Nghịch lý
mất được
Không biết ở phương Tây thì sao,
chứ còn ở tại Việt Nam,
ở đây đó vẫn thường xảy ra tình trạng
bị cúp điện. Nhất là vào mùa khô nạn cúp
điện càng xảy ra thường xuyên hơn. Lý do có
thể là mùa khô không đủ nước để cung
cấp cho nhiều nhà máy thủy điện sản
xuất điện. Biết thế nên trong phòng, lúc nào tôi
cũng chuẩn bị vài cây nến phòng khi cúp điện.
Và đúng như thế, vào một tối nào đó, đang
ngồi đọc sách bỗng cúp điện. Tôi vội
vàng đốt ngọn nến lên để có ánh sáng
tiếp tục đọc sách. Quyển sách đang hấp
dẫn không thể bỏ ngang được. Tôi xin
bắt đầu câu chuyện Tin Mừng hôm nay từ
ngọn nến đó. Khi nhìn ngọn nến đang cháy sáng
tự nhiên tôi có vài cảm nhận: - Muốn có ánh sáng
phải có nến. - Muốn có nến phải có sáp.
- Muốn nến đó được cháy
liên tục thì sáp phải tiêu hao dần.
- Để có nhiều ánh sáng, đòi hỏi
sáp càng phải bị tiêu hao nhiều.
- Và để tận dụng hết
nguồn sáng, cây nến phải được đặt
trên cao. Không biết đấy có phải là một qui
luật không, nhưng không thể làm khác được. Tôi
lại liên tưởng tới một ngọn nến khác
có tên là Têrêsa Calcuta. Chấp nhận tiêu hao cả thời
gian, sức lực, con người để những
người nghèo, cô đơn, bệnh tật, bị
bỏ rơi được chăm sóc, nâng đỡ. Tôi
lại liên tưởng tới một ngọn nến khác
có tên gọi là Maximilien Kolbe: Vào năm 1941, ngài bị
bắt một lần nữa. Mục đích của
Đức Quốc Xã là thanh lọc những phần tử
tuyển chọn, là các vị lãnh đạo. Cuộc
đời Cha Kolbe kết thúc trong trại tập trung Auschwitz.
Vào ngày 31 tháng 07 1941, có một tù nhân trốn
thoát. Sĩ quan chỉ huy trại bắt một
người khác phải chết thay. Hắn khoái trá
bước dọc theo dãy tù nhân đang run sợ chờ
đợi sự chỉ định của hắn như
tiếng gọi của tử thần. "Tên này."
"Tên kia." Có những tiếng thở phào thoát nạn.
Cũng có tiếng nức nở tuyệt vọng.Trong khi
một người xấu số lê bước về
hầm bỏ đói, bỗng dưng tù nhân số 16670
bước ra khỏi hàng. "Tôi muốn thế chỗ
cho ông kia. Ông ấy có gia đình, vợ con." Cả
một sự im lặng nặng nề. Tên chỉ huy
sững sờ, đây là lần đầu tiên trong
đời hắn phải đối diện với
một sự can đảm khôn cùng. "Mày là ai?"
"Là một linh mục." Không cần xưng danh tính
cũng không cần nêu công trạng. Và Cha Kolbe
được thế chỗ cho Trung Sĩ Francis
GaGiowniczek.
Trong "hầm tử thần" tất
cả bị lột trần truồng và bị bỏ
đói để chết dần mòn trong tăm tối.
Nhưng thay vì tiếng rên xiết, người ta nghe các tù
nhân hát thánh ca. Vào ngày lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên
Trời (15 tháng 08) chỉ còn bốn tù nhân sống sót. Tên
cai tù chấm dứt cuộc đời Cha Kolbe bằng
một mũi thuốc độc chích vào cánh tay. Sau đó
thân xác của ngài bị thiêu đốt cũng như bao người
khác. Và còn nhiều ngọn nến khác nữa vẫn
đang thắp sáng cho đời. Tất cả những
ngọn nến ấy có hoàn cảnh khác nhau, màu da khác nhau,
địa vị vị khác nhau, nhưng lại có một
điểm chung là tan biến, là hy sinh và từ bỏ.
Hình ảnh của những ngọn nến
đó làm tôi nhớ đến một câu nói của Chúa Giêsu
trong TM: "Nếu hạt lúa mà rơi xuống đất
không chết đi thì nó chỉ trơ trọi một mình,
nhưng nếu nó chết đi thì nó sinh nhiều bông
hạt" (Ga 12, 24) Những ngọn nến như
thế, những khuôn mặt như thế, những con
người như thế làm cho tôi càng hiểu thêm về
điều mà Kinh thánh gọi là Kenosis (tự huỷ)
của Chúa Giêsu, mà chính thánh Phaolô đã viết nên thành
lời của một ca khúc thánh ca bất hủ. Thánh Phaolô
viết thế này: "Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là
Thiên Chúa, mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì
địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã
hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ,
trở nên giống phàm nhân sống như người
trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng
lời đến nỗi bằng lòng chịu chết,
chết trên cây thánh tự." (Pl 2, 6 - 8) Tôi nhớ một
nhà tư tưởng nào đó đã nói: "Muốn
hiểu môt sự vật, bạn hãy lên cho thật cao và
phải xuống cho thật sâu".
Muốn biết chiều cao của một
ngọn núi, ta phải lên thật cao trên đỉnh của
nó và đồng thời ta cũng phải xuống cho
thật sâu của vực thẳm. Tương tự
như thế, Chúa Giêsu đã lên thật cao trong địa
vị là Thiên Chúa và Người cũng đã xuống
thật sâu trong thân phận con người. Và còn hơn
thế nữa, Người đã chấp nhận hủy
mình ra không, để từ cái không đó trở thành
nguồn ơn cứu rỗi cho con người.
Đấy là Kenosis (tự hủy). Thế nhưng, chính
Kenosis ấy lại trở thành một điều gây khó
hiểu cho nhiều người. Người ta không thể
hiểu được: Tại sao tôi phải chết
đi để người khác được sống.
Tại sao tôi phải hy sinh, phải chịu mất mát,
chịu thiệt thòi cho người khác và vì người
khác? Đúng như lời một triết gia đã nói:
"Tha nhân là hoả ngục của tôi", dại gì tôi
phải hy sinh cho họ.!!! Cái khó hiểu và cái khó chấp
nhận đó tôi tưởng nó có nhiều lý do vừa khách
quan vừa chủ quan.
Xã hội hôm nay là một xã hội thực
dụng và hưởng thụ trong một nền kinh
tế thị trường. Người ta chỉ biết
nghĩ đến mình mà quên đi người khác. Chính vì
chúng ta đang bị nhận chìm trong một quan niệm,
một lối sống thực dụng và hưởng
thụ như thế nên càng ngày người ta càng mất ý
niệm về sự hy sinh, sự cho đi, lòng quảng
đại và sự chia sẻ mà chỉ lo củng cố
cái tôi của mình mà thôi. Tôi là số một, tôi là trên
hết. Người ta quên mất tha nhân là ai.
Họ có nhu cầu gì, họ khao khát và
ước muốn cái gì. Cho nên người đời có
thể không hiểu thế nào và cũng không thể
chống lại cái gọi là Kenosis là tự hủy, là hy
sinh, là từ bỏ. Còn chúng ta thì sao? Chúng ta hiểu thế
nào, hiểu đến mức độ nào? Nói cách khác, tình
yêu nào đòi chúng ta sống đời bác ái? Sức
mạnh nào thúc đẩy ta dám chết cho anh chị em?
Động lực nào thúc giục ta hiến thân cho
đồng loại? Chúa Giêsu đã cho chúng ta câu trả
lời: "Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của
người đã hy sinh mạng sống vì bạn hữu
của mình" (Ga 15, 12) Tình yêu cao quí hơn cuộc
sống và mãnh liệt hơn sự chết và cái chết
của Chúa Giêsu đã nên lời yêu thương cho con
người. Chính lúc gục đầu tắt thở thì
cây thập tự trổ nụ đơm bông mùa cứu
rỗi. Và khi con người hiến dâng cái chết như
lời tạ ơn cao đẹp cuối cùng thì mùa hoa nhân
ái tỏa hương thiên đàng.
Đúng như một triết gia nào đó
đã từng nói: chỉ có con vật mới quay lưng
trước nổi đau của đồng loại
để chăm sóc cho bộ lông của mình, còn con người
thì không như thế. Hôm nay Chúa Giêsu tuyên bố: "
Nếu hạt lúa rơi vào lòng đất mà không chết
đi thì nó vẫn trơ trọi một mình. Còn nếu nó
chết đi thì mới sinh nhiều bông hạt". (Ga 12,
24). Chúng ta không ngạc nhiên khi nghe câu này. Đó là luật
tự nhiên chi phối cây cỏ. Thế nhưng lắm khi
tôi thấy khó áp dụng cho mình. Tại sao tôi phải
chết để người khác được sống?
Vì thế, chúng ta không muốn chết như hạt lúa. Tôi
chấp nhận trơ trọi một mình.
Tôi chấp nhận cô đơn để
được yên thân. Tôi sợ mất mát vì mất mát
đem lại đớn đau nên tôi tìm đủ cách
để giữ lại những gì tôi có, những gì tôi
đang là... Nhưng Chúa Giêsu còn nói thêm: " Ai yêu quý
mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi
thường mạng sống mình ỏ đời này, thì
sẽ Giữ lại được cho sự sống
đời đời". (Ga 12, 25) Cuối cùng, tôi xin
mượn một lời cầu nguyện như một
lời nhắn nhủ đến anh chị em và các
bạn. Lời cầu nguyện thế này:
"Lạy Chúa Giêsu,
Khi nhìn thấy đồng lúa chín vàng
chúng con ít khi nghĩ đến những
hại Giống
đã âm thầm chịu nát tan
để trao cho đời cây lúa trĩu
hạt.
Có bao điều tốt đẹp
chúng con được hưởng hôm nay
là do sự hy sinh quên mình của người
đi trước,
của các nhà nghiên cứu, các người rao
Giảng,
của ông bà, cha mẹ, thầy cô,
của những người đã nằm
xuống
cho quê hương dân tộc.
Đã có những con người sống
như hạt lúa,
để từ cái chết của họ
vọt lên sự sống cho tha nhân.
Nhờ công ơn bao người,
chúng con được làm hạt lúa.
Xin cho chúng con
đừng tự khép mình trong lớp vỏ
để cố Giữ sự nguyên vẹn
vô nghĩa của mình,
nhưng dám đi ra
để góp cho cánh đồng cuộc đời
một cây lúa nhỏ.
Chúng con phải chọn lựa nhiều
lần trong ngày.
Để chọn tha nhân và Thiên Chúa,
chúng con phải chết cho chính mình.
Ước gì chúng con dám sống mầu
nhiệm vượt qua
đi từ cõi chết đến nguồn
sống,
đi từ cái tôi hẹp hòi đến cái
tôi rộng mở
trước Đấng Tuyệt Đối
và tha nhân". Amen.
|