VẤN ĐỀ ĐỒNG TẾ

(Tuần san Ephata 712 trích từ Nguyệt san Dân Chúa Âu Châu)

Không có Giáo Lý, Giáo Luật hay luật Phụng Vụ nào cấm đồng tế. Tại Việt Nam luật cấm của giáo hội địa phương đã không được áp dụng công minh, đồng đều, khiến có sự ta thán, bất mãn của cả giáo dân và Linh Mục.

Ở Mỹ, không có nơi nào cấm hay giới hạn việc đồng tế của Linh Mục trong các dịp hôn phối, kỷ niệm thành hôn, tang lễ hay lễ giỗ cả. Nhưng phải nói là chỉ có trong các cộng đoàn hay giáo xứ Việt Nam ở Mỹ mới có “hiện tượng đồng tế” đông đảo trong các dịp nói trên mà thôi.

Ở các Giáo Xứ Mỹ, Mễ, Phi, Hàn Quốc rất ít có đồng tế trong những dịp này. Ngay cả khi có một Linh Mục Mỹ, Mễ qua đời thì may lắm mới có được từ 25 – 40 Linh Mục đồng tế trên tổng số hơn 500 Linh Mục trong Giáo Phận ! Tôi chưa bao giờ thấy có đến hơn 100 Linh Mục Mỹ đồng tế trong lể an táng của một Linh Mục qua đời cả.

Ngược lại, lễ tang hay lễ cưới của Giáo Dân Việt Nam thì đôi khi có trên 20 Linh Mục đồng tế là thường, ít ra cũng có 4, hay 5 Linh Mục đồng tế. Thông thường thì ở các nơi có đông người Công Giáo Việt Nam, cũng như có nhiều Linh Mục Việt Nam làm mục vụ như ở California, Houston, Dallas, New Orleans... các Linh Mục đến đồng tế vì quen biết ít nhiều hay là thân thích họ hàng với các chủ hôn hay tang gia.

Nhưng cũng có trường hợp Linh Mục đến đồng tế vì được người khác mời hộ cho đông chứ không hẳn vì quen biết hay có liên hệ gì với gia đình. Vì thế mà trong giới Linh Mục một vài nơi ở Mỹ, đã có cụm từ “đi sô” (show) để chỉ tình trạng các Linh Mục chạy từ nhà thờ này sang Nhà Thờ kia để đồng tế ít là 2 lễ cuối tuần, giống như nghệ sĩ “đi show” vậy đó!

Đây là thực trạng đáng phàn nàn vì có sự lạm dụng hay dễ dãi không cần thiết về việc đồng tế để chiều theo thị hiếu của những người muốn được vinh dự với cộng đoàn. Nhưng điều này lại trái với giáo luật số 9051, cấm Linh Mục cử hành hay đồng tế nhiều lần trong một ngày, khi không có lý do chính đáng. Hơn thế nữa, đồng tế quá dễ dãi như vậy cũng gây phân bì hay không vui cho những gia đình không mời thêm được nhiều Linh Mục.

Như vậy, Linh Mục cũng cần giới hạn việc đồng tế khi thực sự không phải là nhu cầu cần thiết. Một khía cạnh không được đẹp mắt là người ta thường tặng “phong bì” cho các cha chủ tế và đồng tế ngay sau thánh lễ, trước mặt Giáo Dân. Theo thiển ý, đáng lẽ phải nói cho Giáo Dân biết là không nên làm việc này, vì Linh Mục đến đồng tế là vì thân tình với các gia chủ có việc vui buồn chứ không phải đến để nhận “phong bì”. Vả lại, làm như vậy khiến người ta có cảm tưởng là “trả công” đi đồng tế cho các Linh Mục.

Nhưng điều quan trọng hơn hết cần nói để mọi người biết một lần nữa là: ơn Chúa ban cho đôi tân hôn hay cho linh hồn người quá cố hoàn toàn không lệ thuộc vào việc có nhiều hay ít Linh Mục dâng lễ trong những hoàn cảnh này. Càng không liên hệ gì đến số tiền gia chủ chi ra để trả hay tặng cho các cha chủ tế và đồng tế trong các lễ cưới và lễ tang. Nghĩa là Chúa không căn cứ vào số Linh Mục hiệp dâng thánh lễ và số tiền dâng cúng để ban ơn nhiều hay ít cho đôi tân hôn hoặc thưởng hay tha hình phạt cho một linh hồn mới ly trần. Chúa ban ơn vì lòng nhân hậu vô biên và công bằng tuyệt đối của Ngài, và vì công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô cộng với thiện chí cộng tác của con người trong cuộc sống ở đời này.

Nói khác đi, nếu không có công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô thì không ai có thể được cứu rỗi. Nhưng nếu con người không cộng tác với ơn cứu chuộc này bằng quyết tâm yêu mến Chúa và sống theo đường lối của Ngài, thì Chúa cũng không thể cứu ai được, cho dù người ta có bỏ ra hàng trăm triệu để xin lễ thì cũng vô ích mà thôi, vì ơn cứu chuộc nói riêng và ơn Chúa nói chung không thể mua được bằng tiền bạc.

Vậy nếu ai ỷ lại vào công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô để không làm gì hết, hoặc tệ hại hơn nữa, là sống ngược lại với Tin Mừng Cứu Độ và khước từ tình thương của Thiên Chúa cho đến phút chót của đời mình, thì Chúa không thể cứu người đó được; cho dù sau khi chết, có được hàng trăm Giám mục và Linh Mục đồng tế, và đã xin nhiều "lễ đời đời" hay "mua hậu" với số tiền rất lớn của các nơi buôn thần bán thánh, thì cũng vô ích mà thôi. Chắc chắn như vậy.

Ngược lại, nếu một người đã thực tâm yêu mến Chúa và sống theo đường lối của Ngài, thì dù sau khi chết, không được Linh Mục nào đến đồng tế, và thậm chí xác còn không được mang vào trong nhà thờ như đã xảy ra ở nơi nào đó khiến giáo dân bất mãn, thì cũng không thiệt thòi gì trước mặt Chúa khi Người công minh phán xét.

Vậy đừng ai lầm tưởng rằng hễ có nhiều cha đồng tế, nhất là được hồng y, giám mục chủ tế và chi ra nhiều tiền cho nhà thờ thì bảo đảm phần rỗi hơn là không có cha nào dâng lễ và không dâng cúng đồng nào cho ai. Thật ra, nếu có Hồng Y hay Giám Mục chủ tế và đông Linh Mục đồng tế, thì đây chỉ là vinh dự trần thế cho tang gia hay chủ hôn mà thôi, chứ không hề là bảo đảm gì về lợi ích thiêng liêng trước mặt Chúa cho ai sau khi lìa đời, hay kết hôn.

Tóm lại, cần sống đẹp lòng Chúa ngay bây giờ thì đó mới là bảo đảm chắc chắn cho phần rỗi mai sau. Xin dâng nhiều lễ, cầu nguyện và làm việc lành chỉ có ích cho những linh hồn đã ra đi trong ơn nghĩa Chúa nhưng còn chưa lành sạch đủ để vào Nước Trời. Nghĩa là, việc lành ta làm chỉ có ích cho các linh hồn thánh (holy souls) đang ở Luyện Tội (Purgatory) chứ không ích gì cho những ai đang ở hỏa ngục, là nơi không còn hiệp thông nào với Thiên Đàng và Giáo Hội lữ hành trên trần thế này.

Tuy nhiên, vì ta không biết ai đang còn ở luyện tội và ai đang ở hỏa ngục, nên ta cứ cầu nguyện, làm việc lành để cầu cho mọi người đã ly trần. Và Chúa sẽ phân phát lợi ích thiêng liêng này cho những linh hồn đang cần đến để mau được vào Nước Trời hưởng Thanh Nhan Ngài.

Lm NGÔ TÔN HUẤN