Cách 20 năm ngày lễ kinh thánh Timôthê và thánh Titô là ngày tôi chịu chức. Thật đối với tôi, ngày hôm ấy đẹp đẽ và hạnh phúc biết bao vì chính tôi được sống bên Đức cha già Phêrô Gioan Trần Xuân Hạp gần 9 năm, sự giản dị, khiêm tốn và âm thầm tôi học được nơi Ngài là một vị Giám Mục đây và yêu thương con cái, quý trọng hàng linh mục, tôi học được sư uyên thâm Kinh thánh của chính Ngài trong suốt thời phục vụ, ít nhất là 11 năm tại Tòa Giám Mục Xã Đoài, sau đó và cả những năm tháng sau này khi tôi đã được phân công đi xứ...

Bài học trước tiên xin được chia sẻ ấy là bài học tin tưởng về sự quan phòng đầy yêu thương của Thiên Chúa. Thật thế, trong hoàn cảnh đất nước chưa có được quyền tự do tôn giáo, việc tuyển chọn và đào tạo chủng sinh lên chức linh mục, việc phong chức linh mục còn bị cấm đoán hay bị hạn chế, thì quả thật Thiên Chúa vẫn thôi thúc Ngài thành lập chủng viện nơi đào linh mục tương lai, chính Ngài luôn can đảm đối mặt với mọi thử thách.

Vì thế Ngài mới xin nhà nước cho lập Đại chủng viện Vinh-Thanh, và gom các thầy đã từng đi tù cộng sản, hay vì lý do này lý do khác mà chưa thực hiện được ước mơ. Vậy mà Ngài chẳng bao giờ nản lòng trước khó khăn, dù là người già hay người trẻ đều yêu mến Ngài. Phần các thầy tất cả đều nhiệt huyết, hăng say sống hết mình cho lý tưởng, cho ơn gọi và cho sứ mạng, để rồi chỉ trong khoảng 10 năm, giáo phận Vinh đã có đội ngụ hơn trăm linh mục được huấn luyện chu đáo phục vụ giáo phận cách nhiệt tình. Tình thương và sự quan phòng của Thiên Chúa quá nhiệm mầu.

Sau 20 năm linh mục, nhìn lại chặng đường đã đi qua cảm nhận thật tuyệt vời người cha nhân ái về tình thương và sự tận tụy của Ngài. Biến cố hồng phúc tiến chức được thụ phong ngày 26 tháng 01 năm 1999 đã nhắc tôi biết bao bài học giá trị: Bài học của âm thầm, khiêm tồn, vâng lời và giản dị theo gương Chúa Giêsu trong 30 năm tại Nazareth; bài học về sự thinh lặng thánh để gắn kết tâm hồn với Chúa; và bài học về sự phó thác cho sự quan phòng đầy yêu thương của Thiên Chúa.

Ước mong cho những bài học này tiếp tục hướng dẫn các Vị chủ chăn nơi theo cũng học được nơi Chúa Giêsu những bài học giá trị này, để mỗi cuộc đời mục tử đều phản ánh những nét đẹp tinh tế của Chúa Giêsu, người mục tử nhân lành hết mình cho đoàn chiên và luôn "Mang vào mình mùi chiên". Sau đây cảm nhận của cha Bernard Thùy về Đức cha Phêrô Gioan.

"...Ngược với cái vóc dáng bên ngoài mang tính chất nông dân từng nào thì bên trong con người của Đức cố Giám mục lại thể hiện rõ sự sâu sắc bấy nhiêu… Ngài yêu thích từng trang Tin Mừng, đặc biệt say mê và dường như ngài thuộc lòng từng câu từng chữ Tin Mừng theo Thánh Gioan. Những lời giáo huấn của ngài cũng như khi ban truyền một thư chung nào đó, chúng ta thấy được sự sâu sắc đến chừng nào”.

Đó là một chút cảm nhận riêng tư của cha Bernard, và có lẽ, những cảm nhận đó cũng đủ để chúng ta, những người hôm nay đang chung lời cầu nguyện với và cho vị mục tử khả kính ấy hiểu được phần nào con người, tư tưởng, tình yêu và niềm vui tận hiến của ngài.

Còn nhớ 10 năm về trước, cả Giáo phận đã nghẹn ngào, tiếc nuối tiễn biệt Đức cố Giám mục Phêrô Gioan về với nơi mà ngài hằng mong ước. Dẫu biết rằng, trong viễn tượng của mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, cái chết của người Kitô hữu lại được Lời Chúa rọi sáng để bừng lên một niềm tin yêu và hy vọng, nhưng là con người ai ai cũng đều cảm thấy xót xa tiếc nuối. Bởi lẽ, ai có thể quên được chân dung của vị Giám mục một thời rong ruổi suốt hàng ngàn cây số để đến với từng đoàn chiên bé nhỏ trong khắp mọi vùng quê của ba tỉnh Nghệ – Tĩnh – Bình?

Ai có thể quên được những bài giảng đậm chất giọng Nghệ vừa sâu sắc nhưng cũng rất gần gũi và dễ hiểu của Đức cố Giám mục Phêrô Gioan? Và hôm nay đây, sự quy tụ đông đảo con cái khắp nơi trong Giáo phận về bên phần mộ của Đức cố Giám mục Phêrô Gioan đã khẳng định một điều rõ ràng rằng, hình ảnh Đức cố Giám mục Phêrô Gioan đã in đậm trong tâm trí và trái tim của tất cả mọi người con trong giáo đoàn Vinh...

Lm Raphael Trân Xuân Nhàn