Cách yêu thương

(Chúa Nhật II Mùa Chay, năm B)

Không ai nhìn thấy hoặc có thể chạm vào tình yêu, thế nhưng người ta vẫn tin tình yêu có thật và cảm nhận được. Tuy nhiên, không phải cứ nói yêu là thương, mà phải biết cách yêu thương. Có những cái xuôi mà ngược, thuận mà nghịch, và ngược lại. Ở đây muốn nói về tình yêu thương cốt lõi: Gia đình.

Tục ngữ Việt Nam có câu: “Thương con cho roi, cho vọt; ghét con cho ngọt, cho bùi”. Nghe chừng “ngược đời” lắm! Nghịch mà thuận, Thánh Phaolô đã xác định: “Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt” (Dt 12:6).

Nhân vô thập toàn. Chẳng có ai hoàn hảo. Chỉ một mình Thiên Chúa hoàn hảo. Quả thật, ngay cả người công chính cũng phạm tội 7 lần mỗi ngày (Cn 24:16). Thế thì chúng ta không thể cầu toàn, nhưng cái khó là chúng ta phải biết chấp nhận nhau. Yêu thương không phải vì TÌM ĐƯỢC người hoàn hảo, mà vì HỌC ĐƯỢC cách nhìn người-không-hoàn-hảo một cách hoàn hảo. Khó lắm, nhưng không phải không làm được. Khó mà làm được mới hay, dễ thì ai cũng làm được, chẳng có gì đáng tâm phục và khẩu phục. Nếu không làm được thì chắc chắn Chúa Giêsu không bảo chúng ta “hoàn thiện như Cha trên trời” (Mt 5:48). Đã có nhiều người làm được và họ đã nên thánh.

Mùa Chay gọi là “mùa thánh”, mùa “xé lòng”, mùa cố gắng sửa đổi, ăn năn, sám hối, mùa thuận tiện để hoàn thiện, hoàn thiện để nên thánh. Rất cần thiết, rất cấp bách, vì “không thánh thiện thì không được thấy Chúa” (Dt 12:14). Chắc chắn như vậy!

Sai lầm thì phải chịu sửa, có tội thì phải bị phạt. Đó là điều tất nhiên. Nhưng không sai lầm và vô tội mà vẫn phải chịu đau khổ, thế mới… “lạ”. Thánh Gióp là trường hợp điển hình nhất. Ông là người tốt lành, hiền lành, công chính, nhưng ông đã phải chịu đau khổ tới tột cùng. Thiên Chúa không “chơi ép” ông, nhưng Ngài muốn vậy để nêu gương cho chúng ta, muốn chúng ta tôn vinh Ngài cách đặc biệt – cách “khác người”. Chịu đau khổ là diễm phúc (Mt 5:11).

Sau nhiều chuyện xảy ra, Thiên Chúa còn thử lòng ông Ápraham. Ngài gọi ông và ông thưa: “Dạ, con đây!” (St 22:1). Ngài bảo ông đem đứa con một yêu dấu Ixaác đến xứ Môrigia để dâng làm lễ toàn thiêu ở trên một ngọn núi mà chính Ngài sẽ chỉ cho. Chúng ta gọi là “thử lòng”, nhưng thật ra Thiên Chúa thấu suốt mọi sự, Ngài không cần thử thách ai, mà Ngài chỉ muốn lập công cho chính đương sự mà thôi.

Tới nơi Thiên Chúa đã chỉ, ông Ápraham dựng bàn thờ tại đó, xếp củi lên, trói con trai Ixaác, và đặt lên bàn thờ, trên đống củi. Rồi ông Ápraham đưa tay ra cầm lấy dao để sát tế con mình. Ông có con trai yêu quý nhưng ông vẫn vâng lời Chúa mà sẵn sàng sát tế con mình, không thắc mắc, không so đo. Nếu là chúng ta, liệu chúng ta có dám? Chắc hẳn là “còn khuya”. Vì chúng ta sẽ lý luận: Thiên Chúa là Đấng tốt lành mà lại bảo mình làm điều ác sao? Ngài là Sự Sống (Ga 14:6) mà lại bảo mình giết người ư? Vậy là Thiên Chúa mâu thuẫn, mình không thể làm theo lệnh truyền như vậy. Thế mà ông Ápraham vẫn “vô tư” làm theo lệnh truyền “ngược đời” như vậy. Lạ quá! Tin tuyệt đối. Bài học Đức Tin lớn quá!

Và rồi ngay khi ông sắp hạ sát con mình, sứ thần của Đức Chúa từ trời gọi ông và ông cũng thưa: “Dạ, con đây!” (St 22:11). Ngài nói: “Đừng giơ tay hại đứa trẻ, đừng làm gì nó! Bây giờ Ta biết ngươi là kẻ kính sợ Thiên Chúa: đối với Ta, con của ngươi, con một của ngươi, ngươi cũng chẳng tiếc!” (St 22:12).13 Ông Ápraham ngước mắt lên nhìn, thì thấy phía sau có con cừu đực bị mắc sừng trong bụi cây, ô liền đi bắt con cừu ấy mà dâng làm lễ toàn thiêu thay cho con mình.

Sứ thần của Đức Chúa từ trời gọi ông Ápraham một lần nữa và trao cho ông lời hứa: “Đây là sấm ngôn của Đức Chúa, Ta lấy chính danh Ta mà thề: bởi vì ngươi đã làm điều đó, đã không tiếc con của ngươi, con một của ngươi, nên Ta sẽ thi ân giáng phúc cho ngươi, sẽ làm cho dòng dõi ngươi nên đông, nên nhiều như sao trên bầu trời, như cát ngoài bãi biển. Dòng dõi ngươi sẽ chiếm được thành trì của địch. Mọi dân tộc trên mặt đất sẽ cầu chúc cho nhau được phúc như dòng dõi ngươi, chính bởi vì ngươi đã vâng lời Ta” (St 22:16-18). Thiên Chúa coi trọng đức vâng lời: “Vâng lời trọng hơn của lễ” (1 Sm 15:22; Tv 50:8-9). Tổ phụ Ápraham đã vâng lời vô điều kiện, do đó ông được Thiên Chúa hứa ban những điều tốt lành. Ai có công thì đáng được thưởng.

Hạnh phúc nào cũng có đau khổ. Hạnh phúc và đau khổ tỷ lệ thuận với nhau. Đau khổ càng nhiều thì hạnh phúc càng lớn. Tác giả Thánh Vịnh xác nhận: “Tôi đã tin cả khi mình đã nói: ‘Ôi nhục nhã ê chề!’” (Tv 116:10). Cay đắng lắm, thế mà vẫn tin, thật đáng khâm phục! Nhưng cái gì cũng có lý do, có cái giá của nó: “Đối với Chúa thật là đắt giá cái chết của những ai trung hiếu với Người. Vâng lạy Chúa, thân này là tôi tớ, tôi tớ Ngài, con của nữ tỳ Ngài, xiềng xích trói buộc con, Ngài đã tháo cởi. Con sẽ dâng lễ tế tạ ơn, và kêu cầu thánh danh Chúa” (Tv 116:15-17).

Tác giả Thánh Vịnh bộc bạch: “Lời khấn nguyền với Chúa, tôi xin giữ trọn, trước toàn thể dân Người, tại khuôn viên đền Chúa, giữa lòng ngươi, hỡi Giêrusalem! Allêluia” (Tv 116:18-19). Vâng lời và yêu thương có hệ lụy với nhau. Vâng lời vì yêu thương, yêu thương thì sẵn sàng vâng lời. Rất lô-gích! Vâng lời là chấp nhận thực hiện điều gì đó với sự vui vẻ và trong niềm tin tưởng. Không yêu thương thì không thể vâng lời như vậy.

Trong cuộc sống, chúng ta vẫn đinh ninh là tin Chúa nhưng đôi khi chúng ta lại “ngại” vâng lời. Thật không? Tại sao? Bởi vì chúng ta vẫn chưa dám thực hiện theo Ý Chúa, mà Ý Chúa có khi trái ngược với ý chúng ta. Chưa dám thực hiện thì có nghĩa là chưa thực sự tin tưởng hoặc tín thác.

Thánh Phaolô đặt vấn đề: “Có Thiên Chúa bênh đỡ chúng ta, ai còn chống lại được chúng ta?” (Rm 8:31b). Và thánh nhân lý luận: “Đến như chính Con Một, Thiên Chúa cũng chẳng tha, nhưng đã trao nộp vì hết thảy chúng ta. Một khi đã ban Người Con đó, lẽ nào Thiên Chúa lại chẳng rộng ban tất cả cho chúng ta? Ai sẽ buộc tội những người Thiên Chúa đã chọn? Chẳng lẽ Thiên Chúa, Đấng làm cho nên công chính? Ai sẽ kết án họ? Chẳng lẽ Đức Giêsu Kitô, Đấng đã chết, hơn nữa, đã sống lại, và đang ngự bên hữu Thiên Chúa mà chuyển cầu cho chúng ta?” (Rm 8:32-34). Vâng, theo nhân tính, Chúa Giêsu đã phải thốt lên: “Sao Cha nỡ bỏ con?” (Mt 27:45; Mc 15:34; x. Tv 22:2). Nhưng Chúa Cha vẫn… lặng im. Lạy Chúa tôi!

Thiên Chúa đã xác định rạch ròi với chúng ta: “Tư tưởng của Ta không phải là tư tưởng của các ngươi, và đường lối các ngươi không phải là đường lối của Ta. Trời cao hơn đất chừng nào thì đường lối của Ta cũng cao hơn đường lối các ngươi, và tư tưởng của Ta cũng cao hơn tư tưởng các ngươi chừng ấy (Is 55:8-9). Thật vậy, khi ngăn cản Thầy Giêsu đi chịu chết, đệ tử Phêrô đã bị Thầy mắng nặng lời: “Satan! lui lại đàng sau Thầy! Vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người” (Mc 8:3). Ngày nay chúng ta gọi kiểu “khôn” này là “trứng khôn hơn vịt” hoặc “cầm đèn chạy trước ô-tô”. Chúng ta cũng thường mắc “tật” này, không chỉ với tha nhân, mà với cả Chúa đấy. Gan chúng ta cũng “to” lắm!

Sau khi Chúa Giêsu tiến báo lần thứ nhất về cuộc thương khó và phục sinh (Mt 16:21-23; Mc 8:31-33; Lc 9:22) và đưa ra điều kiện để theo Ngài (Mt 16:24-28; Mc 8:34-38; Lc 9:23-27), Đức Giêsu còn nói với họ: “Tôi bảo thật các người: trong số những người có mặt ở đây, có những kẻ sẽ không phải nếm sự chết, trước khi thấy Triều Đại Thiên Chúa đến, đầy uy lực” (Mc 9:1).

Và sáu ngày sau, Ngài đem ba “đệ tử ruột” (Phêrô, Giacôbê và Gioan) đi theo mình. Ngài đưa các ông đi riêng ra một chỗ, chỉ mình các ông thôi, tới một ngọn núi cao. Rồi Ngài biến đổi hình dạng trước mắt các ông. Y phục Ngài trở nên rực rỡ, trắng tinh, không có thợ nào ở trần gian giặt trắng được như vậy. Họ thấy ông Êlia cùng ông Môsê hiện ra đàm đạo với Sư Phụ của mình. Bấy giờ, ông Phêrô thưa với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con ở đây, thật là hay! Chúng con xin dựng ba cái lều, một cho Thầy, một cho ông Môsê, và một cho ông Êlia” (Mc 9:5).

Thánh Mác-cô cho biết: “Thực ra, ông không biết phải nói gì, vì các ông kinh hoàng” (Mc 9:6). Thì phải kinh hoàng thôi, phần thì chưa thấy bao giờ, phần thì quá kỳ lạ. Lạ thì lạ nhưng sướng cũng sướng. Quá “đã”! Sướng đến nỗi ông Phêrô quên mình và hai anh bạn, chỉ xin làm lều cho Sư Phụ và hai nhân vật quan trọng (VIP, Very Important Person) mà thôi. Nếu người ta thực sự thấy “phép lạ” (chính hiệu chứ không là “sự lạ”), người ta sẽ quên hết mọi sự và thay đổi cuộc đời ngay!

Ba đệ tử đang “ngon trớn”, bỗng có một đám mây bao phủ các ông. Từ đám mây phát ra tiếng nói: “Đây là Con Ta yêu dấu, hãy vâng nghe lời Người” (Mc 9:7). Mèn ơi! Lại lạ lùng nữa! Các ông chợt nhìn quanh thì không thấy ai nữa, chỉ còn Đức Giêsu với các ông mà thôi. Tiếc hùi hụi! Và khi ở trên núi xuống, Đức Giêsu truyền cho các ông không được kể lại cho ai nghe những điều vừa thấy, trước khi Con Người từ cõi chết sống lại.

Thiên Chúa rất công bằng. Được nhiều sẽ bị đòi lại nhiều, được ít thì bị đòi ít. Đừng tưởng được nhiều mà kiêu ngạo, nhưng đừng thấy mình được ít mà buồn hoặc so đo kèn cựa với người được nhiều! Ba môn đệ được “ưu tiên” thấy Chúa Giêsu biến hình vì Ngài muốn củng cố đức tin cho họ, và tất nhiên được ưu tiên thì cũng phải “trả giá” cân xứng thôi.

Thiên Chúa yêu thương chúng ta vô cùng, dù chúng ta chỉ là tội nhân và hoàn toàn bất xứng với Ngài, chúng ta không có quyền đòi hỏi. Thế nhưng Ngài đã bắt Con Yêu Dấu Giêsu chịu đau khổ tới tận cùng bảng số. Và Chúa Giêsu đã “cam chịu để cho những người tội lỗi chống đối mình để chúng ta khỏi sờn lòng nản chí” (Dt 12:3) khi phải chịu gian khổ trong cuộc sống. Thật vậy, “ví phỏng đường đời bằng phẳng cả, anh hùng hào kiệt có hơn ai” (chí sĩ ái quốc Phan Bội Châu).

Cuộc đời luôn có sự đấu tranh, luôn phải chiến đấu với mọi thứ, thậm chí chiến đấu với cả chính mình. Cuộc chiến nào cũng cam go, càng cam go hơn khi đó là cuộc chiến tâm linh. Thánh Phaolô so sánh: “Quả thật, trong cuộc chiến đấu với tội lỗi, anh em chưa chống trả đến mức đổ máu” (Dt 12:3-4). Cha mẹ yêu thương con cái, nhưng đâu phải chúng đòi hỏi gì cũng được. Có những thứ không cho hoặc cấm thì mới là yêu thương thật. Phàm nhân là kẻ xấu mà còn như vậy huống gì Thiên Chúa, Đấng chí thánh.

Vâng, Thiên Chúa yêu thương chúng ta rất đặc biệt, nên Ngài cũng muốn chúng ta sống “khác người” – tất cả phải NHỜ Ngài, VỚI Ngài và TRONG Ngài. Cách yêu thương của Ngài độc nhất vô nhị, độc đáo lắm!

Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con biết chân nhận tình yêu Ngài dành cho chúng con ngay khi chúng con chịu đau khổ giữa cuộc đời này, để trong mọi hoàn cảnh, chúng con vẫn tin kính Ngài là Thiên Chúa duy nhất, biết yêu mến Ngài hết linh hồn và hết trí khôn. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ chúng con. Amen.

TRẦM THIÊN THU