Phụng Vụ Lời Chúa Tuần 8 Thường Niên
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Dẫn Nhập:
Phụng niên của Giáo Hội bao gồm, theo thứ tự: Mùa Vọng và Giáng Sinh cùng Mùa Thường Niêm Hậu Giáng Sinh, Mùa Chay và Mùa Phục Sinh cùng Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh. Tột đỉnh của Mùa Giáng Sinh là Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, cũng là lễ mở đầu cho Mùa Thường Niên hậu Giáng Sinh. Tột đỉnh của Mùa Phục Sinh là Lễ Thánh Thần Hiện Xuống, cũng là lễ mở đầu cho Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh, một thời điểm được kết thúc vào lễ Chúa Kitô Vua liên quan đến mầu nhiệm cánh chung.
Như thế, theo phụng niên Mùa Thường Niên được chia làm hai phần: Mùa Thường Niên sau Giáng Sinh, kéo dài ít là 5 tuần lễ, như Chu Kỳ Năm C 2013, hay nhiều nhất là 9 tuần lễ, như Chu Kỳ Năm A 2011; và Mùa Thường Niên sau Phục Sinh, thường tiếp nối bằng cách bỏ đi một tuần sau Mùa Thường Niên hậu Giáng Sinh, chẳng hạn Chu Kỳ Năm B 2014, Mùa Thường Niên hậu Giáng Sinh kết thúc ở tuần 6 thì Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh được tiếp tục ở tuần 8 ngay sau Chúa Nhật Hiện Xuống.
Nếu phụng niên cho các Chúa Nhật được chia ra làm chu kỳ 3 Năm A-B-C, theo Phúc Âm Thánh Mathêu (A), Phúc Âm Thánh Marco (B) và Phúc Âm Thánh Luca (C), thì phụng niên cho ngày trong tuần được chia ra làm Năm I (năm lẻ, như năm 2015) và Năm II (năm chẵn, như năm 2016), nhưng chỉ áp dụng cho bài đọc 1 mà thôi, còn Phúc Âm thì tiếp tục theo thứ tự như sau: 9 tuần lễ đầu (hậu Giáng Sinh) theo Thánh ký Marco là vị thánh viết cuốn phúc âm có thể nói là đầu tiên và ngắn nhất, 12 tuần lễ tiếp (tức từ tuần 10 đến hết tuần 21) theo Thánh ký Mathêu và 13 tuần lễ cuối (tức từ tuần 22 đến 34) theo Thánh ký Luca.
Nếu Mùa Thường Niên hậu Giáng Sinh là thời điểm kéo dài của Mùa Giáng Sinh và tiếp tục chủ đề "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" của Mùa Giáng Sinh, thì Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh cũng tiếp tục chủ đề "Thày là sự sống" của Mùa Phục Sinh. Đó là lý do, trong mấy tuần lễ đầu của Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh có các Chúa Nhật hay ngày trong tuần là những Lễ Trọng liên quan đến sự sống thần linh:
Trước hết là Chúa Nhật Lễ Thánh Thần Hiện Xuống, Đấng ban sự sống; sau Chúa Nhật Hiện Xuống là Chúa Nhật Lễ Chúa Ba Ngôi, nguồn mạch sự sống thần linh; trong chính tuần lễ sau Chúa Nhật Lễ Chúa Ba Ngôi là Thứ Năm Lễ Mình Thánh Máu Thánh Chúa Kitô, bí tích thông ban sự sống thần linh; một tuần sau Thứ Năm Lễ Mình Máu Thánh Chúa Kitô là Thứ Sáu Lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu, động lực thông ban sự sống thần linh; ngay sau Thứ Sáu Lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu là Thứ Bảy Lễ Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ Maria, Mẹ của sự sống thần linh.
Thứ Hai
"Để được sống đời đời"
Chủ đề "Thày là sự sống" trong Mùa Phục Sinh quả thực đã kéo dài sang cả Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh, như bài Phúc Âm của Thánh ký Marco (10:27-37) cho Thứ Hai Tuần 8 Thường Niên hôm nay cho thấy, qua câu hỏi của một người thành khẩn hỏi Chúa Giêsu: "Lạy Thầy nhân lành, tôi phải làm gì để được sống đời đời?".
Qua câu trả lời của Chúa Giêsu, chúng ta thấy, trước hết, sự sống đời đời được chất chứa ngay trong Thập Giới, nghĩa là ai tuân giữ các giới răn, ít nhất tránh được những gì là tiêu cực thì cũng được rỗi, như Chúa Giêsu đã liệt kê: "đừng ngoại tình, đừng giết người, đừng trộm cắp, đừng làm chứng gian, đừng lường gạt, hãy thảo kính cha mẹ".
Ở đây, chúng ta chỉ thấy 7 điều trong Thập Giới mà thôi, từ điều 4 tới điều 10: điều 4 - "thảo kính cha mẹ", điều 5 - "chớ giết người", điều 6 và 9 - "chớ ngoại tình", điều 7 - "chớ lấy của người" hay "chớ lường gạt" cũng có nghĩa là "chớ tham của người", và điều 8 - "chớ làm chứng dối", hoàn toàn không thấy 3 điều đầu tiên liên quan đến Thiên Chúa đâu.
Vậy chẳng lẽ không cần 3 điều đầu tiên và chính yếu hết sức quan trọng này thì cuối cùng cũng được rỗi, được sống đời đời hay sao?
Có thể, đối với Chúa Giêsu, 3 điều đầu tiên trong Thập Giới chưa được Người nhắc đến liên quan đến vấn đề thứ hai được Người đặt ra cho kẻ đặt vấn đề "được sống đời đời", đó là: "ngươi hãy đi bán tất cả gia tài, đem bố thí cho người nghèo khó và ngươi sẽ có một kho báu trên trời, rồi đến theo Ta".
Đúng thế, vấn đề thứ hai được Chúa Giêsu nêu lên sau khi liệt kê 7 điều tối thiểu trong Thập Giới thật sự là liên quan đến 3 điều đầu tiên của Thập Giới. Vì một khi thực hành được vấn đề thứ hai này thì con người ta nói chung và con người giầu có trong bài Phúc Âm nói riêng đúng là "thờ phượng và kính mến Thiên Chúa trên hết mọi sự".
Tuy nhiên, trong trường hợp của con người giầu có trong bài Phúc Âm này cũng rất đặc biệt, ở chỗ, cho dù không thể làm theo lời khuyên của Chúa Giêsu trên đây, (một trong 3 lời khuyên của Phúc Âm được áp dụng nơi Đời Thánh Hiến tu trì trong Giáo Hội, trong đó có hai trong ba vị thánh tu trì được Giáo Hội tưởng nhớ hôm nay - 25/5/2015 - là Thánh Bêđa và Thánh Maria Mađalêna Pazzi dòng Kín Carmêlô), để có thể sống trọn lành hơn, nhưng người này vẫn không tham lam quá độ, hay vì tham lam mà lường gạt và gian lận sản vật của ai, thậm chí coi tiền bạc hơn mạng người, hay giầu có mà sinh tật trai gái ngoại tình, hoặc khinh thường bất kính với cha mẹ v.v.
Đó là lý do, như Phúc Âm thuật lại, "Chúa Giêsu trìu mến nhìn người ấy", sau khi nghe người này cho biết là "Lạy Thày, những điều ấy tôi đã giữ từ nhỏ". Và đó cũng là lý do Chúa Giêsu mới nhắc nhở con người đã đủ điều kiện tối thiểu để "được sống đời đời" ấy rằng "Ngươi chỉ còn thiếu một điều", đó là sống trọn lành hơn, một đời sống trước hết mang đến cho chính bản thân của đương sự cái lợi đầu tiên đó là được bình an vui sống, chứ không còn cảm thấy băn khoan khắc khoải và bất an nữa, dù bản thân và đời sống của đương sự "có nhiều của cải", một tâm trạng mà đương sự đã không thể nào che giấu được ở ngay vấn đề được đương sự thoạt tiên đặt ra hỏi Chúa Giêsu "tôi phải làm gì để được sống đời đời", nhất là qua thái độ cuối cùng của đương sự "bỏ đi với nét mặt u buồn", sau khi nghe lời khuyên sống trọn lành của Người.
"Để được sống đời đời", đối với con người giầu có trong bài Phúc Âm hôm nay có thể đã hội đủ điều kiện tối thiểu để được thừa hưởng, một trường hợp phải nói là họa hiếm, còn đối với chung con người mang bản tính đã vướng mắc nguyên tội với đầy những đam mê nhục dục và tính mê nết xấu là những mầm mống tội lỗi và luôn xu hướng về tội lỗi thì vẫn phải trở về với Chúa bằng cách từ bỏ tội lỗi cùng với các đường lối gian tà bằng một tấm lòng tin tưởng nơi tình thương tha thứ của Ngài, như những lời khuyên dạy của Sách Huấn Ca (17:20-28) trong bài đọc 1 hôm nay cho Năm I - Năm Lẻ (như năm 2015 này), như sau:
"Hãy trở về với Thiên Chúa và hãy từ bỏ tội lỗi. Hãy kêu cầu trước tôn nhan Chúa, hãy chấm dứt những điều xúc phạm, hãy trở về cùng Chúa, hãy lánh xa những điều gian ác, và hãy chê ghét những điều xấu xa. Hãy nhận biết công minh và sự xét xử của Thiên Chúa. Hãy đứng vững và cầu xin với Thiên Chúa Tối Cao... Lòng nhân lành của Chúa và sự tha thứ của Người đối với những kẻ trở lại với Người thật lớn lao dường nào".
Thật vậy, Thiên Chúa dựng nên con người là để cho con người được thông phần sự sống thần linh của Ngài và với Ngài, chứ không phải để đầy đọa con người, để trừng phạt họ, cho dù họ tội lỗi đến đâu chăng nữa, miễn là họ nhận biết tình yêu của Ngài, chấp nhận và đáp lại tình yêu thương cứu độ của Ngài. Có như thế họ mới cảm nghiệm được thấm thía những câu Thánh Vịnh 31 được Giáo Hội chọn đọc ở phần Đáp Ca (nhất là câu 2 và 4) cho phụng vụ lời Chúa hôm nay:
2) "Tôi xưng ra cùng Chúa tội phạm của tôi, và lỗi lầm của tôi, tôi đã không che giấu. Tôi nói: 'Tôi thú thực cùng Chúa điều gian ác của tôi, và Chúa đã tha thứ tội lỗi cho tôi'" (Thánh Vịnh 31:5).
4) "Chúa là chỗ dung thân, Chúa giữ tôi khỏi điều nguy khổ; Chúa đùm bọc tôi trong niềm vui ơn cứu độ". (Thánh Vịnh 31:7).
|