ƠN
QUAN PHÒNG CỦA THIÊN CHÚA --- Suy niệm của Lm Hồ Thông
Bản văn này còn thuộc “Bài
Giảng Trên Núi”, ở đó thánh Matthêu đã quy tụ
những lời dạy khác nhau của Chúa Kitô. Cung giọng của đoạn
văn này gần với văn chương minh triết
của Cựu Ước ở đó những châm ngôn, thành
ngữ, dụ ngôn quen thuộc, hình ảnh thi vị,
được tô điểm với những lời khuyên
xử thế thực tiển. Nhưng bên kia
sự giống nhau này xuất hiện một ghi nhận
mới, cao vời: bài diễn từ mặc khải về
Chúa Cha và sự ân cần chăm lo không ngừng của
Ngài. Đức Giêsu vừa mới dạy cho các môn
đệ Kinh Lạy Cha; Ngài vừa mới đòi hỏi
các ông phải có đức ái không giới hạn theo hình ảnh đức ái của Cha trên
trời. Bây giờ Ngài tiếp tục khi gợi lên
đại gia đình tình yêu: tình phụ tử của
Đấng đã sáng tạo hoa đồng cỏ nội,
chim trời và con người. Đây là
một trong những trang Tin Mừng rất đẹp
về tấm lòng nhân ái của Thiên Chúa.
1. Thiên Chúa và tiền của:
Trước tiên Chúa Giêsu nhắc lại sự đòi
hỏi mà Ngài đã phát biểu từ mối phúc
đầu tiên: tinh thần siêu thoát khỏi những
của cải trần thế. Ngài dựa trên câu châm ngôn thịnh
hành: “Không ai có thể làm tôi hai chủ” mà Ngài áp dụng
đặc biệt bằng cách đối lập Thiên Chúa
với tiền của. Bản văn Hy-lạp đã gìn
giữ từ A-ram “mammon”, nguyên nghĩa là của cải
vật chất hay tài sản. Chắc chắn
Chúa Giêsu đã muốn nhân cách hóa của cải vật
chất để chỉ nó như một ông chủ.
Việc tôn thờ tiền của
không xứng hợp với sự phụng sự Thiên Chúa. Những người quá lo
lắng trích trử của cải tiền của tức
tự mình làm nô lệ cho của cải và do đó không
thể được tự do để thờ
phượng Thiên Chúa. Chúa Giêsu đã nói trước đó:
“Kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh ở đó”. Hơn nữa, Thiên Chúa muốn một tình yêu
trọn vẹn, không phân chia đối với Ngài. Việc từ chối của cải là
điều kiện tiên quyết cho trọn một
đời dâng hiến mà Ngài đòi hỏi.
2. Đừng lo lắng thái quá:
Chúa Giêsu không đòi hỏi phải từ bỏ
những của cải thiết yếu, nhưng
đừng quá cho mạng sống mình: lấy gì mà ăn (6,
25-30), cho thân thể: lấy gì mà mặc (6, 31-33) và về
ngày mai (6, 34). Những môn đệ Ngài sẽ
có kinh nghiệm về lời khuyên này. Ở Tiệc
Ly, Chúa Giêsu sẽ nhắc lại cho họ điều
đó: “Khi Thầy sai anh em ra đi, không túi tiền, không bao
bị, không giày dép, anh em có thiếu thốn gì không?”. Các ông đáp: “Thưa không” (Lc 22,35).
Cũng như cô Mácta tất bật lo toan nhiều
việc để đón tiếp Ngài cho thật chu đáo trong khi cô em Maria ngồi
dưới chân Chúa lắng nghe Lời Ngài. Chúa
Giêsu đánh giá rằng cô Maria chọn phần tốt
nhất. Chúa Giêsu thiết lập thứ
bậc về hai cách thế bận lòng. Vào
thời thiên sai, nỗi bận lòng ưu tiên phải là
của cải tinh thần.
3. Tin tưởng vào Chúa quan phòng:
Việc Đấng Tạo Hóa ân
cần chăm lo cho các loài thọ tạo của mình là
một chủ đề Kinh Thánh, được khẳng
định trong nhiều bản văn. Các Thánh Vịnh ca
ngợi: “Hết mọi loài ngửa trông lên Chúa đợi
chờ Ngài đến bữa ăn” (Tv 104, 27. 145,15; 136,25; 147,9).
Giữa những thọ tạo khiêm hạ nhất,
Chúa Giêsu đưa ra hai ví dụ: chim trời và hoa
đồng cỏ nội để mời gọi con
người phải sống trong sự tin tưởng và
phó thác trọn vẹn vào Người. Người đã
ban cho chim trời có thức ăn
hằng ngày, mặc dù chúng không nhọc công gieo vãi, không
gặt hái và không trích trử lúa thóc vào kho lẫm.
Người cũng sẵn sàng trang điểm hoa
đồng cỏ nội nay còn mai mất một tấm áo
sắc màu tuyệt vời hơn cả một cẩm bào
của vua Sa-lô-mon.
“Hoa huệ”, từ
ngữ chỉ không chỉ hoa huệ nhưng nhiều
loại hoa đồng cỏ nội. Vào mùa xuân, miền
Ga-li-lê nở rộ những hoa đồng cỏ nội
này. “Nay còn, mai đã quăng vào lò”.
Chúa Giêsu biết điểm xuyết những dụ ngôn
của Ngài bằng chi tiết cụ thể: hoa
đồng cỏ nội, bị héo khô, được các
nông dân Galilê thu lượm lại, không chỉ dùng làm
cỏ khô để nuôi gia súc, nhưng còn làm chất
đốt để nướng bánh.
Từ những tạo vật hèn
mọn như chim trời hay hoa đồng cỏ nội,
Chúa Giêsu đề cập đến phẩm chất cao
cả của con người. Con người là một tạo vật cao vời
khôn sánh đối với chim trời hay hoa đồng
cỏ nội. Ý thức về sự cao
cả của mình phải cho giúp người Kitô hữu có
một thái độ hoàn toàn khác với thái độ
lương dân. Người môn
đệ của Chúa Kitô phải tín thác trọn vẹn vào
ơn quan phòng của Thiên Chúa, Cha chúng ta ở trên trời.
4. Trước hết, hãy tìm kiếm Nước Thiên
Chúa:
“Hãy tìm kiếm Nước Thiên
Chúa và đức công chính của Người”. Từ “công chính” phải
được hiểu theo nghĩa kinh
thánh: “sự thánh thiện”. Tìm kiếm sự
công chính, tức là nổ lực nên thánh và thực thi thánh ý
Thiên Chúa.
“Còn tất cả những thứ kia,
Người sẽ thêm cho”, tức là những điều
Ngài vừa mới đề cập đến: thức
ăn, áo mặc, đây là những căn nguyên lo lắng
đối với dân ngoại, nhưng không đối
với con cái Thiên Chúa. Đức Giêsu không hứa với
“những người công chính” là sẽ ban cho họ dư
đầy của cải trần thế, nhưng
đơn giản là đảm bảo cho họ nhu cầu
cần thiết hằng ngày, như trong lời kinh mà Ngài
vừa mới dạy: “Xin Cha cho chúng con hôm nay lương
thực hằng ngày”.
“Anh em đừng lo lắng
về ngày mai”.
Đừng bận lòng này mai là một thái độ tin
tưởng và một sự biểu lộ tinh thần
nghèo khó: “Chúa là hạnh phúc và tình yêu đời con, vì ngoài
Chúa ra con tìm đâu thấy tình yêu và hạnh phúc đời
đời”.
|