cũng bị người ta bách hại như thế” (Mt 5:11-12). Câu “láy” này nghe chừng “ngược đời” lắm, nhưng chính cái ngược đời đó lại làm cho người ta được hạnh phúc đích thực và miên viễn – tức là Vĩnh Phúc.

Chúng ta biết được các thánh ngày xưa như thế nào nhờ đọc Hạnh Các Thánh, nhưng chúng ta có thể biết các thánh như thế nào ngay trong thời đại của chúng ta – như ĐGH Gioan XXIII, ĐGH Gioan Phaolô II, ĐGH Phaolô VI, Mẹ Thánh Teresa Calcutta,... và không ai xa lạ là ĐHY P.X. Nguyễn Văn Thuận. Các ngài đã anh dũng chiến đấu kiên cường bằng “vũ khí” đức tin của mình, không hề nao núng, ngoan cường tới cùng, mỗi người mỗi vẻ, nên giờ đây các ngài đã đạt được mục đích tối hậu của kiếp người là Ơn Cứu Độ.

Niềm hạnh phúc lớn lao và có thật mà chúng ta đang được hưởng đó là “chúng ta được liên kết trong một Thần Khí duy nhất mà đến cùng Chúa Cha” (Ep 2:18). Và không chỉ như vậy, chúng ta còn được trở nên “NGƯỜI ĐỒNG HƯƠNG với các người thuộc dân thánh, và là NGƯỜI NHÀ của Thiên Chúa” (Ep 2:19), mặc dù chúng ta vốn dĩ chỉ là kẻ xa người lạ, là kẻ ăn nhờ ở đậu hoặc tạm trú. Thật không thể nào tả nổi niềm hạnh phúc quá lớn lao như vậy!

Lạy Thiên Chúa, xin ban thêm đức tin cho chúng con, xin giúp chúng con noi gương các thánh mà trung kiên làm chứng về Ngài cho tới hơi thở cùng, dù phải thiệt thòi bằng cách nào đó và với mức độ nào đó. Xin thêm sức cho chúng con chịu thanh luyện ngay trên thế gian này để chúng con không phải trải qua Lửa Thanh Tẩy nơi Luyện Hình.

Lạy chư vị thánh nhân, xin cầu thay nguyện giúp chúng con, xin phù hộ để chúng con can đảm noi gương chứng nhân anh dũng đức tin của các ngài – ở mọi nơi và trong mọi lúc. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU