Bỏ qua –
Lm Vũ Đình Tường
Bỏ qua để vui sống
là điều cần trong cuộc sống và đây cũng
là cái khôn của người xưa. Người
xưa dậy mắt đền mắt, răng đền
răng và không được phép làm hơn thế. Mục đích là ngăn cấm hành động
trả đũa quá đáng. Hành động trả
đũa thường bắt đầu bằng cá nhân, cá
nhân lôi bè, kéo cánh trả đũa sự
việc trở nên khủng khiếp hơn. Lúc đó sẽ
không còn cảnh răng đền răng mà răng
đền mạng. Giới hạn trả
đũa, ngăn ngừa nội chiến trong tộc.
Để hiểu hơn điều
Đức Kitô dậy chúng ta cần lần mò một chút
văn hoá người xưa. Ai vả má
phải hãy đưa má trái cho họ. Vả má
người đối diện bẳng lòng bàn tay vì thuận tay nhưng khi không thuận tay
nên phải vả má kia bằng lưng bàn tay. Phong tục
lúc đó ai vả má người khác bằng lưng bàn tay là hành động của người
mất trí. Hành động thiếu tự chủ
đáng khinh bỉ. Nạn nhân trở thành
người được xã hội bênh dỡ, thông
cảm, còn kẻ vả má người bằng lưng bàn tay bị kết án. Việc
vả má biểu lộ nội tâm của người
đó. Họ là người hành
động khôn ngoan, chừng mực hay thô lỗ, tục
tằn.
Người xưa đo đường
bằng bước chân vì thế quân đội Rôma có
thể bắt dân khuôn vác dùm trong vòng một ngàn
bước. Nếu muốn phải nhờ
người khác. Để cho vác đi
hơn một ngàn bước người lính mắc
lỗi. Mục đích của luật là
ngăn cấm lạm dụng quyền hành.
Hãy cho vay và đừng mong
trả. Hiểu theo mạch văn
này thì sẽ không ai cho vay. Luật lúc đó cho
biết hạn trả nợ là bảy năm. Sau bảy năm mà không trả nổi thì coi
như xoá bỏ. Vì thế đến năm thứ
năm hay thứ sáu chủ nợ làm dữ trước
hạn bảy năm. Sáu năm trả lời đã quá
mức mượn ban đầu nếu tiếp tục,
mượn một trả thành ba hay bốn. Người
xưa không mượn tiền mua nhà, đất mà mua
thực phẩm nuôi gia đình. Mượn thức ăn nuôi thân mà bảy năm trời không
trả nổi quả đáng thương. Chủ
nợ đòi riết quả là nghèo lòng xót thương,
đói bác ái. Vay thì phải trả
nhưng vay thực phẩm, trả không nổi, còn gì
để bắt, ngoài bắt người trừ nợ.
Ba ví dụ trên cho thấy Đức Kitô
dậy con người sống yêu thương, thông cảm
hoàn cảnh khó khăn của anh chị em khác. Đó chính là
luật yêu thương Ngài công bố cho toàn dân:
Người ta cứ dấu này mà nhận biết các con là
môn đệ Thầy là hãy yêu thương nhau (Ga 13,34)
Luật yêu thương tóm
gọn luật của tổ phụ Môsê dậy trong
Mười Điều Răn nhận từ núi thánh.
Luật yêu thương mở ra chân trời mới,
đưa ra cái nhìn mới hướng dẫn lương
tâm con người sống thứ tha, thông cảm và
biết thương đến anh em đồng loại,
thông cảm với kẻ khốn cùng, tha thứ cho kẻ
làm lỗi, kẻ đói cho ăn, khát cho uống, rách cho
mặc. Luật yêu thương đặt căn bản
trên con tim. Người
biết tha thứ là người mạnh. Có thể không mạnh thể lực mà mạnh
về tâm linh, mạnh về lí trí. Sức
mạnh nội tâm giúp vượt thắng cám dỗ
trả đũa. Sức mạnh này giúp
ta tự làm hoà với ta trước sau đó dẫn
đến hành làm hoà cùng anh em. Sức
mạnh nội tâm giúp ta nhìn rõ sự việc, cân nhắc
phải trái khi chọn lựa. Chọn
tha thứ là khôn ngoan hơn cả. Chọn
bỏ qua để vui sống. Chọn
tha thứ là chọn vứt bỏ gánh bực dọc
để vui sống. Quảng gắng
xong người thấy nhẹ nhõm, tinh thần bình an, lòng
thoải mái.
Sống yêu thương giúp ta
trở thành người biết thương người.
Chỉ chủ nợ mới có thể tha, con
nợ không thể tha. Trong yêu
thương cũng thế biết thứ tha là biết làm
chủ đời mình; không thể bực dọc gây đau
khổ, vật vã, bực tức trong lòng, làm khổ mình.
Không tha thứ là trói buộc. Tha thứ
là giải thoát vì lòng họ thảnh thơi, an
bình. Thiếu tha thứ sống đau
khổ, tự trói buộc là làn mô lệ cho cái tôi. Không phải ai cũng có thể tha thứ mà
chỉ những ai hiểu rõ luật yêu thương
mới có thể tha thứ. Luật yêu
thương bắt nguồn từ Đức Kitô, giáo
huấn chính của Ngài. Để tha
thứ cần ơn Chúa. Kết hợp với Chúa
dễ tha thứ hơn sống theo thói
tục.
Tha thứ không dễ vì phải
thắng cái tôi, cái tôi càng lớn chiến đấu càng
mãnh liệt, chiến đấu mãnh liệt sẽ có
nhiều đau khổ nhưng đau khổ đó êm
dịu vì cậy nhờ ơn Chúa. Một
khi đau khổ qua đi tâm hồn thảnh thơi, lòng
người thoải mái. Chiều theo
cái tôi, trói buộc đau khổ kéo dài, cần nhiều
thời gian để nguôi ngoai. Càng kéo dài
đau khổ càng tăng, như thế trong hai cái đau
chọn cái đau ngắn hạn tốt hơn, dại gì
chọn đau dài hạn.
Tha thứ nối kết tình
bạn, làm cho tình bạn nồng thắm hơn và tạo
tin tưởng mãnh liệt hơn. Như
thế tha thứ gắn liền với kết hợp
với tình yêu Chúa.
|