PHÚC ÂM CHÚA NHẬT 3 MÙA CHAY NĂM A
Ga 4,5-42 ( Lm. Cao Sieu, SJ)
1. Đọc Ga 4,5-7. Để đi từ miền Giuđê (phía nam) trở lại miền
Galilê (phía
bắc),
Đức Giêsu đã đi ngang qua miền Samari (nằm
ở giữa hai miền nam-bắc). Người Do-thái có
hay đi ngang qua miền này không? Tại sao?
Đức Giêsu đã trải qua một hành
trình dài từ miền Giuđê để trở lại miền
Galilê. Ngài đã đi ngang qua miền Samari (Ga 4,3-4). Nhiều
người Do-thái không muốn đi ngang qua miền đất
này, vì họ coi đây là vùng đất ô uế như đất
của dân ngoại. Thành kiến lâu đời này bắt
nguồn từ một nguyên do trong lịch sử như
sau. Khi vương quốc phía Bắc, có thủ đô là
Samaria, rơi vào tay quân Assyria năm 722 trước công
nguyên, nhiều người Do-thái bị lưu đày, nhưng
cũng có những người được ở lại.
Quân Assyria đến ở đất Samari, lấy vợ
người Do-thái ở vùng này, và sinh con đẻ cái. Vì thế
những người Do-thái thuần chủng ở vùng
Giuđê không coi những người Do-thái ở vùng Samari
như đồng bào của mình, thậm chí coi họ như
dân ngoại. Đôi bên nuôi mối hiềm khích từ đó,
đến thời Đức Giêsu vẫn còn.
2. Đọc Ga 4,5-7.9.27. Tại sao Đức Giêsu xin nước
uống? Khi xin người phụ nữ Samari nước
uống, Đức Giêsu đã phải vượt qua những
bức tường ngăn cách nào?
Đức Giêsu đã đi một cuộc
hành trình dài từ nam ra bắc. Khi đi ngang qua miền
Samari, trời giữa trưa, Ngài thấy mệt mỏi, cần
ngồi xuống nghỉ ngơi bên bờ giếng của ông
Gia-cóp ngày xưa. Vì thấy khát nên Đức Giêsu đã xin
nước nơi người phụ nữ miền
Samaria. “Chị cho tôi uống với”: khi nói câu này, Đức
Giêsu đã vượt qua nhiều bức tường
ngăn cách: ngăn cách giữa đàn ông và đàn bà (Ga 4,27
cho thấy các môn đệ ngạc nhiên khi thấy Thầy
mình nói chuyện với một phụ nữ ở nơi công
cộng), ngăn cách giữa người Do-thái và người
Samari (hai bên thù ghét nhau), ngăn cách giữa ô uế và thanh sạch
(người Do-thái coi đất Samari, người Samari và
nước giếng Samari là không thanh sạch, thế mà Thầy
Giêsu lại xin chị ấy nước uống), và cuối
cùng là ngăn cách giữa Đấng Thánh và tội nhân (chị
này có đời sống bê bối). Bởi vậy khi thấy
Đức Giêsu xin nước uống, chị phụ nữ
Samari đã tỏ ra hết sức ngỡ ngàng (Ga 4,9).
3. Hãy tìm trong các sách Tin Mừng hai trường hợp
Đức Giêsu đã gặp một người nào đó
để xin giúp đỡ.
Trước khi làm phép lạ hóa bánh ra nhiều,
Đức Giêsu đã hỏi ông Philípphê: “Chúng ta mua đâu ra
bánh cho họ ăn đây?” (Ga 6,5). Ngài cần bánh để
có thể làm phép lạ. Ông Anrê đã tìm được một
em bé có 5 chiếc bánh và 2 con cá (Ga 6,8-9). Vào một lần khác,
khi Đức Giêsu thấy đám đông chen lấn để
đến gần mình mà nghe cho rõ, Ngài đã xin ông Si-môn chèo
thuyền ra xa bờ một chút. Rồi ngồi trên thuyền,
Ngài giảng dạy đám đông (Lc 5,3). Xem thêm Mt 17,24-27.
4. Sau khi xin chị nước giếng, Đức Giêsu
lại hứa cho chị này nước của
Ngài. Đọc Ga 4,10-15 và cho biết thứ nước
Đức Giêsu ban có gì đặc biệt.
Đức Giêsu xin chị nước giếng
để uống cho đỡ khát, nhưng Ngài lại hứa
cho chị một thứ nước khác có những đặc
tính sau. Đó là nước hằng sống (living water, Ga
4,10.11). Nước hằng sống không phải là nước
đọng hay nước ao tù, nhưng là dòng nước
đang chảy và trong sạch. Nước hằng sống
do Đức Giêsu ban cho còn có một đặc tính khác hẳn
nước thường: ai uống rồi thì muôn đời
sẽ không hề khát (Ga 4,14a). Hơn nữa, nước Ngài
ban sẽ trở thành trong người ấy một mạch
nước vọt lên dẫn đến sự sống
đời đời (Ga 4,14b). Nghe Đức Giêsu nói về
thứ nước kỳ diệu đó, người phụ
nữ thấy mình bị hấp dẫn và mong có được.
Chị đi từ địa vị của người
cho nước sang địa vị của người xin
nước. Chị chỉ mong có thứ nước này
để khỏi phải vất vả đi kéo nước
từ giếng (Ga 4,15). Thật ra người phụ nữ
vùng Samari đã hiểu lầm. Đức Giêsu không hứa
cho chị một thứ nước vật chất như
nước giếng, nước sông. Nước hằng sống
mà Ngài muốn ban cho chị có thể hiểu là giáo huấn
của chính Ngài có khả năng đem lại sự sống
đời đời. Cũng có thể hiểu nước
này là Thánh Thần do Ngài ban (x. Ga 7,37-39).
5. Đọc Ga 4,16-19. Bởi đâu người phụ
nữ Samari tin Đức Giêsu là một ngôn sứ? Bạn
nghĩ gì về đời sống hôn nhân của chị này?
Chị phụ nữ tin Đức Giêsu là
một ngôn sứ (Ga 4,19) sau khi Ngài nói về đời tư
của chị: chị đã có năm đời chồng,
và đang chung sống với một người không phải
là chồng mình (Ga 4,16-19). Điều đó cho thấy đời
sống hôn nhân của chị đã ở trong tình trạng
bất ổn một thời gian dài. Chúng ta không rõ tại
sao chị lại có nhiều chồng đến thế! Và
tại sao người chị đang chung sống lại
không phải là chồng của chị? Đức Giêsu biết
rõ chị không hạnh phúc trong đời sống vợ chồng,
nhưng Ngài không nhìn quá khứ của chị bằng cái
nhìn xoi mói. Sự cảm thông của Ngài làm cho chị thấy
được tin tưởng, đón nhận.
6. Khi đã tin Đức Giêsu là ngôn sứ rồi, chị
muốn nói chuyện với Ngài về vấn đề gì?
Đọc Ga 4,20-24. Cuối cùng
Đức Giêsu đã nhận mình là ai? Đọc Ga 4,25-26.
Khi đã tin Đức Giêsu là vị ngôn sứ
rồi, chị đã chuyển câu chuyện qua đề tài
mới về đền thờ (Ga 4, 20-24). Chị phân vân tự
hỏi phải thờ phượng Thiên Chúa ở đền
thờ nào: đền thờ của người dân Samari ở
núi Garizim, hay đền thờ của người Do-thái ở
Giêrusalem. Đức Giêsu trả lời bằng cách nói đến
việc thờ phượng trong thần khí và sự thật.
Cuối cùng, Đức Giêsu cho chị biết mình là Đấng
Kitô mà cả người Do-thái lẫn người Samari
mong đợi (Ga 4,25-26).
7. Đọc Ga 4, 28-30. Tại sao người phụ nữ
bỏ vò nước lại, chạy vào thành và mời mọi
người đến gặp Đức Giêsu ở giếng?
Tại sao người trong thành tin chị và đến gặp
Ngài? Đọc Ga 4,39.
Khi nghe Đức Giêsu nhận mình là Đấng
Kitô, chị vội vã để lại vò nước, chạy
mau về, kêu gọi dân thành Samari ra gặp Ngài. Người
ta tin lời chị làm chứng rằng chị đã gặp
một người biết cả quá khứ của chị
(Ga 4,39). Chị muốn cả dân thành cũng được
hưởng niềm vui chị đang hưởng, đó
là gặp được Đấng Kitô hay Đấng Mêsia
(Ga 4,25).
8. Đọc Ga 4, 40-42. Đâu là kết quả
của việc Đức Giêsu ở lại hai ngày với
người dân Samari?
Sau hai ngày Đức Giêsu ở với dân
thành Xy-kha và giảng cho họ nghe, họ đã tin Ngài là
Đấng Cứu Độ trần gian (Ga 4,42). Niềm
tin này còn mạnh hơn niềm tin Đức Giêsu là một
ngôn sứ hay là Đấng Kitô (Ga 4,19.26). Như thế trước
đây họ tin Đức Giêsu là Đấng Kitô là nhờ
người phụ nữ Samari giới thiệu (Ga 4,29). Còn
bây giờ họ tin Đức Giêsu là Đấng Cứu
độ trần gian vì đã được Ngài ở lại
hai ngày (Ga 4,40).
CÂU HỎI SUY NIỆM: Bạn học được
gì về cách thức Đức Giêsu gặp gỡ, trò
chuyện với người phụ nữ Samari? Chị này
đã biến đổi như thế nào chỉ sau một
cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với Đức Giêsu
bên bờ giếng?
|