(Ga 1,1-18)

Bài Tin Mừng hôm nay loan báo : «Ngôi lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta». Ðó chính là trọng tâm của bài Tin Mừng, là nội dung mầu nhiệm Giáng Sinh và là lời tuyên tín của chúng ta. «Ngôi Lời» là biệt danh của Con Thiên Chúa hằng sống. «Trở nên người phàm» muốn xác định rằng: Con Thiên Chúa vô hình đã trở thành phàm nhân hữu hình. Vâng, Ðấng cách xa vô biên đã đến gần bên chúng ta, Ðấng vô hình đã trở nên hữu hình, Ðấng bất khả tri đã trở nên cụ thể và có thể đụng chạm được! Nỗ lực của vị thánh sử khi ghi lại bản Tin Mừng là muốn xác định rằng biến cố Giáng Sinh không phải là một ảo tưởng, không phải là chuyện thần thoại và cũng không chỉ là một biểu hiệu mà thôi. Không! Thiên Chúa đã thực sự xuất hiện hữu hình trong thế giới loài người chúng ta. Trong Thư Thánh Gioan viết: «Ðiều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã nhìn thấy tận mắt, điều chúng tôi đã chiêm ngưỡng và tay chúng tôi đã chạm tới, đó là Lời sự sống» (1 Ga 1,1). «Ngôi Lời là ánh sáng thật, ánh sáng soi chiếu mọi người, đã đến trong thế gian» (Ga 1,9).

Nhưng điều đó có ý nghĩa gì đối với chúng ta? Sứ điệp đó có giúp được gì cho chúng ta không? Cuộc sống chúng ta có nhờ đó mà trở nên tốt đẹp hơn không?

Thánh Gioan lấy một hình ảnh trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta để trình bày nội dung sứ điệp: Ánh sáng! Ðức Giêsu là «ánh sáng thật». Ánh sáng có ý nghĩa thế nào đối với người thời thượng cổ, ngày nay chúng ta khó lòng cảm nhận được. Ánh sáng – đối với họ: chính là ánh sáng mặt trời, là ban ngày. Dù xưa kia người ta cũng có ánh sáng nhân tạo của đèn dầu. Nhưng với ánh sáng leo lét của một ngọn đèn dầu, chắc chắn rất khó lòng làm được gì nhiều. Trong khi ngày nay chúng ta có bao nhiêu điều kiện thuận lợi để biến đêm thành ngày. Ðêm đối với con người ngày nay không còn là lý do để không thể làm được gì nữa và phải ở nhà. Chúng ta chỉ cần nhấn tay vào cái công-tắc là cả ngôi nhà, cả cơ xưởng, cả một khu dân cư và cả một thành phố trở nên sáng như ban ngày. Nhưng thỉnh thoảng cũng có những lúc ổ điện bị hư hay bị cúp điện vì một lý do nào đó. Và nếu chúng ta lại không sẵn đèn dầu hay cây nến để tạm thắp sáng lên, bấy giờ chúng ta mới cảm nhận được bóng tối là gì. Chúng ta đành phải ngồi một chỗ, chẳng làm được gì nữa cả, và đi đứng bị va chạm khắp nơi. Vâng, chúng ta bị mất định hướng và hoàn toàn bị rơi vào cảnh nguy hiểm.

Bóng tối là hình ảnh được dùng để chỉ hoàn cảnh của những người đang «ngồi trong bóng tối» tâm linh, những người mà ánh sáng của mọi ý nghĩa cũng như của niềm vui trong cuộc đời đã bị dập tắt và đang phải đứng trước những đổ vỡ của đời mình. Bóng tối cũng là hình ảnh được dùng để chỉ hoàn cảnh của những người luôn tự cho mình đang ở trong ánh sáng và đang nhìn thấy được mọi sự cách chính xác, nhưng trong thực tế họ đang ngụp lặn trong bóng tối, bởi vì họ chạy theo những ánh sáng sai lạc: Ðó là những người để cho ngọn lửa rơm của những hào nhoáng bên ngoài, của những của cải vật  chất, nghề nghiệp, các thứ thần tượng, của những ý thức hệ và của những tuyên truyền có tính cách thuyết phục, v.v…mua chuộc và làm mờ mắt, đến nỗi họ mất hết khả năng để nhìn thấy được sự thật, được tình người và những gì cao quý khác, nhất là không nhìn thấy được «ánh sáng thật», ánh sáng Ðức Kitô!

«Ánh sáng thật đã đến trong thế gian!» Ðó là ánh sáng mà tay phàm nhân không thể sản xuất ra được. Ðó là ánh sáng không bao giờ tắt, bởi vì nó là ánh sáng của sự sống, là chính Thiên Chúa, Ðấng đã đi vào trong bóng tối của thế giới này. Ðó là ánh sáng soi sáng cho chúng ta nhận ra được ý nghĩa và mục đích đời mình, là ánh sáng chỉ đường cho chúng ta; Ðó là ánh sáng xuất hiện trong bóng đêm lầm lạc của thời đại chúng ta như ngọn hải đăng sáng chói, như chiếc máy địa bàn chắc chắn chỉ cho chúng ta đi đúng hướng cuộc đời. Ðó là ánh sáng cho chúng ta hơi ấm, là ánh sáng dạy cho tôi nhìn thấy được những người sống bên cạnh tôi là những anh chị em của tôi và dạy tôi yêu mến họ thật lòng. Ðó là ánh sáng có thể làm tan biến những lớp sương tuyết khô lạnh trên những khuôn mặt chai lỳ, những tảng băng của hận thù và ghen ghét. Ðó chính là ánh sáng của Con Thiên Chúa xuống thế làm người. Chính Người đã xác nhận Người là «ánh sáng thế gian». Nên «ai theo Ta sẽ không còn phải đi trong bóng tối, nhưng có được ánh sáng sự sống soi chiếu»(Ga 8,12).

Tuy nhiên, trong bài Tin Mừng hôm nay còn có một câu khác mang đầy tính cách cảnh tỉnh đối với tất cả chúng ta: «Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối, nhưng bóng tối đã không tiếp nhận ánh sáng… Người đã đến nhà Người, nhưng thân nhân Người chẳng chịu tiếp rước Người» (Ga 1,5+11). Nhân loại không muốn có ánh sáng đó. Họ không muốn tiếp nhận ánh sáng Ðức Kitô. Họ muốn một thứ ánh sáng khác. Họ muốn tự làm mình thành ánh sáng cho chính mình. Họ giống như những người bị mù lòa cả hai mắt, và mò mẫm quờ quạng trong những điều mà họ tự gọi là ánh sáng, nhưng thực chất không gì khác hơn là bóng đêm.

Ánh sáng Ðức Kitô không thể chiếu soi được, nếu con người tránh né và lẫn trốn ánh sáng đó. Ánh sáng Ðức Kitô không thể sưởi ấm cho con người được, nếu con người phủ nhận và không muốn tiếp nhận hơi ấm đó. Vì thế, Phúc Âm Ðức Kitô không chỉ là Tin Mừng cứu độ cho chúng ta, nhưng còn là sự cảnh tỉnh phải sống một cuộc sống tương xứng và thích hợp, nghĩa là chúng ta phải biết mở tâm hồn mình ra để đón nhận ánh sáng Ðức Kitô và để ánh sáng đó chiếu soi toàn diện cuộc sống và con người mình; chúng ta phải nhận ra được những giá trị đích thực trong ánh sáng đó cũng như tìm ra được những chuẩn độ đúng đắn cho cuộc sống. Ðàng khác ánh sáng đó cũng nhắn nhủ chúng ta, đừng để cho ngọn lửa rơm của những sự vật chóng qua đời này làm lóe mắt và đừng chạy theo những ánh sáng giả tạo sai lầm.

Ai tiếp nhận ánh sáng Ðức Kitô, chính người đó sẽ trở thành ánh sáng và sẽ chiếu giãi ánh sáng ra chung quanh cho mọi người! Ai nhờ có ánh sáng Ðức Kitô mà nhìn thấy được đường đi, người đó cũng sẽ có thể chỉ cho người khác nhìn thấy được con đường đó. Ánh sáng của người đó sẽ không bị che lấp và sẽ không được phép che lấp, vì Ðức Giêsu đã nói: «Các con là ánh sáng thế gian… Ánh sáng của chúng con phải được chiếu giãi ra trước mặt mọi người, để họ nhìn thấy được những việc lành chúng con làm mà ca tụng Cha chúng con ở trên trời» (Mt 5,16).

Chúng ta có thể là ánh sáng cho những người khác không? Qua cuộc sống chúng ta, ánh sáng Ðức Kitô có thể chiếu sáng được bóng tối của sự cô đơn lẻ loi, của những thất vọng chán chường nơi kẻ khác không? Chúng ta có thuộc những người, mà khi đến gần họ người ta sẽ cảm thấy được bảo đảm chắc chắn, hân hoan và đời mình sáng lên hơn không?

Tất cả chúng ta đều rất có thể hội đủ điều kiện để trở thành như thế, nếu chính chúng ta tự mở tâm hồn mình đón nhận «ánh sáng thật», ánh đã đến trong thế gian! Amen 

Lm Nguyễn Hữu Thy