ĐỨC
MARIA TRINH VƯƠNG
[Đăng
báo ĐMHCG, số 372, tháng 08-2017, Dòng
Chúa Cứu Thế xuất bản tại Hoa
Kỳ]
Lễ
Đức Maria Trinh Vương (Đức Maria Nữ
Vương) được ĐGH Piô XII thiết
lập ngày 11-10-1954, với thông điệp
Ad Caeli Reginam. Lễ này được mừng
vào ngày 31-5, ngày cuối cùng của
tháng kính Đức Mẹ. Năm 1969, ĐGH
Phaolô VI dời lễ này vào ngày
22-8.
Lễ
Đức Maria Trinh Vương có nguồn gốc
từ Kinh thánh. Khi sứ thần Gabriel báo
tin Con Mẹ sẽ nhận Vương triều
David và cai trị đời đời. Mẹ
đi thăm chị Elizabeth, Mẹ được
gọi là “Mẹ Thiên Chúa”.
Trong mọi bí ẩn cuộc đời Mẹ,
Mẹ luôn kết hợp mật thiết với
Chúa Giêsu: Thiên chức Nữ vương
là chia sẻ Thiên chức Quốc vương
của Chúa Giêsu. Chúng ta có thể
nhớ lại trong Cựu ước, mẹ của
vua có ảnh hưởng nhiều trong việc
triều chính.
Thế
kỷ IV, thánh Ephrem gọi Đức Mẹ là
“Lệnh Bà” và “Nữ vương”,
rồi các Giáo phụ và các Tiến
sĩ Giáo hội vẫn tiếp tục dùng
danh hiệu này. Các bài thánh ca hồi
thế kỷ XI và XIII đều tôn xưng
Mẹ là Nữ vương: “Kính mừng
Nữ vương”, “Kính mừng Nữ
hoàng Thiên quốc”, “Nữ vương
Thiên đàng”. Chuỗi Mân côi
của thánh Đa Minh và triều thiên
của thánh Phan Sinh cũng như nhiều lời
cầu trong Kinh cầu Đức Bà đều
nhắc đến chức Nữ vương.
Lễ
này theo sau lễ Đức Mẹ Mông triệu
một cách hợp lý và được
mừng vào ngày thứ tám sau lễ
Mông triệu. Trong tông thư “Nữ
hoàng Thiên quốc”, ĐGH Piô XII
nói rằng Đức Maria xứng đáng
nhận danh hiệu này vì Mẹ là Mẹ
Thiên Chúa, vì Mẹ sống kết hợp
mật thiết với công cuộc cứu độ
của Chúa Giêsu với cương vị
là Eva mới, vì Mẹ hoàn hảo
trổi vượt và vì Mẹ có
quyền bầu cử cho chúng ta.
Nữ
Vương Thiên Đàng (Regina Caeli) là
danh xưng được các tín hữu
(chủ yếu là Công giáo) dành
cho Đức Mẹ, và với mức độ
nào đó, trong Anh giáo và Chính
thống giáo Đông phương cũng
dùng danh xưng này, kết quả của
Công đồng Êphêsô I hồi thế
kỷ V, Đức Mẹ được tôn
xưng là “Theotokos” (người mang
Đức Kitô), danh xưng này có gốc
tiếng Latin là Mater Dei, nghĩa là Mẹ
Thiên Chúa.
Về
vấn đề này, giáo huấn Công
giáo được diễn tả trong thông
điệp Ad Caeli Reginam của ĐGH Piô XII.
Thông điệp nói rằng Đức Mẹ
được gọi là Nữ Vương
Thiên Đàng vì Đức Kitô là
Vua Israel và Vua Vũ Trụ. Chính thống
giáo Đông phương không chia sẻ
tín điều này của Công giáo,
nhưng họ có lịch sử phụng vụ
phong phú về việc tôn kính Đức
Mẹ.
Danh
xưng Nữ Vương Thiên Đàng đã
có từ lâu trong truyền thống Công
giáo, có trong các kinh nguyện và
văn chương sùng kính, có trong
nghệ thuật Tây phương với chủ
đề “Đăng Quang Đức Mẹ”
(Coronation of the Virgin), từ thời Thượng
Trung Cổ, rất lâu trước khi có
dịnh nghĩa của Giáo Hội.
Theo
giáo lý Công giáo, Đức Mẹ
được đưa về trời ở với
Đức Giêsu Kitô, Con Mẹ, và đã
được giới thiệu trong sách Khải
Huyền (Kh 11:19–12:6) là “người
nữ mặc áo mặt trời, chân đạp
mặt trăng”. Đức Mẹ phải được
tôn xưng là Nữ Vương, không
chỉ vì cương vị làm mẹ của
Chúa Giêsu mà còn vì Chúa
Cha đã tiền định Đức Mẹ
được đồng công cứu độ
nhân loại. Thông điệp Ad Caeli
Reginam nói rằng Đức Kitô cứu độ
nhân loại, Ngài là Thiên Chúa
và là Thiên Vương, thế nên
Đức Mẹ cũng là Nữ Vương
vì Đức Mẹ tự nguyện xin vâng
đồng công cứu độ với Ngôi
Con.
Nữ
Vương Thiên Đàng là một
trong nhiều danh xưng dành cho Đức Mẹ.
Danh xưng này lấy từ giáo huấn
Công giáo dạy rằng Đức Mẹ,
vào cuối đời trần thế, cả
hồn xác được đưa về
trời, và Đức Mẹ là Nữ
Vương ở đó. Đó là định
nghĩa đầu tiên về Đức Mẹ
và là nền tảng về danh xưng Nữ
Vương Thiên Đàng được
phát triển tại Công đồng Êphêsô
I, và Công đồng này xác định
Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa. Các
giáo phụ đồng ý cách gọi
này để phản bác ý kiến
cho rằng Đức Maria “chỉ là”
Mẹ của Chúa Giêsu (về nhân
tính). Không có ai tham dự vào sự
sống của Chúa Giêsu hơn Đức
Mẹ, người đã sinh Con Thiên Chúa.
Nữ
Vương Mân Côi: Đức Mẹ cho các
tín hữu tham dự vào sự sống của
Mẹ với Đức Kitô. Kinh Mân Côi
là lời cầu xin đức tin, đức
cậy và đức mến – các nhân
đức đối thần hoàn hảo nơi
Đức Mẹ.
Nữ
Vương các Thiên Thần: Truyền thống
Công giáo phản ánh trong Kinh cầu
Loreto, các Thiên thần là sứ giả
của Thiên Chúa, các Thiên thần
cũng chúc tụng Thiên Chúa. Là
mẹ Thiên Chúa, Đức Maria còn hơn
là một sứ giả, và trong Kinh Ngợi
Khen (Magnificat), Đức Mẹ cũng chúc
tụng Thiên Chúa. Trên Thiên Đàng,
Đức Maria là Nữ Vương các
Thiên Thần.
Nữ
Vương Hòa Bình: Đối với các
Kitô hữu, Đức Kitô là sự
bình an (hòa bình). Họ cầu nguyện:
“Nguyện
xin bình an của Đức Kitô ở với
bạn”.
Đức Mẹ là Nữ Vương Hòa
Bình vì Đức Mẹ giúp giao
hòa nhân loại với Thiên Chúa,
đưa hòa bình vào thế giới,
và vì Đức Mẹ đã sống
trọn Thánh Ý Chúa chứ không
theo ý riêng. Theo truyền thống Công
giáo, hòa bình là Thánh Ý
Chúa.
Nữ
Vương các Tổ Phụ: Trong Cựu ước,
các Tổ phụ có mối liên hệ
ngoại lệ với Thiên Chúa. Tổ phụ
Ápraham được coi là “cha của
đức tin” (St 15:5; Rm 4; Dt 11:8). Trong Kinh cầu
Loreto, Thiên Chúa không chỉ là Thiên
Chúa của Ápraham, Isaac và Giacóp,
mà còn là Thiên Chúa của Đức
Maria. Chỉ có Đức Maria có đức
tin hoàn hảo nên mới được
gọi là “diễm phúc” (Lc 1:45).
Với danh xưng Nữ Vương các Tổ
Phụ, Giáo hội Công giáo bày tỏ
sự xứng hợp và vị trí của
các Tổ phụ thời Cựu ước.
Với
lý do tương tự, Đức Mẹ là
Nữ Vương các Tiên Tri (Ngôn sứ)
với lời tiên tri của Đức Mẹ
trong Kinh Magnificat. Đức Mẹ là Nữ
Vương các Tông Đồ, Nữ Vương
các Vị Tử Đạo, Nữ Vương
các Tội Nhân, Nữ Vương các
Người Đồng Trinh, và Nữ Vương
các các Thánh. Đức Mẹ Vô
Nhiễm Nguyên Tội nên được đặc
cách về trời khác với mọi thụ
tạo.
Trong
cuốn “Vinh Quang của Đức Mẹ”
(The Glories of Mary), Thánh Anphong Ligôri đã
gọi Đức Mẹ là “Cửa Thiên
Đàng”, dựa trên văn bản của
Thánh tiến sĩ Bernard Clairvaux.
Năn
1964, Công đồng Vatican II gọi Đức
Mẹ là Nữ Vương Vũ Trụ (Nữ
Vương Trời Đất). Trong Hiến chế
Lumen Gentium (Ánh Sáng Muôn Dân, số
59), nói: “Cuối
cùng, Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên
Tội, khi hoàn tất hành trình trần
thế, đã được đưa cả
hồn và xác về trời vinh quang, và
được Chúa tôn vinh làm Nữ
Vương Vũ Trụ”.
Tôn
danh Đức Maria Trinh Vương được
thúc đẩy bởi các công nghị
về Đức Maria tại Lyon (Pháp), Freiburg
(Đức), và Einsiedeln (Thụy Sĩ). Gabriel
Roschini thành lập Hội Pro Regalitate Mariae tại
Rôma (Ý) nhằm thúc đẩy việc
sử dụng tôn danh Đức Maria Trinh Vương.
Vài Đức giáo hoàng đã gọi
Đức Maria là Nữ Vương Thiên
Đàng, có ghi trong tài liệu của
Gabriel Roschini. ĐGH Piô X lặp lại tôn
danh này nhiều lần trong các thông
điệp và các Tông thư, nhất
là hồi thế chiến II.
Lạy
Đức Mẹ Trinh Vương, xin thương
nguyện giúp cầu thay. Amen.
TRẦM
THIÊN THU
|