“Lòng anh em đừng
xao xuyến..."
Trước khi
rời khỏi thế gian này để về cùng Chúa Cha.
Đức Giêsu nói với các môn đệ: “Lòng anh em
đừng xao xuyến...".
Trong Tin Mừng
ngày hôm nay viết về ngày thứ Năm Tuần Thánh vào
cuối bữa ăn sau cùng của Đức Giêsu. Quả
thật bầu khí của nhóm các môn đệ thật bi
thương: Đức Giêsu vừa loan báo sự phải
bội của Giuđa và y đã đi ra khỏi căn
phòng vào đêm tối bên ngoài (Ga 13,21-30)... rồi
Đức Giêsu bảo rằng Người sẽ ra đi
và nơi Người đi, các bạn hữu Người
không thể theo được (Ga 13,31-36)... sau cùng,
đầy nỗi lo sợ, Đức Giêsu báo trước
cho Phêrô rằng ông sẽ chối Người "ba lần"
trong đêm hôm ấy trước khi gà gáy (Ga 13,37-38)...
Như thế, người ta biết được
sự xao xuyến kinh hoàng đang xiết chặt mọi
tâm hồn và tư tưởng các môn đệ.
Trong đời
sống của chúng ta cũng thế có chăng giờ phút
sự sợ hãi kinh hoàng ập xuống trên chúng ta: một
tương lai bấp bênh, một thiệt hại không vượt
qua được, những suy sụp của tuổi già,
một căn bệnh không thể chữa khỏi. Và còn có
những sợ hãi tập thể: sự thất nghiệp,
bạo lực, nạn nhân mãn, nạn đói, sự ô
nhiễm môi trường, những nguy cơ của nguyên
tử. Và trong bối cảnh khủng hoảng ấy,
những câu hỏi nghiêm trọng mà mọi tín hữu chân
chính phải đặt ra: Những giá trị cao cả
của con người chẳng phải đang bị xoá
nhòa đó sao? Nhân loại ngày mai sẽ tin vào điều gì?
Và một ngọn gió hoảng sợ cũng xâm chiếm
những tín hữu mạnh mẽ nhất và người ta
lẩm bẩm rằng trong Giáo Hội cũng không có gì là
ổn cả.
Chính trong
bối cảnh nhân loại như thế mà tính lạc quan
không gì thắng nỗi của Đức Giêsu bùng lên như
một ngọn lửa nồng nàn, cháy sáng trong đêm
tối! Chỉ còn mấy giờ nữa Người
phải lên thập giá thế mà Người đã cố
sức vực dậy tinh thần của các bạn hữu
của Người: "Lòng anh em đừng xao
xuyến!”. Chúng ta hãy lắng nghe những lý do Người
sẽ đưa ra để chúng ta không bao giờ còn
sợ nữa, về bất cứ điều gì.
"Hãy tin vào Thiên Chúa và
tin vào Thầy".
Đức Giêsu
yêu cầu các bạn hữu bang xao xuyến của
Người hướng cái nhìn về một hướng
duy nhất: Đức tin thâm sâu xa của Đức Giêsu,
vượt qua mọi nỗi sợ hãi không dựa trên
sức người, nhưng dựa trên Thiên Chúa. Tất
cả, không chừa môt ai đều có thể suy sụp,
chỉ có Đức Giêsu nắm giữ sự trợ giúp
siêu nhiên nằm bên ngoài ảnh hưởng của mọi
sức mạnh phá hoại. Cái chết cũng không thể
phá hủy sự bình an của Người: Sự bình an
của Người không do sức con người mà do Thiên
Chúa! Vả lại, chúng ta nhận thấy rằng
Đức Giêsu đòi hỏi đối với bản thân
một thái độ đức tin mà người ta có
thể có đối với Thiên Chúa. Tính duy lý của con
người vỡ tung như một nhân nguyên tử,
dưới sức ép khó quan niệm nổi của cái vô
cùng thánh thiêng: Làm thế nào mà Đức Giêsu vốn là Thiên
Chúa lại có thể nói về Thiên Chúa như một
Đấng khác mình? Và điều đó mang lại công
thức làm ngạc nhiên: “Hãy tin vào THIÊN CHÚA... Hãy tin vào
THẦY…” Vậy thì Người là ai để nói như
thế?
"Trong nhà Cha của
Thầy có nhiều chỗ ở, nếu không Thầy đã
nói với anh em rồi, vì Thầy đi dọn chỗ cho
anh em".
Phải, đó
là mầu nhiệm không thể hiểu thấu của
Nhập Thể Đức Giêsu với tư cách con người,
phân biệt không ngừng với Thiên Chúa! Người nói
về Thiên Chúa như thể đó là một Đấng
Khác (Tha Thể Tuyệt Đối). Người nói về
Chúa Cha. Không bao giờ Đức Giêsu hướng cái nhìn
của con người về chính mình. Không bao giờ
Đức Giêsu lôi kéo sự tôn kính hay thờ phượng
về bản thân Người: Người hoàn toàn
hướng về một Đấng Khác... và Người
muốn xoay hướng chúng ta về Đấng Khác
ấy. Đấng Hoàn Toàn Khác, Đấng mà chưa có ai
đã từng trông thấy, tức là Chúa Cha. Như thế,
Đức Giêsu đối diện với cái chết
của Người, sự ra đi khỏi thế gian này,
như một sự trở về nhà mình: Người
sẽ tìm lại nơi đó một Đấng mà
Người yêu mến và mến yêu Người. Đức
Giêsu biết mình được yêu.
Sau những
lời làm vỡ tung lý trí, giờ đây là những lời
hoàn toàn thân mật, những lời thường nói mỗi
ngày: nhà, chỗ ở, dọn chỗ...
Nếu Thầy đi
dọn chỗ cho anh em, thì Thầy lại đến và
đem anh em về với Thầy”.
Đây là
những lời dịu đàng không tả nổi:
"Đem về với Thầy... trở lại …” Thiên
Chúa tất nhiên là Đấng Hoàn Toàn Khác không thể
đạt đến được nhưng cũng là
Đấng Rất Thân Thiết. Chúng ta không có một Thiên
Chúa dửng dưng và lãnh đạm, nhưng là một
người Cha đầy tình âu yếm, một
người Anh để cho những nỗi lo sợ
của chúng ta làm thương tổn và Người nói
với chúng ta những lời an ủi và thân ái.
"Để Thầy
ở đâu, anh em cũng ở đó".
Chúng ta chớ
lướt qua nhanh quá trên những lời xem ra có vẻ
đơn giản và thân mật một cách ngây thơ. Có
cả một thần học được diễn
tả xuyên qua mạc khải ấy. Khi dám nói rằng
“Thầy ở đâu, anh em cũng ở đó".
Đức Giêsu mở ra cho nhân loại một viễn
cảnh có âm vang vô tận, siêu nhân, siêu nhiên: Chính
"đời sống thánh thiêng" được ban
chúng ta. Mục đích của con người không còn ở
trong con người, mà ở trong Thiên Chúa? Nhân loại
đi về hướng có Đức Giêsu ở đó. Con
người đã được lập trình để
trở thành "như Thiên Chúa". Người ta hiểu
được lời Người nói: “Lòng anh em
đừng xao xuyến!".
“Và Thầy đi đâu
thì anh em biết đường rồi". Ông Tôma nói với Đức
Giêsu: "Thưa Thầy, chúng con không biết Thầy
đi đâu, làm sao chúng con biết được
đường?”.
Đây là
một điệp khúc: "Thầy đi "chúng con không
biết Thầy đi đâu...". Đó là câu hỏi
nền tảng của nhân loại mà Tôma dũng cảm
đặt ra nhân danh chúng ta. Chúng ta sẽ đi về
đâu? ý nghĩa, mục đích sau cùng của đời
sống là gì? Có cái gì sau khi chết?
Đức Giêsu
đáp: "Chính Thầy là con đường, là sự
thật và là sự sống. Không ai đến với Chúa
Cha mà không qua Thầy”.
Đối
với Đức Giêsu, chân trời không bao giờ bị
ngăn chặn, gây ra sự tuyệt vọng.
Đối
với người tin, ai chấp nhận lời
Đức Giêsu, lịch sử sẽ có một ý nghĩa,
đời sống sẽ không còn phi lý nữa. Đức
Giêsu là "người mở đường",
Người đã mở ra một lối thoát cho các
hữu hạn và cho đăc tính phải chết của
con người. Không có Đức Kitô con người
bị giam hãm trong những giới hạn của mình.
Với Người, và chỉ với Người, như
Người khẳng định có một con
đường không dẫn tới cái hố đen của
nấm mộ, nhưng về "nhà của Chúa Cha".
“Nếu anh em biết
Thầy, anh em cũng sẽ biết Cha của Thầy. Ngay
từ bây giờ, anh em biết Người và đã
thấy Người “.
Câu này của
Thánh Gioan là một câu làm hiện ra tính không thể diễn
tả của Thiên Chúa, sự "mạc khải” này
vẫn còn một phần "không thể quan niệm
được": ánh sáng... nhưng vẫn còn một
thứ ánh sáng của đêm tối... ánh sáng của
đức tin.
Thật
vậy, câu này gồm hai khẳng định bề ngoài
trái ngược nhau: Anh em cũng (sẽ) biết Cha
của Thầy (ở thì tương lai)... bây giờ, anh em
biết Người (thì hiện tại).
Rõ ràng là Thiên
Chúa không hiển nhiên và thật ra, chúng ta không biết
Người. Người ta cũng có thể nói rằng
chúng ta hiểu được Người! rõ ràng có một
thứ hồ nghi. Không chắc chắn đã xuất
hiện trong câu hỏi của Tôma: chúng con không
biết...". Tính cảnh của chúng ta hiện nay
đúng là như thế. Có thể một ngày nào dó, chúng ta
sẽ biết Thiên Chúa. Sự vô tri về Thiên Chúa hôm nay,
sẽ biến đổi thành tri thức, như lời
Đức Giêsu nói: Anh em sẽ biết Người! Vả
lại trong Đức Giêsu, sự hiện diện vô tri
của Thiên Chúa chịu một "cú sốc của
tương lai" đến độ những thực
tại phải đến đã trở thành hiện
tại: "Ngay từ bây giờ, anh em biết Thiên Chúa và
đã thấy Người?". Có thể nói rằng,
bằng một cảm thức siêu nhiên, tướng lai
được tiên cảm trong hiện tại đối
với những người tin Đức Giêsu: thời sau
hết đã ở đó, mặc dù chưa hoàn tất. Giáo
Hội, nơi cư ngụ của các tín hữu đã
trở thành nơi cư ngụ của Thiên Chúa ở
giữa con người" (Khải Huyền 21,3). Một
ngày nào đó, chúng ta sẽ có một sự hiểu biết
nào đó về Chúa Cha, còn bây giờ chúng ta đã hiểu
biết Chúa Cha qua bức màn của đức tin. Đó là
điều mà các nhà thần học gọi là cánh chung?
tương lai được cảm nghiệm
trước trong lòng của các tín hữu trong Đức
Giêsu Kitô.
Ông Philípphê nói:
“Thưa Thầy, xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha, như
thế là chúng con mãn nguyện". Đức Giêsu trả
lời: "Thầy ở với anh em bấy lâu, thế
mà anh Philípphê, anh chưa biết Thầy ư? Ai thấy
Thầy là thấy Chúa Cha. Sao anh lại nói: xin tỏ cho
chúng con thấy Chúa Cha? Anh không tin rằng Thầy ở
trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Thầy sao?”.
Mới rồi,
chúng ta vừa nghe Đức Giêsu phân biệt Người
với Chúa Cha. Giờ đây Người đồng hóa
với Chúa Cha. Đức Giêsu đi về với Chúa Cha, Người
là con đường dẫn đến Chúa Cha và
đồng thời, Người ở trong Chúa Cha và ai
thấy Đức Giêsu là thấy Chúa Cha. Đức Giêsu là
một con người, nhưng một con người
"chứa đầy Thiên Chúa" một con người
Thiên Chúa! Chúng ta phải để những từ có vẻ
đơn giản ấy thấm nhuần chúng ta:
"Thầy ở trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở trong
Thầy... Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong
Thầy...".
Phải, có
một con người là Giêsu Nagiarét, sống cách nay hai ngàn
năm trong một tổng nhỏ ít người biết
đến của Đế quốc La Mã, một con người
bằng xương bằng thịt đã đứng trên
đôi chân của mình và trên một miền đất xác
định, đất Israel, một con người có
những bạn hữu, một con người ăn
uống như mọi người... một người
sắp chết như mọi người... và con
người này lúc này đây hiệp thông với Thiên Chúa và
đồng nhất với Thiên Chúa và hoàn toàn không là một
kẻ điên. Một con người quân bình tột
bậc, khiêm tốn, không tham vọng và kiêu ngạo: một
con người vừa mới quỳ gối trước
các bạn hữu để rửa chân cho họ như
một tôi tớ bình thường vào thời đó...
đồng thời giao nộp thân thể tan nát, và đã
đổ máu ra vì họ.
"Các lời
Thầy nói với anh em, Thầy không tự mình nói ra.
Nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy chính
Người làm những việc của mình. Anh em hãy tin
Thầy: Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong
Thầy, bằng không thì hãy tin vì chính các việc kia vậy.
Thật Thầy bảo thật anh em ai tin vào Thầy, thì
người đó cũng sẽ làm được
những việc. Thầy làm. Người đó còn làm
những việc lớn hơn nữa, bởi vì Thầy
đến cùng Chúa Cha".
Thiên đàng
không phải là môt sự chạy trốn vào một giấc
mơ của tương lai hoang tưởng. Thiên đàng
không phải một miếng đường
được hứa ban cho sau này để bỏ qua chua
cay hiện tại. Thiên Chúa không phải là một thứ thuốc
phiện dùng để ru ngủ những đau khổ cho
một cuộc đời đời.
Một thiên
đàng đã bắt đầu và được cảm
nghiệm bởi những người "làm những
việc Đức Giêsu làm": Có một cách nào đó
để suy nghĩ, để chọn lựa, để
gặp gỡ Thiên Chúa và con người, một cách sống
nào đó công chính là cách sống của Đức Giêsu.
|