Trần Mỹ Duyệt

Chúng ta đã nhiều lần đọc hoặc nghe về dụ ngôn Mười Cô Trinh Nữ chuẩn bị để đón chàng rể, được kể lại trong Phúc Âm Thánh Mátthêu (25:1-12). Theo truyền thống cổ xưa, trong đám cưới của người Do Thái, chàng rể cùng với một số bạn thân sẽ rời nhà mình để đến nhà cô dâu, ở đây một số những nghi lễ sẽ được cử hành. Mười trinh nữ là những phù dâu. Họ phụ giúp cô dâu chuẩn bị đón chàng rể khi chàng rể đến nhà cô dâu. Sau đó là cuộc rước qua các con đường - vào buổi tối – về lại nhà chàng rể. Tất cả mọi người trong đoàn rước đều phải cằm đuốc sáng trong tay. Ai không có đuốc thì kể như không thuộc thành phần trong cuộc rước. Đuốc cũng có thể được thay bằng một ngọn đèn dầu. Và trong dụ ngôn này, mười trinh nữ cầm đèn thay cho đuốc. [1] 

Sự chậm trễ của chàng rể vô tình hay hữu ý đã để lộ thái độ của mười cô phù dâu, đó là sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sẵn sàng, hoặc lơ là hay coi thường. Trong khi có năm cô đem đèn mà lại để thiếu dầu, còn lại năm cô chuẩn bị đầy đủ cả đèn lẫn dầu. Và trong dụ ngôn này, chúng ta nghe Chúa gọi năm cô thiếu chuẩn bị là “ngu ngốc”, là “khờ dại”.

Sự khờ dại hay ngu ngốc của năm cô thiếu dầu là vì các cô đã được tuyển chọn trong số các trinh nữ, đã được mời để tham dự buổi tiệc, nhưng đã tỏ ra lơ là, coi thường nên bỏ lỡ cơ hội. Có nhiều chú giải khác nhau về đoạn Thánh Kinh này, nhưng lời giải thích được cho là hợp với hoàn cảnh và ý nghĩa của dụ ngôn là thái độ của mỗi người chúng ta khi đón tiếp Chúa, dù trong bất cứ khoảnh khắc nào của cuộc đời hay trong giờ sau hết.

Tại sao thái độ của chúng ta trong những giây phút như vậy lại trở nên quan trọng? Thưa vì, nếu bỏ lỡ những cơ hội này, chúng ta sẽ không bao giờ gặp được Chúa nữa, đặc biệt là cuộc gặp gỡ cuối cùng của một đời người. Như năm cô trinh nữ thiếu chuẩn bị kia không vào được tiệc cưới khi cánh cửa phòng cưới đã đóng lại.

Nhưng còn đèn và dầu trong dụ ngôn này mang ý nghĩa gì đối với những cuộc gặp gỡ và đón tiếp như vậy? Tại sao trong đời sống chúng ta lại cần đến loại đèn và thứ dầu này?

Đèn ở đây có thể hiểu như là thái độ sẵn sàng, và dầu là lòng mến. Khi đón tiếp Chúa trong cuộc đời chúng ta, dù Ngài đến qua bất cứ hình thức nào: thử thách, đau khổ, nghèo túng, bệnh tật, hoặc vui mừng, hạnh phúc, may mắn, thành đạt… thì thái độ của chúng ta cũng vẫn luôn phải là tấm lòng yêu mến và trong tư thế sẵn sàng. Chúa Giêsu trong một hình ảnh khác cũng đã đề cập đến thái độ sẵn sàng và lòng yêu mến ở dụ ngôn người đầy tớ trung thành chờ chủ nhà đi vắng trở về. Chính thái độ sẵn sàng này khiến chúng ta luôn thức tỉnh trước tiếng mời gọi của Chúa.

Tuy nhiên, nếu có đèn mà thiếu hoặc không có dầu thì không thể cháy và soi sáng. Trong đời sống tâm linh của người Kitô hữu, dầu là lòng mến. Đối với Chúa lòng yêu mến là dầu thắp sáng ngọn đèn tình yêu, nhờ đó chúng ta mới nhìn rõ khuôn mặt của Đấng mình yêu mến. Thiếu lòng yêu mến mọi việc chúng ta làm, mọi đau khổ chúng ta chịu đều trở nên vô giá trị, cũng như có đèn mà lại không có dầu.

Một điều khác nữa mà những cô trinh nữ khờ dại không ai quan tâm đến, đó là lòng mến là thứ không thể san sẻ, chia cắt hoặc nhường cho ai được. Năm trinh nữ khôn ngoan đã nói với năm trinh nữ khờ dại: “Sợ không đủ cho chúng em và cho các chị đâu, các chị ra hàng mà mua lấy thì hơn.” (c 9) Tôi yêu mến cha tôi, mẹ tôi, và tôi kính mến Thiên Chúa của tôi là phát xuất từ lòng mến của tôi. Điều này tôi không thể nhường và chia sẻ với ai được, kể cả anh, chị, em, bạn bè quen thân. Và đó là lý do tại sao năm cô khôn ngoan kia không thể và không dám chia hoặc cho dầu của mình với năm cô khờ dại.

Ngoài việc thiếu dầu, thì ngọn đèn yêu mến của chúng ta lại rất dễ bị tắt bởi những cơn gió tội lỗi. Đây cũng là lời khuyên của các thánh đối với những linh hồn có lòng yêu mến Chúa. Lời khuyên ấy nói với chúng ta rằng đừng để những đam mê, dục vọng, và tội lỗi làm tắt ngọn lửa kính mến Chúa trong tâm hồn của chúng ta. Lúc đó, nếu giờ chết xảy tới mà chúng ta lại thiếu chuẩn bị như năm cô trinh nữ khờ dại thì số phận đời đời của chúng ta sẽ bị loại ra khỏi tình yêu Thiên Chúa. Và nếu chúng ta có gõ cửa xin vào, thì cũng sẽ được nghe câu trả lời: “Thật vậy, ta nói cho ngươi biết. Ta không biết ngươi là ai!” (c 12)

Lạy Chúa Giêsu, xin đừng để ngọn đèn lòng mến của con bị tắt khi con đón tiếp Chúa.

_________

1. https://www.gotquestions.org/parable-ten-virgins.html