Ánh sáng Lời
Chúa – Lm Giuse Nguyễn
Hữu An
"Khi Đức Giêsu
ra đời tại Bêlem miền Giuđê thời Vua
Hêrôđê trị vì, có mấy nhà chiêm tinh từ phương
Đông đến Giêrusalem và hỏi: Đức Vua dân Do
thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy
ngôi sao của Người xuất hiện bên phương
Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người" (Mt 2,1-2). Các nhà chiêm tinh Đông
phương nhìn thấy ngôi sao xuất hiện và lên
đường tìm kiếm. Họ đã tìm ra Hài Nhi mới
sinh nằm trong máng cỏ hang lừa. Đó chính là vị
Cứu tinh mà Israel từ lâu mong đợi. Vị Cứu tinh chào
đời tại Bêlem như lời Ngôn sứ Mikha đã
loan báo "Phần ngươi, hỡi Bêlem Epratha,
ngươi nhỏ bé nhất trong các thị tộc
Giuđa, từ nơi ngươi, Ta sẽ cho xuất
hiện một vị lãnh tụ chăn dắt dân
Israel" (Mk 5,1). Các nhà chiêm tinh vui mừng tôn kính dâng lễ
vật bái thờ Người.
Ngôi sao xuất
hiện ở phương Đông được ông
Bilơam tiên báo: "Một Vì Sao xuất hiện từ
Giacóp, một vương trượng trỗi dậy
từ Israel" (Ds 24,17). Các nhà chiêm tinh đến từ vùng
đất phương Đông, quê hương của
Bilơam. Ngôi sao họ nhìn thấy vốn là dấu
hiệu chỉ vương quyền. Ngôi sao nhắc lại
lời sấm chúc phúc của Bilơam thuở xưa nói
về triều đại Đavít và về chính
Đấng Mêsia.
Câu chuyện
lời chúc phúc của Bilơam rất ly kỳ
được kể trong Sách Dân Số chương 22-24.
Trên đường tiến
về miền đất hứa, dân của Môsê đã giao
tranh với nhiều lân bang. Đoàn dân nhỏ bé ấy
lại có sức mạnh đánh đâu thắng đó. Các
nước lân bang đều run sợ. Người Môáp
khiếp sợ. Vua người Môáp sai sứ đến
với Bilơam thuộc đất dân Ammon để xin
ông này nguyền rủa dân Israel
"may ra nhờ thế ta có thể đánh bại được
nó và đuổi nó ra khỏi lãnh thổ của ta". Các
sứ giả lên đường tìm gặp Bilơam
để trao cho ông lời sấm "chúc dữ" dân Israel.
Bilơam mời các sứ giả nghỉ qua đêm
để ông thỉnh ý Đức Chúa. Sáng hôm sau, Bilơam
nói cùng các sứ giả rằng ông không thể làm theo yêu
cầu của vua Môáp được. Nhưng đến
lần thứ hai, dưới tác động của Thiên
Chúa "cứ chỗi dậy, đi với chúng, nhưng
chỉ được làm điều Ta bảo
ngươi", ông chấp nhận ra đi với các
sứ giả vua Môáp. Bilơam đến miền
đất dân Môáp để chúc dữ cho dân Israel
trên lưng một con lừa cái và đi cùng với hai chú
tiểu đồng. Trên đường đến với
vua Môáp, con lừa của Bilơam thấy Thần sứ
của Thiên Chúa đứng cản đường cùng
với thanh gươm cầm sẵn trong tay. Thấy
thế, con lừa cái bèn tránh đường đi
xuống ruộng. Bilơam đánh đập con lừa và
bắt nó phải đi trên đường. Khi đến
con đường mòn hai bên đều xây tường, con
lừa cái khi thấy Thần sứ liền ép sát vào
tường làm cho chân của Bilơam bị cọ sát
trầy xước. Tức giận ông lại đánh con
lừa cách thậm tệ. Nhưng đến khi
đến đoạn đường hẹp không thể
nào đi được nữa vì Thần sứ chận
đứng, con lừa đành phải nằm bẹp
xuống chân ông Bilơam. Thấy vậy, Bilơam càng
tức giận. Ông nổi nóng dùng gậy tới tấp
đánh con lừa. Đến lúc này, con lừa lên tiếng:
"Tôi đã làm gì ông mà ông đã đánh tôi đến ba
lần". Bilơam nhìn lên thấy Thần sứ Thiên Chúa
thì run sợ. Theo hướng dẫn của Thần sứ
Thiên Chúa, Bilơam đến với vua Môáp nhưng không
phải để chúc dữ cho dân Israel mà
là chúc phúc. Trong bài diễn văn chúc phúc đó, Bilơam
đã tiên báo về Ngôi sao xuất hiện trong nhà Giuđa:"Một
Vì Sao xuất hiện từ Giacóp, một vương
trượng trỗi dậy từ Israel" (Ds 24, 17).
Đấng
Mêsia được ví như một Vì Sao từ nhà Giacop.
Người Do thái chờ đợi Đấng Mêsia
từ bao thế kỷ như chờ đợi một Vì
Sao xuất hiện. Dân ngoại cũng tin rằng
Đấng cai trị thế giới sẽ
được sinh ra từ xứ Giuđêa.
Vì thế, khi
thấy một Vì Sao lạ ở phương Đông
xuất hiện trên bầu trời đầy sao; các nhà
chiêm tinh từ vùng Ba-tư Ả-rập xa xôi đã nhận
ra Vì Sao ấy. Họ tin rằng có một vị vua mới
sinh ra ở đất Do thái. Họ lập tức khởi
hành, lên đường tìm kiếm. Con đường
đi của họ dẫn qua sa mạc, bụi bặm,
nóng bức và giá lạnh. Đó là một con
đường đầy chông gai khó khăn, vất
vả và nguy hiểm. Họ luôn nhìn lên vì sao dẫn
đường và tiến bước.
Khi đến
thủ đô Giêrusalem, các nhà chiêm tinh dò hỏi tông tích
của vị tân vuơng. Nghe tin ấy vua Hêrôđê bối
rối liền triệu tập các thượng tế và
kinh sư lại hỏi cặn kẽ về ngày giờ
ngôi sao đã xuất hiện. Vua phái các vị ấy đi
và dặn "xin quý ngài đi dò hỏi tường tận
về Hài Nhi và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho tôi
để tôi cùng đến bái lạy Người".
Họ ra đi "Bấy giờ ngôi sao họ đã
thấy ở phương Đông lại dẫn
đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi
ở mới dừng lại". Họ mừng rỡ vô
cùng. Họ gặp Hài Nhi, liền sấp mình bái lạy,
với lòng thành họ dâng tiến lễ vật vàng, nhũ
hương và mộc dược.
Câu chuyện
Phúc Âm tuyệt đẹp. Ba nhà chiêm tinh đi tìm
Đấng Cứu Thế theo ánh sao lạ. Nếu Thiên Chúa
đã dùng cột mây lửa để dẫn dân Do thái
đi trong hoang địa về Đất hứa thì
Người cũng có thể dùng ngôi sao lạ để
dẫn đường cho các nhà chiêm tinh đến Bêlem
để gặp Đấng Cứu Tinh.
Nhưng sự
thật vô cùng trớ trêu là khi vị Cứu tinh xuất
hiện sau bao thế kỷ chờ đợi thì dân Do thái
lại thờ ơ lãnh đạm. Các thượng tế,
các kinh sư có thái độ dửng dưng thụ
động. Họ rành rẽ Kinh Thánh và biết rõ nơi
sinh của Đấng Cứu Thế nhưng họ
chẳng cất bước đến Bêlem. Còn Hêrôđê thì
hốt hoảng bối rối, sợ ngai vàng bị lung lay
nên tìm cách loại trừ với mưu mô cạm bẫy.
Tấn bi
kịch cuộc đời Hài Nhi bắt đầu, bị
người đồng hương từ khước,
bị tẩy chay, bị giết chết. Chỉ có các nhà
chiêm tinh hăng hái lên đường lao vào cuộc phiêu
lưu tìm kiếm. Họ đã làm tất cả miễn sao
gặp được Đấng Cứu Tinh. Cho dù
Đấng ấy chẳng uy nghi ngự trong lâu đài
điện ngọc nhưng họ vẫn vui mừng
đón nhận, xin được bái kiến và dâng lễ
vật quý giá với cả tấm lòng thành.
Phụng vụ
đọc câu chuyện tuyệt đẹp này trong ngày
Lễ Hiển Linh "Thiên Chúa tỏ mình ra cho dân
ngoại". Xuyên suốt dòng lịch sử, những ai
muốn gặp Đấng Cứu Thế, phải lên
đường tìm kiếm với thái độ khiêm
nhường theo ánh sáng Lời Chúa.
1. Lên đường
tìm kiếm
Các nhà chiêm tinh
là dân ngoại, họ đại diện cho mọi dân
tộc, họ khao khát tìm kiếm ơn cứu độ.
Sau này Chúa Giêsu đã xác định: từ phương
đông phương tây, nhiều người sẽ
đến dự tiệc cùng tổ phụ Abraham, Isaac,
Giacop trong nước trời.
Các
thượng tế và các kinh sư thông hiểu Thánh Kinh,
họ giảng giải thật hay cho Hêrôđê, nhưng
chỉ là lý thuyết. Họ tìm Đấng Cứu Thế
trong sách vở nhưng không nhận ra Người trong
thực tế vì Người không phù hợp với
những quan điểm cố định của họ.
Những người chuyên nghiên cứu sách vở
đầy sự uyên bác thông thái, nếu không lên
đường, không thao thức tìm kiếm thì chẳng bao
giờ gặp được Thiên Chúa.Trái lại, những
tâm hồn đơn sơ, khó nghèo như các mục
đồng, hay cởi mở và khao khát chân lý như các nhà
chiêm tinh lại được diễm phúc gặp gỡ
Người vì họ đã dám mạo hiểm lên
đường tìm kiếm, bước đi theo các
dấu chỉ.
Thiên Chúa vẫn
luôn tỏ mình ra cho nhân loại qua những dấu chỉ
tự nhiên của trời đất, qua từng biến
cố lịch sử, qua Lời Người trong Thánh Kinh,
qua sự hiện diện của Dân Chúa là Giáo hội, qua
các bí tích. Muốn gặp được Thiên Chúa, nhất
thiết phải nổ lực tìm kiếm. Cho dầu có
những thử thách, cam go, những hiểm nguy cạm bẫy,
vẫn luôn kiên trì trong đức tin, bền đổ trong
lòng mến.
2. Khiêm tốn thờ
lạy
Lễ Đêm
Giáng Sinh, Phúc Âm Luca kể chuyện các mục đồng
đến chiêm ngưỡng và thờ lạy Chúa Hài Nhi.
Họ đại diện những người đơn
sơ, khiêm tốn, chân thành và nghèo khó. Lễ Hiển Linh,
Phúc Âm Matthêu kể chuyện các nhà chiêm tinh từ
phương xa đến triều bái Chúa Hài Nhi. Họ
đại diện những người giàu có, thông thái.
Như vậy, chỉ có các mục đồng và các nhà chiêm
tinh đã tìm gặp được Đấng Cứu
Thế.
Điều
kiện tiên quyết để gặp được Thiên
Chúa, đó là lòng khiêm nhường, chung cho cả
người đơn sơ lẫn người thông thái.
Những tâm hồn đơn sơ như các mục
đồng mới gặp được Thiên Chúa bởi
họ ý thức mình không biết gì cả. Những
người thông thái đích thực như các nhà chiêm tinh
gặp được Thiên Chúa bởi vì họ ý thức
mình không biết gì cả. Chúa Giêsu không sinh ra ở giữa
trời, nơi người ta có thể đứng
thẳng. Ngài đã Giáng sinh trong hang đá, nơi
người ta phải cúi mình để đi vào. Đó là
một cử chỉ khiêm nhường. Các mục
đồng và các đạ nhà chiêm tinh đủ đơn
sơ để nghiêng mình xuống. Khi làm như vậy,
họ thấy mình ở trong hang đá. Tại đó,
một người nữ diễm lệ, đầu đội
mặt trời, chân đạp mặt trăng và đôi tay
ẵm lấy Hài Nhi, Đấng dùng những ngón tay bé
nhỏ của mình nâng đỡ trái đất. Khi các
mục đồng và các nhà chiêm tinh quỳ gối, có
lẽ các chiêm tinh gia ghen tỵ với các em chăn chiên vì
con đường của các mục đồng ngắn hơn,
họ tìm thấy sự khôn ngoan là chính Thiên Chúa mau hơn.
3. Ánh sáng Lời Chúa
Hôm nay, không có
ngôi sao đông phương nào xuất hiện trên bầu
trời để soi đường cho chúng ta đi tìm
Chúa. Chúng ta có một ánh sáng khác rực rỡ hơn giúp tìm
gặp Người. Đó là ánh sáng của Lời Chúa
"Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh
sáng chỉ đường con đi.". Mở
đầu Tông huấn "Lời Chúa", ĐTC Bênêđictô
XVI trích dẫn thư Thánh Phêrô: " Lời Chúa đời
đời bền vững. Lời này chính là Tin Mừng
đã được loan báo cho anh em" (1 Pr 1,25; x.Is 40,8).
Bước đi trong ánh sáng Lời Chúa, chúng ta sẽ
trở nên ngôi sao dẫn đường cho nhiều
người tìm đến Thiên Chúa. Thánh Phaolô mời
gọi: "Anh em hãy chiếu sáng như những vì sao trên
vòm trời"(Pl 2,15).
Tại sao các
Kitô hữu được gọi là các vì sao? Thánh Gioan
giải thích: "Thiên Chúa chưa ai thấy bao giờ.
Nếu chúng ta yêu thương nhau thì Thiên Chúa ở lại
trong chúng ta"(1Ga 4,12). Nói cách khác, Thiên Chúa của chúng ta là
một vị "Thiên Chúa ẩn mình", nhưng
Người muốn tỏ mình ra cho người ta thấy
qua cách sống yêu thương của chúng ta. Nói cách khác
nữa, khi chúng ta yêu thương nhau thì Thiên Chúa ở trong
chúng ta, bởi vì "Thiên Chúa là tình yêu"(1Ga 4,18). Cho nên
cách sống yêu thương của người Kitô hữu
làm cho người ta nhìn thấy và nhận biết
được Thiên Chúa tình yêu. Chính vì thế mà thánh Phaolô
đã so sánh thế gian như vòm trời tăm tối, và
khuyến khích các Kitô hữu hãy sống yêu thương
để có thể thành những vì sao chiếu sáng trên vòm
trời ấy.
Trong đời
sống xã hội hôm nay, có rất nhiều ngôi sao trên bầu
trời nghệ thuật, đủ mọi lãnh vực. Ngôi
sao nhạc Rock, ngôi sao điện ảnh, ngôi sao bóng
đá...thôi thì đủ các loại sao! Có những
người chưa xứng đáng là "sao" mà cũng
tự nhận mình là sao, thậm chí có những người
vênh váo tự phong mình là "siêu sao"!
Trong phạm vi
tôn giáo, ta thấy có những Kitô hữu âm thầm sống
bác ái yêu thương, chiếu tỏa nhân đức cho
những người chung quanh, nhưng chỉ dám nhận
mình là tôi tớ vô dụng (Lc 17,10). Thời nay, Mẹ Têrêxa
Calcutta với tấm lòng yêu thương bao la cũng là
một vì sao chiếu sáng trên vòm trời.
Ngôi sao đông
phương dẫn các nhà chiêm tinh đến gặp Chúa Hài
Nhi rồi tiến dâng lễ vật. Chúng ta nhờ ánh sáng
Lời Chúa soi dẫn trên hành trình cuộc đời. Lời
Chúa là ánh sao chiếu soi tâm hồn giúp chúng sáng lên niềm
tin. " Phúc thay kẻ lắng nghe và tuân giữ Lời
Chúa" (Lc,11,28). Chúa Giêsu chỉ cho thấy sự cao
cả đích thực của Đức Maria, như
thế mở ra cho mỗi người chúng ta khả
năng sống mối phúc phát sinh từ Lời
được lắng nghe và đem ra thực hành. (x.Verbum
Domini, số 124).
Chính Chúa Giêsu là
ngôi sao mai dẫn chúng ta đi vào một con đường
mới, con đường chói ngời ngọn lửa
đức mến. Người Kitô hữu tiếp nhận
ánh sáng từ Chúa Giêsu để chiếu lên làn ánh sáng hy
vọng, ánh sáng tin yêu, ánh sáng công bình bác ái. Những
chứng tá đức tin cậy mến, những
gương sáng đời sống gia đình, những
nỗ lực thực thi các giá trị Phúc Âm chính là
những ánh sao cụ thể soi đường truyền giáo.
|