(Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả – 24 tháng 6)

Sinh nhật là ngày kỷ niệm một sinh vật ra đời làm người – với đầy đủ nhân vị, nhân phẩm và nhân quyền, đặc biệt là được làm con cái của Thiên Chúa. Sinh nhật là một ngày đáng nhớ, dù số phận có thế nào, không ai giống ai. Giáo Hội xác định: “Mọi người đều có quyền hưởng một nền giáo dục đầy đủ và xứng hợp với thiên chức làm người của mình, mỗi ngày một tham gia vào đời sống xã hội, nhất là về kinh tế và chính trị, một cách tích cực hơn, hầu có thể hưởng dụng di sản văn hóa thiêng liêng của nhân loại một cách dễ dàng hơn, hợp với chức vị là người con của Thiên Chúa” (Tuyên Ngôn Giáo Dục, Công đồng Vatican II).

Đa số người ta sinh ra đều rất bình thường, nhưng có một số người khá đặc biệt ngay từ khi lọt lòng mẹ, bằng cách này hay cách nọ, theo Thánh Ý của Thiên Chúa quan phòng và tiền định từ thuở đời đời, mỗi người có một danh phận và được đặt ở một vị trí theo ý muốn của Thiên Chúa, chúng ta có muốn khác cũng không được.

Thời Cựu Ước, Thiên Chúa phán với ông Giêrêmia: “Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi; trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hoá ngươi, Ta đặt ngươi làm ngôn sứ cho chư dân” (Gr 1:5). Ông lo sợ không biết ăn nói, nhưng Thiên Chúa bảo ông đừng sợ, rồi Ngài chạm vào miệng ông và đặt lời Ngài vào miệng ông (Gr 1:8-9). Thời Tân Ước, khi thấy những điều lạ ở ông bà Dacaria và hài nhi Gioan, người ta thắc mắc: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” (Lc 1:66). Quả thật, bé Gioan là một dị nhi, được Thiên Chúa tác tạo để làm người tiền phong cho Đấng Cứu Thế.

Kinh Thánh cho biết lời kêu gọi của ngôn sứ Isaia: “Hỡi các đảo, hãy nghe tôi đây, hỡi các dân tộc miền xa xăm, hãy chú ý: Đức Chúa đã gọi tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ, lúc tôi chưa chào đời, Người đã nhắc đến tên tôi. Người đã làm cho miệng lưỡi tôi nên như gươm sắc bén, giấu tôi dưới bàn tay của Người. Người đã biến tôi thành mũi tên nhọn, cất tôi trong ống tên của Người” (Is 49:1-2). Ông Isaia xác định về ơn gọi của ông được Thiên Chúa tiền định từ khi ông chưa ra đời.

Thiên Chúa nói với ông rằng ông là người tôi trung, và Ngài dùng ông để “biểu lộ vinh quang của Ngài” (Is 49:3), còn ông cho biết rằng ông đã “vất vả luống công, phí sức mà chẳng được gì” (Is 49:4a). Qua những gì đã xảy ra, ông xác tín: “Nhưng sự thật, đã có Đức Chúa minh xét cho tôi, Người dành sẵn cho tôi phần thưởng” (Is 49:4b). Hạnh phúc đó ông xứng đáng được tận hưởng vì vinh danh Thiên Chúa.

Ông cho biết thêm: “Giờ đây Đức Chúa lại lên tiếng. Người là Đấng nhào nặn ra tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ để tôi trở thành người tôi trung, đem nhà Gia-cóp về cho Người và quy tụ dân Israel chung quanh Người. Thế nên tôi được Đức Chúa trân trọng, và Thiên Chúa tôi thờ là sức mạnh của tôi” (Is 49:5). Thiên Chúa thấu suốt mọi sự từ đời đời, và Ngài cũng quan phòng và tiền định mọi thứ từ đời đời. Chính vị Thiên Chúa toàn năng đó đã trao thêm trọng trách cho ông: “Nếu ngươi chỉ là tôi trung của Ta để tái lập các chi tộc Gia-cóp, để dẫn đưa các người Israel sống sót trở về thì vẫn còn quá ít. Vì vậy, này Ta đặt ngươi làm ánh sáng muôn dân, để ngươi đem ơn cứu độ của Ta đến tận cùng cõi đất” (Is 49:6).

Thật vậy, Thánh Vịnh gia đã thân thưa: “Lạy Chúa, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ, biết cả khi con đứng con ngồi. Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa, đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét, mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả” (Tv 139:1-3). Ngài không biết rõ sao được, bởi vì Ngài là Đấng tạo dựng nên chúng ta kia mà!

Tất cả mọi sự, cả vô hình và hữu hình, cả điều lớn lẫn điều nhỏ nhất, Thiên Chúa đều biết rõ mười mươi: “Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo, dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con. Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng, công trình Ngài xiết bao kỳ diệu! Hồn con đây biết rõ mười mươi. Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì, khi con được thành hình trong nơi bí ẩn, được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu” (Tv 139:13-15). Ai đau xác hoặc khổ hồn thì Thiên Chúa đều thấu suốt, Ngài có để cho chúng ta chịu đau khổ là vì lợi ích của chúng ta. Thật vậy, Thomas Carlyle (1795-1881 – triết gia, nhà văn châm biếm, nhà viết luận, sử gia và nhà giáo người Tô Cách Lan) đã nhận định: “Tai ương là bụi kim cương mà Thiên Đàng dùng để đánh bóng châu báu”. Ý Chúa nhiệm mầu, chúng ta không thể nào hiểu nổi!

Đau khổ là một mầu nhiệm. Chúa Giêsu vẫn nhắc nhở mọi người về việc chịu đau khổ: Vác Thập Giá hằng ngày. Và “cửa hẹp” là một phần trong hành trình đức tin mà ai cũng phải cố gắng “đi vào”.

Việc “vào cửa hẹp” đã được Thánh Phaolô nhắc lại lời Chúa Giêsu khi ông rao giảng Tin Mừng cho dân ngoại: “Trên đường lên Giêrusalem, Đức Giêsu đi ngang qua các thành thị và làng mạc mà giảng dạy. Có kẻ hỏi Người: “Thưa Ngài, những người được cứu thoát thì ít, có phải không?”. Người bảo họ: “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào, vì tôi nói cho anh em biết: có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được. Một khi chủ nhà đã đứng dậy và khoá cửa lại, mà anh em còn đứng ở ngoài, bắt đầu gõ cửa và nói: “Thưa ngài, xin mở cho chúng tôi vào!” thì ông sẽ bảo anh em: “Các anh đấy ư? Ta không biết các anh từ đâu đến!” (Cv 13:25-26).

Cửa hẹp chẳng bao giờ dễ vào, đau khổ luôn gây khó chịu. Ai chịu được đau khổ và vào được cửa hẹp thì sẽ trở nên mạnh mẽ và chiến thắng. Những người sống khắc khổ như vậy thường bị người ta cho là dại dột hoặc ngu xuẩn, thế nhưng chính những người can đảm đó lại trở thành các “dị nhân” của Thiên Chúa. Các Kitô hữu là những người có lối sống “không giống ai” nên ở đâu họ cũng bị bách hại, đủ kiểu và đủ mức. Khổ vô tận!

Trình thuật Lc 1:57-66. 80) cho biết sự kiện “dị nhi” Gioan Tẩy Giả ra đời, láng giềng chia vui nhưng cũng vô cùng ngạc nhiên. Tới ngày mãn nguyệt khai hoa, bà Êlidabét sinh hạ một con trai. Nghe biết Chúa đã quá thương bà như vậy, láng giềng và thân thích đều chia vui với bà.

Tám ngày sau, lúc con trẻ chịu phép cắt bì theo tục lệ. Người ta tính lấy tên cha là Dacaria mà đặt cho “thằng cu”, nhưng bà mẹ liền phản đối, bắt phải đặt tên con là Gioan. Lại kỳ dữ nghen! Thế nên họ bảo rằng trong họ hàng chẳng ai có tên như vậy cả. Người ta làm hiệu hỏi người cha, xem ông muốn đặt tên cho em bé là gì. Ông xin một tấm bảng nhỏ và viết: “Tên cháu là Gioan”. Ái chà, vợ chồng “ăn ý” ghê ta! Ai nấy đều bỡ ngỡ, tròn mắt nhìn nhau mà chả hiểu gì ráo trọi.

Và rồi ngay lúc ấy, miệng lưỡi ông lại mở ra và chúc tụng Thiên Chúa. Tự dưng “ông câm” Dacaria lại nói được bình thường. Ái chà, cái vụ này càng lạ dữ nghen! Láng giềng ai nấy đều kinh sợ, chuyện lạ về gia đình ông Dacaria được đồn ra khắp miền núi Giuđê rất nhanh. Ai nghe cũng trợn mắt chữ O và tròn miện chữ A, nhưng rồi chỉ biết để bụng, suy nghĩ và tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?”. Và quả thật, đó là tác động của bàn tay Thiên Chúa, “dị nhi” Gioan được Ngài phù hộ để chuẩn bị theo kế hoạch của Ngài.

Thánh Luca cho biết rằng Cậu Bé Gioan “càng lớn lên thì tinh thần càng vững mạnh” và “sống trong hoang địa cho đến ngày ra mắt dân Israel” (Lc 1:80). Lối sống của Chàng Gioan cũng rất khác người, phong cách rất “bụi đời”. Người đơn giản là người sống sâu sắc, sống khác người, thế nên thường bị ghét. Gioan cũng thế đấy!

Lạy Thiên Chúa toàn năng, cảm tạ Ngài đã cho con được làm người và được tái sinh làm con cái Ngài qua bí tích Thánh Tẩy, xin nâng đỡ và che chở con trong ân sủng của Ngài. Xin Thánh Gioan Tẩy Giả đồng hành với con, giúp con dám sống “bụi đời” như ngài, luôn biết thu mình nhỏ lại để Thiên Chúa được lớn mạnh, và xin luôn cầu giúp nguyện thay. Con cầu xin nhân Danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU