MeMaria.org
Radio Giờ Của Mẹ - Giờ Bình An - Giờ Tin Yêu - Giờ Hy Vọng
(714) 265-1512. Email: Kim Hà
banner
Google Search
memaria www  

Local Search
PayPal - The safer, easier way to pay online!
top menu :: mẹ maria
Thay đổi kích cỡ chữ đọc:
  
Hành Hương Kỷ Niệm 400 Năm Dòng Tên Loan Báo Tin Mừng Trên Đất Việt Ngày 1 Và Ngày 2
Thứ Hai, Ngày 24 tháng 11-2014

Hành hương kỷ niệm 400 năm Dòng Tên Loan Báo Tin Mừng trên Đất Việt

Nguồn: loanbaotinmung.net

LTS: Những phái đoàn hành hương của người Việt ở Quốc nội thì thường đi từ Nam ra Bắc, còn phái đoàn của những người Việt Hải Ngoại thì đi từ Hà Nội vào Sàigòn. Để giúp cho quý khách sẽ tham dự cuộc hành hương từ ngày 6/1/2015-21/1/2015, chúng tôi xin đăng tải những bài viết  từ nguồn: loanbaotinmung.net

LỜI GIỚI THIỆU
 
Để Kỷ Niệm 400 năm Dòng Tên đặt chân trên đất Việt Loan Báo Tin Mừng kể từ ngày 18 tháng giêng năm 1615, chúng tôi đã đi đến CÁC NƠI THÁNH, là những nơi đã có NHỮNG VẾT CHÂN của các Thừa Sai Dòng Tên. Vì khởi sự chuyến đi từ Nam ra Bắc, nên chúng tôi hầu như đã đi ngược dòng lịch sử về thời gian, bởi lẽ chúng tôi phải tham quan Phú Yên trước là biên cương cực Nam của VN thời đó, để đi ra tới biên cương phía Bắc là Thủ Đô Hà Nội.
 
Bắt đầu từ Phú Yên, Mằng Lăng, quê hương của chân phước Anrê, chúng tôi coi đó là ngày thứ I của cuộc Hành Hương. May mắn cho VN, đất nước mở mang bờ cõi tới đâu, thì cũng vào thời điểm đó, đạo Thánh được loan truyền đến đó, do cái TÌNH CỜ CỦA LỊCH SỬ, như bài viết của Cha Nguyễn Văn Hiền tại Nhà Thờ Phước Kiều chúng tôi đọc được. Sau Mằng Lăng là quê hương của Anrê Phú Yên, chúng tôi đã nhìn thấy cửa biển Tiên Châu, là Cửa Biển các Thừa Sai Dòng Tên đã vào vùng cực Nam VN này để rao truyền đạo Chúa, và chúng tôi tiến đến Qui Nhơn, nơi có Cư Sở Dòng Tên ở Nước Mặn, và nơi có hai vị thánh Tử Đạo thời các cha Thừa Sai Paris là Thánh Giám Mục Stêphanô và Ông Trùm Anrê Kim Thông.

Những nơi Thánh đó cho chúng tôi thấy, cha ông chúng ta, các vị thừa sai thời xa xưa ấy, đã gầy dựng nên các cộng đoàn tín hữu kitô chắc chắn thế nào, đặt nền móng vững chắc cho Giáo Hội tại Qui Nhơn, mà 3 năm sắp tới vào năm 1618, giáo phận này cũng mừng kính kỷ niệm 400 ngày khai sinh Giáo Phận.
 
Sau Qui Nhơn là Quảng Ngãi, An Chỉ, nơi cũng có Cư Sở Dòng Tên, và là cái NÔI của dòng MẾN THÁNH GIÁ ĐẦU TIÊN, do Đức Cha Lambert de la Motte thuôc Hội Thừa Sai Paris thiết lập nên HỘI DÒNG VN tiên khởi của các dòng MTG ở đây. Đi tiếp chúng tôi đến HỘI AN là Cư Sở Đầu Tiên của Dòng Tên đến VN ngày 18 tháng giêng năm 1615. Nơi đây Cù Lao Chàm vẫn còn đứng sừng sững, và Cửa Đại là con đường các thừa sai sai dòng Tên sau này lũ lượt đi vào Hội An ở Cửa Biển này ! Đó là con đường khai sinh ra Giáo Hội VN ở đàng Trong. Nơi nhà thờ Phước Kiều, chúng tôi thăm cánh đồng nơi có Gò Xử, địa điểm Thầy Giảng Anrê Phú Yên khi ra sống với các cha Dòng Tên ở Hội An đã chịu phúc Tử Đạo nơi này, bên cạnh dinh Trấn Biên Quảng Nam. Như thế giải đất từ Hội An đến Phú Yên, đã là GIẢI ĐẤT THÁNH, giải đất CÁC CHA DÒNG TÊN đã THÔNG THƯƠNG QUA LẠI, trong công việc Truyền Giáo của các Ngài. Giải đất đó đã được diễm phúc thấm MÁU ĐÀO CỦA CÁC VỊ TỬ ĐẠO.
 
Trên giải đất này cũng có Đức Mẹ Trà Kiệu thời Văn Thân bắt đạo, và Đức Mẹ Sao Biển ngày nay. Chúng tôi đã đến với Đức Mẹ, để xin Ngài tiếp tục dẫn dắt dân con đất Việt sống cho ĐẠO CHÚA một cách kiên trung.
 
Rời Hội An Đà Nẵng chúng tôi ra Huế, và đặc biệt là La Vang và Nhà Thờ Trí Bưu, nơi có BIA LĂNG TỬ ĐẠO từ thời Văn Thân tới giờ. Đó là chứng tích hào hùng của những người con Chúa, từ thời xa xưa đó đã rất KIÊN TRUNG với Đạo Chúa. Xứ Huế, và Dinh Cát Quảng Trị là những nơi các Vua Chúa bắt đạo đã sống ở đó. Nhiều chiếu chỉ cấm đạo từ thời Minh Mạng, Thiệu Trị, Từ Đức, cứ lần lượt các đợt tấn công vào giáo hội sơ khai của VN, nhưng không làm sao diệt được đạo Thánh Chúa, mà ngược lại còn làm cho đạo Thánh Chúa được NẨY SINH NHỮNG BÔNG LÚA chin vàng, nhờ công khó của các anh hùng Tử Đạo. Chúng tôi cũng đã dừng lại ỏ Đan Viện Thiên An và vùng Kim Long, là nơi đạo Chúa được phồn vinh tại đây.
 
Lần ra miền Bắc, chúng tôi lần lượt qua Vinh, tham quan cửa biến CÁI RUM, rồi Thanh Hóa. Cửa Bạng là điểm lịch sử ở vùng Ba Làng, nơi có cảng Thánh Giuse, là CỬA BIỂN Cha Đắc Lộ và Cha Marques đã vào đó ngày 19 tháng 3 năm 1627. Như thế, cho dù không tới Kẻ Chợ tức Hà Nội và Sở Kiện là Tòa Giám Mục Tây Đàng Ngoài, nhưng chúng tôi đã đi hầu hết các nơi Thánh cần thiết. Đi tới đâu chúng tôi cũng đọc kinh cầu nguyện cho Giáo Hội, còn ở trên xe, chúng tôi mỗi ngày đều có Kinh Sáng, rồi Lần Chuổi, rồi làm việc kính Lòng Chúa Thương Xót, và cả CÁC SINH HOẠT VUI NỮA, trong đó có cả những lần chúng tôi CHIA SẺ TRÊN XE đời sống ĐỨC TIN của chúng tôi. Qua những ngày Hành Hương chúng tôi thực sự đã điều hợp được việc ĐẠO ĐỨC, cùng với việc THAM QUAN các NƠI THÁNH và QUÊ HƯƠNG ĐẤT NƯỚC. Ở Phát Diệm hay Ninh Bình, chúng tôi cũng được hiểu biết thêm về lịch sử Giáo Hội ở đây. Vì thời gian không cho phép đi tiếp, chúng tôi thấy cũng tạm đủ, để cuộc Hành Hương của chúng tôi gặt hái được nhiều ích lợi thiêng liêng và hiểu biết kỹ lưỡng hơn về Giáo Hội VN. Chúng tôi tạ ơn Chúa, vì cuộc Hành Hương dù sao cũng đã đem lại NHIỀU LỢI ÍCH cho chúng tôi, cả về con người Tâm Linh, lẫn những tương quan thân ái của các thành viên trong đoàn. Mỗi người đều cho thấy, họ thuộc về Giáo Hội, và nhờ Giáo Hội, họ được nối kết với nhau TRONG ĐỨC TIN.
 
Mong rằng các cuộc Hành Hương sẽ cứ đem lại các lợi ích như thế, để có cái gì đó được ĂN RỄ TRONG LÒNG GIÁO HỘI VN.
 
Lm Vinh Sơn Đinh Trung Nghĩa SJ
 
Trưởng Đoàn.
 
NHẬT KÝ HÀNH HƯƠNG NGÀY 1

THỜI KHÓA BIỂU
 
Chúng tôi đoàn Hành Hương (HH) khóa II gồm 40 ngưởi đã tham dự LỄ LÊN ĐƯỜNG do Cha Giám Tỉnh Giuse Phạm Thanh Liêm cử hành lúc 18 giờ ngày 15 tháng 5 tại Trụ Sở Dòng Tên Thủ Đức. Trong bài giảng lễ, Ngài đã nhắc nhở đoàn về cuộc hành trình mà đoàn sắp đi là những NƠI THÁNH đã làm lên LỊCH SỮ GIÁO HỘI VIỆT NAM.
 
Sau cơm tối lúc 19 giờ, xe chúng tôi lăn bánh vào lúc 20 giờ, và sau 16 tiếng RÒNG RÃ chỉ có 550 km đường, chúng tôi đã đến Mằng Lăng, quê hương của chân phước Anrê Phú Yên đúng 12 giờ trưa. Quả là chuyến hành trình dài, vì CON ĐƯỜNG CÁI QUAN, đúng là con đường DUY NHẤT NAM BẮC ẤY, là ĐỘC ĐẠO, với nhiều đoạn đường còn DANG DỞ, dù đó là con đường HUYẾT MẠCH NAM BẮC, và đúng là CON ĐƯỜNG CÁI QUAN, vì không có CHỌN LỰA NÀO KHÁC.
 
Chúng tôi được cha Chánh Xứ Phêrô Trương Minh Thái ở đây và các Sơ dòng MTG Qui Nhơn tiếp đón nồng hậu: Tới nơi là có cơm ngay. Bữa cơm MỘC MẠC nơi quê hương vị chân phước, thật ẤM TÌNH THƯƠNG MẾN. Chúng tôi được “bồi dưỡng” sau chuyến đi MỆT. Trời KHÁ NÓNG, chúng tôi chỉ nghỉ trưa ÍT PHÚT rồi lại lên đường đi TRỐN NẮNG ở một điểm du lịch gọi là Ghềnh Đá DĨA cách Mằng Lăng 15 km, vì ở đó có nước, phong cảnh đẹp. Chúng tôi THAM QUAN VÀ CHỤP HÌNH, rồi đi dọc bãi biển TIÊN CHÂU, là nơi các cha Thừa Sai đã vào lối cửa biển này từ Hội An hay từ Nước Mặn. Các Ngài đến Cửa Biển này để truyền đạo cho dân ở khu vực trước khi vào sâu đến Mằng Lăng.
 
Buổi chiều chúng tôi đến thăm KHU VỰC THÁNH TÍCH của Anrê Phú Yên. Đó là một nơi mới xây dựng kể từ khi Chân Phước Anrê được tấn phong. Nơi giáo xứ Mằng Lăng này cũng là nơi tụ họp của hàng ngàn giáo lý viên giáo phận Qui Nhơn cứ hai năm một lần, vì Anrê Phú Yên là bổn mạng của các giáo lý viên giáo phận Qui Nhơn. Vô hình trung, Mằng Lăng đã là nơi HÀNH HƯƠNG CHÍNH THỨC CỦA GIÁO PHẬN, vì Thầy Giảng Anrê Phú Yên là một Thầy Giảng, cũng như nơi DỪNG CHÂN của các đoàn Hành Hương trên đường đi La Vang. Khu Vực này hiện nay có đủ chỗ cho HÀNG TRĂM KHÁCH HÀNH HƯƠNG cùng một lúc. Nhà Thờ, Nhà Xứ và các Nữ Tu MTG Qui Nhơn làm thành một TỔNG THỂ KHÉP KÍN, đón các khách Hành Hương, tạo điều kiện chỗ ở nơi nhà xứ và chỗ ăn nơi các chị MTG. Chỉ đơn giản gọi điện thoại đến cha xứ là chúng ta sẽ được PHỤC VỤ TẬN TÌNH, vì cha xứ cũng phụ trách công việc truyền giáo của Giáo Phận Qui Nhơn.
 
Chúng tôi khép lại ngày HH thứ I với PHÚT HỒI TÂM NGOÀI TRỜI, do Thầy Sơn dòng Tên hướng dẫn, sau khi đã được xem qua các hình ảnh về 400 năm dòng Tên VN.
 
VIDEO HÌNH ẢNH NGÀY ĐẦU TIÊN
 
LỊCH SỬ NƠI THÁNH

Giáo xứ Mằng Lăng là quê hương của Thầy Giảng Anrê Phú Yên.Cách nhà thờ Mằng Lăng về hướng Đông Bắc chừng 01 km đường thẳng, Dinh Trấn Biên Phú Yên được chúa Nguyễn thành lập năm 1629, vang bóng một thời xưa, nay Dinh Trấn chìm sâu dưới nước dòng sông Cái. Di tích nầy, nay người địa phương gọi là Thành Cũ thuộc thôn Bình Thạnh, xã An Ninh Tây, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.Chồng của côngchúa Ngọc Liên là Quan Trấn Dinh Phú Yên. Bà lãnh nhận bí tích Rửa tội năm 1636. Sau khi lãnh nhận bí tích Rửa tội, bà đã lập một nhà nguyện tại Dinh Trấn. Tại nhà nguyện nầy, Anrê Phú Yên được cha Đắc Lộ ban bí tích Rửa Tội vào năm 1641. Năm 1642, Anrê Phú Yên được cha Đắc Lộ đưa về Hội An, nhập đoàn Thầy Giảng.
 
Khi Anrê Phú Yên chịu phúc tử đạo, cha Đắc Lộ được phép tham dự việc HÀNH QUYẾT nên đã ghi lại đầy đủ các chi tiết của sự kiện, vì lúc đó chúa Nguyễn vẫn TRÂN TRỌNG VỊ GIÁO SĨ NÀY. Anrê Phú Yên chịu tử đạo ngày 26 tháng 7 năm 1644 tại Thành Chiêm, lúc 19 tuổi. Đắc Lộ đã giữ được Thủ Cấp của Anrê và đưa về Rôma năm 1649, và hiện nay được giữ trong Trụ Sở Bề Trên Cả Dòng Tên, còn xác của Ngài được các cha Bồ Đào Nha đưa về Áo Môn, được an táng dưới chân bàn thờ của thánh đường Madre de Deus. Được tôn vinh chân phước ngày 5 tháng 3 năm 2000. Đúng là chàng thanh niên này là người con yêu dấu mà Đắc Lộ đã đào tạo nên, vì thế ông yêu người con này, sát cánh với người con này trong cuộc tử đạo. Với Anrê Phú Yên cậu thanh niên này cũng xứng đáng là Tử Đạo Tiên Khởi của VN, vì mới 19 tuổi cậu đã nói những câu lừng danh, làm châm ngôn cho các giáo lý viên: “Hãy GIỮ NGHĨA CÙNG CHÚA cho đến hết hơi, cho đến trọn đời”. “Giữ NGHĨA cùng Chúa” là một từ ngữ cổ, nhưng nó nói lên thế nào là sự trung tín trong ĐỨC TIN. Câu nói này vẫn còn tính thời sự của nó khi mà thế giới này với các tiến bộ của nó, không màng chi đến cái “NGHĨA” với Thiên Chúa nữa. Trước khi chết cậu thanh niên này còn nói: “Tình yêu chỉ có thể đáp đền bằng Tình Yêu, mạng sống chỉ có thể đáp đền bằng mạng sống” Làm sao một thanh niên ít học 19 tuổi lại có thể hiểu chính xác THẾ NÀO LÀ TÌNH YÊU CHÂN CHÍNH, và làm sao một thanh niên mới vào đạo có thể hiểu được cái chết của Đức Giêsu chỉ có thể đáp đền bằng cái chết của chính mình ? Thế mới biết các Cha dòng Tên đã dạy đạo thế nào thời xưa ấy, và niềm tin thật sáng suốt ấy mới có thể nói những câu bất hủ như vậy.
 
Đoàn chúng tôi khi tới tận nơi quê hương của Anrê, mới thấy rằng, nơi thôn dã chất phác này lại nẩy sinh một bông hoa quý như thế. Chúng tôi thêm niềm tin vào sự khôn ngoan của Thiên Chúa. Ngài đã “dấu ẩn những điều khôn ngoan đối với những người thông thái, và đã mạc khải cho những kẻ đơn sơ bé mọn (Mt 11, 15)
 
NHẬT KÝ HÀNH HƯƠNG NGÀY 2

THỜI KHÓA BIỂU
 
Thánh lễ sáng lúc 5 giờ tại nhà thờ Mằng Lăng, ăn sáng xong chúng tôi lên đường đi Quy Nhơn. Khởi hành từ Mằng Lăng lúc 7 g 45 phút và tới Tòa Giám Mục Quy Nhơn lúc 9 g 00. Đoàn vào ngay trong phòng Hội và nghe Lm Võ Tá Khánh trình bày về việc truyền giáo tại giáo phận Quy Nhơn. Những THAO THỨC của Ngài là mong sao việc Truyền Giáo sẽ quan tâm hơn đến CHẤT LƯỢNG, thay vì SỐ LƯỢNG. Hoàn cảnh lịch sử đã xẩy ra là có thời người ta gia nhập đạo theo số lượng vì những quyền lợi cá nhân hơn là chất lượng của một ĐỨC TIN TINH TUYỀN.
 
Cha Võ Tá Khánh cho biết năm 2018 sắp tới cũng sẽ kỷ niệm 400 năm truyền giáo tại Quy Nhơn. Công việc này đã được sửa soạn 3 năm rồi, và còn nhiều công tác khác phải tiến hành nữa, cụ thể tuần tới sẽ bàn về việc tổ chức phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể cho toàn giáo phận. Vấn đề khó khăn trước mắt là giới trẻ ngày nay bỏ xứ sở đi làm ăn xa hay đi học. Ngoài ra cũng đang cho ấn hành các tờ bướm hay các tài liệu ngắn liên quan đến vấn đề đời sống của giáo phận, làm sao để việc truyền giáo được tiếp tục với các hình thức khác nhau. Cụ thể một đĩa CD với 10 bài ca về MÙA BÁO HIẾU, có chèn vào các lời giới thiệu, để bà con lương dân hiểu rằng, việc gia nhập đạo không có nghĩa là BỎ ÔNG BÀ CHA MẸ. Giáo phận Quy Nhơn đang có nhiều chương trình khác nữa để sửa soạn cho 400 năm Giáo Phận nhận được ƠN ĐỨC TIN vào năm 2018 sắp tới.
 
Sau đó chúng tôi vào chào thăm Đức Giám Mục Matthêu của Quy Nhơn. Với sự trẻ trung, Ngài đang sắp xếp nhân sự cho việc chuẩn bị 400 năm giáo phận sắp tới. Ngài đã tăng đoàn cuốn sách do Ngài biên soạn: TÂN PHÚC ÂM HÓA TẠI VN VÀ VẤN ĐỀ HỘI NHẬP VĂN HÓA. Sau đó đoàn chúng tôi ăn trưa tại CHỦNG VIỆN lúc 11 giờ 30.
 
Buổi chiều, khởi từ 14 g 30 chúng tôi đã đi tham quan các nơi quan trọng: Nhà Thờ Gò Thị là Tòa Giám Mục Quy Nhơn thời xưa với đền thánh Anrê Kim Thông, một ông Trùm Cả, đồng thời cũng là người thế giá giàu có đã khai hoang đất đai cho đồng bào, nhưng vì theo đạo Chúa nên bị xử đi đày ở Mỹ Tho và chết trong thời gian tù đày ở đó. Xác của Ngài được đưa về lại Quy Nhơn và lúc đầu được an táng trong MỘ PHẦN của GIA TỘC NGÀI, một khu đất rộng với nhiều ngôi mộ cổ. Mộ của Ngài vẫn còn đó nhưng “xác thánh” đã được phân phối đi các nơi trong giáo phận. Sau đó chúng tôi thăm đền thánh Stêphanô Thể, một giám mục Thừa Sai Paris, vị giám mục của Quy Nhơn đã âm thầm lẩn trốn 20 năm với bà con giáo dân tại khu vực này. Ngài nộp mình để cứu giáo dân vừa “dâng lễ chui” với Ngài. Khi chính quyền đến, chứng cớ rành rành là các chén thánh chưa kịp thu dọn, chứng tỏ có Gia Tô Đạo Trưởng tây phương đâu đây. Họ dọa sẽ giết chết hết các con chiên trong nhà thờ, nếu vị Gia Tô Đạo Trưởng đó không nộp mình. Chính vì vậy, Ngài đã vì đoàn chiên hy sinh ra để đi tù, và chết trong tù. Nhưng án lệnh của triều đình Huế đòi phải PHANH THÂY Cha, nên người ta lại đào mộ Ngài lên, phanh thây và thả xác TRÔI XÔNG, nên Ngài là vị Thánh không có xác lưu niệm.
 
Điểm tham quan tiếp theo là CƯ SỞ NƯỚC MẶN. Chính nơi đây các cha Dòng Tên lập cư sở thứ hai sau Hội An. Một gia đình đã may mắn có được cư sở này, và giữ cho tới ngày nay. Con cháu của gia đình ấy đã HIẾN DÂNG khu đất này cho giáo phận, nhưng hoàn cảnh khó khăn, con cháu của gia đình này vẫn là CHỦ KHU ĐẤT, chỉ có phần đất 100 m2 đã làm giấy cho giáo phận, nhưng theo ông, toàn bộ khu đất hơn 4 ngàn mét sẽ dâng cho giáo phận để làm nơi Hành Hương sau này. Phần bia TƯỞNG NIỆM CƯ SỞ ĐẦU TIÊN của dòng Tên xưa, nay đã thuộc SỞ HỮU CỦA GIÁO PHẬN, và người ta không còn thắc mắc lắm đến các đoàn Hành Hương vẫn hay đến đây tham quan nữa.
 
Những thích thú về TINH THẦN TRUYỀN GIÁO THỜI XƯA đã cuốn hút đoàn hành hương đến 19 g 30 mới về tới CHỦNG VIỆN để dùng cơm tối. Chúng tôi có 15 phút để ĂN VỘI BỮA TỐI, và chúng tôi đã lên đường lúc 20 g 05 phút để tham quan Trung Tâm Thánh Thể và Thánh Mẫu của giáo phận, bên cạnh mộ Hàn Mặc Tử. Cha Đặc Trách Trung Tâm đã tiếp đón chúng tôi tận tình, và chúng tôi đã chuyện vãn với Ngài đến 22 giờ chúng tôi mới về lại CHỦNG VIỆN QUY NHƠN. Đúng là một NGÀY DÀI nhưng không mệt mỏi lắm vì tiện nghi của CHỦNG VIỆN QUY NHƠN đã giúp chúng tôi hồi sức mau chóng, với các bữa ăn rất ngon miệng, phòng ốc khang trang sạch sẽ mát mẻ. Chúng tôi đã đọc KINH TỐI TRÊN XE, nên buổi tối chúng tôi không có phút hồi tâm.

LỊCH SỬ CÁC NƠI THÁNH
 
QUI NHƠN, MÀ ĐIỂM NỔI TIẾNG LÀ NƯỚC MẶN
 
Cư sở NƯỚC MẶN ngày nay thuộc giáo xứ Nam Bình, giáo phận Qui Nhơn. Đó là CƯ SỞ THỨ HAI CỦA DÒNG TÊN, vì sau HỘI AN, một vị QUAN đã MỜI CÁC CHA DÒNG TÊN VỀ ĐÓ. Theo cha Đỗ Quang Chính SJ (DTTXHĐV trang 65-66) thì quan Tri Phủ Qui Nhơn Trần Đức Hòa cho các Cha Dòng Tên đến ở tại Nước Mặn, ông ra lệnh cho dân di chuyển nhà đi xa hơn, để tránh gây hỏa hoạn cho nhà các Cha. Nước Mặn cách thành Qui Nhơn thời đó khoảng 10 cây số về phía Đông ăn ra biển. Thành Qui Nhơn nguyên là thành Đồ Bàn, ngày nay địa điểm này thuộc xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Vào thời điểm nầy, Phú Yên vừa mới được chúa Nguyễn đặt nền hành chính (1611) với tên gọi là phủ Phú Yên, thuộc Dinh Quảng Nam. Năm 1629, chúa Nguyễn Phước Nguyên lập Dinh Trấn Biên Phú Yên, giao cho võ tướng Nguyễn Phước Vinh trấn giữ. Như vậy lúc bấy giờ Nước Mặn là phần ĐẤT GẦN CUỐI LÃNH THỔ Đàng Trong.
 
Sở dĩ các cha đến lập cư sở ở đây, vì các Ngài mới THOÁT NẠN. Số là từ năm 1617-1639, các Cha Dòng Tên bị các chúa Nguyễn (Nguyễn Phước Nguyên 1613-1635; Nguyễn Phước Lan 1635-1648) thường quản thúc hay trục xuất các nhà Truyền Giáo, vì nghi ngờ người Nhật ở Hôi An đồng tình với cuộc đảo chính của Nguyễn Phước Anh, trong đó có sự hỗ trợ của các cha Dòng Tên chăng. Thêm vào đó cuộc HẠN HÁN năm 1617 khiến các nho sĩ và quần chúng cho rằng ĐẠO MỚI là nguyên nhân của sự HẠN HÁN. Vì thế, khi các Cha được Trần Đức Hòa mời đến Qui Nhơn thì đi ngay, dù Qui Nhơn rất xa với Hội An (Xem DTTXHDĐV trang 56-58). Như thế, cho đến năm 1618, các Giêsu hữu có hai cư sở ở Đàng Trong: Ở Hội An có Cha Marques, và Thầy Tsuchimochi và ở Qui Nhơn có các cha Buzomi[1], Borri, Pina[2] và tu huynh Antonio Dias (ĐQC trang 53). Từ năm 1639 trở đi, TOÀN BỘ các Giêsu hữu bị chúa Thượng Nguyễn Phước Lan trục xuất khỏi xứ sở. Giáo Đoàn Đàng Trong bỗng không còn một bóng thừa sai. Anh chị em giáo hữu tự đứng ra LO CHO NHAU, suốt từ Huế đến Thành Chiêm, Hội An, Hà Lam tới Quảng Ngãi, Qui Nhơn, Phú Yên.
 
Trước tình trạng này, phải giải quyết vấn đề Đàng Trong rao sao ? Chỉ có Đắc Lộ, lúc đó đang dạy thần học tại Áo Môn, được cha Giám sát Rubino cử đi Đàng Trong cùng với 6 anh em khác. Sau có thêm cha Pedro Alberto. Tất cả ĐI RA ĐI VÀO 4 lần trong những năm 1640-1645. Tới bằng cách nào ? Vẫn theo các tàu buôn Bồ Đào Nha đến Đàng Trong, nhưng không RA MẶT, tới khi các tàu đã bỏ hàng, nhổ neo mới xuất hiện. Như vậy, ông Nghè Bộ Quảng Nam mới đành để cho các Cha ở đó, đợi chuyến tàu tiếp theo mới cho các Ngài trở lại Áo Môn. Lần I từ tháng 2/1640 đến tháng 8/1640, có cha Pedro Alberto đi tàu khác đến phụ giúp; lần thứ II từ tháng 12/1640 đến tháng 7/1641, lần này có thêm cha Bento de Mattos. Rhodes sẽ hoạt động truyền giáo từ Quảng Ngãi, qua Qui Nhơn rồi đến Phú Yên, nghĩa là HƯỚNG NAM của Đàng Trong, còn Mattos sẽ tiến về phía Kinh Đô (hiểu là Huế), Quảng Trị, Quảng Bình (Từ sông Gianh trở xuống phía Nam)[3]; lần thứ III từ tháng 1/1642 đến tháng 7/1643, lần nay may mắn có một Thầy Kẻ Giảng Đàng Ngoài, mới 22 tuổi xin đi theo vào Đàng Trong; lần thứ IV từ tháng 1/1644 đến tháng 7/1645, cũng một mình, nhưng khi đến CỬA HÀN, có đến 10 Thầy Kẻ Giảng đón tiếp. Đắc Lộ và các Thầy đến ngay Kinh Đô, tức Kim Long (Huế). Các sinh hoạt tôn giáo và truyền giáo thường được thực hiện vào BAN ĐÊM. Chính ở THỜI ĐIỂM NÀY, cha Đắc Lộ bị Chúa Nguyễn Phước Lan chủ tọa phiên xử kết án TỬ HÌNH cha, nhưng cha được viên Thái Sư của Chúa xin cải án, và CHA BỊ TRỤC XUẤT VĨNH VIỄN khỏi Đàng Trong, bị giải về Hội An ngày 17/6/1645, bị quản thúc trong nhà Nhật Kiều công giáo, và lên tàu về Áo Môn ngày 3 tháng 7 năm 1645. Chúng ta còn nhớ, Đắc Lộ đã chứng kiến cuộc tử đạo của Anrê Phú Yên vào ngày 26 tháng 7 năm 1644, ngót nghét một năm trước khi bị trục xuất.
 
Cư sở NƯỚC MẶN ngày nay thuộc thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Tòa Giám Mục Qui Nhơn đã lập nơi đây một bia kỷ niệm. Đáng chú ý, lúc bấy giờ Nước Mặn chẳng những là một trung tâm truyền giáo mà còn là nơi các thừa sai dòng Tên nghiên cứu và sáng chế chữ Quốc ngữ trong giai đoạn thô sơ nhất (giai đoạn phiên âm) và là “trường Quốc Ngữ” cho các thừa sai đến sau. Khi đến nơi, chúng tôi được người chăm sóc bia tưởng niệm CƯ SỞ NƯỚC MẶN mà Tòa Giám Mục đã chính thức đặt bia ở đó cho biết, còn nhiều khó khăn, nhưng chắc rồi cũng ổn, vì còn hơn 4 ngàn mét đất thuộc gia tộc của ông sẽ hiến dâng cho giáo hội, để nới rộng khu vực CƯ SỞ NƯỚC MẶN thành một nơi có thể dâng thánh lễ cho các đoàn Hành Hương. Chúng ta đặt niềm tin và hy vọng nơi Thiên Chúa, nếu Ngài muốn, điểm LỊCH SỬ QUAN TRỌNG này sẽ là nơi để nhắc nhở cho các thê hệ sau biết, từ rất sớm, chỉ sau 3 năm các cha Dòng Tên đến Hội An thì CƯ SỞ này đã thành hình.
 
Khi tham quan CƯ SỞ NÀY, chúng tôi hiểu, Chúa vẫn gìn giữ, để những gì được gọi là VẾT CHÂN CÁC NHÀ TRUYỀN GIÁO TIÊN KHỞI DÒNG TÊN, sẽ được bảo tồn, và qua đó, người tín hữu kitô mới có dịp ĐI VỀ CỘI NGUỒN CỦA MÌNH, biết rằng công khó của các bậc cha anh đã KHAI SINH RA GIÁO HÔI VIỆT NAM sẽ được muôn đời lưu giữ, làm bằng chứng cho tinh thần Truyền Giáo của Giáo Hội Sơ Khai Việt Nam. Điều rất đáng quí là các Đấng Bản Quyền địa phương rất trân trọng nhữnng nơi chốn lịch sử này. Chúng tôi vui, vì những gì đã hình thành, sẽ không bao giờ bị MAI MỘT. Dưới đây là bia TƯỞNG NIỆM CƯ SỞ NƯỚC MẶN, đã được chính thức xác định về TÍNH LỊCH SỬ CỦA NÓ.
 
[1] Buzomi là người được chúa Nguyễn sủng ái, trong khi các Giêsu hữu khác như Tu Huynh Antonio Dias và ba linh mục Antonio Fontes, Garpar Luis, và Romao Nishi bị trục xuất nhân dịp có đảo chánh giữa Nguyễn Phước Anh và Nguyễn Phước Lan. Cuộc đảo chánh thất bại nên Nguyễn Phước Lan trục xuất người Nhật khỏi Hội An nên các cha cũng bị VẠ LÂY. Riêng cha Buzomi thì được Chúa Nguyễn Phước Lan tín nhiệm, nên khoảng năm 1639 được Chúa nhờ về Áo Môn đi “công tác” cho Chúa. Buzomi chưa kịp về Đàng Trong thì chết vì bệnh tại Áo Môn ngày 1 tháng 7 năm 1639. Vì thế tháng 2/1640, Đắc Lộ được sai TRỞ LẠI ĐÀNG TRONG sau 10 năm sống tại Áo Môn dạy học (1630-1640).
 
[2] Cha Pina chết đắm thuyền ngày 15 tháng 12 năm 1625. Cha là Linh Mục Dòng Tên đầu tiên chết ở Đàng Trong, xác cha được quàn ở Hội An,
 
[3] Đàng Trong lúc đó có bốn DINH, dinh Quảng Bình, từ sông Gianh đến Bắc Quảng Trị; Chính dinh, gồm phía Nam Quảng Trị và Thừa Thiên (Dinh CÁT ?); Quảng Nam dinh, từ đèo Ải Vân đến hết Qui Nhơn; cuối cùng là Trấn Biên dinh tức Phú Yên ngày nay.

 

 

 

Print In trang | sendtofriend Email | back Trở về
  
Tin/Bài mới
Trường Hợp Vô Nhiễm Thai Nghĩa Là Gì? (12/8/2019)
Xin Mẹ Cầu Bầu Cùng Thiên Chúa Ba Ngôi Cho Con Và Con Tin Chắc Mình Sẽ Được Cứu Rỗi! (11/29/2014)
Cn 2678: Lễ Kính Đức Mẹ Huyền Nhiệm 27/11 (11/28/2014)
Cn 2677: Tại Slovakia, Đức Mẹ Nói Về Ơn Chữa Lành Và Bình An ( S4) (11/28/2014)
Cn 2673: Đức Mẹ Slovakia Hưá Bảo Vệ Khi Gặp Tai Họa ( S3) (11/26/2014)
Tin/Bài khác
Tại Sao Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội? (12/8/2019)
Cn 2662: Đức Mẹ Hiện Ra Ở Slovakia ( S2) (11/19/2014)
Cn 2661: Đức Mẹ Hiện Ra Tại Nước Slovakia ( S1) (11/19/2014)
Chúng Con Xin Dâng Cho Đức Mẹ Mọi Người Trong Giáo Hội Việt Nam! (11/12/2014)
Xin Giúp Đỡ Con Trong Những Khi Khó Ngặt (10/26/2014)
MeMaria.org -- Từ 15/4/1999 lần truy cập -- Kim Hà [Valid RSS]
Copyright © 2011 www.memaria.org. All Rights Reserved. Powered by VNVN System Inc.
Best view with IE 7.0, Fire Fox, resolution 1024x768