HỌC HỎI
PHÚC ÂM CHÚA NHẬT 2 MÙA VỌNG NĂM A Mt 3,1-12
( Lm. Cao Sieu, SJ)
1.
Lời mời gọi của Gioan Tẩy giả ở Mt
3,2 có giống với lời mời gọi của Đức
Giêsu ở Mt 4,17 không? Theo cái nhìn của người
Do Thái, Nước Trời là Nước nào?
·
Lời mời
gọi của Gioan Tẩy giả ở Mt 3,2 giống hoàn
toàn với lời mời gọi của Đức Giêsu ở
Mt 4,17: “Anh em hãy hối cải, vì Nước Trời đã
đến gần!” Trong Tin Mừng Mátthêu, Nước Trời
đồng nghĩa với Nước Thiên Chúa. Người
Do Thái từ lâu đã mong ngóng Nước Thiên Chúa đến,
một Nước của công lý, hòa bình và thịnh vượng,
không bị chiến tranh hay kẻ thù quấy phá. Họ mong
Thiên Chúa sai Đấng Mêsia đến để làm vua cai trị Nước của Ngài. Bây giờ,
vị ngôn sứ Gioan loan báo rằng Nước ấy
đã đến gần rồi. Đây thật là một
tin mừng lớn cho dân Chúa sau thời gian dài chờ đợi.
2.
Đọc Mt 3,2-3. Hối cải
nghĩa là gì? Tại sao cần phải hối
cải để chuẩn bị cho Nước Trời gần
đến?
·
Để
đón Nước Trời đã đến gần rồi,
Gioan Tẩy Giả mời mọi người Do Thái hối
cải (Mt 3,2-3). Theo Cựu Ước, hối
cải là quay lại, quay về với Thiên Chúa sau khi đã
quay đi, không giữ tròn giao ước với Ngài. Hối
cải không phải chỉ là thay đổi lối
nghĩ, mà còn là thay đổi tận căn toàn bộ lối
sống của mình. Vì Nước Trời đã đến
gần nên cần hối cải, thay đổi con người
mình, để xứng đáng đón lấy món quà là Nước
Thiên Chúa. Người Do Thái muốn được hưởng
Nước của công lý và hòa bình thì họ phải sống
trong thái độ yêu chuộng hòa bình và công lý, phải nắn
cho thẳng lối sống của mình.
3.
Đọc Isaia 40,3. “ĐỨC
CHÚA” ở đây là ai? Đọc Mt 3,3.
“Đức Chúa” ở đây để chỉ
ai? Đâu là nhiệm vụ của Gioan Tẩy
giả?
·
Thánh
Mátthêu đã trích dẫn sách ngôn sứ Isaia để nói về
ông Gioan Tẩy giả (x. Mt 3,3). Nguyên
văn Isaia 40,3 như sau: “Có tiếng
người hô: Trong hoang địa, hãy chuẩn bị con
đường cho ĐỨC CHÚA; trong sa mạc, hãy làm cho
thẳng một xa lộ cho Thiên Chúa của chúng ta”. Còn trong
Tin Mừng Mátthêu, ta thấy câu trên được trích lại
như sau: “Có tiếng người hô trong hoang địa:
Hãy chuẩn bị con đường cho Đức Chúa; hãy
làm cho thẳng các lối đi của Người”. Như
vậy ta thấy thánh Mátthêu không trích nguyên văn Is 40,3, nhưng có đổi một chút để
phù hợp với nhiệm vụ của Gioan Tẩy giả.
Gioan là người có nhiệm vụ dọn đường
cho Đức Chúa đến. Đây không phải là con
đường vật chất, nhưng là con đường
của lối sống cần phải chấn chỉnh lại.
Gioan đã lên tiếng kêu gọi mọi người thuộc
mọi giới hoán cải cách cụ thể (Mt 3,5-12). Trong Is 40,3, ĐỨC
CHÚA (YHWH) để chỉ Thiên Chúa. Còn trong Mt 3,3, Đức Chúa ở đây (Kurios) để
chỉ Chúa Giêsu Kitô.
4.
Đọc Mt 3,1-2.4-5. Theo bạn,
tại sao Gioan có được sức hấp dẫn quần
chúng mạnh mẽ như vậy?
·
Gioan Tẩy
giả có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với
dân Do Thái thời của ông. Mátthêu 3,5 cho
thấy cảnh tượng người ta từ nhiều
nơi đổ xô đến với ông. Sức hấp dẫn
ấy trước hết đến từ nếp sống
khổ hạnh của ông về quần áo và về thức
ăn (Mt 3,4). Cách ăn mặc của ông
có phần giống với ngôn sứ Êlia ngày xưa (x. 2V 1,8). Nơi ở của ông cũng đặc
biệt, đó là vùng hoang địa của Giuđê, nằm
dọc theo bờ tây của Biển Chết.
Hoang địa chính là nơi ông chọn để rao giảng,
để lên tiếng mạnh mẽ đòi người ta
hoán cải. Nói chung, từ nơi ông toát
ra thần thái của một vị ngôn sứ lớn, khiến
người ta bị cuốn hút và tin tưởng. Hơn
thế nữa, từ 400 năm nay, dân Do Thái đã chờ
đợi Thiên Chúa sai một vị ngôn sứ đến với
họ. Nay họ vui sướng biết bao vì Thiên Chúa
đã bắt đầu nói với họ qua ngôn sứ
Gioan.
5.
Đọc Mt 3,6. Dân chúng
đến với Gioan để làm gì? Nơi
sông Giođan, họ nhận được ơn gì?
·
Ông Gioan
kêu gọi mọi người hối cải. Và họ
đã đáp lời bằng cách đến với Gioan
để thú tội và để được ông ban phép
rửa tại sông Giođan (Mt 3,6). Đó
là cách họ bày tỏ lòng hối cải, muốn đổi
đời.
Phép rửa
của Gioan ở sông Giođan có nét đặc biệt. Nó gắn
liền với việc xưng thú tội lỗi để
được tha thứ (x. Mc 1,4). Nhóm
Qumran gần Biển Chết mỗi ngày đều có nghi thức
dìm mình trong nước để thanh tẩy. nhưng phép rửa của Gioan thì khác, vì chỉ
cần thanh tẩy một lần là đủ.
6.
Đọc Mt 3,7-10. Để
biểu lộ lòng hối cải, Gioan đòi những nhà
lãnh đạo tôn giáo phải làm gì, và phải tránh xa thái
độ nào?
·
Khi những
người thuộc giới lãnh đạo tôn giáo (nhóm
Pharisêu và Xađốc) đến chịu phép rửa của
Gioan, ông đòi họ phải bày tỏ lòng hối cải
thật sự qua hai thái độ. Trước hết phải
ra khỏi sự tự mãn, tự hào mình là con cháu tổ phụ
Ápraham (Mt 3,9). Kế đó phải sinh
trái tốt cho xứng với lòng hối cải (Mt 3,8.10). Gioan còn lên tiếng đe dọa họ
về cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng xuống,
cũng như về số phận của cái cây không sinh
trái bị chặt và quăng vào lửa (Mt 3,10).
7.
Trong Mt 3,10-12 có mấy từ “lửa”? Tin Mừng Mátthêu có nói nhiều đến lửa
không? Xem Mt 3,10.11.12; 5,22.29-30; 13,42.50;
18,9; 25,41. Lửa này là thứ lửa nào?
·
Có 3 từ
lửa trong Mt 3,10-12. Lửa để
đốt cái cây không sinh quả tốt (Mt 3,10),
hay đốt những hạt thóc lép (Mt 3,12). Đó là lửa
của sự trừng phạt. Trong Tin Mừng Mátthêu, lửa
thường là để trừng phạt kẻ dữ: Lửa
hỏa ngục: Mt 5,22.29-30; 18,9; Lò lửa,
nơi của những người bị tống ra khỏi
Nước Chúa: Mt 13,42.50; lửa đời đời: Mt
18,8; 25,41. Tuy nhiên, Lửa không chỉ để trừng phạt,
mà còn để thanh luyện. Phép rửa của Đức
Giêsu, Đấng đến sau Gioan, sẽ được
làm trong Thánh Thần và lửa (Mt 3,11).
8.
Có bao nhiêu từ “hối cải” trong bài Tin Mừng này? Đọc lại cả bài Tin Mừng này, bạn
thấy từ “hối cải” mang những ý nghĩa nào?
·
Có ba từ
hối cải trong bài Tin Mừng này (Mt 3,2.8.11).
Hối cải được diễn tả bằng ba
cách. Hối cải bằng cách dọn đường cho
Chúa, sửa đường Ngài đi cho thẳng (Mt 3,3). Hối cải bằng cách sinh hoa trái trong
cuộc sống (Mt 3,8). Hoán cải
được diễn tả bằng cách thú tội và chịu
phép rửa của Gioan tại sông Giođan (Mt 3,11).
CÂU HỎI SUY NIỆM
Người có lòng hối cải
được ví như cây sinh trái tốt.
Chúa mời gọi cây đời bạn sinh
trái gì trong Mùa Vọng này? Hối cải
là ra khỏi sự tự mãn. Bạn thấy người
Công giáo có dễ tự mãn vì mình là con cái Chúa không?
|