ĐỨc Giêsu, Nhà cách mẠng xã hỘi vĩ đẠi

Bài trước, chúng ta đã được Tin Mừng cho biết Đức Giêsu là Đấng giải phóng, với bài này, đoạn sách ngôn sứ Isaia khiến ta còn phải nhìn nhận Ngài cũng là nhà cách mạng xã hội nữa !

Trích sách ngôn sứ Isaia ch.42.1-7

¹ Đây là người tôi trung Ta nâng đỡ,
là người Ta tuyển chọn và hết lòng quý mến,
Ta cho thần khí Ta ngự trên người ;
người sẽ làm sáng tỏ công lý trước muôn dân.
² Người sẽ không kêu to, không nói lớn,
không để ai nghe tiếng giữa phố phường.
³ Cây lau bị giập, người không đành bẻ gẫy,
tim đèn leo lét, cũng chẳng nỡ tắt đi.
Người sẽ trung thành làm sáng tỏ công lý.
⁴ Người không yếu hèn, không chịu phục,
cho đến khi thiết lập công lý trên địa cầu.
Dân các hải đảo xa xăm đều mong được người chỉ bảo.
⁵ Đây là lời Thiên Chúa, lời ĐỨC CHÚA,…
⁶ Người phán thế này : “Ta là ĐỨC CHÚA, Ta đã gọi ngươi,
vì muốn làm sáng tỏ đức công chính của Ta.
Ta đã nắm tay ngươi,
đã gìn giữ ngươi và đặt làm giao ước với dân,
làm ánh sáng chiếu soi muôn nước,
⁷ để mở mắt cho những ai mù loà,
đưa ra khỏi tù những người bị giam giữ,
dẫn ra khỏi ngục những kẻ ngồi trong chốn tối tăm.”

* Đó là lời Chúa ! – Tạ ơn Chúa !

Suy niệm Lời Chúa

            Đoạn ngôn sứ Isaia trên đây, nói về Người tôi trung được Thiên Chúa tuyển chọn, yêu quí và nâng đỡ, thì Hội Thánh Kitô giáo hiểu đó là ám chỉ và tiên báo về Đức Giêsu. Ngài được Thiên Chúa thông ban Thần khí để có đủ khả năng chu toàn sứ mệnh làm sáng tỏ và thiết lập nền công lý của Thiên Chúa trên địa cầu. Nền công lý này là một trật tự thế giới mới của Thiên Chúa.

Khi đến trần gian, Đức Giêsu thấy xã hội Do Thái thời đó đầy dẫy những bất công, đàn áp do những người tham lam, ích kỷ cậy vào quyền lực mà bức bách người nghèo, người cô thân cô thế... Ngay cả trong tôn giáo, Đền Thờ, Hội đường, phẩm trật, chức sắc trong đạo… Ngài cũng thấy xảy ra những chuyện tương tự...

Áp bức ấy không chỉ là những gì trên mặt vật chất, mà trên cả mặt tinh thần : - người tội lỗi bị người ta xa lánh, loại trừ ;      - lớp người nghèo khổ bị coi khinh, với mặc cảm nhục nhã ;       - người bệnh hoạn tật nguyền bị coi là Thiên Chúa phạt cho nên họ lại càng bị khủng hoảng và tuyệt vọng; - đàn bà chịu một số phận rất hèn kém, bị nhiều thiệt thòi và bị coi như không đáng kể. Người chồng có thể chỉ vì một bữa cơm không nóng, canh không sốt mà viết tờ ly dị, đuổi vợ đi, lấy vợ khác...

Đức Giêsu đến, Ngài đứng lên bênh vực những kẻ bị áp bức, giải oan cho họ, chống lại mọi hình thức đàn áp, đè bẹp, khinh khi, loại trừ, dù đó là một người cùng đinh mạt hạng, nghèo khổ đói rách, nhưng họ cũng là những con người trước mặt Thiên Chúa, cũng có phẩm giá quí trọng như mọi người khác. Đức Giêsu không chỉ dùng lời nói, lời rao giảng, Ngài còn  dùng hành động :

Người nghèo khó bị khinh dể ư ? Ngài đến với họ, tiếp đón họ như bạn bè bằng vai với mình, ăn uống đồng bàn với họ, tháo cởi cho họ khỏi mặc cảm nhục nhã. Người thu thuế và tội lỗi bị xa lánh ư ? Ngài hòa mình làm bạn với họ, làm cho họ có cảm tưởng được thanh tẩy, được tha thứ tội lỗi, sự dơ bẩn của họ được xóa bỏ, không còn đè nặng trên họ nữa. Người bệnh hoạn tật nguyền bị coi là đồ chúc dữ ư ? Ngài thương xót và chữa lành họ. Phụ nữ bị khinh thường coi rẻ ư ? Người ta thấy Ngài tỏ vẻ kính nể, trân trọng phẩm giá họ. Ngài nói chuyện với phụ nữ đa tình Samari, Ngài ngồi giảng cho cô Maria, em bà Matta. Ngài để cho một vài phụ nữ đi theo mình giúp việc vật chất, tài trợ cho nhóm Ngài (Lc 8.1-3), quả thật đây là điều mới lạ chưa hề gặp thấy nơi một Kinh sư Do Thái nào từ trước đến nay. Ngài để cho người đàn bà tội lỗi hôn chân, xức dầu, xõa tóc lau chân... Nhất là khi người Do Thái đến hỏi có được phép rẫy vợ không, Đức Giêsu trả lời dứt khoát : không! Vì từ khởi thủy, Thiên Chúa dựng nên con người có nam có nữ, hai bên bình quyền. Qua lời tuyên bố này, chính Đức Giêsu đã mở đường cho công cuộc giải phóng phụ nữ trong những thế kỷ sau này ! Học đòi giáo huấn ấy của Thầy, Thánh Phêrô tông đồ của Đức Giêsu đã có thể viết trong thư của ông một câu đầy tôn trọng giá trị phụ nữ : “Anh em là chồng thì phải biết điều mà sống cảnh gia thất với họ, hợp với thân phận mỏng dòn của nữ tính họ; đối với họ phải biết quý trọng vì họ cũng được đồng hưởng cơ nghiệp sự sống là hồng ân Chúa ban…” (1 Pr 3.7)

Làm cách mạng như thế, Ngài chấp nhận bị lớp người quyền thế giận ghét, hận thù và bị giết. Hàng lãnh đạo Do thái coi Ngài là một tên phá đạo, lật đổ trật tự truyền thống từ xưa vẫn đã vững bền, vững bền không chỉ vì từ xa xưa cha ông họ đã làm như thế và truyền lại, mà còn nhiều khi họ vịn vào cả lời Chúa mà củng cố. Họ coi Ngài như cái gai phải nhổ đi. Nhưng Đức Giêsu không hề sợ hãi, vì Ngài có “thần khí Thiên Chúa  ngự trên Ngài, Ngài sẽ trung thành, Ngài không yếu hèn, không chịu khuất phục, cho đến khi thiết lập nền trật tự thế giới mới trên địa cầu”, như lời tiên tri trên đây đã báo trước. Nền trật tự mới, trong đó không còn đàn áp, bất công, khinh chê, không còn ai phải loại trừ, bất kể họ là thành phần xã hội nào... trái lại bác ái yêu thương là luật tối thượng !

Cuối cùng các kẻ nghịch đã giết được Ngài ! Công cuộc giải phóng và cách mạng của Ngài chỉ là mộng tưởng thôi sao ? Tất cả bị đỗ vỡ tan tành chăng ? Không hề ! Thiên Chúa đã phán :   “Cũng như mưa với tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đất, chưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, … cho người đói có bánh ăn,  thì lời Ta (Đức Giêsu là Lời Thiên Chúa) cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta giao phó.” (Is 55.10-11). Máu Đức Giêsu đã đổ ra, nhưng sự hy sinh của Ngài đã được Thiên Chúa chấp nhận, thưởng cho Ngài phục sinh vinh hiển, và Nước Chúa được Ngài thiết lập thành công, tuy khởi đầu chỉ gồm có một dúm người nhỏ bé : “nhỏ bé như hạt cải, nhưng dần sẽ lớn lên thành một cây đến nỗi chim trời đến nương náu trên cành nó” (Mt 13.31-32). Tất cả những ai tin vào Tin Mừng giải phóng của Đức Giêsu đều được vào, và tất cả đều là con cái Thiên Chúa, ông vua cũng như kể lê dân, người chủ cũng như tên nô lệ…

Cởi trói mọi thứ gông cùm xiềng xích chẳng phải là giải phóng ư? Lật đổ những cái từ xưa vốn đàn áp, đè bẹp, hạ giá con người, chẳng phải là cách mạng xã hội sao ? Đức Giêsu đã làm như thế, không riêng gì cho một người, không riêng gì cho một dân Do thái. Ngài làm thế cho tất cả thế giới. Điều gì Ngài làm chưa xong, Ngài bảo Giáo Hội và chúng ta là môn đệ làm tiếp. Điều Ngài làm nhỏ ở xứ Phalêtin, Ngài dạy ta làm rộng ra cho cả thế giới : “Điều Thầy nói với anh em trong bóng tối, anh em hãy nói ra nơi ánh sáng; điều anh em rỉ tai nghe được hãy rao trên mái nhà.” (Mt 10.27)

Chỉ có điều là công cuộc giải phóng và cách mạng tôn giáo cũng như xã hội của Đức Giêsu là cuộc cách mạnh ôn hòa, không dùng bạo lực, không đổ máu, đoạn tiên tri trên kia đã công bố: “Ngài sẽ không kêu to, không nói lớn, không để ai nghe tiếng giữa phố phường. Cây lau bị giập, người không đành bẻ gẫy, tim đèn leo lét, cũng chẳng nỡ tắt đi.” Đức Giêsu không hô hào chiến tranh, không cổ võ dùng khí giới, quân đội, xe tăng, phi cơ, bom đạn, không chiếm đất làm lãnh thổ, không cần một dinh thự hay một hoàng cung. “Vì Nước của Ta không thuộc về thế gian này” (Ga 18.36).

Vậy Ngài dùng khí giới gì ?

Thưa : Khí giới của Ngài là kêu gọi người ta hoán cải: “Hãy hối cải, vì Nước Thiên Chúa đến gần”. Ai hối cải thì vào đây, cùng nhau ta họp thành một vương quốc mới ! Vì sao Chúa lại kêu gọi sự hoán cải ? Thưa : sở dĩ loài người bất công, tàn ác là do con tim thiếu vắng tình yêu, không mến Chúa, không yêu người. Một khi người ta hối cải, quay trở về bằng con tim với Thiên Chúa, tin vào lời Chúa mà thực hành lòng mến Chúa, và yêu thương người, thì đại cuộc cách mạng của Chúa sẽ thành công. Cứ xem bao nhiêu cuộc cách mạng trên thế giới : họ tưởng họ làm thay đổi được xã hội, được cả thế giới ! Nhưng vì trái tim họ không tin Thiên Chúa, không yêu thương con người, họ vẫn để trái tim hận thù, tham ô, gian ác, thế là họ đã để ma vương, quỉ dữ thống trị lòng họ, vì vậy mà hỏng hết. Đâu lại hoàn đấy và có khi còn tệ hơn trước.

Nhờ vào sức gì, Đức Giêsu làm cho con người đổi trái tim, hoán cải nếp sống ?

Thưa: Nhờ sức của Thần Khí, mà Chúa Cha thông ban cho Ngài : “Ta cho thần khí Ta ngự trên Ngài”, lời tiên tri Isaia trên đây đã báo trước, và quả thật Ngài đã lãnh được từ Chúa Cha, do bởi cuộc Tử nạn, phục sinh của Ngài (xem Cv 2.32-33). Và Thần khí ấy - là sức mạnh vô địch của Thiên Chúa - Đức Giêsu sẽ phân phát cho ai tin vào Ngài, muốn sống trong Nước của Ngài. Chỉ Thần Khí mới có sức hoán cải trái tim chai đá, tội lỗi, luôn ích kỷ và muốn áp bức người khác để mưu lợi cho mình, thành trái tim xả kỷ biết yêu thương.... ^“Ta sẽ ban tặng các ngươi một quả tim mới, sẽ đặt thần khí mới vào lòng các ngươi. Ta sẽ bỏ đi quả tim bằng đá khỏi thân mình các ngươi và sẽ ban tặng các ngươi một quả tim bằng thịt. Chính Thần Khí của Ta, Ta sẽ đặt vào lòng các ngươi, Ta sẽ làm cho các ngươi đi theo thánh chỉ, tuân giữ các phán quyết của Ta và đem ra thi hành. “ (Ed 36.26-27)

Tích truyện

Nhìn tất cả công cuộc giải phóng và cách mạng xã hội Đức Giêsu đã làm trên, chúng ta phải nhìn nhận rằng : trước mặt thiên hạ, Ngài quả thật đáng mặt là một bậc Đại trượng phu. Thầy Mạnh Tử trong truyện sau đây đã mô tả những đức tính của con người vĩ đại ấy. So với bài tiên tri Isaia trên đầu thì thấy đúng tăm tắp.

Có một người tên Cảnh Xuân đến hỏi thầy Mạnh Tử : “Công Tôn Diễn và Trương Nghi há không đáng gọi là bậc đại trượng phu sao ? Hai người ấy mỗi khi tức giận thì làm cho các vua chư hầu phải sợ hãi, còn khi ở yên một chỗ thì thiên hạ liền được vô sự.” (Hai ông này là chính khách thời Chiến quốc bên Tàu, có sức khuấy động thiên hạ). Nhưng thầy Mạnh Tử đáp: “Như vậy đáng gọi là trượng phu sao ? Đây này : Người nào ở trong đức nhân là chỗ rộng rãi dung nạp tất cả loài người ; đứng trên đức lễ là chỗ chính đáng hơn hết ; noi theo đức nghĩa là con đường lớn ai cũng phải đi. Lúc đắc chí thì chung sức với dân mà thi hành các đức nhân, lễ, nghĩa (tức là thi hành điều tốt cho dân);  khi không đắc chí thì ẩn dật mà tu thân ; được giàu có chẳng hoang dâm phóng túng ; gặp nghèo khó, chẳng đổi dời tiết tháo ; cường quyền chẳng làm cong vạy chí khí của mình. Người như thế mới đáng gọi là bậc đại trượng phu” (Sách Mạnh Tử, chương Đằng Văn Công hạ, trang 185. Dịch giả : Đoàn Trung Còn, Nxb Thuận Hóa, Huế, 1996).

Đức Khổng Tử còn ca tụng hơn thế : “Ông Tử Cống hỏi ngài rằng : “Ví như có người thi ấn bố đức cho khắp cả dân gian, lại hay cứu tế cho đại chúng, thì nên nghĩ người ấy là thế nào ? Có nên gọi là người nhân chăng ? Đức Khổng Tử đáp : “Sao chỉ gọi là người nhân thôi ? Ắt gọi là bực thánh mới xứng.” (Sách Luận ngữ, chương Ung Dã, trang 97, cùng một dịch giả và Nxb như trên)

Y…