MẦU NHIỆM VUI THỨ NHẤT
- THIÊN THẦN TRUYỀN TIN CHO ÐỨC BÀ MA-RI-A
Trong chương đầu
Phúc Âm của mình, Thánh Lu-ca thuật lại biến cố Ðức
Ma-ri-a được truyền tin về sứ mạng của
mình: "Bà Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng, thì Thiên
Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền
Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, gặp một trinh nữ đã
thành hôn với một người tên là Giu-se, thuộc dòng
dõi vua Ða-vít. Trinh nữ ấy tên là Ma-ri-a" (
c. 26 � 27 ).
LỜI CHÀO CỦA THIÊN THẦN
"Sứ
thần vào nhà trinh nữ và nói: "Mừng vui lên, hỡi Ðấng
đầy ân sủng, Ðức Chúa ở
cùng bà." Nghe lời ấy, bà rất bối rối, và tự
hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì" ( c. 28
- 29 ).
Ma-ri-a được sứ thần gọi bằng
một tên mới. Ðây là điều Chúa thường
làm đối với những người Ngài gọi để
lĩnh sứ mạng trọng yếu trong Chương
Trình của Ngài ( x. St 17, 5.15; 32, 29; Mt 16,
18 ). Tên mới này của Ma-ri-a là "Ðấng đầy
ân sủng", điều này cho thấy Ma-ri-a đã
được Thiên Chúa chọn để lĩnh sứ vụ
trọng yếu và được ban ân sủng cần thiết
để hoàn thành sứ vụ.
"Ðức
Chúa ở cùng bà" như vẳng lại lời chào của
thiên thần cho Ghít-ôn khi ông được Chúa gọi trở
thành vị thủ lãnh giải phóng dân Ít-ra-en khỏi ách thống
trị của quân Ma-đi-an ( Tl 6, 11 - 18
). Không chỉ là lời chào, "Ðức Chúa ở cùng
bà" còn là lời khẳng định một sự kiện
có liên quan mật thiết đến mầu nhiệm Nhập
Thể. Thánh Âu-tinh bình luận lời đó bằng cách
đặt vào miệng thiên thần câu sau đây: "Ngài
ở với bà còn nhiều hơn ở với tôi: Ngài ở
trong tâm hồn bà, định hình và trở thành nhục thể
trong người bà, Ngài tràn ngập linh hồn bà, Ngài ngự
trong cung lòng bà" ( Sermo de Nativitate Domini, 4 ).
TIN MỪNG
Rồi
thiên thần bèn nói cùng Ma-ri-a: "Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng
sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa. Và này đây bà sẽ thụ
thai, sinh hạ một con trai, và đặt
tên là Giê-su. Người sẽ nên cao cả, và
sẽ được gọi là Con Ðấng Tối Cao.
Ðức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua
Ða-vít, tổ tiên Người. Người sẽ trị vì
nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của
Người sẽ vô cùng vô tận" ( c.
30 - 33 ).
Tổng
thiên thần Gáp-ri-en loan báo cho trinh nữ Ma-ri-a rằng trinh
nữ sẽ trở nên Mẹ Thiên Chúa bằng cách lặp lại
lời ngôn sứ I-sai-a loan báo từ xa xưa rằng Ðấng
Mê-si-a sẽ sinh bởi một người trinh nữ, lời
tiên tri ấy nay được hoàn thành nơi Ðức
Ma-ri-a ( x. Mt. 1, 22 - 23; Is 7, 14 ). I-sai-a mô tả
việc hoàn thành lời hứa ấy cho chúng ta thấy
trong một đoạn văn có thể nói là diễm lệ
nhất trong Kinh Thánh, mà chúng ta nghe đọc trong đêm
Giáng Sinh:
"Dân
đang lần bước giữa tối tăm đã thấy
một ánh sáng huy hoàng; đám người sống trong vùng
bóng tối, nay được ánh sáng bừng lên chiếu rọi.
Chúa đã ban chứa chan niềm hoan hỷ, đã tăng
thêm nỗi vui mừng. Họ mừng vui
trước nhan Ngài như thiên hạ mừng vui trong mùa gặt,
như người ta hỷ hoan khi chia nhau chiến lợi
phẩm. Vì cái ách đè lên cổ dân, cây gậy đập
xuống vai họ, và ngọn roi của kẻ hà hiếp,
Ngài đều bẻ gãy như trong ngày chiến thắng
quân Ma-đi-an. Vì mọi giầy lính nện xuống rần
rần và mọi áo choàng đẫm máu sẽ bị đem
thiêu, làm mồi cho lửa.
Vì
một trẻ thơ đã chào đời để cứu
ta, một người con đã được ban tặng
cho ta. Người gánh vác quyền bính trên vai, danh hiệu của
Người là Cố Vấn kỳ diệu, Thần Linh
dũng mãnh, người Cha muôn thuở, Thủ Lãnh hoà bình.
Người sẽ mở rộng quyền bính, và lập nền
hoà bình vô tận cho ngai vàng và vương quốc của vua
Ða-vít. Người sẽ làm cho vương quốc
được kiên cố vững bền trên nền tảng
chính trực công minh, từ nay cho đến mãi muôn đời.
Vì yêu thương nồng nhiệt, Ðức Chúa các đạo
binh sẽ thực hiện điều đó" ( Is 9,
1 - 6 ).
Ðức
Giêsu tuyên bố Ngài hoàn thành lời hứa này khi Ngài ban cho
các môn đệ sứ vụ lớn lao:
"Thầy đã được trao toàn quyền trên trời
dưới đất. Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn
dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân
danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ
tuân giữ mọi điều Thầy đã truyền cho
anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến
tận thế" ( Mt 28, 18 - 20 ).
QUYỀN NĂNG CỦA THIÊN CHÚA
Bà
Ma-ri-a thưa với sứ thần: "Việc ấy sẽ
xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ
chồng !" Sứ thần đáp: "Thánh
Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Ðấng
Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Ðấng Thánh sắp
sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa. Kìa bà
Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà
cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy
vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng. Vì đối với
Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được" ( c. 34 - 37 ).
Ðối
với Chúa thì không có gì mà không thể thực hiện
được! Ngài tạo dựng trời đất và mọi
cư dân ( St 1 ). Ngài có thể
đem sự sống vào trong cung lòng người nữ
đã có tuổi, có tiếng là son sẻ và cũng có thể
gieo sự sống vào trong một cung lòng trinh trong. Ngài
có thể hóa nước thành rượu ( Ga
2, 1 - 11 ). Ngài có thể lấy phần ăn của một
em nhỏ mà nuôi những cả một đám đông quần
chúng ( Mt 14, 15 - 21; 15, 32 - 39; Mc 6, 34 - 44; 8, 1 - 10; Lc 9, 10 - 17;
Ga 6, 1 - 15 ). Ngài có thể chữa kẻ què đi được,
người mù được sáng mắt. Ngài có thể biến
đổi bánh và rượu trở thành mình và máu Ngài ( Mt
16,16 - 28; Mc 14, 22 - 23; Lc 22, 17 - 20 ) nhằm cung cấp cho
chúng ta của ăn đem lại sự sống đời
đời ( Ga 6, 35.48 - 58 ).
TIẾNG XIN VÂNG CỦA
MA-RI-A
"Bấy giờ bà Ma-ri-a nói:
"Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ
làm cho tôi như lời sứ thần nói." Rồi sứ
thần từ biệt ra đi" ( c. 38 ).
Bình luận về các câu trên, Ðức
Gio-an Phao-lô II nói:
"Virgo fidelis, đức nữ trung
tín thật thà. Ðức trung tín của Ma-ri-a nghĩa là gì ? Trung
tín bao gồm các chiều kích gì ? Chiều kích thứ nhất
gọi là tìm kiếm. Trước hết, Ma-ri-a tỏ ra
trung tín khi ngài bắt đầu tìm kiếm ý nghĩa sâu xa
của chương trình Thiên Chúa nơi mình và cho thế giới.
Quomodo fiet ? Sự việc xảy ra như thế nào ? Ngài hỏi
Sứ Thần Truyền Tin ( ... ).
Chiều kích thứ hai của trung tín gọi là tiếp
nhận, chấp nhận. Lời Quomodo fiet ? trên môi Ma-ri-a
chuyển thành một lời fiat: Xin cứ làm cho tôi như
lời sứ thần truyền, tôi sẵn sàng, tôi chấp
nhận. Ðây là giờ phút hệ trọng của đức
trung tín, giờ phút mà con người cảm thấy mình sẽ
không bao giờ hiểu thấu được từ
"như thế nào"; trong kế hoạch của Thiên
Chúa có các khu vực mang tính nhiệm mầu nhiều hơn
là tính sáng sủa, rõ ràng; cho dù có ra sức phấn đấu
đến đâu chăng nữa thì cũng chẳng tài nào
lĩnh hội đầy đủ sự việc ( ... )
Chiều kích thứ ba của đức
trung tín là sự kiên định, kiên trì sống theo những
điều mình tin tưởng, sẵn sàng điều chỉnh
cuộc đời mình cho phù hợp với mục tiêu mình
theo đuổi. Sẵn sàng chấp nhận bị hiểu
lầm, bắt bớ còn hơn ngôn hành bất nhất, tin
một đàng mà làm thì một nẻo; điều này gọi
là tính kiên định ( ... )
Tuy nhiên, mọi sự trung tín
đều phải trải qua cuộc thử nghiệm khốc
liệt nhất: sự thử thách của thời gian. Do
đó, chiều kích thứ tư là tính thuỷ chung như
nhất. Kiên trì ngày một ngày hai thì dễ. Kiên trì trong suốt
cuộc đời thì khó và đây mới là điều quan
trọng. Kiên trì đang khi hào hứng, hồ hởi phấn
khởi thì dễ, còn vẫn giữ được sự
kiên trì trong cơn thử thách khốn quẫn mới khó. Và
chỉ có sự kiên trì kéo dài cho đến suốt đời
mới là tín trung. Lời thưa"fiat" xin vâng của
Ðức Ma-ri-a trong buổi Truyền Tin trở nên viên mãn
trong tiếng �fiat� xin
vâng âm thầm mà Mẹ lập lại dưới chân Thập
Giá" ( Ðức
Gio-an Phao-lô II, Bài giảng tại Vương Cung
Thánh Ðường Mexico City, 26 tháng 1 năm 1979 ).
KẾT LUẬN
Chúng ta vừa cung chiêm Ðức Ma-ri-a
tràn đầy thánh thiện, có một không hai ngay từ lúc
mới được thụ thai, Ðức Trinh Nữ thành
Na-da-rét được Thiên Thần vâng lệnh Thiên Chúa
đến truyền tin và kính chào là "Ðấng đầy
ân phúc" ( x. Lc 1, 28 ). Và Trinh Nữ đã đáp lời
sứ thần rằng: "Này tôi là Tôi Tá Chúa, xin hãy xảy
ra cho tôi theo lời ngài" ( Lc 1, 38 ).
Như thế, Ðức Ma-ri-a, con cháu A-đam, vì chấp nhận
lời cứu độ của Thiên Chúa, đã trở nên mẹ
Chúa Giêsu. Hết lòng đón lấy ý định
cứu rỗi của Thiên Chúa, vì không một tội nào
ngăn trở ngài.
Ðức
Ma-ri-a đã tận hiến làm tôi tớ Chúa, phục vụ
cho thân thế và sự nghiệp của Con ngài, và nhờ ân
sủng của Thiên Chúa toàn năng, phục vụ mầu
nhiệm cứu chuộc dưới quyền và cùng với
Con ngài. Bởi vậy, các Thánh Giáo Phụ đã nghĩ rất
đúng rằng: Thiên Chúa đã không thu dụng
Ðức Ma-ri-a một cách thụ động, nhưng đã
để ngài tự do cộng tác vào việc cứu rỗi
nhân loại, nhờ lòng tin và sự vâng phục của ngài.
Thực
vậy, Thánh I-ren-nê nói: "Chính ngài, nhờ vâng phục,
đã trở nên nguyên nhân cứu rỗi cho mình và cho toàn thể
nhân loại". Và cùng với Thánh I-ren-nê còn có rất
nhiều Thánh Giáo Phụ thời xưa cũng không ngần
ngại giảng dạy rằng: "Nút dây đã bị
thắt lại do sự bất tuân của E-và, nay
được gỡ ra nhờ sự vâng phục của Ðức
Ma-ri-a; điều mà E-và đã buộc lại bởi cứng
lòng tin, Ðức Ma-ri-a đã tháo ra nhờ lòng tin; và so sánh với
E-và, các ngài gọi Ðức Ma-ri-a là "Mẹ kẻ sống",
và thường quả quyết rằng: "Bởi E-và
đã có sự chết, thì nhờ Ma-ri-a lại được
sống" ( Vatican II, Lumen gentium, 56 ).
Truyền
Tin cho Ðức Ma-ri-a và Nhập Thể của Ngôi Lời là mầu
nhiệm thâm sâu nhất về mối quan hệ giữa
Thiên Chúa và loài người và là biến cố quan trọng
nhất trong lịch sử nhân loại: Thiên Chúa làm người
và ở cùng chúng ta mãi mãi. Ấy vậy mà khi
Ngôi Hai Thiên Chúa xuống làm người, nhập thể
trong cung lòng tinh khiết của Ðức Trinh Nữ Ma-ri-a,
thì biến cố lẽ ra phải long trời lở đất
lại diễn ra trong âm thầm, không kè�n không trống.
Ta thấy
rằng Thánh Lu-ca đã thuật câu truyện trên bằng một
ngôn ngữ hết sức bình dị. Thái độ
của ta trước đoạn Lời Chúa là hãy trân trọng
và năng sử dụng những lời Phúc Âm này, chẳng
hạn như ta có thể thực hành tập quán Ki-tô giáo
đọc kinh Truyền Tin mỗi ngày và suy niệm năm
mầu nhiệm vui của Kinh Mai Khôi.
ÐAN QUANG TÂM