ThỜ PHƯỢNG trong thẦn khÍ vÀ sỰ thẬt

Chúng ta đọc lại bài Tin Mừng của kỳ trước, vì có những điều Chúa dạy trong đó mà chúng ta chưa khám phá hết.

Trích Tin Mừng Thánh Gioan 4.21-24

Sau khi Chúa Giêsu phán bảo người phụ nữ Samari rằng :

-    Này chị, hãy tin Ta, sẽ đến giờ không phải trên núi này (núi Ga-ri-dim) hay tại Giêrusalem mà các ngươi thờ phượng Cha...

Chúa nói tiếp một câu lạ lùng :

-    Các ngươi thờ sự các ngươi không biết, còn chúng ta, chúng ta thờ sự chúng ta biết, vì ơn giải thoát khơi nguồn tự Do thái. Nhưng giờ sẽ đến - và là bây giờ - những kẻ thờ phượng đích thật sẽ thờ phượng Cha trong Thần Khí và sự thật. Vì Cha chỉ muốn gặp thấy những kẻ thờ phượng Người như thế. Thiên Chúa là Thần Khí, nên những kẻ thờ phượng cũng phải thờ phượng trong Thần Khí và sự thật.

*   Đó là Lời Chúa ! - Lạy Chúa Kitô, ngợi khen Chúa !

Suy niệm Lời Chúa

Khi chị phụ nữ Samari hỏi Đức Giêsu là phải thờ Thiên Chúa ở đâu, ở trên núi Garidim đây hay ở Giêrusalem, là chị ấy vẫn còn ngây ngô tin Thiên Chúa phải ở một nơi chốn nào, như thế tỏ ra chị chẳng hiểu Thiên Chúa là ai, bản tính Người thế nào, nên Đức Giêsu mới giáng cho chị một câu tá hỏa tam tinh : “Các ngươi thờ sự các ngươi không biết !”. Họ thờ Đấng mà họ không biết là ai cả. Họ coi Thiên Chúa không khác một thần của dân ngoại mấy, như là một ngẫu tượng, đặt đâu nằm im đó, bị cột chặt vào một cái bệ, vào một bàn thờ, một đền miếu.

Chúa Giêsu cũng trách một số người trong chúng ta - tuy mang danh Kitô hữu - đến nhà thờ, đi lễ, rước Mình Thánh..., mà kỳ thật chẳng biết Chúa là ai, thờ một vị Thiên Chúa mà mình không biết rõ. Xin nêu vài ví dụ làm bằng cớ : Có nhiều người chỉ biết Thiên Chúa là Đấng thưởng kẻ lành phạt kẻ dữ, nên chỉ lo giữ luật, đi lễ, xưng tội... để khỏi bị phạt sa hỏa ngục! Thiên Chúa đâu có phải như thế, hay ít ra đâu có chỉ như thế - Có người khác đi nhà thờ, cầu nguyện, xin ơn toàn những ơn vật chất : sức khoẻ, làm ăn nên, buôn bán đắt hàng, con cái thi đỗ... Họ có khác gì dân ngoại cúng tế, đi đền chùa, thắp hương khấn thần, khấn Phật, cũng chỉ để xin cho gia đạo bình an, làm ăn may mắn, cho tai qua nạn khỏi v.v.. Họ cũng coi Thiên Chúa như thần minh ngoại đạo ! Họ có biết về Chúa điều gì hơn nữa đâu ! Chúa Giêsu trách họ không sai : “Các ngươi thờ sự các ngươi không biết”.

Do đâu người Samari bị trách như thế ? Đó là do người Samari chỉ biết có bộ Ngũ Kinh, tức là mấy cuốn đầu hết của bộ Kinh Thánh, và không chấp nhận các Sách Thánh khác nhất là những lời các ngôn sứ dạy... Nói tóm, họ không học thêm lời Chúa, nên không hiểu Chúa đủ, đâm ra thờ Chúa cách lệch lạc.

Sau đó, Đức Giêsu nói : “Còn chúng tôi, chúng tôi thờ sự chúng tôi biết” (c.22), đối chiếu với người Samari, người Do Thái đón nhận lời dạy dỗ và mặc khải của Thiên Chúa cách đầy đủ hơn, nên biết Thiên Chúa là ai mà thờ cho đúng.

Còn Kitô hữu chúng ta thì sao ? Ai không chăm học hỏi Lời Chúa thêm, chỉ giữ chút vốn giáo lý học hồi nhỏ, lúc rước lễ vỡ lòng, cũng sẽ không biết Chúa là ai mà thờ cho đúng, sẽ thờ lệch lạc, méo mó như chúng ta đã nêu vài bằng cớ trên kia.

Vậy ta phải thờ phượng Thiên Chúa như thế nào ?

 Đức Giêsu dạy phải thờ phượng Thiên Chúa :

 1.- Trước hết theo tư cách Người là Cha : “Những kẻ thờ phượng đích thật sẽ thờ phượng Cha trong Thần khí…”

 Nếu hỏi Đức Giêsu : Thế còn thờ phượng Người như là Thiên Chúa, Đấng Tạo thành trời đất, có được không ?

Ngài sẽ đáp: “Được ! song không đủ”. Vì đó là sự thờ phượng của dân Israen trong Cựu Ước. Còn nay Thầy bảo : “Sẽ đến giờ”, tức là tới thời kỳ chung quyết, sẽ có một sự đổi mới và tiến bộ trong sự thờ phượng, khởi từ khi Thầy Tử Nạn rồi Phục Sinh, thì anh em phải thờ Thiên Chúa theo tư cách là Thiên Chúa, song cũng là Cha của mình. Tại sao ư ? Vì từ khi Thầy xuống thế chịu chết đền tội cho nhân loại, lấy máu Thầy tẩy rửa lương tâm anh em cho sạch (Hr 9.14), rồi sống lại ban Thần Khí của hàng nghĩa tử cho anh em, thì anh em trở nên con cái Thiên Chúa, và từ đó được thờ phượng Người như là Cha thật sự của mình. (Mời xem bài : “Vui sướng nguyện kinh Lạy Cha” ở cuối sách).

Anh chị em ơi, sung sướng chưa ? Vị Thiên Chúa mà chúng ta thường cảm thấy xa xôi, và đáng sợ, vì Người là Đấng oai nghi, công thẳng vô cùng, chỉ chờ đợi phán xét ta, trừng phạt tội lỗi ta, nay Chúa Giêsu cho biết : Người gần gũi, đến nỗi trở thành Người Cha thân yêu, chỉ mong ban mọi phúc lành hồn xác cho chúng ta là các con cái thôi ! Hôm nay, được biết như thế, ta phải sung sướng, hớn hở, lộ ra ngay cả ở nét mặt !

2.- Thứ đến, phải thờ phượng trong Thần Khí và sự thật”

Khi Đức Giêsu nói với chị người Samari mấy câu ấy chị ta chẳng hiểu ất giáp gì, Đức Giêsu đã bồi thêm một câu đanh thép : “Chúa Cha chỉ muốn gặp thấy những kẻ thờ phượng Người như thế !” Thật ra thì Đức Giêsu muốn nói cho chúng ta đấy, Ngài bảo Thiên Chúa chỉ chấp nhận những kẻ thờ phượng như thế, ai không thờ phượng đúng như ý Cha, thì Cha không muốn gặp thấy, tức là không muốn nhìn mặt họ lại nữa, họ có thờ lạy, Người cũng không thèm, không thích, không ưa !

Nghe tới đây, có lẽ sẽ có những anh chị em giật mình nhớ lại cung cách thờ phượng của mình và than thầm : Chết thật ! Từ bao năm nay mình thờ phượng không đúng ý Thiên Chúa. Ví dụ như khi vào nhà thờ, thấy người ta làm sao thì mình cũng làm như vậy, một hồi xong là đi về…Tỉnh khô. Lạnh lùng ! Vô tâm vô tình !

Vậy thế nào là thờ phượng trong Thần Khí và sự thật để được Cha muốn và ưa thích. Điều Chúa Giêsu dạy đây thật quá sâu xa, rộng rãi, không thể nói hết ở đây, chỉ xin gợi ý tóm tắt, rồi để Chúa Thánh Thần sẽ dạy dỗ anh chị em thêm.

a/  Trước tiên, thờ phượng trong Thần Khí không phải là thờ Chúa trong tinh thần, (trong tâm hồn). Nhiều người vịn vào câu này mà cắt nghĩa lệch đi để ở nhà, không đến nhà thờ, không dự lễ, không lãnh Bí Tích..., vì họ bảo : “Chúa dạy thờ Chúa trong tinh thần, trong tâm hồn cơ mà, chứ có dạy phải đi nhà thờ, dự lễ gì gì đâu ! Tôi ở nhà, thờ Chúa trong tâm hồn. Còn hơn các bà, các cô cứ đi nhà thờ, đi lễ, mà về nhà thì ăn gian nói dối, giận chồng, đánh con, ghen ghét, nói hành nói xấu, chẳng bác ái, chẳng yêu người... thì có ích gì. Người đời thường chê : “Miệng tụng nam mô, lòng thì một bồ dao găm”. Chúa đâu có muốn ! Thế là thua tôi !”

Nói như thế, ông ấy đúng ở phần hai, nhưng sai ở phần một. Ông ấy đúng ở phần hai, khi ông ấy chê việc giữ đạo hình thức. Xưa, qua tiên tri Ysaia, Thiên Chúa cũng đã khiển trách :

“Các ngươi tưởng Ta thích lễ tế, hương hoa..., lễ bái của các ngươi ư ? Tất cả đối với Ta là đồ tởm, hồn Ta đã ghét, … Ta ngán lắm rồi... Ta không chịu nổi những người cứ phạm tội ác rồi lại cứ lễ lạt linh đình…” (Ys 1.10-15).

Nhưng ông ấy sai ở phần một, vì thờ trong Thần Khí là thờ phượng trong Thần Khí của Thiên Chúa, chớ không phải thờ trong tinh thần của ông ấy. Thần Khí Thiên Chúa biết ta vốn là kẻ tội lỗi, xa Chúa, liền đến nâng ta lên ngang tầm Thiên Chúa, để ta có thể và được phép gặp Thiên Chúa và cho ta khả năng thờ phượng Người. Như có lời Kinh Thánh dạy : “Thần Khí đến đỡ đần cảnh yếu đuối (khốn nạn) của ta, vì cầu nguyện (thờ phượng) thế nào cho phải (cho  đúng, cho nên), ta đâu có biết…” (Rm 8.26)… “Anh em đã chịu lấy Thần Khí nghĩa tử, nhờ Ngài, ta có thể kêu lên : Abba, Cha ơi” (Rm 8.15). Không có Thần Khí nghĩa tử thúc đẩy, hỏi rằng ai dám kêu với Chúa là Cha? (x. 1Cr 12.3). Người ngoại đạo, không có Thần Khí, đâu có được phép gọi Thiên Chúa là Cha ! Vì gọi Chúa là Abba ! Cha ơi! không phải chỉ là một tiếng kêu ngắn ngủi, như khi đứa trẻ gọi ba nó, song có nghĩa rộng là được nói chuyện, giao tiếp, liên hệ với Chúa như con với cha mình mọi nơi mọi lúc, nói tóm có nghĩa là sống một mối tương quan cha con thân mật, nghĩa thiết, bao trùm tất cả đời sống của ta với Cha trên trời.

Nói như vậy, ta thấy ngay thờ phượng trong Thần Khí, không thu hẹp trong phạm vi lúc đọc kinh, cầu nguyện, lúc thờ Chúa trong nhà thờ, mà còn nhờ Thánh Thần dẫn dắt, ta sống, ta hành động mọi nơi, mọi lúc, trong mọi sự, mọi việc đều theo đúng ý Cha, gắng không làm điều gì mất lòng Cha nữa. Như vậy, cả đời sống trở thành một cuộc thờ phượng liên lỉ, - mà chúng tôi tạm gọi là “thờ phượng hiện sinh”, - đúng như Kinh Thánh dạy : “Dù khi ăn, khi uống, khi làm việc gì bất luận, anh em hãy làm mọi sự để tôn vinh Thiên Chúa” (1Cr 10.31; Cl 3.17).

b/  Bây giờ đến câu “Thờ phượng trong sự thật”:

 Không chỉ là nghịch với giả dối, giả mạo, giả hình của bọn Pharisêu mà Đức Giêsu lên án. “Sự thật” đây là tổng thể những chân lý Đức Giêsu đem từ  Chúa Cha xuống mặc khải cho nhân loại. “Đạo lý Ta dạy không phải là của Ta mà là của Đấng đã sai Ta.” (Ga 7.16). Thờ phượng trong sự thật là Sống cho đúng với tất cả những chân lý Chúa đã dạy.

Một ví dụ : Có những kẻ nhân danh Thượng Đế mà giết người, mà lại tưởng thế là thờ phượng Thiên Chúa ! Đó là thờ phượng không trong sự thật. Chúa Giêsu đã báo trước rồi : “Sẽ đến giờ mà ai giết anh em sẽ tưởng thế là tôn thờ Thiên Chúa.” (Ga 16.2). “Và họ sẽ làm thế, bởi họ đã không biết Cha, cũng chẳng biết Thầy” tức là không biết sự thật, không biết Đạo lý Chúa bảo không được giết người (Mt 5.21-22; 1 Ga 3.11-15)

- Một ví dụ nữa : Chúa thì nói : “Ta chuộng nhân nghĩa, chứ không phải lễ tế” (Mt 9.13), còn ta làm ngược lại chỉ tế lễ mà không nhân nghĩa. Thế là thờ không trong sự thật. Chịu khó đọc kinh, lần hạt, nhưng đời sống lại không nhân nghĩa, bác ái.

Tích truyện

Một chàng thanh niên nọ khao khát sống đời thờ phượng và cầu nguyện, đến nỗi anh xa lánh hết mọi người và mọi việc, và đến gõ cửa một Dòng tu nhặt nhiệm nọ. Anh được nhận vào tu ngay. Những ngày đầu, anh quan sát cách sống của các tu sĩ : sau những giờ thờ phượng và cầu nguyện, tất cả mọi người đều bắt tay vào công việc : người thì cầy cuốc, người thì đóng bàn đóng tủ, người thì miệt mài trong công tác dịch thuật... Thấy thế, chàng ta đâm thất vọng. Anh thưa với Bề trên :

-   Con cứ tưởng ở đây chỉ có một sinh hoạt duy nhất là cầu nguyện và thờ phượng Chúa trong nhà thờ, chứ đàng này, con thấy các tu sĩ vất vả lo những nhu cầu vật chất quá nhiều !

Cha Bề trên mỉm cười gật đầu nói :

-   Có lẽ con có lý... Nếu con nhận thấy các công việc tay chân không cần thiết, thì con cứ vào phòng đóng cửa lại, tiếp tục cầu nguyện !

Được phép Bề trên, chàng ta hớn hở về phòng, đóng cửa lại và cầu nguyện. Vài giờ sau, anh cảm thấy mệt mỏi, và cảm thấy đói bụng, vì đã đến giờ ăn trưa. Nhưng chờ mãi chẳng thấy ai đến gọi anh vào nhà cơm, anh mới đến hỏi Cha Bề trên :

-   Thưa cha, hình như các cha, các thầy không dùng bữa ?

Cha mỉm cười đáp :

-   Các thầy đã ăn cả rồi !

-   Ủa ! Sao không ai đến gọi con đi ăn cả ?

Cha Bề trên mới trả lời :

-   Sáng nay, con đã chẳng đến nói với cha là chúng ta chỉ nên có một sinh hoạt duy nhất là cầu nguyện đó sao ? Cha nghĩ rằng các thầy khác lao động nhiều nên mới cần ăn uống, ngủ nghỉ. Còn con muốn sống như các thiên thần, nghĩa là không làm việc, không ăn uống, suốt ngày chỉ thờ phượng, cầu nguyện, nên cha đã dặn các thầy đừng đến gọi con dùng bữa.

Nghe thế, chàng ta chợt hiểu thế nào là thờ phượng và cầu nguyện đích thật. Con người không chỉ cầu nguyện và thờ phượng trong những lúc ở nhà thờ, hay trong phòng riêng, mà còn bằng cả mọi chi tiết của sinh hoạt hằng ngày như làm việc, ăn uống, ngủ nghỉ, giải trí, phục vụ tha nhân…

TTTT